طبق گفته مقامات رسمی ایران، انضمام و به کارگیری فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال می‌تواند رونق موردنیاز کشور را در بخش اقتصادی فراهم کند.

 

علیرضا دلیری، معاون توسعه و مدیریت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، اظهار داشت که فناوری بلاک چین می‌تواند پلتفرمی را برای ایران به ارمغان آورد که به وسیله آن مراودات خود را با شرکای تجاری‌اش در سرتاسر جهان ادامه دهد. وی همچنین افزود که بیش از ۱۰۰ کشور با به‌کارگیری کاربردهای مختلف و گسترده بلاک چین، در حال بهره‌برداری از مزایای آن هستند.

 

دلیری با اشاره به اینکه کشورهایی نیز وجود دارند که از بابت رشد روزافزون کاربردهای بلاک چین نگران هستند، اعتقاد دارد که مزایای آن از معایبی که در پی خواهد داشت، بسیار بیشتر است. وی همچنین افزود که سازمان او به دنبال چگونگی نحوه به کارگیری بلاک چین، در توسعه زمینه‌های مختلف اقتصاد کشور در آینده است.

 

در این گزارش، دلیری با اشاره به این نکته گفته است: با توسعه و قدرت بخشیدن به زیرساخت‌های فناوری بلاک چین با کمک دولت و بخش خصوصی، این امر ممکن است.

 

پس از اینکه گفتگوها به این موضوع کشیده شد که کاربردهای بلاک چین چگونه می‌توانند به اقتصاد کمک کنند، وی اشاره کرد که رشد مبتنی بر فناوری، از نقاط فروش قابل توجه بلاک چین محسوب می‌شود و چیزی است که هرکشوری به آن نیاز دارد.

 

به این ترتیب او تصریح کرد که حرکت هماهنگ با دیگر ملت‌ها برای اطمینان از دستیابی به برخی مزایای فناوری‌های نوظهور و به‌خصوص بلاک چین، برای ایران امری ضروری محسوب می‌شود.

 

دلیری و دیدگاه‌ او نسبت به ارزهای دیجیتال پس از اینکه اوایل سال جاری اعلام کرد دولت ایران در حال طرح‌ریزی بستری برای توسعه یک ارز دیجیتال ملی است، به سرتیتر خبرگزاری‌ها تبدیل شد. او در این باره اظهار داشت که این ارز دیجیتال بصورت توکن وبا پشتوانه ریال، ابزاری برای موسسات مالی کشور جهت دادوستد با شرکای بین‌المللی و باهدف دور زدن تحریم‌های اعمال شده توسط آمریکا فراهم خواهد کرد.

 

در پی نتایج مستقیم تحریم‌های آمریکا، صرافی‌های بزرگ ارزهای دیجیتال نظیر بایننس اعلام کرده‌اند که برای دورماندن از جریمه‌ها و باقی ماندن در فهرست صلاحیت‌داران از نظر دولت آمریکا، از سرویس‌دهی به کاربران ایرانی در پلتفرم‌هایشان خودداری خواهند کرد. این موضوع به وضعیت هنوز نامشخص دولت به قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال نیز ارتباط دارد.

قاره آفریقا یکی از محبوب ترین سرزمین‌ها برای توسعه سیستم‌های رمزنگاری شده مبتنی بر فناوری بلاک چین به شمار می‌رود. بسیاری از محققان امیدوارند فناوری بلاک چین در آینده‌ای نزدیک راه‌حلی مناسب برای کمک‌رسانی به کشورهای آفریقایی ارائه کرده و فساد موجود در دستگا‌های دولتی را برای همیشه حل و فصل کند.

امروزه فناوری بلاک چین به‌دلیل «غیرمتمرکز بودن» و شفاف بودن» جایگاه ویژه‌ای را در میان دولت و ملت‌ها به‌دست آورده است. در همین راستا بسیاری از کشورها از بلاک چین به‌عنوان یک فناوری انقلابی و باشکوه یاد می‌کنند که توانایی حل بسیاری از مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را دارد. همین امر نیز انگیزه لازم برای توسعه مشارکت دولت‌ها با شرکت‌های فناورانه در حوزه صنعت را فراهم کرده است. شرکت‌هایی که برای کسب سود بیشتر در تلاش هستند تا محیط‌های بالقوه برای توسعه این فناوری را شناسایی کرده و حضور فعال خود در سرزمین‌های دیگر را به نام خود ثبت کنند.

 

تحرک اقتصادی بلاک چین در قاره سیاه

 قاره آفریقا در حال حاضر یکی از پرطرفدارترین سرزمین‌ها برای توسعه فناوری بلاک چین به شمار می‌رود. بسیاری از شرکت‌های صنعتی متخصص در حوزه رمزنگاری در تلاش هستند تا راه به بازار قاره سیاه پیدا کرده و سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و بلاک چین را در میان کشورهای این قاره توسعه دهند. در همین راستا شاهد بودیم که تنها چند هفته پس از راه‌اندازی سیستم بلاک چین Binance، یک پلتفرم رمزنگاری شده بریتانیایی (لوونو) از افتتاح دفتر منطقه‌ای خود در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی خبر داد. حتماً برای شما نیز این سؤال مطرح شده است که چرا قاره آفریقا یکی از محبوب ترین سرزمین‌ها برای توسعه سیستم‌های رمزنگاری شده به شمار می‌رود؟ به بیانی دیگر چه عواملی راه ورود سیستم‌های بلاک چین را به قاره سیاه هموار کرده است. در پاسخ به این سؤال باید چند مؤلفه اساسی را مورد بررسی قرار دهیم.

 

زیر ساخت‌های ناکافی

قاره آفریقا به علت فقدان زیرساخت‌های کافی در بخش‌های مختلف اقتصادی، چالش‌های بسیاری را در طول تاریخ تجربه کرده است. به‌عنوان مثال، تنها 43 درصد از جمعیت کشورهای جنوبی دارای حساب‌های بانکی هستند، این در حالی است که میانگین استاندارد جهانی 63 درصد تعیین شده است. از سویی دیگر آفریقا به‌عنوان قاره‌ای بزرگ از 55 کشور تشکیل یافته است که هر یک از آنها دارای بازارهای مجزا از یکدیگر هستند. در نتیجه تجارت داخلی در قاره سیاه محدود بوده و همین امر نیز زیر ساخت‌های مالی و اقتصادی آنها را تحت فشار قرار داده است. در همین راستا فناوری بلاک چین به‌دلیل وجود مؤلفه غیر متمرکز بودن، می‌تواند راهگشای تجارت مفید و توسعه پرداخت‌های مرزی در میان کشورهای قاره سیاه باشد. در این میان نیز شرکت‌های فناورانه با توسعه و افزایش درآمد خود، با بهره‌گیری از سیستم‌های رمزنگاری شده قادر به افزایش توسعه اقتصادی در میان جمعیت فقیر این قاره خواهند بود. گفتنی است در حال حاضر خدمات عمومی عرضه شده توسط دولت‌های آفریقایی به‌دلیل وجود بوروکراسی، هزینه‌های بالا و شیوه‌های متعدد فساد در حداقل‌ترین وضعیت استاندارد قرار دارد. در همین راستا بسیاری از شرکت‌های صنعتی به فکر توسعه سیستم‌های رمزنگاری شده در کشورهای آفریقایی افتاده و فقر موجود را فرصت مناسبی برای حضور پررنگ خود در قاره سیاه تلقی کرده‌اند و برای تحقق چنین توسعه پایداری، حکومت‌ها و رهبران این سرزمین باید تمرکز اصلی خود را بر افزایش سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و بلاک چین قرار داده و از فناوری موجود برای ارائه تجزیه‌ وتحلیل، قیمت‌گذاری، فروش و حسابرسی‌های خود استفاده کنند.

 

شهردار تهران با بیان اینکه مشکلات شهر تهران صرفاً با همکاری میان دستگاه‌های دیگر قابل‌رفع است، اظهار داشت که شهرداری، هوشمند سازی و استفاده از فناوری بلاک چین را به‌طور جدی دنبال می‌کند.

 

پیروز حناچی در دومین همایش تهران هوشمند درباره مشکلات تهران گفت: برای تبدیل تهران به شهری خلاق نیاز است تا از زیرساخت‌های فناوری‌های نوظهور برای هوشمند سازی و تحول زیرساخت‌ها استفاده شود.

 

وی ادامه داد: در ۲۰ سال گذشته برای تحول زیرساخت‌ها و هوشمندسازی هزینه‌های متعددی شده و باید بدانیم که ۱۵ سال گذشته در موبایل‌ها نمی‌توانستیم داده‌ها را مشاهده کنیم و باید قدردان این نعمت باشیم.

 

شهردار تهران با تأکید بر لزوم رفع گپ‌های هوشمندسازی گفت: ما باید با سرمایه‌گذاری، گپ هوشمند سازی و تحول دیجیتالی را در تهران کاهش دهیم و در همین راستا نیز در تلاش هستیم تا گپ موجود با توسعه خدمات دیجیتال و الکترونیکی کاهش پیدا کند.

 

وی ادامه داد: دو درصد از تولید ناخالص داخلی در تهران تولید می‌شود که یک تهدید و از سویی دیگر فرصتی بی‌نظیر است که باید به آن توجه ویژه داشت.

 

حناچی تأکید کرد: باید میان شهر هوشمند و شهر الکترونیک تفاوت قائل شد.

 

شهردار تهران تصریح کرد که مجموعه شهرداری تهران نیاز به منابع مالی جدیدی دارد و باید از طریق خدمات ارزش‌افزوده، کارمزد و جذب حمایت‌های مالی، شهرداری را از چالش منابع مالی نجات داد.

 

وی افزود: هوشمند سازی تهران یک فرآیند بلندمدت است و برای این مسئله نیاز به برنامه‌ریزی و منابع مالی است؛ امروز توافقی را با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات داریم.

 

حناچی در ادامه تأکید داشت که موضوع فناوری بلاک چین، اینترنت اشیا و هوش مصنوعی تحولاتی شگرف را ایجاد خواهد کرد که شهرداری این موضوع را به‌طور جدی دنبال خواهد کرد.

 

گفتنی است، در پایان آیین افتتاح دومین همایش تهران هوشمند، تفاهم‌نامه همکاری میان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شهرداری تهران در این زمینه منعقد و از پروژه‌های «با هم» و «داده‌نما» رونمایی شد.

 

استفاده از فناوری بلاک چین به سرعت در حال گسترش میباشد و با بکارگیری این فناوری در گمرک، این دستگاه بیشتر داده محور خواهد شد و می توان برای مبارزه بهتر با جرایم مالی از آن کمک گرفت.

 

بلاک چین (Block chain)  اصطلاحی است که به نوعی ساختار داده ای اشاره دارد که تراکنش های دیجیتالی را شناسایی و ردیابی می کند و این اطلاعات را در یک شبکه توزیع رایانه ای به اشتراک می گذارد. بلاک چین نوعی دفتر کل توزیع است که از رایانه های مستقل - که بعنوان گره(شرکت کننده) نامیده می شود - برای ثبت، باشتراک گذاری و همگام سازی تراکنش ها ، بجای نگهداری داده ها بصورت متمرکز ، بصورت یک دفتر کل توزیع استفاده می کند. سپس این داده را بصورت بلاکهای مختلف بصورت زنجیره ای ساماندهی می کند.

این سیستم می تواند هر نوع داده و اطلاعات را بطور سریع و ایمن و همزمان، یک رکورد از تغییرات،جابجایی، یا تراکنش را فورا به شیوه ای قابل اعتماد و غیر قابل تغییر به شرکت کنندگان یا اعضا در یک شبکه بلاک چین منتقل کند . علاوه بر این،استفاده از "قراردادهای هوشمند"،مجموعه ای از قوانین و مقررات که بطور خودکار نوشته و اجرا شده است،می تواند بدون واسطه،بعنوان حکم یا میانجی تجاری و اطلاعاتی عمل کند. با این حال، یک عملگر اپراتوری وجود دارد که قوانین را برای هر کس در شبکه،همراه با تنظیم کننده ها و سازمان های دولتی مرتب و نصب می کند. چنانچه شبکه تشخیص دهد که عملی "غیر منتظزه"از سوی شرکت کننده ای رخداده است، عضویت آن شرکت کننده خاص مسدود می شود و از شبکه خارج می شود. با این حال،اگر فعالیت "غیر منتظره" صرفا تصادفی باشد، عضویت شرکت کننده مجددا پذیرفته می شود. در مقابل، در صورتی که اقدام عمدی به تقلب باشد، اپراتور با همکاری مقامات مربوطه اقدام مناسبی را اتخاذ خواهند کرد.     

 

 بار دیگر یاد آوری می شود: بلاک چین نوعی دیتابیس یا پایگاه داده است که روی یک یا چند سرور قرار ندارد بلکه روی تمام رایانه هایی که به شبکه متصل می شوند توزیع شده است. بلاک چین در حقیقت یک دفتر کل برای ثبت رکوردها و گزارشات است و به دلیل رمزنگاری و ثبت آن در همه رایانه های شبکه، گزارشات ثبت شده قابل هک یا حذف نیستند. بیت کوین اولین کاربرد این فناوری بوده، اما از این سیستم انقلابی برای هر سیستمی که نیاز به ثبت گزارش داشته باشد می توان بهره برد. 

مزیت بزرگ فناوری بلاک چین این است که محیطی از "اعتماد" بین خود و گروه های  ناشناس،بمنظور تراکنش کسب و کار و تبادل اطلاعات بدون واسطه برقرار می کند و در عین حال، اطمینان از صحت اطلاعات و ارائه یک ردیابی حسابرسی را ایجاد می کند. اگر چه این فناوری در ابتدا برای خدمات مالی توسعه یافته است، ولی می تواند بعنوان پایه ای برای بسیاری دیگر از برنامه های مفید کاربردی،از جمله مدیریت اطلاعات، به مراتب فراتر از معاملات پولی و مالی بکار گرفته شود.

 

پرده برداری از توانایی بلاک چین برای گمرک و تجارت :  در این راستا بدون شک، بزودی بلاک چین، بخشی از افق آینده گمرک خواه بود و تاثیر خود را به شرح زیر در گمرک خواهد گذاشت:                      

 

 1- گمرک بیشتر داده محور خواهد شد و از طریق شرکت کنندگانش در بلاک چین، گمرک قادر خواهد شد اطلاعات لازم را بطور دقیق و به موقع جمع آوری کند( تمام داده های مرتبط با کالا مانند فروشنده،خریدار،قیمت،حامل،امور مالی،بیمه،موقعیت و محل کالا،وغیره). 

 

2- گمرک ممکن است خود بخشی از بلاک چین باشد و در جریان فرایندهای تجاری بیشتری قرار گیرد. فرایندهای انتقال یافته به بلاک چین می تواند بطور خودکار در سیستم های گمرکی ادغام شود و در مقابل داده های ارائه شده توسط بازرگانان و حمل و نقل کنندگان را مورد بررسی قراردهد. گمرک می تواند بطور خودکار کالا را از طریق بلاک چین ترخیص کند.            

 

   3- بلاک چین می تواند تطابق درآمد و همکاری بین مالیات و گمرک را افزایش دهد. دسترسی خودکار گمرک به سیستم اطلاعات کشورهای صادرکننده به برآورد درآمد کشورهای وارد کننده کمک می کند و این امر به موضوع های مربوط به ارزشگذاری و انتقال قیمت و پشتیبانی بیشتر همکاری بین مقامات مالیاتی و گمرک کمک خواهد کرد.     

 

   4- بلاک چین می تواند برای مبارزه بهتر با جرایم مالی کمک کند. گمرک و مقامات مربوطه بطور مرتب و همزمان در رویدادهایی که در سیستم بانکی - که ممکن است همراه با سوء استفاده به منظور پنهان کردن جریان های مالی غیر قانونی - اتفاق افتد ، بروز خواهد شد. مقایسه تکراری داده های تجاری ارائه شده توسط اپراتورها و انتقال سرمایه ثبت شده توسط موسسات مالی به احتمال زیاد منجر به کشف جنایات مالی خواهد شد.                                    

 

   فناوری بلاک چین گامی به جلو برای گمرک خواهد بود و همچنین چندین  فرصت از جمع آوری اطلاعات دقیق گرفته تا کشف خودکار تقلب و جمع آوری مالیات و حقوق گمرکی را فراهم می کند.