راز اندازه های متفاوت اجرام آسمانی چیست؟

تحقیقات دال بر این است که جهان هایی که شامل برخی اجسام بزرگ و اجسام کوچک بسیار هستند نسبت به جهان های متحد الشکل کشش جاذبه ای را سریع تر برطرف می کنند.

منظومه شمسی ما یک شی بسیار غول پیکر  دارد که خورشید است و تعداد زیادی سیاره و سیارک های دیگر نیز در کنار آن نگهداشته است. تحقیقات جدید که در دانشگاه دوک در دورهام، ایالت کارولینا شمالی انجام گرفته است توضیح جدیدی برای تفاوت در ابعاد اجسام آسمانی ارائه کرده است. این علت در سراسر کهکشان پیدا می شود و سلسله مراتب (hierarchy) نام دارد.

آدریان بجان از دانشگاه دوک گفته است که”از سال های ۱۷۰۰ تا به کنون دانشمندان از این موضوع که جاذبه باعث بزرگتر شدن اجسام موجود در فضا می شود با خبر بوده اند اما پدیده رشد سیارات و دیگر اجسام برای روند سلسله مراتبی آن ها توجیح کافی ندارد. البته بنده بسیار تعجب می کنم که این موضوع تا کنون مورد توجه قرار نگرفته است.”

Why celestial bodies come in different sizes

تخصص آقای بجان در رشته ترمودینامیک است و هم چنین او نویسنده کتاب Constructal Law است که در این کتاب ادعا شده است که سیستم های طبیعی برای تولید شارش تکامل پیدا می کنند.  او تا کنون قانون تکامل را به جهت توجیه شکل دانه های برف، آبگیر رودخانه ها، شش ها و حتی هواپیما ها به کار برده است، هنگام گفتگو با یکی از دانشجویان کارشناسی او به فکر اینکه قانون Constructal چگونه خود را در کیهان نمایان می کند افتاد.

او گفته ” این اولین قدم من در علوم سیاره ایست”.

بجان و دانشجویش، راسل واگ استاف کارشان را با محاسبه کشش ناشی از جذب مغناطیسی بین اجسامی با اندازه مشابه که به صورت منظم در فضا پراکنده شده اند آغاز کردند. آن ها به این موضوع پی بردند که  اگر اجسام به صورت اجسام بزرگ و تعدادی جسم کوچک با هم در آمیزند، با سرعت بیشتری کشش جاذبه ای شان را از دست خواهند داد.

بجان همچنین گفت که “کشفی که ما کردیم این بوده است که پدیده  سلسله مرتبی از همان ابتدا به خودی خود تشکیل می شود”  او همچنین اضافه کرد که به هم خوردن تعلیق متحد الشکل اجسام آسمانی به اجسامی بزرگ و تعداد بیشتری اجسام کوچکتر به این دلیل روی می دهد که این راه سریع ترین راه کاهش و آرام ساختن تنش جاذبه ای است “.

بجان اذعان داشت که، تمایل طبیعی سیستم های فضایی برای تکامل به سمت و سوی تنشی کمتر از عوامل ناشی قانون Constructal  می باشد و می توان آن را در دیگر پدیده های طبیعی نظیر شکسته شدن خاک تحت تاثیر وزش باد خشک  مشاهده نمود.

بجان همچنین گفته است که امیدوار است که ورود و اعمال قانون Constructal در مقیاس کیهانی بتواند دیگر محققان را در بررسی نحوه عملکرد و تاثیر گذاری این قانون در رشته های تحقیقاتی خودشان ترغیب کند.

او گفت ” من هرگز تصور نمی کردم که  در زمینه فیزیک محض و در خصوص اجسام آسمانی حرفی برای گفتن داشته باشم اما اقبال اینگونه بود که فهمیدم من کلیدی برای باز کردن دری جدید دارم. هر چیزی  تکامل دارد و قانون Constructal می تواند در پیش بینی آن کمک کند. برنامه این است که به جستجو ادامه دهیم.”

منبع: astronomy