هوش مصنوعی جهان را در آینده تغییر خواهد داد اما به کدام سو: خوب یا بد؟!

mobile-trends-artificial-intellgence-ai-google-assistant-720x720 هوش مصنوعی جهان را در آینده تغییر خواهد داد اما به کدام سو: خوب یا بد؟!

در عرض چند دهه اخیر، هوش مصنوعی از درون فیلم‌های علمی و تخیلی پا به درون منازل و زندگی ما گذاشته‌ است. امروزه ما از سیستم‌های هوش مصنوعی در گوشی‌های موبایل و اسپیکر‌های هوشمند سود می‌بریم. دستیار‌های مجازی چون الکسا، سیری، گوگل و … به هم‌صحبت‌ میلیون‌ها کاربر تبدیل شده‌اند. شرکت تسلا با قرار دادن هوش مصنوعی که قادر به بررسی، تحلیل محیط اطراف خود است، در داخل خودرو‌هایش، کار رانندگی را به آنها سپرده است.

screen-shot-2018-04-25-at-10-14-46-pm هوش مصنوعی جهان را در آینده تغییر خواهد داد اما به کدام سو: خوب یا بد؟!

آمازون نظارت و تجزیه و تحلیل اطلاعات خرید مشتریان و انتخاب و پیشنهاد اجناس مختلف به کاربر برای خرید را برعهده هوش مصنوعی گذاشته است. حتی هوش مصنوعی گوگل براساس فعالیت‌ها و تاریخچه جستجو‌هایمان برای ما تصمیم می‌گیرد که چه نتایجی را به ما نشان دهد. الگوریتم‌های هوش مصنوعی در همه‌جا به چشم می‌خورند و زندگی ما را تغییر داده‌اند، اما به سوی بهتر شدن یا بدتر شدن؟!

ولی به وضوح مشخص است که فعلا ما در ابتدای راه هستیم. روزی خواهد آمد که ما بار دیگر به سال 2018 نگاهی بیاندازیم و از این همه پیش‌پا افتاده بودن فناوری کنونی هوش مصنوعی به خنده بیافتیم. در آینده قطعا هوش مصنوعی نقش‌های مهمی را بر عهده خواهد گرفت و تغییرات بسیاری را ایجاد خواهد کرد، ولی واقعا ما نیز همین را می‌خواهیم؟

در ابتدا بگذارید ببینیم هوش مصنوعی چیست؟ یا حتی سوال بهتر این است که اصولا هوش (Intelligence) چیست؟ در ساده‌ترین توصیف، جمع‌آوری اطلاعات از دنیای اطراف و استفاده از آنها به منظور پیش‌بینی دوره‌های زمانی کوتاه و بلند مدت! به علاوه این تعریف هر دو گروه انسان‌ها و ماشین‌ها را شامل می‌شود.

وقتی ما در مورد تاثیر‌های هوش مصنوعی بر زندگیمان بحث می‌کنیم در واقع صحبت از هر چیزی است که از یک کامپیوتر سر می‌زند، از توانایی خوانده شدن یک نوشته دست‌نویس توسط OCR Reader تا انجام فعالیت‌های بسیار پیچیده توسط یک ربات فوق‌پیشرفته مانند سورنا. حتی یک دیتابیس عظیم از داده‌های شخصی ما که مبتنی بر مشاهدات و فعالیت‌های ما در اینترنت است نیز مشمول این موضوع می‌گردد. از آنجایی که دنیای هوش مصنوعی بسیار وسیع و بزرگ است، بگذارید تنها نگاهی بیاندازیم به مهم‌ترین و محتمل‌ترین مواردی که از هوش مصنوعی در آینده نزدیک انتظار می‌رود. آیا این موارد باعث می‌شوند جامعه گامی به جلو بردارد یا قدمی به قبل؟

SURENA_III هوش مصنوعی جهان را در آینده تغییر خواهد داد اما به کدام سو: خوب یا بد؟!

اگر نگوییم میلیون‌ها، حداقل هزاران شغل توسط سیستم‌های هوش مصنوعی اشغال خواهد شد. دامنه این فرصت‌های شغلی شامل تمامی مشاغلی است که در آن یک انسان وظیفه جمع‌آوری اطلاعات از سایر انسان‌ها و ثبت آن در یک سیستم را بر عهده دارد. بنابراین با یک نگاه ساده، صندوق‌داران، کارمندان بخش پذیرش، بازاریابان تلفنی و کارمندان بانکی قطعا رفتنی هستند. به علاوه زمانی که پای هوش‌ مصنوعی در حوزه رانندگی و خلبانی باز شود و خودرو‌های خود‌ران، پهپاد‌های خود هدایت‌شونده و هر وسیله دیگری که با استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند از نقطه A به نقطه B حرکت کند، را دربر می‌گیرد و تقریبا همه رانندگان آژانس، ماشین‌های سنگین، پست‌چی‌ها، پیک‌ها و حتی پیک موتوری‌های تحویل پیتزا هم از کار بیکار می‌شوند!

ولی هنوز لیست مشاغل نابود شده، تمام نشده است، یکی از مهم‌ترین استفاده‌های هوش مصنوعی، ساخت ربات‌های کارگر است. بنابراین با تمام اتوماتیک شدن کارخانه‌ها، کارواش‌ها، کارگاه‌ها و هر محیط کاری دیگری که بتوان از ربات به جای نیروی انسانی استفاده کرد، کارگرانش بیکار می‌گردند. حتی ممکن است با توجه به قابلیت بالای الگوریتم‌های رسانه‌ای در رصد سوژه‌های مختلف و جمع‌آوری سریع و دقیق اخبار، جای روزنامه‌نگاران و خبرنگاران نیز تنگ شود!

البته نباید اینقدر نیز بدبین بود زیرا از سوی دیگر با تغییرات فناوری و پیشرفت‌های جامعه، مشاغل جدید دیگری نیز متناسب با نیاز مردم و جامعه به وجود خواهند آمد که می‌توانند بخش مهمی از جمعیت بیکار شده را جذب خود نمایند. طبیعتا با گسترش هوش‌مصنوعی خود آن نیز نیازمند ایجاد، نصب و نگهداری است. پس برنامه‌نویسان برای نوشتن نرم‌افزار‌ها، تکنسین‌های مختلف برای تعمیر و نگهداری ربات‌ها و توسعه سیستم‌های مختلف دیگر به شدت مورد نیاز خواهد بود (هر چند به شخصه احساس می‌کنم در آینده خود ربات‌ها نیز قادر به برنامه نویسی و تعمیر خود خواهند بود!).

با این حال یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از ربات‌ها، به عهده گرفتن مشاغل پر خطر در محیط‌های ناامن است. برای مثال در معادن، ایستگاه‌های آتش‌نشانی‌، استخراج نفت از اعماق دریا، کار‌های ساخت و ساز، کشاورزی و دیگر مشاغل مشابه که هر ساله باعث مرگ و نقص عضو هزاران انسان در سراسر دنیا می‌گردد. ما هنوز نمی‌دانیم یک نیروی کار مبتنی بر هوش مصنوعی دارای چه قابلیت‌ها و توانایی‌هایی خواهد بود اما بسیاری از اقتصاددان‌ها دید مثبتی به این مسئله دارند و دنیای آینده را روشن‌تر و هیجان‌انگیز‌تر می‌دانند زیرا کار‌های مضر و خطرناک بر عهده ماشین‌ها است که مریض نمی‌شوند، نمی‌میرند و اعتصاب نمی‌کنند!

f3b87ce3-17bd-4412-9933-cb5384df6699-original هوش مصنوعی جهان را در آینده تغییر خواهد داد اما به کدام سو: خوب یا بد؟!

هرچند معلوم نیست چرا دیدگاه اقتصاد‌دانان در این رابطه مهم‌تر است، آیا منظور از آینده روشن، تامین نیروی کار 24 ساعته و کسب درآمد‌های بیشتر و بیشتر برای سرمایه‌داران است؟ آیا اقتصاد‌دانان احتمال قریب به وقوع استفاده از هوش‌مصنوعی در تولید سرباز‌های رباتیک که می‌توانند با بی‌رحمی و بدون خستگی به کشتن بپردازند را نیز در ابراز نظر‌هایشان دخالت داده‌اند؟ موضوعی که دست‌مایه ساخت مجموعه فیلم‌های مشهور نابودگر (ترمیناتور) است. آیا به یاد میلیون‌ها انسانی که شغل‌شان را از دست می‌دهند و خانواده‌های آنها نیز هستند؟

باید دانست که درست مانند شخصیت الکس مورفی در فیلم خاطره‌انگیز پلیس‌ آهنی، یادگیری ماشینی قادر است رفتار انسان‌ها را نیز مورد بررسی قرار دهد و با بررسی زبان بدن و تغییر حالات روحی افراد، که در اغلب انسان‌ها یکسان است،  بروز رفتار‌های مجرمانه از تجاوز جنسی و فعالیت‌های ترویستی گرفته تا وعده‌های دروغ سیاستمداران را تشخیص و در مورد آنها هشدار دهد و اقدامات قانونی را به اجرا بگذارد.

با این حال بلایی که هوش‌مصنوعی در فیلم ارتقا بر سر انسان‌ها آورد را نیز نباید فراموش کرد. به زبان ساده از این فناوری مانند چاقوی دو لبه استفاده می‌شود. می‌توان از آن برای ردیابی و نابودی مخالفان سیاسی سود برد یا با انتشار اخبار دروغ مردم را سردرگم و آشفته کرد و حتی با جلوگیری از دسترسی به اطلاعات درست و نظرات گوناگون، فضای سالم رقابتی را در تقلب و فساد فرو برد. استفاده نادرست از این فناوری‌های پیشرفته توسط هر شخص یا گروهی قطعا سبب آسیب دیدن بسیاری از انسان‌ها خواهد شد.

robocop هوش مصنوعی جهان را در آینده تغییر خواهد داد اما به کدام سو: خوب یا بد؟!

هر چقدر ما بیشتر هوش مصنوعی را توسعه دهیم طبیعتا به ابزار قدرتمندتری بدل خواهد شد و مسئولیت‌های بزرگ‌تر و حساس‌تری هم بر عهده خواهد گرفت. پس به عنوان یک آینده‌نگر باید این فناوری‌ها در راه خیر‌خواهی برای بشر و ایجاد جهانی پیشرفته‌تر و خوب‌تر هدایت و طراحی شوند و نه برای مقاصد اقتصادی و سیاسی. ما امیدواریم هوش مصنوعی به پیشرفت جامعه کمک نماید ولی این احتمال نیز می‌رود تنها در خدمت صنایع و منفعت تعداد محدودی از افراد که همواره به دنبال جایگزین کردن انسان با چیزی ارزان و باهوش می‌گردند، درآید. هوش مصنوعی اکنون متولد شده، دارای مشکلاتی است و هیچ‌کس هم از آینده خبر ندارد!

نوشته هوش مصنوعی جهان را در آینده تغییر خواهد داد اما به کدام سو: خوب یا بد؟! اولین بار در وب‌سایت فناوری پدیدار شد.

نگاهی به فناوری هوش مصنوعی و آینده آن

نگاهی به فناوری هوش مصنوعی و آینده آن

چند ماه قبل و در یکی از برنامه‌های تلویزیونی آمریکا، مجری برنامه درباره رسانه‌هایی که سرمایه زیادی را برای هر کلیک کاربران خود خرج می‌کنند بحثی را باز کرد. این موضوع با تبدیل شدن به یک پدیده ویروسی باعث شد تا مشکلات ناسازگاری سرویس یوتیوب در سرویس‌دهی به ۶ میلیون بازدید به چشم بیاید. پس از گذشت ۱۰ دقیقه، صحبتی در مورد یک شرکت تازه تاسیس به نام Tronc شد که در زمینه انتشارات فعالیت می‌کند. این شرکت برای فیلم‌های تبلیغاتی خود از یک روبات سخنگو استفاده می‌نماید و به وسیله آن توضیحاتی را درباره مزایای بکارگیری هوش مصنوعی در روزنامه‌نگاری به عنوان پدیده‌ای نو مطرح می‌کند. Tronc تنها شرکتی نیست که از هوش مصنوعی با آغوش باز استقبال کرده‌ است. این موضوع بسیار مهم و داغی است که هر سازمانی از تاثیرات شگرف آن آگاه است.

مفهوم هوش مصنوعی

مانند بسیاری از مفاهیم از جمله “فضای ابری”‌، “داده‌های عظیم”‌،”یادگیری ماشین”‌، فناوری هوش مصنوعی توسط بازاریابان و شرکت‌های تبلیغاتی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. خیلی از مردم زمانی که از هوش مصنوعی سخن می‌گویند، منظورشان تجزیه و تحلیل داده‌هاست. اگر این سوال بزرگ در ذهن شما هم بوجود آمده که “معنای واقعی هوش مصنوعی چیست؟” باید بگوییم در این مورد تنها نیستید. نظری که اکثر کارشناسان در این رابطه دارند آن است که هوش مصنوعی مجموعه‌ای از فناوری‌هاست که سعی می‌کند تا از هوش انسانی تقلید کند یا آن را تقویت بنماید. در کنار این مورد، نرم‌افزارهای هوشمند وجود دارند که به ما کمک می‌کنند تا با دنیای دیجیتالی پیرامون خود تعامل بهتری داشته باشیم.

در حدود ۳۰ سال پیش، مردم روزنامه‌هایی را می‌خواندند که توسط ماشین تحریر برقی به چاپ می‌رسید و کمتر کسی پیدا می‌شد که کانال‌های تلویزیونی را دنبال کند. امروزه،  پخش آنلاین ویدیو از سرویس‌هایی مثل Netflix و یوتیوب، انتخاب‌های بی‌شماری را برای دنبال کردن مسایل روز جامعه و یا سرگرمی پیش رو گذاشته است. اکنون رسیدگی به همه ایمیل‌ها، پیامک‌ها و قرارهای ملاقات بسیار دشوار شده‌ است. هوش افزوده‌شده امکانی را ارایه می‌کند که توسط آن تعداد فزاینده‌ای از ورودی‌ها غربال ‌می‌شوند و قابلیت‌هایی را در اختیار می‌گذارد که به کمک نیروی انسانی قادر به فراهم کردن آن‌ها نخواهیم بود.

ارتباطی نو

به طور کلی کامپیوترها و نرم‌افزارهای اختصاصی آن‌ها، بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که اکثر مردم درباره آن تصور می‌کنند و خیلی راحت از کنار آن می‌گذرند. زمانی بود که مجبور بودید یک نامه یا سند را روی دستگاه ضبط صوت ثبت کنید و در عین حال شخصی آن را رونویسی می‌کرد. امروزه می‌توانید به کمک فناوری تبدیل متن به گفتار نوشته مورد نظر خود را برای گوشی هوشمند بخوانید تا در زمان بسیار کم، ماشین آن را به پیام برگرداند. این تنها یکی از مسیرهایی است که به طی آن، ارتباطات و فعالیت‌های خود را بهبود داده‌ایم.

اکنون کافی است برای اطلاع از علاقه‌مندی‌ها یا خبر گرفتن از دوستان خود به صفحه اجتماعی او بروید. قبل از اینکه اینترنت بدین شکل رشد کند، مجبور بودیم تا برای حفظ رابطه با دوستان خود تماس تلفنی داشته باشیم یا نامه بفرستیم. این فرآیند خسته کننده‌ای بود تا دو طرف بتوانند از احوالات یکدیگر باخبر شوند. نتیجه این بود که به دلیل هزینه‌های زیاد برای تماس با راه دور و رسیدن نامه به دست گیرنده، تعاملات کمتری برقرار می‌شد. با ظهور اینترنت، ایمیل به عنوان روشی برای تسهیل و سرعت بخشیدن به ارتباطات معرفی شد. فیس‌بوک امکانات آن را بهتر کرد و باعث شد تا همه مخاطبین در یکجا جمع شوند و بتوانند همزمان با صدها و حتی هزاران نفر در تماس باشند. الگوریتم به ما اجازه داد تا با صرف هزینه‌ای بسیار اندک نسبت به گذشته، روابط اجتماعی خود را حفظ کنیم.

تقسیم‌بندی هوش مصنوعی

Michelle Zhou که بیش از ده سال در مرکز تحقیقاتی آی‌بی‌ام و آی‌بی‌ام واتسون گروپ فعالیت می‌کرد، در زمینه هوش مصنوعی و تعامل کامپیوتر با انسان از افراد نخبه به شمار می‌آید. او  A.I (هوش مصنوعی) را به سه بخش تقسیم می‌کند. اولین مورد شناسایی هوشمندانه‌ای است که الگوریتم‌ها روی رایانه‌های قدرتمند آن را انجام می‌دهند و می‌توانند الگوهای مختلف را از یکدیگر تفکیک کنند و موضوع خاصی را از قطعات نوشتاری استخراج نمایند یا حتی قادر باشند معنای کلی یک متن را از چند جمله آن بفهمند. دومین مرحله هوش شناختی است که در آن ماشین می‌تواند بعد از تشخیص الگو شروع به استنتاج از داده‌ها کند. گام سوم تنها زمانی در دسترس قرار خواهد گرفت که بتوانیم انسان‌های مجازی بسازیم که قادر باشند در مورد مسایل تفکر کنند و همانند انسان رفتار نمایند.

کمک به انسان

ما راهی طولانی را برای ساخت انسان مجازی در پیش داریم. برخلاف آنچه که شما در رسانه‌ها می‌بینید، تکنولوژی بی عیب و نقص نیست و قوی‌ترین توابع در هوش مصنوعی در برابر هوش انسان حرفی برای گفتن ندارند. حتی زمانی که به این نقطه از تکامل برسیم، لازم است تا حالات انسانی را به کامپیوترها آموزش دهیم. در آوریل ۲۰۱۶، موضوعی جالبی از شرکت Bloomberg Business مطرح شد. این کمپانی توضیح داد که چگونه شرکت‌های مختلف می‌توانند با ارایه دستیاران شخصی هوشمند توسط هوش مصنوعی (برای کمک به تنظیم ترتیب زمانی یا خرید آنلاین) مربیان انسانی برای آن‌ها استخدام کنند تا به بررسی و ارزیابی این دستیاران پیش از ارسال هرکدام بپردازند.

فرقی نمی‌کند که این مورد سرویس Spotify یا نت‌فلیکس یا هر نسل جدید دیگری از ربات‌های چت مبتنی بر هوش مصنوعی باشد؛ همه این ابزارها برای فراهم کردن داده‌های مختلف به توانایی انسانی وابسته هستند. هنگامی که در حال گوش دادن به موسیقی هستیم، آن را به لیست پخش اضافه می‌کنیم و یا با دوستان خود به اشتراک می‌گذاریم، سیگنال‌هایی برای اسپاتیفای ارسال می‌شود تا علاوه بر کشف آهنگ‌‌هایی که ممکن است مورد علاقه‌ ما باشد، بازدید از آن‌ها را نیز پیش‌بینی کند.

صحبت‌های زیادی که در مورد “بینایی کامپیوتر” می‌شود تنها به این دلیل اثربخش بوده که افراد مختلف میلیاردها عکس تگ شده را با کمک ابرداده‌ها تگ می‌کنند تا بتوانند محتوای تصاویر را به شکل بهتری توصیف نمایند. قدرت رو به افزایش رایانه‌ها می‌تواند این عکس‌ها را بررسی کرده و الگوها و معناهای مرتبط با آن‌ها را پیدا کند. به طور مشابه، گوگل می‌تواند با بکارگیری میلیاردها نمونه از صدای اشخاص مختلف، سیستم هوشمندی را طراحی کند که لهجه‌ها و تفاوت‌های ظریف هرکدام را تشخیص دهد و بتواند امکانی را برای جستجوی صوتی فراهم آورد.

چشم‌انداز آینده

با توجه به معیار سه مرحله‌ای بیان شده توسط Zhou، اکنون به فاز “تشخیص هوشمندانه” رسیده‌ایم. رایانه‌های امروزی با استفاده از یادگیری عمیق می‌توانند الگوهای مختلف را خیلی سریع و بهتر کشف کنند. با این حال، همچنان برخی از شرکت‌ها روی فناوری‌هایی کار می‌کنند که بتواند معنای مفاهیم را استنباط کنند. Zhou درباره آینده این فناوری اینگونه نظر می‌دهد:

مهم نیست که به گام سوم از مراحل هوش مصنوعی دست پیدا می‌کنیم یا خیر. من هنوز هم از طرفداران بزرگ همزیستی انسان و ماشین هستم و معتقدم که کامپیوترها می‌توانند حداکثر توانایی خود را برای تداوم و دقت بیشتر بکار گیرند و در کنار آن نیز انسان از خلاقیت خود استفاده کند.

نوشته نگاهی به فناوری هوش مصنوعی و آینده آن اولین بار در - آی‌تی‌رسان پدیدار شد.