از اواخر سال 92 که نمایندگان مجلس موافقت کردند هر واحد شغلی اظهارنامه مالیاتی خود را تا خردادماه سال بعد به اداره امور مالیاتی محل تحویل دهد، ماه خرداد بین فعالان اقتصادی به «ماه مالیات» معروف شد. هر سال فعالان صنوف مختلف از ابتدای اردیبهشت ماه خود را برای ارایه اظهارنامههای مالیاتی آماده می‌کنند، اما همواره اختلاف نظرهای بسیاری میان متولیان مالیات و فعالان صنفی به وجود میآید که اوج آن در مالیات بر ارزش افزوده نمایان است. به طوری که اکنون بسیاری از فعالان اقتصادی به دلیل تغییر در قوانین مالیات ارزش افزوده و ناآگاهی دچار گرفتاریهای مالیاتی شده‌اند که کسب و کارشان را به شدت مختل کرده است.
هرچند، چند سالی است که مشاوران مالیاتی به کمک فعالان اقتصادی آمده‌اند تا آنها را نسبت به هرگونه تغییر در قوانین مالیاتی آشنا کنند، اما با این وجود کماکان بسیاری از فعالان صنفی به خصوص در صنف رایانه، ضرورت بهرهمندی و استفاده از نظرات مشاوران مالیاتی را باور نداشته و به همین دلیل در رابطه با بحث پرداخت مالیات به ویژه عوارض مالیات بر ارزش افزوده دچار جریمه‌های سنگینی شده‌اند.
به گفته مشاوران مالیاتی، نکات ریز بسیاری در امر مالیات به خصوص اظهارنامه مالیاتی، مالیات و عوارض بر ارزش افزوده و صندوق مکانیزه فروش وجود دارد که اعضای صنف رایانه نسبت به آن بیاطلاع و بی‌تفاوت هستند.
جریمه‌های شوکه کننده مالیات بر ارزش افزوده
یکی از مباحث بسیار مهم مالیاتی که بیتوجهی به آن میتواند صدمات جبران ناپذیری به فعالان صنف رایانه وارد کند و به اصطلاح آنها را نقره داغ کند، بحث عوارض مالیات بر ارزش افزوده به عنوان يكي از قوانين مهم اقتصادي کشور است. اجراي این قانون از اول مهر ماه سال 1387 کلید خورد. اما شرکت‌های حوزه ICT با هر میزان فعالیت از پاییز سال 95 مشمول مالیات بر ارزش افزوده شدند.
با وجودیکه بیش از دو سال از اجرای این قانون در صنف رایانه میگذرد، هنوز شرکت‌های زیادی به دلیل عدم آموزش و آگاه نبودن از جزييات اجرايي قانون ماليات بر ارزش افزوده و یا بیاطلاعی از اینکه مشمول مالیات ارزش افزوده می‌شوند یا نه، در سامانه سازمان ارزش افزوده ثبت نام نکردهاند.
محمد هاشمی مشاور مالیاتی صنف در اتحادیه فناوران رایانه در این رابطه توضیح داد: بر اساس بند 6 مرحله دوم مشمولان نظام ارزش افزوده، ارایهدهندگان انواع خدمات انفورماتیک رایانهای اعم از سختافزار، نرم افزار، طراحی سیستم و مراکز خدماتی تعمیرگاه، موظفند در سازمان ارزش افزوده ثبت نام کرده و تکلیفهایی که راجع به این موضوع هست را اجرا کنند.
وی افزود: هنوز بسیاری از اعضای صنف فاوا آگاهی کافی در این زمینه را ندارند و سازمان ارزش افزوده پس از 5 سال به سراغشان میآید و با مالیات ارزش افزوده سنگین مواجه می‌شوند که کسب و کارشان را دچار اختلال می‌کند.
هاشمی تصریح کرد: سازمان ارزش افزوده برای محاسبه مالیات ارزش افزوده در صورت علی الراس شدن، مبلغ فروش تشخیص داده شده توسط ممیز واحد مالیات عملکرد را مبنای تشخیص قرار می‌دهد. به این ترتیب معمولا ارزش افزوده رقم بسیار بالایی می‌شود که اگر به موقع رسیدگی و پرداخت نشود تا 270 درصد شامل جریمه می‌شود که معمولا شوکه کننده است.
هشدار اتحادیه به واحدهای صنفی رایانه
جریمه‌های بسیار سنگین مالیات ارزش افزوده که دامنگیر برخی از فعالان صنف رایانه شده است، رییس اتحادیه صنف فناورن رایانه را بر آن داشت تا به نمایندگان و فروشندگان کالا در بازار رایانه توصیه کند با مراجعه به اداره کل مالیات بر ارزش افزوده و یا استفاده از نظرات کارشناسی مشاوران مالیاتی اتحادیه، از وضعیت خود در خصوص مشمول بودن مالیات ارزش افزوده مطلع شوند تا شامل جریمه‌های سنگین در این زمینه نشوند.
سیدمهدی میرمهدی گفت: متاسفانه برخی از فروشندگانی که نمایندگی شرکت‌ها را دارند و از آنها خرید می‌کنند، از نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده اطلاعی ندارند و با مشکلات زیادی در این خصوص مواجه شده و گاها دچار جریمه‌های سنگین می‌شوند.
میرمهدی تاکیدکرد: واردکنندگان موظفند در گزارش فصلی خود بر اساس ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده، اسم خریداران و مبلغ خرید آنها را در سامانه ثبت کنند.
وی تصریح کرد: طبق قانون شرکت‌ها، نمایندگیهای خارجی، عمده فروش‌ها و فروشندگانی که به عنوان نماینده شرکت‌ها کالا می‌فروشند، شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌شوند.
به گفته رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران، برخی از فروشندگانی که به عنوان نماینده شرکت کالایی را می‌فروشند، تمام مشخصات حقیقی و حقوقی آنها در لیست مالیات بر ارزش افزوده هست و مشمول این قانون می‌شوند.
الزام نصب صندوق مکانیزه فروش
به اعتقاد کارشناسان، ایجاد صندوق مکانیزه فروش موثرترین شیوه اخذ مالیات بر ارزش افزوده است که در سایر کشورهای توسعه یافته نیز به همین شیوه عمل می‌شود. از این رو لایحه استفاده اصناف از صندوق مکانیزه فروش ابتدای سالجاری در مجلس شورای اسلامی تصویب و اجرای آن الزامی شد. سیدهادی حسینی مشاور مالیاتی اتحادیه فناوران در این رابطه تاکید کرد که فعالان صنف رایانه باید به چند نکته مهم از جمله مستند بودن اطلاعات صندوق فروشگاهی به حساب بانکی توجه کنند تا از مزایای داشتن صندوق که در سازمان امور مالیاتی در نظر گرفته شده است برخوردار شوند.
