بازگشت ۱۰ تا ۱۰۰ برابر سرمایه در صنایع فضایی/نزدیک شدن ماهواره‌های مکعبی به بازار
به اعتقاد محققان صنایع فضایی ماهواره‌های مکعبی کوچک نسبت به سایر حوزه‌های فضایی به بازار نزدیکتر است، ضمن آنکه بر اساس برآوردها بازگشت سرمایه در این حوزه ۲۰ تا ۱۰۰ برابر سایر صنایع است و از این حیث قابل مقایسه با سایر صنایع نیست.
سجاد غضنفری، کارشناس ارشد مهندسی فضایی پژوهشگاه فضایی ایران امروز در وبینار عصر جدید فضا؛ چالش‌ها و فرصت‌ها که به صورت مجازی برگزار شد، افزود: در عصر فعلی فضایی برای اجرای پروژه‌های فضایی ملاحظات سختگیرانه در نظر گرفته می‌شود که این امر به بالا رفتن هزینه‌های این پروژه‌ها کمک می‌کند و بر همین اساس تلاش‌ها بر روی ساخت ماهواره‌های بزرگ چند صد میلیون دلاری متمرکز است.
وی ادامه داد: این در حالی است که در عصر جدید فضا تمرکز بر ساخت ماهواره‌های کوچک و ارزان است؛ از این رو به جای ساخت یک ماهواره بزرگ، منظومه‌ای از ماهواره‌های کوچک ارزان قیمت ساخته می‌شود که در آنها قابلیت اطمینان و توانمندی‌های آن ارتقا یافته است.
غضنفری، حرکت دنیا به سمت طراحی و ساخت ماهواره‌های کوچک را نتیجه تلاش‌های شرکت‌های بخش خصوصی دانست و یادآور شد: بیشترین هرینه‌های پروژه‌های فضایی مربوط به بخش پرتاب است و طراحی و ساخت ماهواره‌های کوچک انقلابی در این زمینه ایجاد کرد و ایده منظومه ماهواره‌ای کمک کرد تا چندین شرکت در کنار یکدیگر قرار گیرند و از این طریق دسترسی به فضا تسهیل شود.
این کارشناس ارشد مهندسی فضایی پژوهشگاه فضایی ایران با اشاره به چالش‌های موجود اظهار کرد: در عصر جدید فضا ساختارهای پیچیده دولتی به سمت ساختارهای چابک حرکت کرده است؛ چرا که در بخش‌های خصوصی ظرفیت‌های نهفته‌ای وجود دارد که تصمیم گیری‌ها در لایه‌های کمتری صورت می‌گیرد و بر خلاف ساختارهای فعلی، تصمیم گیری‌ها سریع‌تر انجام خواهد شد.
غضنفری، بخشی از وجود چالش‌ها در عصر فعلی فضا را ناشی از خود تحریم‌های داخلی عنوان کرد و یادآور شد: عصر جدید فضا شرایطی را فراهم کرده است که بتوان برای اجرای پروژه‌های فضایی از منابع به صورت اشتراکی بهره برداری کرد.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر ماهواره‌های مکعبی نسبت به سایر حوزه‌های فضایی به بازار و تجاری سازی نزدیکتر است، ادامه داد: علاوه بر آن سرمایه گذاری در صنایع فضایی افزایش یافته است، به گونه‌ای که میزان سرمایه گذاری بخش خصوصی در این صنایع در سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۲۲ میلیارد دلار برآورد شده و گفته می‌شود این میزان برای سال ۲۰۲۰ دو برابر خواهد شد.
غضنفری، صنایع فضایی را حوزه کسب و کاری دانست که دولتی نیست، اظهار کرد: در فضای کنونی اگر می‌خواهیم وارد عصر جدید فضا شویم، باید تغییرات را در خودمان ایجاد کنیم و جایگاه خود را در این حوزه بیابیم.
در این وبینار همچنین اکبر قهری، طراح و تولیدکننده سخت افزارهای مخابرات و مدیر عامل یکی از شرکت‌های فضایی با اشاره به گزارشی از فرصت‌های سرمایه گذاری در صنایع فضایی، خاطر نشان کرد: بر اساس آمارها در شرکت‌های فضایی سرمایه گذاری ۶ میلیارد دلاری در سال ۲۰۱۹ صورت گرفته که این امر نشان از ورود کارآفرینان جدید در عرصه فضایی است.
وی، ارسال انسان به فضا از سوی شرکت Space X در سال ۲۰۲۰ و سرمایه گذاری خطر پذیر در استارتاپ‌های فضایی در سال‌های اخیر را نشان دهنده اهمیت فضا در تجارت و ایجاد یک عصر جدید در حوزه فضایی دانست و یادآور شد: رباتیک فضایی، ناوبری فضایی، مخابرات فضایی، مشاهده زمین و اکتشافات از حوزه‌های مرتبط با فناوری‌های فضایی است.
قهری با تاکید بر اینکه بیشترین حجم بازار مربوط به محصولات مرتبط با مشاهده زمین و سنجش از دور است، خاطر نشان کرد: از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۷ به مدت ۱۰ سال رشد اقتصاد فضایی ۱.۹ برابر شده است و بر اساس برآوردها این صنایع ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بازگشت سرمایه خواهد داشت و کمتر صنایعی در دنیا وجود دارد که چنین حجم بازگشت سرمایه داشته باشد.
این فعال حوزه صنایع فضایی با بیان اینکه در سال ۲۰۱۹ حدود ۴ میلیون دلار بر روی استارتاپ‌های این حوزه سرمایه گذاری شده است، گفت: ۴۸ درصد این سرمایه گذاری‌ها بر روی ۳ استارتاپ و ۵۲ درصد دیگر بر روی استارپ‌های کوچکتر سرمایه گذاری شده است.
وی دوره بازگشت سرمایه مناسب، میزان بازگشت سرمایه نسبت به سایر صنایع و ریسک سرمایه گذاری پایین را از جمله مزایای سرمایه گذاری در حوزه صنایع نام برد.