هیچکس مخمصه‌ای را که همه‌ی جهان در آن افتاده است از قبل پیش‌بینی نکرده بود؛ بله منظورمان همین کووید 19 است. همه نوع آموزشی–در سراسر جهان- خواه مدرسه باشد خواه دانشگاه یا آموزش عالی و تکمیلی دست‌کم تا حدی به فضای آنلاین روی آورده است.
به گزارش روابط عمومی شرکت ایدکو (توزیع کننده محصولات کسپرسکی در ایران)؛ با توجه به اینکه روزهای تابستانی هم دارد به شماره می‌افتد نحوه‌ی دایر کردن کلاس‌ها و برقراری فضای یادگیری به صورت آنلاین –آن هم به طور مؤثر، سهل و امن هم برای دانش‌آموز/دانشجو و هم معلمین و اساتید- باری دیگر به بحثی داغ و چالش‌برانگیز تبدیل شده است. در ادامه با ما همراه شوید تا 10 توصیه آنلاین را -ویژه معلمین- خدمتتان ارائه دهیم. این توصیه‌ها در حقیقت به معلمین اجازه می‌دهد تا بالاترین سطح یادگیری آنلاین را برای دانش‌آموزان خود رقم بزنند. با این وجود، ما معتقدیم این توصیه‌ها همچنین می‌تواند برای دانش‌آموزان و دانشجویان نیز مفید باشد.
1. یادگیری نحوه‌ی استفاده از ابزارهایی که در این برهه‌ی خاص در بخش آموزش بدان‌ها نیاز است
بهتر است ابزارهایی که برای اجرای کلاس‌های آنلاین خود استفاده خواهید کرد –پلت‌فرم کنفرانس ویدیویی، سرویس تستینگ، اپ پیام‌رسانی و غیره- ابزارهایی باشند که بالاترین میزان انعطاف‌پذیری را به شما می‌دهند. با این حال، مؤسسه‌ی آموزشی شما ممکن است ابزارهایی را از پیش برایتان در نظر دیده باشند. صرف‌نظر از اینها، باید از قابلیت‌ها و ویژگی‌های هر یک از این ابزارها سر درآورده و همچنین بتوانید دستورالعمل‌ها را خوانده، رابط کاربری را یاد گرفته و راهنمای تنظیماتش را در اینترنت جستجو کنید. بعنوان مثال اگر مدرسه یا دانشگاه به شما دسترسی به Office 365 یا G Suite را داده باشد با ادمین خود هماهنگ گنید که فهرست تمامی منابعی که می‌توانید بدان‌ها دسترسی داشته باشید و برای کلاس استفاده کنید در اختیارتان قرار دهد. این امکان نیز وجود دارد که از کاراییِ چیزی باخبر نبودید: هر چه سریعتر به سراغ آن قابلیت رفته و در مورد نحوه استفاده‌اش تحقیق کنید.
2. درک قوانین (تحلیل قوانین با دانش‌آموزان)
شاید مدرسه یا دانشگاه شما برای سرویس‌هایی که قرار است اساتید و کارمندان از آن استفاده کنند راهنماهایی داشته باشند. همچنین ممکن است قوانینی وجود داشته باشد که تحت آنها یک سری خدمات ممنوع شده باشد. بعنوان مثال، مدرسه شاید نگذارد از اکانت‌های شخصی برای مقاصد کاری استفاده شود یا اصرار داشته باشد بر اینکه هر کسی از یک اپ پیام‌رسان مخصوص استفاده کند. بایست تمامی این قوانین و الزامات را بدانید. علاوه بر اینها همچنین می‌بایست گوش به زنگِ قوانین مربوط به استفاده از تجهیزات مدرسه‌ای نیز باشید. شاید این اجازه به شما داده شود که لپ‌تاپ مدرسه را با خود به خانه ببرید شاید هم نه! شاید این اجازه را داشته باشید که در اوقات فراغت‌تان –البته در محدوده ساعت کاری- مثلاً کارت‌بازی کنید. پس بررسی قوانین ارزشش را دارد. نکته‌ی مهم دیگر اینکه پیشتر به دانشجویان یا دانش‌آموزان خود در خصوص هر نوع الزامات و محدودیت که آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد خبر دهید. اگر این قوانین به صورت مکتوب هم وجود داشته باشد بسیار خوب است.
3. تحدید ابزارها
ابزارهای آی‌تی که برای اداره کلاس‌ها انتخاب می‌کنید باید هم برای معلمین و هم برای دانش‌آموزان راحت باشند. وجود ابزارهای بیشتر لزوماً معنی تجربه‌ای بهتر داشتن نمی‌دهد. پیش از شروع کلاس‌ها مطمئن شوید برای این کار ابزارهای کافی دارید و همه شرکت‌کنندگان در این فرآیند آموزشی نیز استفاده از این ابزارها را راحت و سهل قلمداد می‌کنند. شاید مدرسه به تعداد وسیعی از سرویس‌ها دسترسی داشته باشد اما این بدان معنا نیست که باید از همه‌شان استفاده کرد (مگر آنکه سازمان شما آن را الزامی کند)
4. گذاشتن پسوردی منحصر به فرد برای هر سرویس
اگر کسی قصد کرک کردن رمزعبور شما را کند (رمزعبور یکی از سرویس‌هایی که استفاده می‌کنید مانند پلت‌فرم کنفرانس ویدیویی) آنوقت است که با مشکل روبرو خواهید شد، مشکلی که شاید چندان هم جدی نباشد. اما اگر همان پسورد را برای پلت‌فرم گزارش و نمره‌دهی استفاده کنید این مشکل زوایای دیگری به خود خواهد گرفت.
بنابراین، قانون زیر همانگونه که روی سایر سرویس‌ها اعمال می‌شود در زیر نیز همانگونه اعمال می‌شود: برای هر اکانت به یک پسورد واحد و منحصر به فرد نیاز دارید. البته که همه پسوردهای شما باید قوی باشد (هم باید طولانی باشد و هم نشود براحتی حدسش زد). خیلی وقت خود را روی این بخش از بحثمان نمی‌گذاریم و خلاصه می‌گوییم: پسوردهای خود را روی یک تکه کاغذ ننویسید یا در جایی که هر کسی براحتی بتواند پیدایش کند ذخیره‌شان نکنید. اگر به خاطر آوردن رمزعبورها برایتان مشکل است از مدیر کلمه عبور مانند Kaspersky Password Manager استفاده کنید. در آخر، اگر امکانش وجود دارد از موقعیت‌هایی که در آنها چندین فرد باید یک اکانت را با هم به اشتراک بگذارند خودداری کنید. در چنین مواردی، شاید نتوانید تشخیص دهید چه کسی دست به اعمال تغییر شده یا اساساً هر قدر افراد بیشتری از یک اکانت استفاده کنند آن اکانت آسیب‌پذیرتر خواهد شد. از اینها گذشته، یک زنجیره درست به اندازه‌ی ضعیف‌ترین حلقه‌ی خود قدرت دارد.
5. ساختن نوعی منشور اخلاقی برای کلاس‌ها
در طول اولین درس (یا بهتر است بگوییم پیش از آن)، معلمین و دانش‌آموزان می‌بایست در مورد رویه‌ی کلاس به توافق برسند. برای مثال شاید با این مسئله موافق باشید که به طور پیش‌فرض دوربین همه باید روشن باشد اما فقط میکروفون معلم است که باید از آغاز کلاس روشن باشد. البته این فقط یک مثال است. با این وجود، ساختن نوعی منشور اخلاقی (ترجیحاً به صورت مکتوب) در کلاس‌های مجازی الزامی است (درست همان اندازه که در کلاس‌های حضوری چنین منشورهایی اهمیت داشت). دنبال کردن کد، پیش بردن کلاس را از سوی معلم سهل‌تر ساخته و به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا مطالب را با کمترین میزان حواس‌پرتی یاد بگیرند. اگر کلاس‌های چند مقطع را اداره می‌کنید شاید بتوانید برای همه به صورت همزمان یک جلسه مخصوص تعریف قوانین بگذارید تا بدین‌ترتیب اتلاف وقت هم نشود. در طول این جلسه به طور فعالانه‌ای منشور اخلاقی را تست کنید تا معلم و دانش‌آموزان بتوانند بر سر انتظارات مشترک‌شان در سال تحصیلی پیش رو بحث کنند.
6. توافق بر سر کانال‌های پشتیبانی
حتی مطمئن‌ترین سرویس‌ها نیز برخی‌اوقات گیر و مشکل پیدا می‌کنند. دلیلش هم می‌تواند نقص در راندمان اجرایی ارائه‌دهنده‌ی این سرویس باشد یا سطح شبکه‌ایِ مؤسسه مورد نظر. صرف‌نظر از همه اینها باید طرح بک‌آپ نیز داشته باشید. برای اینکه نیازی به کلاس جبرانی نباشد از پیش به این فکر کنید که اگر سرویس پیش‌فرض شما کار نکند از چه سرویس دیگری می‌توانید استفاده کنید. بعنوان مثال، اگر دانش‌آموزان نتوانند ابتدای کلاس Teams را اجرا کنند باید فوراً به Skype call ملحق شوند یا باید طرح جدیدی را در واتس‌اپ پیدا کنند؟ کلید پیروزی این است که از قبل بدانید روش جایگزین کدام است.
7. حفظ حس وقت‌شناسی
یادگیری از راه دور درست مانند سایر دورکاری‌ها فواید و عیوب خود را دارد. یکی از عیب‌هایش این است که برخی متوجه نمی‌شوند افراد در فضای مجازی دارند انتظار آنها را می‌کشند و همین باعث می‌شود بقیه وقتشان تلف شده و کلاس دیر شروع شود. انتظار ده نفر برای یک نفر (فقط برای شروع شدن کلاس) اتلاف وقت محض است. از همین روست که وقت‌شناسی مهم است. اگر قرار است کلاس درسی ساعت 10 صبح شروع شود درست آن را 10 شروع کنید (بهتر آن است که چند دقیقه قبل نسبت به کانکت شدن به ویدیو کنفرانس اقدام کنید. همه نیز باید وسایل مورد نیاز برای شروع درس را آماده پیش روی خود داشته باشند).
8. محافظت از اکانت‌های آموزشی
به اکانت‌هایی که برای مقاصد آموزشی استفاده می‌کنید توجه ویژه داشته باشید. نباید برای دسترسی بدان‌ها مشکل خاصی داشته باشید و کسی هم نباید قادر به لاگین شدن به آنها باشد. اگر معلم هستید، اکانت‌های شما ممکن است باب میل دانش‌آموزان شما باشد؛ اما مزاحمت‌های معمولِ دانش‌آموزی شاید بزرگترین دغدغه باشد. مهاجمی که به اکانت شما دسترسی پیدا می‌کند همچنین می‌تواند داده‌های شخصی سایر دانش‌آموزان کلاس را نیز به چنگ آورد و این می‌تواند پیگرد قانونی داشته باشد. اگر دانش‌آموزی دسترسی به اکانت خود را از دست دهد، وقت خود را بیهوده صرف بازیابی دسترسی یا ساخت اکانت جدید خواهد کرد. همچنین ممکن است اطلاعات ذخیره‌شده در اکانت خود را نیز از دست بدهد. گرچه از دست رفتن اکانت دانش‌آموز مانند از دست رفتن اکانت معلم مهم نیست؛ با این حال هنوز هم تجربه‌ای ناخوشایند به حساب می‌آید و باید حتی‌المقدور از آن جلوگیری شود. تمامی اکانت‌های آموزشی به محافظت نیاز دارند. اگر سرویس اجازه دهد، برای همه احراز هویت دوعاملی را فعالسازی کنید.
9. درک نحوه‌ی تشخیص ایمیل‌های فیشینگ
پلت فرم‌های آموزشی و سرویس‌های کنفرانس ویدیویی بسیار محبوب شده‌اند و البته جولانگاهی هستند برای مجرمان سایبری. این مهاجمین وبسایت‌های فیشینگی درست می‌کنند و ایمیل‌های فیشینگی ارسال می‌کنند (برای کشاندن قربانیان به سایت خود، جایی که اطلاعات محرمانه‌ی اکانت شما سرقت می‌شود). بنابراین، مهم است بدانیم فرق بین اقدام فیشینگی در قالب میلینگ رسمی با سرویس‌های قانون پیام‌رسانی در چیست. سایت‌های فیشینگ اغلب حاوی خطا، چیدمان‌های نامناسب، لینک‌های خراب و شکسته هستند؛ اما برخی‌اوقات اسکمرها شروع می‌کنند به صفحات فیشینگ که خوب تمیز دادنشان از نسخه‌ی واقعی دشوار می‌شود. نخست اینکه باید به آدرس وبسایت در نوار آدرس مرورگر نگاه کنید. اگر حتی یک کاراکترش هم فرق داشت اطلاعات محرمانه خود را وارد صفحه نکنید.
10. محافظت از دستگاه‌ها
روی هر دستگاهی که برای دسترسی به منابع آموزشی استفاده می‌کنید محافظت مطمئنی نیاز دارید. اگر بر فرض مثال کامپیوتر مدرسه یک دانش‌آموز درگیر باج‌افزاری شده باشد ریستور کردن کامپیوتر و فایل‌ها فقط وقت تلف کردن است. و اگر کامپیوتر معلمی دستکاری شده باشد، شاید اوضاع عجیب‌تر هم بشود. برخی بدافزارها ممکن است تلاش کنند به دستگاه‌های دانش‌آموزان تسری پیدا کنند. از این رو باید محافظتی قابل‌اطمینان آن هم روی همه‌ی کامپیوترها، اسمارت‌فون‌ها و تبلت‌ها داشته باشید.ش
