ساعاتی پیش اعلام شد که با اتمام رسیدگی به وضعیت صلاحیت وزرای پیشنهادی در مجلس، زارع پور از نمایندگان مردم رای اعتماد دریافت کرد.

زارع پور روز یکشنبه در صحن علنی مجلس برنامه‌های خود برای تصدی چهارساله در وزارت ارتباطات را به نمایندگان مردم شرح داد، او در برنامه‌های خود به حکمرانی فضای مجازی، تکمیل شبکه ملی اطلاعات، رشد 30 پله‌ای ایران در شاخص کمیت و کیفیت خدمات الکترونیکی، افزایش سهم فناوری اطلاعات از اقتصاد کشور و رشد و توسعه صنعت فضایی سخن گفت.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی با 256 رای موافق، 17 رای مخالف و 10 رای ممتنع به عیسی زارع پور، با انتخاب وی به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری
اطلاعات  موافقت کردند. عیسی پور از جمله وزرای پیشنهادی بود که با رای مخالف معدود و با موافقت اکثریت نمایندگان مجلس به عنوان وزیر دولت سیزدهم معرفی شد.

عیسی زارع پور متولد 1359 در کرمانشاه، دارای مدرک دکترای رشته علوم و مهندسی کامپیوتر گرایش شبکه‌های رایانه‌ای از دانشگاه نیوساوت ولز کشور استرالیا است، این دانشگاه در میان 50 دانشگاه برتر جهان قرار دارد.  او در سال 2014 به عنوان مبتکر برتر سال این دانشگاه انتخاب و طرح پژوهشی او در همان سال نیز برترین طرح IT دانشگاه شد.

عیسی زارع پور در بیست و شش سالگی مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را راه‌اندازی کرد و به عنوان رییس آن انتخاب شد، این مرکز یکی از اولین نهاد‌‌های حاکمیتی فعال در حوزه فضای مجازی محسوب می‌شود. در سال 89 از او به عنوان یکی از مدیران نمونه وزارت ارشاد تقدیر شد.

او پیش از انتخاب به عنوان وزیر ارتباطات، رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه بود و ابراهیم رییسی ریس جمهور منتخب مردم، در قوه قضاییه به طور مستقیم بر عملکرد زارع پور نظارت داشت. او در دوره خدمت خود در قوه قضاییه سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های متعددی همچون برنامه عدالت همراه را راه‌اندازی کرد و عملکرد قابل تحسینی داشت.

نوشته عیسی زارع پور، به عنوان وزیر ارتباطات معرفی شد اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

در این مطلب نگاهی به فراز و فرودهای دوران پر چالش دوره وزارت آذری جهرمی در وزارتخانه ارتباطات و فناوری اطلاعات خواهیم داشت.

کمتر از 10 روز به پایان کار دولت دوازدهم باقی مانده است، حسن روحانی در 12 مرداد 1392 دولت را در دست گرفت، در 12 مرداد 1396 دولت جدیدش را معرفی کرد و باید در 12 مرداد 1400 اداره امور اجرایی کشور را تسلیم سید ابراهیم رییسی کند.

روحانی در دولت یازدهم ابتدا محمود واعظی را به عنوان وزیر ارتباطات برگزید، واعظی چهار سال وزیر ارتباطات بود اما در ابتدای دولت دوازدهم، رئیس جمهور تصمیم گرفت تا یک وزیر دهه شصتی را برای در دست گرفتن سکان هدایت وزارت ارتباطات انتخاب کند، بنابراین نام محمد جواد آذری جهرمی که در آن زمان 36 سال سن داشت، مطرح شد.

آذری جهرمی در 25 شهریور 1360 در جهرم به دنیا آمد، او در پردیس فنی و مهندسی دانشگاه شهید بهشتی، مدرک کارشناسی مهندسی برق گرایش قدرت را گرفت. او در سال 83 و در سن 23 سالگی ازدواج کرد و یک سال بعد در وزارت اطلاعات به عنوان کارشناس فنی مشغول به کار شد.

او سپس به سازمان تنظیم مقررات رفت و مدیر کل سیستم‌‌های ارتباطی این سازمان شد، او در سال 93 به هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت راه یافت و سپس در سال آخر وزارت محمود واعظی به عنوان معاون اول وی فعالیت کرد.

زمانی که جهرمی به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت ارتباطات به مجلس معرفی شد، بسیاری از نمایندگان مخالف وزارت او بودند، آذری جهرمی نسبت به دیگر وزرای مسن دولت دوازدهم بسیار جوان به نظر می‌رسید، اما تجربه جهرمی و حمایت تمام قد روحانی از او باعث شد تا او با کمترین رای اعتماد در میان وزرای دولت دوازدهم و 120 رای مخالف بر مسند وزارت ارتباطات تکیه زند.

دوره وزارت آذری جهرمی

آذری جهرمی تنها وزیر متولد شده پس از انقلاب و تنها وزیر دهه شصتی در تاریخ جمهوری اسلامی محسوب می‌شود. وزیر جوان از همان ابتدا آدم متفاوتی بود، انتخاب او، حضور وی در وزارت ارتباطات، صحبت‌ها، منش و عملکرد او در دولت دوازدهم نیز با دیگر وزرا متفاوت بوده و هست، به طوری که روحیه جوان او در تمامی کارها به چشم می‌خورد.

محمد جواد آذری جهرمی از آن دست وزرایی است که با تی‌شرت در محل کار حاضر می‌شود، به برنامه دورهمی مهران مدیری می‌رود، عکس‌های او هنگام خوردن انار و هندوانه و بازی کردن با بچه‌های همسایه پخش می‌شود، با جوان‌ترها سر استقلال و پرسپولیس کل‌کل می‌کند، پیام‌هایش در شبکه‌های اجتماعی خودمانی هستند، خیلی از توییت‌هایی که برایش ارسال می‌شود را پاسخ می‌دهد، پاچه شلوارش را بالا می‌زند و وارد جوی آب می‌شود، از کالاف دیوتی بازی کردن پسرش می‌نالد، در کنسرت خنده یکی از هنرمندان شرکت می‌کند و اجازه می‌دهد با او شوخی کنند، گاهی با مترو به محل کار می‌رود و خلاصه مجموعه‌ای از رفتارهایی را از خود نشان داده که هرگز از وزرا و مسئولین کت و شلواری و اتوکشیده دولتی و دور از مردم ایرانی ندیده‌ایم.

آذری جهرمی مسئول وزارتخانه‌ای شد که راحت بگویم، شبیه به یک سیبل برای مردم به نظر می‌رسد و همه عصبانیت‌شان را آن‌جا خالی می‌کنند، وزارت ارتباطات مستقیما با خوراک این‌روزهای مردم و به ویژه جوانان یعنی اینترنت، پینگ، پلتفرم‌‌های اینترنتی داخلی و خارجی، استارتاپ‌ها و کسب و کارهای آنلاین در ارتباط است. به طور طبیعی پذیرفتن مسئولیت یک فناوری که کار، زندگی و تفریح مردم با آن گره خورده، بسیار دشوار است، کافیست یک روز وضع اینترنت بد باشد تا جوانان عصبانی از دست مسئولین، وزیر و اطرافیانش را مسئول اتفاقات بدانند.

اما آذری جهرمی واقعا تلاش می‌کرد تا ارتباط خوبی با مردم داشته باشد، حتی بارها شد که در جواب توهین و کنایه مردم در توییتر، با روی گشاده و شوخی پاسخ داد، کل‌کل‌های فوتبالی او هرگز تمامی ندارد و شاید یکی از وزرای برجسته در ارسال توییت و استوری‌های غیر کاری باشد.

او بسیاری از پنجشنبه‌ها در اینستاگرام حاضر شد و از مردم خواست تا مشکلات و دغدغه‌های خود را با وی در میان بگذارند، سپس به بیشتر این پیام‌ها پاسخ می‌داد، همچنین همانطور که اشاره کردیم برخی روزها با مترو به محل دفتر وزارت ارتباطات رفت و در میان مردم بود، خودش که می‌گوید این کار عادت اوست اما او این کار را با نیت قلبی درستی انجام می‌دهد یا آنکه هدفش چیز دیگریست، با خدا… .

دوره وزارت آذری جهرمی بسیار پر فراز و فرود و جنجالی بود، به جرات می‌توان گفت جهرمی در سخت‌ترین دوران وزارت ارتباطات، مسئولیت این وزارتخانه را بر عهده گرفت، شروع جهرمی در وزارت ارتباطات طوفانی آغاز شد و طوفانی ادامه پیدا کرد، در ادامه برخی از مهم‌ترین اتفاقات و چالش‌های جهرمی در دوران وزارت او را با یکدیگر مرور خواهیم کرد:

پوشش سراسری اینترنت

جهرمی در برهه‌ای وزارت ارتباطات را به دست گرفت که کشور از نظر ارتباطی از کشورهای دیگر عقب مانده بود، بسیاری از شهرها و روستا‌ها به اینترنت پرسرعت متصل نبودند، از طرفی روز به روز به محبوبیت شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها و پلتفرم‌های آنلاین افزوده می‌شد و نیاز به برقراری ارتباط در شهرها و روستاها به شدت احساس می‌شد.

آذری جهرمی از همان ابتدا عزم خود را برای ارتباط سراسری جزم کرد و وزارتخانه او طی 4 سال توانست پوشش 98 درصدی دسترسی روستا‌ها و دسترسی 100 درصدی مردم به اینترنت را برقرار کنند. البته با جدیت می‌توان گفت اگر کرونا نبود، هرگز این پروژه تا پایان دولت دوازدهم به پایان نمی‌رسید و شیوع کرونا و اینترنتی شدن آموزش، کسب‌ و کارها و نیاز مبرم به اتصال سراسری، موجب شد تا این پروژه تسریع بیابد. اما به هر شکل عملکرد وزارت ارتباطات در پوشش سراسری اینترنت پیش از اتمام کار دولت دوازدهم قابل تقدیر است.

فیلترینگ تلگرام

پا قدم وزیر جوان برای پیام‌رسان‌های خارجی و داخلی کشور بسیار بد بود، از همان ابتدایی که آذری جهرمی به صندلی وزارتخانه خیابان شریعتی تکیه زد، شایعات بسته شدن تلگرام منتشر شده بود و این پیام‌رسان با اختلالاتی همراه شده بود. ابتدا در دی سال 96 و پس از اغتشاشات تهران، تلگرام به مدت محدودی فیلتر شد، سپس مجدد تلگرام در اردیبهشت 97 فیلتر شد و آذری جهرمی و روحانی از اولین کسانی بودند که اعتراض خود نسبت به فیلترینگ این پیام‌رسان را اعلام کردند.

آذری جهرمی به طور کلی همواره در صحبت‌های خود مخالف فیلترینگ بود، البته هرگز پیشنهادی برای حکمرانی در فضای مجازی بدون فیلترینگ ارائه نداد اما مخالفتش را با فیلترینگ اعلام کرد. همانطور که می‌دانید، دستور فیلترینگ تلگرام و صدور این حکم توسط وزارت ارتباطات صورت نگرفت، این وزارتخانه تنها دستورات بالادستی را اجرا کرد؛ بنابراین نمی‌توان جهرمی را از افراد موثر در فیلترینگ تلگرام نامید، حداقل در ظاهر ماجرا که این‌گونه به نظر می‌رسد.

مخالف فیلترینگ، اما موافق بستن فیلترشکن‌ها

پس از فیلترینگ تلگرام، فیلترشکن‌ها هم دچار اختلال شدند، صبح روز 25 اردیبهشت یعنی تقریبا 10 روز پس از فیلترینگ تلگرام، آذری جهرمی در مراسم معرفی پروژه‌های جدید همراه اول از اختلال فیلترشکن‌ها حمایت کرد و گفت این کار در راستای دستور رییس جمهور و شورای عالی فضای مجازی رخ داده، جهرمی توضیح داد که بسیاری از فیلترشکن‌هایی که توسط مردم استفاده می‌شوند، مشکلات امنیتی دارند و باج‌افزار هستند، دولت هم به دنبال آن نیست تا استفاده مردم از باج‌افزارها افزایش پیدا کند. جهرمی در این مراسم اعلام کرد که پیام‌رسان ایرانی انتخاب کاربران است!

پروژه پیام‌رسان‌های ایرانی

آذری جهرمی گفت که پیام رسان ایرانی، انتخاب کاربران است، اما واقعا انتخاب کاربران ایرانی، پیام‌رسان داخلی نبود. ما در مطلبی جامع در خصوص سرنوشت پیام‌رسان‌های ایرانی و میلیارد‌ها هزینه‌ای که صرف این پلتفرم‌ها شد، صحبت کردیم که می‌توانید از لینک زیر آن را بخوانید.

اما به طور خلاصه باید گفت که مرکز ملی فضای مجازی با ریاست رئیس جمهور و اعضایی مانند وزیر ارتباطات، آنطور که باید و شاید از پیام‌رسان‌های ایرانی حمایت نکردند، به این ترتیب پیام‌رسان‌های داخلی هرگز نتوانستند خدماتی با کیفیت تلگرام را ارائه دهند و این میان هم پیام‌رسان‌های نوپا ایرانی نابود شدند، هم اعتماد مردم نسبت به نسخه فارسی پلتفرم‌های خارجی از بین رفت و هم بودجه زیادی بدون بازخورد مناسب خرج این پیام‌رسان‌ها شد.

البته در خصوص پیام‌رسان‌های ایرانی همه مقصر بودند، از مقام‌های بالا دستی گرفته تا وزارت ارتباطات و حتی صدا و سیما، اما شکست پیام‌رسان‌های ایرانی در مقابل تلگرام قطعا یک لکه سیاه در دوره وزارت آذری جهرمی خواهد ماند.

طرح رجیستری

اجرایی شدن طرح رجیستری نیز بخشی دیگر از شروع طوفانی جهرمی در وزارت ارتباطات بود. در سال 96 بیش از 10 سال بود که طرح رجیستری مطرح اما اجرایی نشده بود، این اتفاق حدود سه ماه پس از وزیر شدن جهرمی رخ داد. این طرح در ابتدا برای گوشی‌های آیفون و سپس دیگر گوشی‌های اندرویدی به مرور زمان اجرایی شد.

البته نحوه اجرای این طرح توسط وزارت ارتباطات به ویژه در ماه‌های اولیه بسیار ضعیف و دور از انتظار بود، مشکلات عدیده سیستم ثبت گوشی، باگ‌های فراوان و راه فرار واردکنندگان گوشی برای سواستفاده از طرح رجیستری، موجب شد تا نحوه اجرایی شدن این طرح بارها و بارها تغییر کند. این تغییرات حتی تا سال گذشته نیز ادامه پیدا کردند و پس از شیوع کرونا، چند مرتبه روش رجیستری گوشی مسافری تغییر کرد.

کاری با خوب یا بد بودن طرح رجیستری نداریم و این موضوع خودش یک مقاله جداگانه است اما شیوه اجرای این طرح از طرف وزارت ارتباطات به خوبی صورت نگرفت و با آزمون و خطا‌های فراوان در حال حاضر به یک قانون واحد و مشخص در این خصوص رسیده‌ایم. ایرادات متعدد سامانه رجیستری، نبود محدودیت واردات گوشی با یک شناسنامه و امکان سوءاستفاده از گذرنامه‌ها برخی از مشکلاتی بودند که وزارت ارتباطات تا ماه‌ها پس از اجرای طرح رجیستری درگیر رفع آن‌ها بود.

افتتاح مراکز تبادل ترافیک داده‌‌ها

از اقدامات خوب و موثر جهرمی در افزایش کیفیت اینترنت، افتتاح مراکز تبادل ترافیک داده‌ها در شهر تهران و چند شهر بزرگ دیگر کشور است؛ این مراکز داده به توسعه کیفیت اینترنت داخلی و افزایش پهنای باند کمک می‌کنند.

البته جهرمی اخیرا اولین مرکز تبادل اینترنتی بین‌المللی را نیز افتتاح کرد، هرچند این اتفاق خیلی دیر انجام شد اما با اینکار رفع انحصار واردات اینترنت توسط شرکت ارتباطات زیرساخت برطرف شد، شرکت ارتباطات زیرساخت زیر مجموعه وزارت ارتباطات است.

افزایش قیمت تلفن همراه

در دولت دوازدهم با تورم‌های سنگینی که به وجود آمد، اوضاع بازار تلفن همراه و دیگر تجهیزات کامپیوتری و فناوری به شدت برهم خورد و تعادل در این بازار از بین رفت. در این میان طرح رجیستری هم موجب افزایش قیمت شد. زمانی که طرح رجیستری اجرایی شد، حقوق ورودی هر تلفن همراه حدود 100 تا 200 هزار تومان را به قیمت نهایی آن اضافه می‌کرد، اما با افزایش قیمت دلار از 3500 تومان به 30 هزار تومان، در حال حاضر حق ورودی برخی از گوشی‌ها به اندازه قیمت یک گوشی پرچمدار در سال 96 شده است.

در مقاطعی هم مشکلاتی برای واردات گوشی موبایل به وجود آمد که بیشتر متوجه وزارت صنعت و معدن بود اما وزارت ارتباطات نیز در این موضمع کم نقش نبود، در زمان اختصاص ارز دولتی برای واردات گوشی، بسیاری از شرکت‌ها ارز دریافت کردند ولی هیچ تلفن همراهی به کشور وارد نکردند، همچنین بسیاری از وارد کنندگان در سایه غفلت وزارت صمت و ارتباطات، گوشی‌های وارداتی را بالاتر از قیمت مصوب در بازار به فروش رساندند که همگی در زمان آذری جهرمی اتفاق افتاد.

اتهامات بی‌جواب یک نماینده

سیده حمیده زرآبادی، عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در سال 98 با رو کردن اسنادی از تخلفات وزیر ارتباطات، به طوری جهرمی را به چالش برد که جهرمی هنوز هم از این چالش خارج نشده است. زرآبادی پرونده‌هایی را بر علیه وزیر ارتباطات منتشر کرد که نشان می‌داد خواهر همسر جهرمی، در قراردادهای کلان بیمه‌ با رایتل نقش داشته و کارمزد نجومی دریافت کرده است. او همچنین اعلام کرد که سجاد بنابی، معاون وزارت ارتباطات در تخلف یکی از شرکت‌‌های ارزش افزوده نقش داشته و فساد 23 میلیاردی را رقم زده است.

وی همچنین بحث شنود تلفن برخی نمایندگان مجلس توسط وزارت ارتباطات و پول دادن جهرمی برای توییت برخی افراد در حمایت از او را نیز مطرح کرد. جهرمی اکثر این مسائل را تکذیب و به تعدادی از این اتهامات هرگز پاسخ نداد.

قطعی یک هفته‌ای اینترنت!

بی‌راه نیست اگر بگوییم دوره وزارت آذری جهرمی یکی از پر چالش‌ترین دوران وزارت ارتباطات بود. در سال 98 بود که به دلیل اغتشاشات کشوری. حدود یک هفته اینترنت بین‌الملل قطع شد، کاری به درست یا غلط بودن این تصمیم نداریم اما هر چه بود در زمان آذری جهرمی اتفاق افتاد.

البته پس از برقراری اتصال، جهرمی در ویدیویی از مردم عذرخواهی کرد، او گفت که همه تلاشش را برای برقراری اتصال انجام داده و برای قطع اتصال اینترنت بین‌الملل، تابع مراجع ذی‌صلاح امنیتی بوده است. او پس از قطعی اینترنت حتی شماره تماس خود را منتشر کرد و گفت تمامی افرادی که از این قطعی ضرر دیده‌اند، به او پیام دهند.

عقب ماندگی در صنعت فضایی

متاسفانه در دولت یازدهم و دوازدهم به شکلی که باید بر روی رشد و توسعه ماهواره‌های ایرانی سرمایه‌گذاری نشد، همچنین طرح‌های ملی برای ارسال انسان به فضا به تاخیر افتاد و اتفاقی که قرار بود در سال 1404 رخ دهد به سال 1410 موکول شد، البته اگر این طرح مجددا با تاخیر همراه نشود.

قائم مقام سابق امور بین الملل سازمان فضایی ایران، در این خصوص اعلام کرده بود که ماهواره‌های بسیاری در کشور تولید شده‌اند اما به دلایل سیاسی مورد استفاده قرار نگرفتند. جلسات شورای عالی فضایی باید به این حوزه سامان دهد، اما جلسات تشکیل نمی‌شود و تعدادی از ماهواره‌های تولید شده پرتاب نمی‌شوند؛ دلیل عدم پرتاب ماهواره‌ها بیشتر سیاسی است تا علمی. سازمان فضایی پیش‌تر در زیر مجموعه وزارت ارتباطات فعالیت می‌کرد، سپس این سازمان به نهاد ریاست جمهوری پیوست، در سال 93 با جدا شدن سازمان فضایی از نهاد ریاست جمهوری، ضربه بزرگی به برنامه‌های فضایی کشور وارد شد.

وجود سه سازمان با وظایفی موازی یکی تحت نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، یکی زیر نظر سازمان فضایی و دیگری با مدیریت وزارت ارتباطات از مهم‌ترین دلایل عقب‌ماندگی کشور در صنعت فضایی برشمره می‌شود. اتفاقی که با کمک دولت و وزارت ارتباطات باید رفع شود.

دوره وزارت آذری جهرمی و کرونا

دوران پرحاشیه جهرمی در وزارت ارتباطات با کرونا همراه شد تا باز هم او و وزارتخانه‌اش با یک چالش بزرگ همراه شوند، عدم پیشرفت پیام‌رسان‌های ایرانی موجب شد تا وزارت ارتباطات با همکاری وزارت آموزش و پرورش یک پلتفرم جدید با نام شاد را طراحی و لانچ کند، واقعیت آن است که شاد آنقدر در ابتدا بد بود که اکثر مدارس به سراغ استفاده از پلتفرم‌های خارجی برای آموزش مجازی رفتند، البته شاد به مرور زمان بهبود یافت اما دیگر مدارس به استفاده از پلتفرم‌های خارجی عادت کردند.

در زمان آنلاین شدن آموزش مدارس و دانشگاه‌ها بسیاری از مناطق کشوری به اینترنت اتصال نداشتند و بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان در این دوره متضرر شدند. بنابراین عملکرد وزارت در این دوره هم با نمره منفی مواجه شده و اصلا قابل قبول نیست.

استارت اینترنت اشیاء و 5G

جهرمی در وزارت ارتباطات دولت یازدهم توجه خوبی بر روی موضوع اینترنت اشیاء و توسعه اینترنت نسل پنجم داشت. تاکنون اینترنت 5G توسط اپراتورهای تلفن همراه در برخی از شهرهای کشور راه‌اندازی شده، همچنین قوانین و نقشه راه هوش مصنوعی در کشور نیز چیده که بر اساس آن باید تا سال 1405 بیش از 200 میلیون دستگاه به اینترنت اشیاء متصل شوند. البته زحمت اینکار بر دوش وزارت ارتباطات دولت سیزدهم خواهد بود.

بازداشت شدن جهرمی

ابتدای بهمن سال 99 بود که با اعلام جرم دادستان کل کشور و شکایت صدا و سیما، آذری جهرمی، به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شد. طبق این حکم، دادستان کل کشور وزیر ارتباطات را به دلیل استنکاف از اجرای اوامر قضایی در مورد فیلتر کردن اینستاگرام، ممانعت از اجرای ابلاغ رئیس مرکز ملی فضای مجازی برای کاهش پهنای باند بین‌الملل و محدودسازی پیام‌رسان‌های خارجی و عدم اجرای مصوبات شورای عالی فضای مجازی از جمله مصوبه سال ۹۱ شورا در مورد انسداد فیلترشکن‌ها و VPNها، مجرم شناخت.

البته وزیر ارتباطات با حضور در دادسرا پس از اعلام جرم، مورد بازجویی قرار گرفت و با قرار التزام، دستور آزادی او توسط بازپرس پرونده صادر شد.

پایان وزیر جوان

به طور کلی دوره وزارت آذری جهرمی را نمی‌توان مثبت اما می‌توان متفاوت نامید. متاسفانه سطح انتظار ما از مسئولین بسیار پایین آمده و همین که وزیر ارتباطات مانند وزیر اسبق به بیت کوین، بیت کورن نمی‌گوید، جای شکرش باقیست…!

وزیر ارتباطات تابوهای بسیاری را در ایران شکست، دوره مسئولیت او از نظر فنی و تخصصی چنگی به دل نمی‌زند اما شخصیت متفاوت او همواره جذاب بود. به هر شکل 12 مرداد پایان کار آذری جهرمی است و شاید بعد‌ها در دولتی دیگر او به عنوان وزیر برگزیده شد.

امید داریم تا رسم انتخاب وزیر جوان در دولت آینده نیز تکرار شود، به ویژه وزیر ارتباطات که ارتباط بیشتری با نسل جوان دارد. نظر شما در رابطه با عملکرد آذری جهرمی در دولت گذشته چیست؟ آیا از عملکرد ایشان راضی هستید؟ نظرات خودتان را با ما و سایر دوستان در آی‌تی‌رسان به اشتراک بگذارید.

نوشته نگاهی به دوره وزارت آذری جهرمی: آیا از عملکرد وزیر ارتباطات راضی بودید؟ اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

زمان زیادی به روی کار آمدن دولت سیزدهم و آغاز ریاست جمهوری ابراهیم رییسی باقی نمانده است. در این روزها بیشترین گمانه‌زنی‌ها مربوط به سیاست‌های رییس جمهور منتخب و البته کابینه وزرای او معطوف شده، به همین دلیل می‌خواهیم نگاهی به گزینه های وزارت ارتباطات برای تصدی عنوان وزیر ارتباطات بعدی بیندازیم.

البته طبق گفته‌های ابراهیم رییسی، قرار است برای دولت سیزدهم سامانه‌ای راه‌اندازی شود تا مردم در آن سامانه به وزرای دولت بعدی رای دهند و در واقع مردم، کابینه وزیران را تعیین کنند، اما فعلا مشخص نیست این ادعا چه مقدار به واقعیت نزدیک است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از مهم‌ترین و شاید متفاوت‌ترین وزرای کابینه هر دولت برای مردم ایران است. مردم ما از سال‌ها پیش دغدغه‌های زیادی در خصوص گسترش ارتباطات، عدالت ارتباطی، توسعه اینترنت، فیلترینگ و سانسور محتوا داشتند و یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های دولتی در این موارد، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات است.

عملکرد وزیر ارتباطات و مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به طور مشهود در زندگی روزمره مردم تاثیر می‌گذارد، به همین دلیل اخبار، سخنان و اهداف وزارت ارتباطات برای مردم اهمیت فراوانی دارد. از طرفی نیاز می‌شود تا وزیر ارتباطات (همانند دیگر وزرا) بتواند با مردم ارتباط برقرار کند و نیاز‌ها و مشکلات آن‌ها را از نزدیک متوجه شود.

محمد جواد آذری جهرمی که به پایان روزهای وزیر بودنش نزدیک شده، در این امر موفق بود، او هم به کثرت در میان مردم دیده می‌شد و هم در شبکه‌های اجتماعی فعال بود و حتی در اینستاگرام مستقیما به پرسش مردم پاسخ می‌داد.

پس از انتخاب آذری جهرمی توسط حسن روحانی و دادن لقب وزیر جوان به وزیر دهه شصتی وزارت ارتباطات، احتمالا بسیاری از مردم انتظار دارند که وزیر بعدی این وزارتخانه نیز جوان باشد. البته آذری جهرمی در میان وزرای مسن دولت یازدهم و دوازهم جوان به نظر می‌رسید واگر نه در ابتدای انقلاب وزرای فراوانی در رده سنی 35 تا 40 سال، روی کار آمدند.

به جز سن و برقراری ارتباط با مردم، خواسته‌های زیادی از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بعدی وجود دارد، ما طی مقاله‌ای به طور کامل درخصوص انتظاراتمان از دولت بعدی در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات سخن گفتیم که می‌توانید از لینک زیر آن را مطالعه کنید.

تا کنون افراد زیادی به عنوان کاندید اصلی برای پست مهم وزارت ارتباطات مطرح شده‌اند، هنوز مشخص نیست که چه کسی به این مسند می‌رسد اما حدس و گمان‌هایی در این خصوص وجود دارد که می‌خواهیم آن‌ها را بررسی کنیم. بنابراین با آی‌تی‌رسان و معرفی جدی‌ترین گزینه های وزارت ارتباطات در دولت بعدی و وزیر ارتباطات آینده همراه باشید:

• نام: عیسی زارع‌پور
• متولد: 1359 (41 سال)
• شهر: کرمانشاه
• مدرک: کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار از دانشگاه صنعتی شریف، دکترای رشته علوم و مهندسی کامپیوتر گرایش شبکه‌های رایانه‌ای از دانشگاه نیوساوت ولز کشور استرالیا
• سمت فعلی: رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه علم و صنعت ایران
• سمت‌های پیشین: ریاست مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، مجری طرح شبکه ملی فرهنگ جمهوری اسلامی، عضو کمیسیون ملی یونسکو، نماینده وزارت ارشاد، عضو کمیسیون فناوری دولت در دولت دهم، مشاور وزیر ارتباطات و بهداشت در حوزه IT در دولت‌های نهم و دهم

عیسی زارع‌پور یکی از جدی‌ترین و شاید جذاب‌ترین گزینه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم باشد، او زمانی که تنها 26 سال سن داشت، مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را راه‌اندازی کرد و به عنوان رییس آن انتخاب شد، این مرکز یکی از اولین نهاد‌‌های حاکمیتی فعال در حوزه فضای مجازی محسوب می‌شود. در سال 89 از او به عنوان یکی از مدیران نمونه وزارت ارشاد تقدیر شد.

عیسی زارع‌پور مدرک دکترای خود را در دانشگاه نیوساوت ولز کشور استرالیا گرفته که یکی از 50 دانشگاه برتر جهان است. در سال 2014 به عنوان مبتکر برتر سال این دانشگاه انتخاب شد و طرح پژوهشی او در همان سال نیز برترین طرح IT دانشگاه شد.

اما جدا از تمامی این موارد، سمت فعلی زارع‌پور بیش از هرعنوان دیگری موجب شده تا او را به عنوان کاندید اصلی وزیر ارتباطات در دولت بعدی بدانند، او در حال حاضر رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه است و ابراهیم رییسی شناخت خوبی از وی دارد، او در دوره خدمت خود در قوه قضاییه سامانه‌ها و اپلیکیشن‌های متعددی را راه‌اندازی کرد و عملکرد قابل تحسینی داشت.

• نام: مهدی اخوان بهابادی
• متولد: 1357 (43 سال)
• شهر: بهاباد (یزد)
• مدرک: دکترای مهندسی برق و مخابرات از دانشگاه تهران
• سمت فعلی: مدیر عامل همراه اول
• سمت‌های پیشین: دبیر شورای عالی فضای مجازی و رییس مرکز ملی فضای مجازی، قائم مقام رییس سازمان صداوسیما در امور فناوری و رسانه‌های نوین، سرپرست مرکز ملی فضای مجازی، قائم مقام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در فناوری و امور بین‌الملل، رییس هیات مدیره همراه اول

مهدی اخوان بهابادی یکی دیگر از گزینه های جدی وزارت ارتباطات در دولت بعدی است. مدیر عامل فعلی همراه اول از ابتدا بچه درس‌خوان بود، او مقام اول کنکور سراسری سال 75، رتبه اول کنکور کارشناسی سال 78 و رتبه اول المپیاد دانشجویی مهندسی برق کشور در سال 79 است.

بهابادی مانند زارع‌پور به سرعت وارد سیاست شد و منسب‌‎های متفاوتی را تجربه کرد. او در آذر سال 88 به معاونت آموزش، پژوهش و امور بین‌الملل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات راه یافت، در همان سال با حکم رضا تقی‌پور (وزیر ارتباطات وقت) به عنوان سرپرست مرکز تحقیقات مخابرات ایران منصوب شد. مهدی اخوان بهابادی در همین بین در سال 90 با حکم رهبر، عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی شد و در سال 91 محمود احمدی‌نژاد حکم دبیر شورای عالی فضای مجازی و ریاست مرکز ملی فضای مجازی را به او داد.

او در دولت جدید به ریاست پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات رسید و همچنین محمود واعظی، وزیر ارتباطات پیشین او را به عنوان سرپرست مرکز ملی فضای مجازی منصوب کرد. او در سال 93 به صدا و سیما رفت و با تغییر مدیریت این سازمان، مدتی از سیاست به دور بود. او در سال 96 عضو هیات رییسه همراه اول شد، سپس در سال بعد به ریاست همین هیات مدیره رسید و در سال 98 به عنوان مدیرعامل اپراتور همراه اول انتخاب شد.

• نام: رضا تقی‌پور
• متولد: 1336 (64 سال)
• شهر: مراغه (آذربایجان شرقی)
• مدرک: کارشناسی ارشد مهندسی صنایع مدیریت سیستم و بهره‌وری از دانشگاه علم و صنعت ایران، دکترای علوم پیشرفته مدیریت از دانشگاه بوردو فرانسه
• سمت فعلی: نماینده دوره یازدهم از حوزه تهران
• سمت‌های پیشین: وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دهم، مدیرعامل صنایع مخابرات ایران، رئیس سازمان فضایی، عضو و سخنگوی شورای شهر تهران

رضا تقی‌پور ار چهره‌های شناخته شده و باتجربه این فهرست است، او در دولت دهم به ریاست محمود احمدی‌نژاد، در مقام وزیر ارتباطات خدمت کرده و حالا امکان دارد برای دومین با بر این مسند تکیه بزند. او مسئول فضای مجازی ستاد ابراهیم رییسی در انتخابات 1400 بود و به همین دلیل یکی از گزینه های جدی برای وزارت ارتباطات دولت سیزدهم به حساب می‌آید.

تقی‌پور سوابق مدیریتی فراوانی دارد، او کار خود را از صنایع الکترونیکی وزارت دفاع آغاز کرد، سپس در دولت نهم زمانی که محمد سلیمانی به عنوان وزیر ارتباطات انتخاب شد، تقی‌پور را از وزارت دفاع به عنوان معاون خود و رییس سازمان فضایی کرد. تقی‌پور در سال 88 جانشین خود سلیمانی شد، رشد صنعت فضایی در دولت نهم از جمله دلایلی برای پیشرفت تقی‌پور محسوب می‌شود.

او اخوان بهابادی را به عنوان سرپرست مرکز تحقیقات مخابرات ایران منصوب کرد، اما در ادامه به دلیل اختلاف با محمود احمدی‌نژاد از وزارت ارتباطات کنار گذاشته شد. او در حال حاضر به عنوان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی حضور دارد. رضا تقی‌پور به اظهار نظر‌های جنجالی در خصوص اینترنت و دسترسی آزاد به فضای ارتباطی مشهور است، همچنین اتحادیه اروپا و وزارت خزانه‌داری آمریکا، تقی‌پور را به علت سانسور، کنترل اینترنت و کنترل مکالمات شهروندان ایرانی تحریم کردند.

• نام: سید ابولحسن فیروزآبادی
• متولد: 1340 (60 سال)
• شهر: نجف (عراق)
• مدرک: کارشناسی ارشد برق و مخابرات از دانشگاه علم و صنعت، دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی
• سمت فعلی: دبیر شورای‌ عالی و رییس مرکز ملی فضای مجازی کشور
• سمت‌های پیشین: معاون فنی وزارت اطلاعات، عضو هیات مدیره شرکت خدمات الکترونیک زعیم، مدیرعامل مدیره شرکت مدیریت صنایع نوین (وابسته به شستا)، رییس هیات مدیره شرکت تامین تلکام، رییس هیات مدیره شستا، قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی

ابولحسن فیروزآبادی نیز چهره‌ای نام آشنا و با تجربه در بخش‌های مختلف مدیریتی کشور محسوب می‌شود. او در دولت روحانی گزینه اصلی وزارت ارتباطات بود اما جای خود را به آذری جهرمی داد و خودش در شورای عالی فضای مجازی ماند.

فیروزآبادی در نجف به دنیا آمده اما ملیتی ایرانی دارد، او کار خود را در روزنامه‌نگاری و نویسندگی در روزنامه صبح آزادگان آغاز کرد و سپس به مقام مدیر فنی و تحقیقات و توسعه شرکت مخابراتی زعیم رسید. او رییس هیات مدیره این شرکت شد و در عین حال تدریس در دانشگاه را نیز آغاز کرد. پس از جابه‌جا شدن و مدیریت در بخش‌های زیر مجموعه شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، به عنوان رییس هیات مدیره ارتباطات تامین تلکام زیر نظر شستا و مالک رایتل انتخاب شد.

او در دولت حسن روحانی به همراه چندین مدیر سابق وزارت اطلاعات مشغول به کار شد و به عنوان قائم مقام وزیر تعاون مشغول به کار شد. در ادامه پس از درگیری‌ها و اختلاف نظرهای متعدد در شورای عالی فضای مجازی و کنار رفتن بهابادی و محمد حسن انتظاری، او به عنوان دبیر شورای عالی و رییس مرکز ملی فضای مجازی انتخاب شد و تا کنون در این مسند باقی مانده است.

در کنار این افراد، نام‌ علی حکیم جوادی و سید صابر امامی نیز به عنوان گزینه های جدی وزارت ارتباطات دولت سیزدهم به گوش می‌رسد. نظر شما چیست؟ به نظر شما چه کسی وزیر ارتباطات دولت بعدی خواهد بود و چه برنامه‌ای برای آینده کشور دارد؟

نوشته نگاهی به چهار گزینه اصلی وزارت ارتباطات در دولت آینده: شما وزیر ارتباطات بعدی را انتخاب کنید اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

سه ماه ابتدایی سال 1400 با سرعت بسیار بالایی به پایان رسید و حالا 93 روز از عید گذشته است. طی این مدل اتفاقات بسیاری در حوزه فناوری کشور رخ داده، اتفاقاتی که گاهی مثبت ولی عمدتا منفی بودند و به واسطه این اتفاقات ناخوشایند، گروه زیادی از مردم به دردسر افتادند.

فصل بهار از اخبار مثبت و امیدوارکننده خالی نبود، می‌توان گفت خبر دریافت مجوز اورژانسی برای واکسن کووایران برکت، یکی از مهم‌ترین خبرهایی بود که در سایت آی‌تی‌رسان طی فصل بهار منتشر کردیم. رفع انحصار اینترنت از سمت وزارت ارتباطات و کاهش قیمت تلفن همراه در بازار نیز اتفاقات خوشایندی بودند که در سه ماهه ابتدایی سال تجربه کردیم و البته امیدواریم ادامه پیدا کنند.

اما خاموشی‌های برق و ارتباط آن با استخراج ارز دیجیتال و نامعلوم بودن طرح تولید گوشی‌های داخلی نیز بخشی از اتفاقات منفی بودند که در سه ماهه ابتدایی سال تجربه کردیم.

بی‌شک انتخابات ریاست جمهوری و معرفی سیزدهمین رییس جمهور منتخب مردم، مهمترین اتفاق فصل بهار بود اما ما تلاش داریم به رخدادهای مختلف حوزه فناوری نگاهی داشته باشیم.

در این مطلب می‌خواهیم تا اتفاقات مثبت و منفی فصل بهار سال 1400 را مرور کرده و برنده و بازنده‌های حوزه فناوری در سه ماهه ابتدایی سال را معرفی کنیم، با ما همراه باشید:

برنده: شبکه اجتماعی کلاب هاوس

کلاب هاوس خیلی زود وارد ایران شد و با سرعت نور، محبوبیت بسیاری میان کاربران ایرانی پیدا کرد، شاید بتوان گفت استقبال از کلاب هاوس در ایران بسیار گسترده‌تر از دیگر کشورهای دنیا بود. البته کلاب هاوس تا چندی پیش تنها در نسخه iOS منتشر شده بود و حالا با عرضه نسخه اندروید آن، قطعا کاربران و طرفداران این شبکه اجتماعی چندین برابر افزایش پیدا خواهد کرد.

دلایل زیادی برای محبوبیت چشمگیر کلاب هاوس در ایران مطرح است که ما در مقاله “چرا شبکه اجتماعی کلاب هاوس تا این حد در بین کاربران و مسئولین ایرانی محبوب است؟” به طور کامل در خصوص آن صحبت کردیم، اما جدا از محبوبیت کلاب هاوس، این شبکه اجتماعی در ایران به درگاهی برای گفتگو بی‌پرده نخبگان و صحبت‌های صریح مسئولین سیاسی کشور تبدیل شد.

محدودیت‌های خبری و رسانه‌ای، خط قرمزهای فراوان و تجربیات تلخ بسیار از خبرنگاران، نخبگان و سیاسیون از تبعات برخی سخنانشان، موجب شد تا کلاب هاوس به یک مرجع رسمی برای بازگو کردن بسیاری از مسائلی که در رسانه‌های داخلی اجازه صحبت کردن در آن موارد را ندارید، تبدیل شود.

همچنین در کلاب هاوس مسئولین و نخبگان بی‌واسطه با مسئولین در ارتباط و سیاسیون نیز پاسخگوی این افراد هستند.

کلاب هاوس بدون هیچ حمایتی در مدت کوتاهی توانست بیش از بسیاری از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی مورد حمایت دولت، میان مردم محبوب شود و حتی مرجع اخبار مهمی از طرف سیاست‌‌مداران باشد.

بازنده: صدا و سیما

صداوسیما به عنوان یک سازمان مستقل از دولت، سیاست‌های غلطی را در پیش می‌گیرد که تنها به انزوا و از دست دادن مخاطبانش منجر می‌شود. رویکرد صداوسیما به خصوص در زمینه شبکه‌های اجتماعی عموما با مخالفت قشر زیادی از مردم جامعه همراه بوده و این مخالفت به جنگی نرم تبدیل شده است. با روی کار آمدن شبکه‌های اجتماعی، صدا‌و‌سیما مخاطبان بسیاری را از دست داد، همین شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر به ابزاری برای بازگو کردن اعتراضات مردم به سیاست‌های کلی صدا‌و‌سیما و انتقاد به برنامه‌ها و سریال‌های این سازمان تبدیل شده‌اند.

در صداو‌سیما منفی‌نگری زیادی نسبت به شبکه‌های اجتماعی خارجی وجود دارد و همواره در بخش‌های خبری یا برنامه‌های مختلف، تلاش مضاعفی برای عنوان کردن مضرات و ایجاد فضای منفی در خصوص این شبکه‌ها دیده می‌شود.

با روی کار آمدن کلاب هاوس، صدا‌و‌سیما و رسانه‌های هم‌سو با این سازمان، مطالب مختلفی در باب تضعیف این شبکه اجتماعی منتشر کردند، همین اقدام در نقطه مقابل باعث شد تا مخالفت‌ها با سیاست‌های صدا‌و‌سیما و این رسانه‌ها افزایش پیدا کند و کاربران انگیزه مضاعفی برای فعالیت در کلاب هاوس پیدا کنند.

صداوسیما هرگز به شکلی که باید با مردم صادق نبوده و تنها سیاست‌های خود را در پیش گرفته است، بخشی از این سیاست‌ها، تحریم کردن بسیاری از چهره‌های سیاسی و عدم ایجاد فضایی باز برای گفتگو، انتقاد و مذاکره است. به عنوان مثال آذری جهرمی یکی از تحریم‌ شده‌ها از طرف صداوسیماست که در ماه‌ها یا شاید سال‌های اخیر، چهره و صدای او به ندرت از صدا‌و‌سیما پخش شده است. حتی زمانی که وزیر ارتباطات یک هفته به سیستان و بلوچستان سفر کرد تا شخصا به اجرای طرح‌های ارتباطی در این استان نظارت کند، هیچ خبری در این باره در بخش‌های خبری صدا‌و‌سیما منتشر نشد.

وزرا و مسئولین ارشد دولتی بارها از این سیاست صدا‌و‌سیما انتقاد کردند، اما زمانی که انتقاد‌های‌شان بی‌تاثیر بود، به کلاب هاوس روی آوردند تا از ظرفیت این شبکه اجتماعی به عنوان رسانه‌ای برای بازگو کردن مسائل مختلف استفاده کنند.

همچنین صدا و سیما به طور کامل قافیه را به فضای مجازی باخته و حتی برای تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری نیز فضای مجازی نقش گسترده‌تری نسبت به تلویزیون داشت. انتخابات اخیر به طور کامل نشان داده که سیاست‌های صداوسیما در قبال شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی کاملا نادرست بوده و با سرکوب کردن این بخش، تنها خود صداوسیماست که مخاطبانش را از دست می‌دهد.

بازنده: صنعت برق

در اردیبهشت، به طور روزانه برق مناطق مختلف شهری در سراسر کشور قطع شد، این اتفاق هنور در برخی از مناطق ادامه دارد. اگر به سراغ منشا این اتفاق بروید، مانند هر اتفاق ناگوار دیگری که در کشور رخ می‌دهد، هر مسئول روایت مخصوص به خود را از علل قطع برق در کشور دارد.

پیش‌تر به موضوع قطع برق در کشور و ارتباطات آن به استخراج بیت کوین نیز به طور کامل پرداختیم، اما به طور خلاصه باید گفت که قطعی برق در کشور با استخراج ارز دیجیتال، صادرات برق به کشورهای همسایه، خشکسالی و کاهش تولید و فرسودگی زیرساخت تولید و شبکه توزیع برق ارتباط مستقیم دارد.

در هر حالا مدیریت ضعیف صنعت برق در تامین مقدار بار مورد نیاز کشور مشهود است، اما در این میان، بسیاری سعی داشتند این اتفاق را تماما به استخراج ارز دیجیتال ارتباط دهند، طی دو سال اخیر، وزارت نیرو هر زمانی با مشکل توزیع برق مواجه شده این موضوع را به استخراج بیت کوین یا ارزهای دیجیتال ربط داده و استخراج رمزارز‌ها بلاگردان وزارت نیرو شده است.

این در حالی است که محدودیت برق مورد نیاز ماینر‌ها تعیین شده و تمامی استخراج کنندگان قانونی در راستای قوانین وزارت نیرو فعالیت می‌کنند و حتی در بسیاری از مواقع، مجبور به توقف فعالیت خود می‌شوند. بسیاری از فعالین حوزه بلاکچین و ارزهای دیجیتال معتقدند که سازمان توانیر در ارائه اطلاعات و آمارهای مربوط به ماینینگ اغراق می‌کند.

البته در این زمینه نباید تاثیر ماینرهای غیرمجاز را در نظر گرفت، از طرفی نباید فعالیت استخراج‌کنندگان غیر قانونی را به پای تمامی ماینرها نوشت، فردی که فعالیت غیرقانونی می‌کند تکلیفش مشخص است و باید با او برخورد شود، نباید در این زمینه حقوق افرادی که به صورت قانونی در حال فعالیت هستند را ضایع کرد.

بازنده: سرمایه‌گذاران حوزه استخراج ارز دیجیتال

بسیاری از سیاسیون در سخنان خود ایران را مقصد مناسبی برای سرمایه‌گذاری به ویژه در حوزه فناوری می‌دانند، اما واقعیت آن است که ایران به هیچ‌وجه برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست و ما طی سال‌های اخیر بسیاری از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را از کشور فراری داده‌ایم.

یکی از گروه‌هایی که در فصل بهار دوران سختی را گذراندند و متاسفانه در میان بازنده‌های این فصل قرار می‌گیرند، سرمایه‌گذاران استخراج ارز دیجیتال بودند.

همانطور که گفتیم فعالان حوزه استخراج ارز دیجیتال که سرمایه‌های هنگفتی را برای فعالیت در کشور تامین کرده‌اند، آن دیوار کوتاهی هستند که همه تقصیرها گردن آن‌ها می‌افتد. از زمستان سال گذشته و موضوع کمبود گاز تا امسال و موضوع کمبود برق، همگی به استخراج ارز دیجیتال ارتباط داده می‌شود و این درحالی است که پیش از رشد این صنعت در داخل کشور به کرات شاهد قطع برق یا گاز بوده‌ایم.

سرمایه‌گذاران این حوزه بازیچه دست مسئولین شده‌اند و فعالیت آن‌ها با تصمیمات لحظه‌ای تهدید می‌شود. در ابتدای خرداد رییس جمهور اعلام کرد که استخراج ارز دیجیتال تا پایان شهریور ممنوع است و به همین راحتی سرمایه‌گذاران در این بخش باید منتظر بنشینند تا 6 ماه ابتدایی سال به اتمام برسد تا بتوانند مجددا فعالیت خود را آغاز کنند.

برنده: خریداران تلفن همراه

قیمت تلفن همراه در بهار سال جاری نسبت به زمستان سال گذشته حدود 20 تا 30 درصد ارزان شد، در حال حاضر بسیاری از مدل‌های بازار به پایین‌ترین قیمت خود طی 6 ماه گذشته رسیده‌اند و به طور کلی زمان خوبی برای خرید تلفن همراه است.

دلایل مختلفی موجب شده تا از ابتدای اردیبهشت قیمت تلفن همراه در بازار کشور کاهش یابد، بخشی از این کاهش قیمت، به دلیل بسته بودن مغازه‌ها به خاطر شیوع ویروس کرونا در سراسر کشور بود.

همزمان با پایین آمدن کرکره مغازه‌ها، واردات کالا به کشور متوقف نشد و شرکت‌های وارد کننده در اواخر فروردین و ابتدای اردیبهشت، مقدار زیادی تلفن همراه وارد کشور کردند که موجب شد بازار از تلفن همراه اشباع شود.

حتی بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، به تعداد کافی تلفن همراه در بازار وجود دارد و بازار تا دو ماه آینده کاملا تامین است. از طرفی قیمت ارز نیز در سال جدید روندی نزولی داشته و حالا دلار به کانال 23 هزار تومان نزدیک شده است، به این ترتیب، شاهد افت قیمت حدود 20 درصدی در بازار تلفن همراه کشور هستیم.

بازنده: طرح تولید تلفن همراه ایرانی

سال گذشته با تبلیغات بسیار اعلام شد شرکت ایرانی صاایران قرار است تلفن همراه ایرانی تولید کند و بخشی از بازار تلفن همراه در اختیار گوشی‌های باکیفیت و ارزان قیمت ایرانی قرار خواهد گرفت. البته پس از مدت کمی مشخص شد که شرکت صاایران در اصل واردکننده تلفن همراه است و تلفن‌های همراه این برند در چین تولید می‌شوند.

ستار هاشمی، معاون وزیر ارتباطات سال گذشته در مورد ظرفیت تولید گوشی همراه ایرانی و برنامه‌ریزی انجام شده برای سال 1404 گفت: بر اساس اسناد بالادستی و یک هدف برنامه‌ریزی شده، قرار است تا سال 1404 نزدیک به 20 درصد حجم بازار داخلی تلفن همراه را در دست بگیریم. همچنین برنامه داریم تا پایان سال بیش از 400 هزار گوشی داخلی توسط شرکت‌های داخلی تولید کنیم.

مورد دوم حرف‌های معاون وزیر ارتباطات هرگز رخ نداد تا آنکه در فروردین اعلام شد که دولت با حمایت از شرکت‌های ایرانی طرح حمایت از تولید تلفن همراه ایرانی را پیگیری خواهد کرد. طبق اخبار اعلام شد که این حمایت به صورت تامین فضای تولید، تست و ارزیابی محصولات و همچنین ارائه تسهیلات کم‌بهره با یارانه سود برای سرمایه‌گذاری ثابت، سرمایه در گردش و تحقق، توسعه و صادرات محصولات صورت می‌گیرد و شرایط کامل شرکت‌ها برای ورود به این طرح اعلام گردید.

سپس مجددا ستار هاشمی در اردیبهشت در خصوص طرح تولید تلفن همراه ایرانی اعلام کرد: روند شناسایی و تولید تلفن همراه هوشمند، ظرفیت‌سازی در بازار و شناخت عرضه و تقاضا از سال 98 توسط معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات آغاز شده، لازم بود که این اقدامات پیش از تخصیص و راهبری منابع مالی، اقدامات و تعاملات جدی با تمامی بازیگران و ذینفعان حوزه گوشی تلفن همراه صورت بگیرد.

این طرح اهداف مختلفی را پیگیری می‌کند که مهم‌ترین آن تحقق مصوب شورای عالی فضای مجازی مبنی بر اختصاص 20 درصد سهم بازار گوشی‌های هوشمند به تولید داخلی تا سال 1404 است؛ از دیگر اهداف این طرح می‌توان به دستیابی به ارتقای سهم اقتصاد دیجیتال در توسعه ارتباطات، بهره‌مندی اقشار جامعه از ابزارهای نوین ارتباطی، توسعه عدالت ارتباطی با تولید گوشی همراه هوشمند و تبلت از طریق تامین زیرساخت‌های تولید شامل تامین فضای تولید، تست و ارزیابی محصولات و تامین مالی واحدهای تولیدی اشاره کرد.

در حالی که قرار بود در قدم اول 400 هزار تلفن همراه ایرانی تا پایان سال گذشته تولید شود، این اتفاق رخ نداد و حالا وزارت ارتباطات به دنبال برنامه‌ریزی و تعامل با شرکت‌های ایرانی برای تولید تلفن همراه ایرانی است. به این ترتیب در صورتی که قرار بود گوشی‌های ایرانی صاایران به زودی وارد بازار شوند، به نظر می‌رسد فعلا از گوشی ایرانی خبری نیست و مشخص شد تبلیغات پیرامون تولید تلفن همراه در کشور طی سال گذشته بیشتر جنبه تبلیغات و شوآف داشته است.

برنده: وزارت ارتباطات

هر چند در بخش قبلی نقش وزارت ارتباطات در طرح و برنامه‌ریزی ناموفق تولید تولید گوشی ایرانی قابل تامل است، اما این وزارتخانه در روزهای پایانی عمرش در دولت دوازدهم روزهای شلوغی را پشت سر گذاشت. این وزارتخانه طی ماه اخیر طرح دسترسی تمامی روستاهای بالای 20 خانوار به شبکه ملی ارتباطات را محقق کرد، همچنین به تازگی به جهت رفع انحصار اینترنت، مرکز تبادل بین‌المللی شهید فخری‌زاده در منطقه ویژه اقتصادی پیام راه‌اندازی شد.

مهم‌ترین تاثیر ایجاد این مرکز داده، فراهم آوردن شرایط تولید و ارائه محتوای ایرانی از طرف تولیدکنندگان داخلی برای بازار بین‌المللی است. علاوه بر آن اکنون می‌توانیم بخشی از محتوا و داده‌ای که در خارج از کشور تولید می‌شود و در داخل، علاقمند دارد را در داخل کشور میزبانی کنیم. این اتفاق باعث می‌شود علاقمندان به محتوای خارجی خدمات مورد نظرشان را با کیفیت بهتر و قیمت ارزان‌تر دریافت کنند.

وزارت ارتباطات برای شرکت در میتینگ‌های مجازی انتخاباتی 7 گیگابایت اینترنت یک ماهه برای تمامی مردم در نظر گرفت، ضمنا این وزارتخانه تلاش زیادی برای رفع اختلال کلاب هاوس توسط برخی اپراتورها تلفن همراه داشت و حتی دولت خواستار جریمه روزانه 50 میلیارد تومان برای این اپراتورها شد که فعلا دیوان عدالت اداری جهت بررسی بیشتر این حکم را متوقف کرده و جزئیات بیشتری از این موضوع منتشر نشده است.

وزیر ارتباطات در ماه‌های اخیر مجددا با انتقاد از شیوه فیلترینگ سایت‌ها اعلام کرد که فیلترینگ دیگر منسوخ شده، او همچنین اعتراف کرد که وزارت ارتباطات شریک خوبی برای استارتاپ‌ها نیست و سیستم حمایت از کسب و کارهای نوپا باید تغییر کند.

با نگاهی به عملکرد وزارت ارتباطات در سه ماه ابتدایی سال می‌توان این وزارتخانه را در صف برندگان بهار 1400 قرارداد.

برنده: تیم تولید واکسن داخلی کرونا

همزمان با شیوع ویروس کرونا در کشور، متخصصین بیماری‌های تنفسی و ویروس‌شناسی با عظمی جدی فعالیت خود را برای شناسایی ابعاد مختلف این ویروس منحوس و راه‌های مقابله با آن، آغاز کردند. چندی نگذشت که واکسن‌های ایرانی کووایران برکت، پاستور و کوورازی به مرحله کارآزمایی بالینی رسیدند و حالا واکسن کووایران برکت به اولین واکسن کرونا ایرانی تبدیل شده که توانست مجوز وزارت بهداشت برای مصرف اضطراری را دریافت کند.

مراحل کارآزمایی بالینی این واکسن در سه مرحله با نتایج بسیار خوبی همراه بوده و به زودی از این واکسن در طرح ملی واکسیناسیون استفاده می‌شود. طبق اعلام سعید نمکی، وزیر بهداشت و درمان، در مرحله سوم کارآزمایی بالینی واکسن کووبرکت بر روی ۱۴ هزار نفر و واکسن پاستور نیز بر روی ۲۵ هزار نفر تست شد و در نهایت مدارک این مرحله به وزارت بهداشت ارسال گردید.

طبق گفته‌های وزیر بهداشت، امروز نیز مجوز مصرف اضطراری واکسن پاستور صادر خواهد شد. طبق بررسی‌ها، واکسن پاستور 62 درصد قدرت اثرگذاری دارد که چند برابر بیشتر از واکسن آسترازنکا است. واکسن رازی و سیناژن نیز مراحل آزمایش بالینی را پشت‌سر می‌گذارند. به طور کلی هفت واکسن ایرانی در دست تولید هستند که از آن‌ها برای واکسناسیون عمومی در پاییز استفاده می‌شود.

نوشته برنده‌ها و بازنده‌های بهار 1400؛ مروری بر اتفاقات حوزه فناوری ایران در سه ماهه ابتدایی سال اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

رضا باقری اصل، دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات اسامی دستگاه‌های اجرایی برتر در شاخص‌ ارتقای شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات عمومی را اعلام کرد.

باقری اصل در این خصوص گفت: موضوع شفافیت و دسترسی آزاد شهروندان به داده‌های دستگاه‌های اجرایی، در جلسه شانزدهم شورای اجرایی فناوری اطلاعات در ۱۳ مهرماه سال گذشته به تصویب رسید.

وی ادامه داد: روز چهارشنبه در جلسه بیست و یکم شورای اجرایی فناوری اطلاعات، نتایج ارزیابی عملکرد ۱۴۰ دستگاه به رییس جمهور و اعضای شورا ارائه شد.

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در خصوص انتشار کامل اطلاعات دستگاه‌ها بر اساس مصوبه شفاف سازی گفت: اسامی ۱۰ دستگاه برتر از نظر شفافیت اطلاعات از بررسی عملکرد ۱۴ شاخص شفافیت در بیش از 140 دستگاه اجرایی مطابق با معیارهای این مصوبه به دست آمده است و روز شنبه هفته آینده لینک کامل گزارش آن در سایت EGOVERMENT.IR در اختیار عموم قرار می‌گیرد.

باقری در خصوص شاخص‌های مصوبه شفافیت اطلاعات توضیح داد: شاخص‌های شفافیت داده‌های دولتی شامل دسترسی آزاد به اطلاعات مربوط به هزینه‌ها، عملکرد مالی سالانه دستگاه‌های اجرایی و نهادهای وابسته، معاملات دولتی، تفاهم‌نامه‌ها، موافقت‌نامه‌ها، قراردادها و روش انتخاب آنها، دارایی‌های غیرمنقول و اموال امانی (مالی و سرمایه‌ای) و آمار و اطلاعات عملکرد اجرای برنامه‌های توسعه‌ای دستگاه‌ها می‌شود.

وی ادامه داد: در همین حال لزوم شفافیت در زمینه تکالیف قانونی و برنامه‌های راهبردی، قوانین، مقررات و پیش نویس مصوبات مربوط به دستگاه‌های اجرایی، کلیه مجوزهای صادره به همراه فهرست گیرندگان مجوز، برنامه‌های توسعه و راهبردی دستگاه‌ها، فرآیندهای استخدام و تخصیص پست، صورت جلسات شوراها، هیات عامل و هیات مدیره، نشر کلیه اسناد مربوط به سفارش، اجرا و نتایج حاصل از پژوهش، معرفی مدیران دستگاه اجرایی و تولید و در دسترس قرار دادن کلیه اطلاعات قابل استفاده برای کسب وکارها، در این مصوبه تاکید شده است.

باقری تاکید کرد: تمامی دستگاه‌های اجرایی مکلف هستند که داده‌ها، قراداده‌ها و اطلاعات موردنیاز کسب وکارها و شهروندان را در درگاه یکپارچه داده‌های باز کشور Data.Gov.IR در دسترس قرار دهند.

نوشته فهرست 10 دستگاه برتر از نظر شفافیت اطلاعات و داده‌ها مشخص شد اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.