با توجه به شیوع بیماری کرونا و ضرورت کاهش تردد در سطح شهر، سامانه شاهکار احراز هویت را به صورت غیرحضوری انجام می دهد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در چهل و سومین قسمت از ویدیو های ایران هوشمند به مزایای سامانه شاهکار پرداخته شده است.
سامانه شاهکار، شاکله دولت الکترونیکی است و از این سامانه روزانه هزاران نفر استفاده می کنند.
در این ویدیو می بینید که، احراز هویت در طرح رجیستری، سامانه سجام، دریافت وام، آزادسازی سهام عدالت، کارت سوخت و ثبت نام خودرو از طریق این سامانه انجام می شود.
صد دستگاه و نهاد به سامانه شاهکار متصل هستند، و در مجموع 700 نهاد دولتی و خصوصی از خدمات آن استفاده میکنند.
احراز هویت غیرحضوری در سامانه شاهکار
با توجه به شیوع بیماری کرونا و ضرورت کاهش تردد در سطح شهر، سامانه شاهکار احراز هویت را به صورت غیرحضوری انجام می دهد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در چهل و سومین قسمت از ویدیو های ایران هوشمند به مزایای سامانه شاهکار پرداخته شده است.
سامانه شاهکار، شاکله دولت الکترونیکی است و از این سامانه روزانه هزاران نفر استفاده می کنند.
در این ویدیو می بینید که، احراز هویت در طرح رجیستری، سامانه سجام، دریافت وام، آزادسازی سهام عدالت، کارت سوخت و ثبت نام خودرو از طریق این سامانه انجام می شود.
صد دستگاه و نهاد به سامانه شاهکار متصل هستند، و در مجموع 700 نهاد دولتی و خصوصی از خدمات آن استفاده میکنند.
عرضه سیستم احراز هویت جدید مایکروسافت در بهار
شرکت مایکروسافت در بهار امسال نسخه اولیه پلتفرم احراز هویت جدید خود را راهاندازی میکند. این سیستم درحالحاضر در سرویس ملی بهداشت و سلامت انگلستان آزمایش شده است.

سالهاست شرکتهای فناوری از تکنولوژی بلاکچین بهعنوان ابزاری برای توسعه سیستمهای هویتی امن و غیرمتمرکز استفاده میکنند. هدف ساختن بستری است که بتواند اطلاعات مربوط به دادههای رسمی را بدون داشتن اسناد یا اطلاعات واقعی در خود ذخیره کند. مثلا به جای اینکه فقط اسکن شناسه خود را ذخیره کنید، یک سیستم شناسایی غیرمتمرکز میتواند یک رمز معتبر را ذخیره کند که اطلاعات موجود در آن را تایید میکند. سپس هنگامی که نیاز به اثبات تابعیت خود دارید میتوانید آن شناسه از پیش تایید شده را به جای سند یا داده واقعی به اشتراک بگذارید. مایکروسافت یکی از پیشروان این مدل احراز هویت بوده است و اکنون درحالارائه جزئیات پیشرفتهای ملموس خود در مورد شناسه دیجیتال غیرمتمرکز نسبت به چشمانداز ترسیم شده است.
کارکرد سیستم هویت غیرمتمرکز
این شرکت در کنفرانس ایگنایت خود اعلام کرد که بهار امسال پیش نمایش عمومی گواهینامههای قابل تایید دایرکتوری آزور خود را راهاندازی میکند. این پلتفرم را مانند یک کیف پول دیجیتالی چون Apple Pay یا google Pay در نظر بگیرید که به جای کارتهای اعتباری برای شناسههاست. مایکروسافت با مواردی چون کارنامههای دانشگاهی، مدرک تحصیلی، دیپلمها و مدارک حرفهای کار خود را شروع کرده که به شما امکان میدهد آنها را به همراه کدهای دو عاملی به Microsoft Authenticator خود اضافه کنید. مایکروسافت درحال آزمایش این سیستم در دانشگاه کیو (Keio ) توکیو و با دولت فلندر در بلژیک و خدمات بهداشت ملی انگلستان است. جوی چیک (Joy Chik) ، معاون بخش هویت سازمانی مایکروسافت میگوید: اگر شناسه غیرمتمرکز داشته باشید میتوانم تایید کنم که کجا به مدرسه رفتهاید و دیگر نیازی نیست همه مدارک خود را برای من ارسال کنید، تمام چیزی که نیاز دارم این است که اعتبارنامه دیجیتال را داشته باشم و چون قبلا تایید شده میتوانم به آن اعتماد کنم. مایکروسافت در هفتههای آینده یک کیت توسعه نرمافزار منتشر میکند که سازمانها میتوانند با استفاده از آن اپلیکیشنهایی بسازند که قادر به صدور و درخواست شناسه هستند. این شرکت امیدوار است در بلندمدت این سیستم بتواند در سراسر جهان برای همه چیز از اجازه آپارتمان گرفته تا احراز هویت برای پناهندگان بدون اسناد و مدارک، مورد استفاده قرار گیرد.
بهعنوان مثال در طرح آزمایشی خدمات سلامت ملی انگلستان NHS، ارائهدهندگان خدمات بهداشتی درمانی میتوانند درخواست دسترسی به گواهینامههای حرفهای کارکنان خدمات سلامت ملی ارائه دهند وکارکنان میتوانند دسترسی به این مدارک را انتخاب کرده و روند انتقال به مرکز دیگر که قبلا به رفت و آمد بیشتری نیاز داشت را ساده تر کنند.
به گفته چیک، در سیستم NHS هر کدام از کارکنان مراقبتهای بهداشتی بیمارستان ماهها تلاش میکنند تا اعتبارنامه خود را تایید کنند، حالا اما نام نویسی و شروع به کار در بیمارستان تنها پنج دقیقه طول میکشد.
یکی از موانع بزرگ برای استفاده گسترده از طرح شناسایی غیرمتمرکز قابلیت همکاری سیستمهای کامپیوتری است. وجود ۱۰ چارچوب کاری، کار را برای کسی آسان نمیکند. درحالحاضر برخی رقبای بالقوه چون پیشنهادی از سوی مسترکارد Mastercard که هنوز در مرحله آزمایش است، هم وجود دارند. اما فراگیر بودن مایکروسافت به این شرکت کمک کرده تا تعداد قابل ملاحظهای از کاربران را جمع کند. این امر میتواند پذیرفتن این پلتفرم را برای مشتریان آسانتر کند و سایر غولهای فناوری نیز از استفاده از آن در محصولات خود پشتیبانی کنند. درحالحاضر مایکروسافت درحال کار با شرکتهای هویت دیجیتال Acuant، Au ۱۰tix، Idemia، Jumio، Socure، Onfido و Vu Security برای آزمایش این پلتفرم است و چیک میگوید هدف این است که این لیست را در طول زمان گسترش دهند: برای انجام این کار به همکاری کل جامعه نیازمندیم.
مایکروسافت رسما کار خود را روی طرح هویت غیرمتمرکز در سال ۲۰۱۷ آغاز کرد و در چند سال گذشته به آرامی زیرساختهای آن را ایجاد کرده است. این سیستم مبتنی بر بلاکچین بیتکوین( Bitcoin blockchain) است و از یک پروتکل باز به نام Sidetree برای افزودن سوابق معاملات به بلاکچین، که در این مورد تایید هویت است، استفاده میکند. مایکروسافت ادعا میکند که گواهینامههای قابل تایید دایرکتوری آزور از یک منبع اجرایی مرسوم از Sidetree به نام Identity Overly Network استفاده میکند. سازمانها قادر خواهند بود ION خود را برای تایید و ذخیره شناسه برای اعضای خود چون شهروندان، دانشحویان یا کارمندان اجرا کنند. چیک میگوید: ما میدانیم که این اتفاق یک شبه نخواهد افتاد اما فکر میکنیم برای کاربران و سازمانها جذاب باشد. اینطور نیست که هر سازمانی بخواهد متولی اطلاعات شخصی باشد، ولی آنها برای تایید اطلاعات یا انجام معاملات تجاری به آن نیازمندند؛ این به یک مسوولیت تبدیل میشود ولی گزینهای جذاب برای سازمانهایی است که تنها به تایید اطلاعات نیاز دارند.
چالشهای سیستم هویتی جدید
اگرچه مایکروسافت در قالب طرح هویت غیرمتمرکز مستقیما هیچ دادهای از کاربران را نگهداری نمیکند، اما احتمالا رویکرد جدید این شرکت میتواند جذابیت حسابهای کاربری برای حملات هکری را افزایش دهد. رخنه به دادههای شرکت سولارویندز و مجموعه حملاتی که در مدت اخیر جنجال زیادی بهپا کرد، به خوبی نمایانگر چالشهایی هستند که شرکت برای مدیریت هویت اکانتهای مایکروسافت و حفظ امنیتشان با آن روبهرو است. در مجموعه حملات هکری مذکور، هکرها از دسترسی به دادههای شرکت سولارویندز که یکی از شرکتهای خدماتی همکار مایکروسافت است، برای هدف قراردادن طعمهها استفاده کردند. هکرها همچنین در بسیاری موارد با دستکاری نواقصی که در سیستم دسترسی این سازمانها به دایرکتوریهایشان در مایکروسافت وجود داشت، تلاش کردند تا به سیستمهای ایمیل و فایلهای ذخیره شده شرکتها در فضای ابری Azure دسترسی پیدا کنند. حملات هکرها محدود به این موارد نبود و حتی با اجرای حملاتی مستقیما خود شرکت مایکروسافت را نیز هدف قرار دادند و سعی کردند تا بهشماری از سورسکدهای این شرکت دسترسی پید ا کنند.
جورج کورتز، مدیرعامل شرکت CrowdStrike در جلسهای که هفته پیش در کنگره برگزار شد، با استناد به محدودیتهای معماری احرازهویت در دایرکتوری اصلی مایکروسافت و دایرکتوری Azure این شرکت اظهار کرد: «هکرها با استفاده از ضعف سیستماتیک ساختار احراز هویت ویندوز توانسته بودند به اهداف موردنظر دست پیدا کنند.» حال مایکروسافت معتقد است که پلتفرم هویت غیرمتمرکز جدید این شرکت، بهگونهای طراحی شده که حتی در صورتی که حسابهای کاربری در معرض خطر قرار گیرند، هکرها نتوانند از مدارک تاییدشده برای کسب امتیازات خاص طی خرید یا وامها استفاده کنند. در این سیستم جدید افزون بر کنترل بهتر دسترسیها، توسعهدهندگان میتوانند با رمزنگاری دادههای کاربران از طریق کلیدهای امنیتی حاصل از روشهای احراز هویت غیرمتمرکز، امنیت دادههای کاربران را افزایش دهند. بر اساس گفتوگوی یکی از کارکنان مایکروسافت با Wired، با رویکرد جدیدی که در این سیستم پیش گرفته شده، حتی اگر سارقان بتوانند به حسابها دسترسی پیدا کنند، بدون در اختیار داشتن کلیدهای امنیتی که تنها در اختیار کاربر اصلی است-بهخاطر رمزنگاریشدن دادهها- امکان استفاده از دادهها را نخواهند داشت. در نتیجه سازمانهایی که از سیستم مدارک قابل تایید در دایرکتوری Azure خود استفاده کنند، میتوانند تنظیمات سیستم را به گونهای انجام دهند که برای ایجاد دسترسی، اعتبارسنجیهای بیشتری (مثلا یک توکن فیزیکی) نیز اعمال شود.
از آنجاکه روشهای اجرایی سازمانهای مختلف ممکن است اندکی با یکدیگر تفاوت داشته باشد، حفاظتی که از دادههای هر سازمان انجام میگیرد میتواند متفاوت باشد. یکی از چالشهای پربحث طرح هویت غیرمتمرکز آن است که با وجود آنکه با اجرای این طرح جدید، ممکن است میزان برخی انواع حملات سایبری کاهش یابد، اما این طرح، اکانتها را در معرض انواع جدیدی از حملات نیز قرار خواهد داد که ممکن است مدیریت آنها از نمونههای پیشین دشوارتر باشد.
دستیابی همزمان به حریم خصوصی، تمرکززدایی و امنیت میتواند بسیار دشوار باشد. امین گونسیرر، از محققان امنیت کامپیوتری دانشگاه کورنل، میگوید: درست است که فناوری بلاکچین موجب بهبود حریم خصوصی افراد شده و با تمرکززدایی، امکان شناسایی مدارک مهم دشوارتر خواهد شد، اما نباید فراموش کرد که مهمتر از تمام اینها آنست که مفهوم «هویت»، مورد بازبینی قرار گیرد. وی معتقد است از آنجا که عموما مدلهای کسبوکاری بسیاری از شرکتها، مبتنی بر آن است که از ذره ذره دادههایی که از کاربران در اختیار دارند کسب درآمد کنند، روشهای جدید میتواند قدرت آنها را در عرضههای تجاری موردنظرشان تضعیف کند. وی میافزاید: این بدان معنی نیست که ایجاد یک پلتفرم هویت غیرمتمرکز که کارآیی کافی نیز داشته باشد غیرممکن است و قطعا شرکتی با قدرت مایکروسافت میتواند گامهای بزرگی در توسعه چنین تکنولوژیهای جدیدی بردارد؛ اما مساله آنست که مجاب کردن شرکتها و افراد برای بهکارگیری چنین سیستم جدیدی میتواند دشوار باشد، زیرا طبیعتا شرکتها تمایلی به توقف جمعآوری دادهها از کاربران ندارند و افراد نیز عموما در مقابل پذیرش تکنولوژیهای جدید از خود مقاومت نشان میدهند.
گون سیرر، با تاکید بر اینکه اجرای راهکاری برای احراز هویت دیجیتال غیرمتمرکز که بهدرستی نیز پیادهسازی شده باشد، میتواند کنترل کاربران را بهبود دهد میگوید: مطمئنا بعید است که تغییر بنیادینی که در ایجاد روشی موفق برای احراز هویت انتظار میرود، توسط یکی از شرکتهای فعال در حوزه نرمافزارهای متمرکز معرفی شود.
عرضه سیستم احراز هویت جدید مایکروسافت در بهار
شرکت مایکروسافت در بهار امسال نسخه اولیه پلتفرم احراز هویت جدید خود را راهاندازی میکند. این سیستم درحالحاضر در سرویس ملی بهداشت و سلامت انگلستان آزمایش شده است.

سالهاست شرکتهای فناوری از تکنولوژی بلاکچین بهعنوان ابزاری برای توسعه سیستمهای هویتی امن و غیرمتمرکز استفاده میکنند. هدف ساختن بستری است که بتواند اطلاعات مربوط به دادههای رسمی را بدون داشتن اسناد یا اطلاعات واقعی در خود ذخیره کند. مثلا به جای اینکه فقط اسکن شناسه خود را ذخیره کنید، یک سیستم شناسایی غیرمتمرکز میتواند یک رمز معتبر را ذخیره کند که اطلاعات موجود در آن را تایید میکند. سپس هنگامی که نیاز به اثبات تابعیت خود دارید میتوانید آن شناسه از پیش تایید شده را به جای سند یا داده واقعی به اشتراک بگذارید. مایکروسافت یکی از پیشروان این مدل احراز هویت بوده است و اکنون درحالارائه جزئیات پیشرفتهای ملموس خود در مورد شناسه دیجیتال غیرمتمرکز نسبت به چشمانداز ترسیم شده است.
کارکرد سیستم هویت غیرمتمرکز
این شرکت در کنفرانس ایگنایت خود اعلام کرد که بهار امسال پیش نمایش عمومی گواهینامههای قابل تایید دایرکتوری آزور خود را راهاندازی میکند. این پلتفرم را مانند یک کیف پول دیجیتالی چون Apple Pay یا google Pay در نظر بگیرید که به جای کارتهای اعتباری برای شناسههاست. مایکروسافت با مواردی چون کارنامههای دانشگاهی، مدرک تحصیلی، دیپلمها و مدارک حرفهای کار خود را شروع کرده که به شما امکان میدهد آنها را به همراه کدهای دو عاملی به Microsoft Authenticator خود اضافه کنید. مایکروسافت درحال آزمایش این سیستم در دانشگاه کیو (Keio ) توکیو و با دولت فلندر در بلژیک و خدمات بهداشت ملی انگلستان است. جوی چیک (Joy Chik) ، معاون بخش هویت سازمانی مایکروسافت میگوید: اگر شناسه غیرمتمرکز داشته باشید میتوانم تایید کنم که کجا به مدرسه رفتهاید و دیگر نیازی نیست همه مدارک خود را برای من ارسال کنید، تمام چیزی که نیاز دارم این است که اعتبارنامه دیجیتال را داشته باشم و چون قبلا تایید شده میتوانم به آن اعتماد کنم. مایکروسافت در هفتههای آینده یک کیت توسعه نرمافزار منتشر میکند که سازمانها میتوانند با استفاده از آن اپلیکیشنهایی بسازند که قادر به صدور و درخواست شناسه هستند. این شرکت امیدوار است در بلندمدت این سیستم بتواند در سراسر جهان برای همه چیز از اجازه آپارتمان گرفته تا احراز هویت برای پناهندگان بدون اسناد و مدارک، مورد استفاده قرار گیرد.
بهعنوان مثال در طرح آزمایشی خدمات سلامت ملی انگلستان NHS، ارائهدهندگان خدمات بهداشتی درمانی میتوانند درخواست دسترسی به گواهینامههای حرفهای کارکنان خدمات سلامت ملی ارائه دهند وکارکنان میتوانند دسترسی به این مدارک را انتخاب کرده و روند انتقال به مرکز دیگر که قبلا به رفت و آمد بیشتری نیاز داشت را ساده تر کنند.
به گفته چیک، در سیستم NHS هر کدام از کارکنان مراقبتهای بهداشتی بیمارستان ماهها تلاش میکنند تا اعتبارنامه خود را تایید کنند، حالا اما نام نویسی و شروع به کار در بیمارستان تنها پنج دقیقه طول میکشد.
یکی از موانع بزرگ برای استفاده گسترده از طرح شناسایی غیرمتمرکز قابلیت همکاری سیستمهای کامپیوتری است. وجود ۱۰ چارچوب کاری، کار را برای کسی آسان نمیکند. درحالحاضر برخی رقبای بالقوه چون پیشنهادی از سوی مسترکارد Mastercard که هنوز در مرحله آزمایش است، هم وجود دارند. اما فراگیر بودن مایکروسافت به این شرکت کمک کرده تا تعداد قابل ملاحظهای از کاربران را جمع کند. این امر میتواند پذیرفتن این پلتفرم را برای مشتریان آسانتر کند و سایر غولهای فناوری نیز از استفاده از آن در محصولات خود پشتیبانی کنند. درحالحاضر مایکروسافت درحال کار با شرکتهای هویت دیجیتال Acuant، Au ۱۰tix، Idemia، Jumio، Socure، Onfido و Vu Security برای آزمایش این پلتفرم است و چیک میگوید هدف این است که این لیست را در طول زمان گسترش دهند: برای انجام این کار به همکاری کل جامعه نیازمندیم.
مایکروسافت رسما کار خود را روی طرح هویت غیرمتمرکز در سال ۲۰۱۷ آغاز کرد و در چند سال گذشته به آرامی زیرساختهای آن را ایجاد کرده است. این سیستم مبتنی بر بلاکچین بیتکوین( Bitcoin blockchain) است و از یک پروتکل باز به نام Sidetree برای افزودن سوابق معاملات به بلاکچین، که در این مورد تایید هویت است، استفاده میکند. مایکروسافت ادعا میکند که گواهینامههای قابل تایید دایرکتوری آزور از یک منبع اجرایی مرسوم از Sidetree به نام Identity Overly Network استفاده میکند. سازمانها قادر خواهند بود ION خود را برای تایید و ذخیره شناسه برای اعضای خود چون شهروندان، دانشحویان یا کارمندان اجرا کنند. چیک میگوید: ما میدانیم که این اتفاق یک شبه نخواهد افتاد اما فکر میکنیم برای کاربران و سازمانها جذاب باشد. اینطور نیست که هر سازمانی بخواهد متولی اطلاعات شخصی باشد، ولی آنها برای تایید اطلاعات یا انجام معاملات تجاری به آن نیازمندند؛ این به یک مسوولیت تبدیل میشود ولی گزینهای جذاب برای سازمانهایی است که تنها به تایید اطلاعات نیاز دارند.
چالشهای سیستم هویتی جدید
اگرچه مایکروسافت در قالب طرح هویت غیرمتمرکز مستقیما هیچ دادهای از کاربران را نگهداری نمیکند، اما احتمالا رویکرد جدید این شرکت میتواند جذابیت حسابهای کاربری برای حملات هکری را افزایش دهد. رخنه به دادههای شرکت سولارویندز و مجموعه حملاتی که در مدت اخیر جنجال زیادی بهپا کرد، به خوبی نمایانگر چالشهایی هستند که شرکت برای مدیریت هویت اکانتهای مایکروسافت و حفظ امنیتشان با آن روبهرو است. در مجموعه حملات هکری مذکور، هکرها از دسترسی به دادههای شرکت سولارویندز که یکی از شرکتهای خدماتی همکار مایکروسافت است، برای هدف قراردادن طعمهها استفاده کردند. هکرها همچنین در بسیاری موارد با دستکاری نواقصی که در سیستم دسترسی این سازمانها به دایرکتوریهایشان در مایکروسافت وجود داشت، تلاش کردند تا به سیستمهای ایمیل و فایلهای ذخیره شده شرکتها در فضای ابری Azure دسترسی پیدا کنند. حملات هکرها محدود به این موارد نبود و حتی با اجرای حملاتی مستقیما خود شرکت مایکروسافت را نیز هدف قرار دادند و سعی کردند تا بهشماری از سورسکدهای این شرکت دسترسی پید ا کنند.
جورج کورتز، مدیرعامل شرکت CrowdStrike در جلسهای که هفته پیش در کنگره برگزار شد، با استناد به محدودیتهای معماری احرازهویت در دایرکتوری اصلی مایکروسافت و دایرکتوری Azure این شرکت اظهار کرد: «هکرها با استفاده از ضعف سیستماتیک ساختار احراز هویت ویندوز توانسته بودند به اهداف موردنظر دست پیدا کنند.» حال مایکروسافت معتقد است که پلتفرم هویت غیرمتمرکز جدید این شرکت، بهگونهای طراحی شده که حتی در صورتی که حسابهای کاربری در معرض خطر قرار گیرند، هکرها نتوانند از مدارک تاییدشده برای کسب امتیازات خاص طی خرید یا وامها استفاده کنند. در این سیستم جدید افزون بر کنترل بهتر دسترسیها، توسعهدهندگان میتوانند با رمزنگاری دادههای کاربران از طریق کلیدهای امنیتی حاصل از روشهای احراز هویت غیرمتمرکز، امنیت دادههای کاربران را افزایش دهند. بر اساس گفتوگوی یکی از کارکنان مایکروسافت با Wired، با رویکرد جدیدی که در این سیستم پیش گرفته شده، حتی اگر سارقان بتوانند به حسابها دسترسی پیدا کنند، بدون در اختیار داشتن کلیدهای امنیتی که تنها در اختیار کاربر اصلی است-بهخاطر رمزنگاریشدن دادهها- امکان استفاده از دادهها را نخواهند داشت. در نتیجه سازمانهایی که از سیستم مدارک قابل تایید در دایرکتوری Azure خود استفاده کنند، میتوانند تنظیمات سیستم را به گونهای انجام دهند که برای ایجاد دسترسی، اعتبارسنجیهای بیشتری (مثلا یک توکن فیزیکی) نیز اعمال شود.
از آنجاکه روشهای اجرایی سازمانهای مختلف ممکن است اندکی با یکدیگر تفاوت داشته باشد، حفاظتی که از دادههای هر سازمان انجام میگیرد میتواند متفاوت باشد. یکی از چالشهای پربحث طرح هویت غیرمتمرکز آن است که با وجود آنکه با اجرای این طرح جدید، ممکن است میزان برخی انواع حملات سایبری کاهش یابد، اما این طرح، اکانتها را در معرض انواع جدیدی از حملات نیز قرار خواهد داد که ممکن است مدیریت آنها از نمونههای پیشین دشوارتر باشد.
دستیابی همزمان به حریم خصوصی، تمرکززدایی و امنیت میتواند بسیار دشوار باشد. امین گونسیرر، از محققان امنیت کامپیوتری دانشگاه کورنل، میگوید: درست است که فناوری بلاکچین موجب بهبود حریم خصوصی افراد شده و با تمرکززدایی، امکان شناسایی مدارک مهم دشوارتر خواهد شد، اما نباید فراموش کرد که مهمتر از تمام اینها آنست که مفهوم «هویت»، مورد بازبینی قرار گیرد. وی معتقد است از آنجا که عموما مدلهای کسبوکاری بسیاری از شرکتها، مبتنی بر آن است که از ذره ذره دادههایی که از کاربران در اختیار دارند کسب درآمد کنند، روشهای جدید میتواند قدرت آنها را در عرضههای تجاری موردنظرشان تضعیف کند. وی میافزاید: این بدان معنی نیست که ایجاد یک پلتفرم هویت غیرمتمرکز که کارآیی کافی نیز داشته باشد غیرممکن است و قطعا شرکتی با قدرت مایکروسافت میتواند گامهای بزرگی در توسعه چنین تکنولوژیهای جدیدی بردارد؛ اما مساله آنست که مجاب کردن شرکتها و افراد برای بهکارگیری چنین سیستم جدیدی میتواند دشوار باشد، زیرا طبیعتا شرکتها تمایلی به توقف جمعآوری دادهها از کاربران ندارند و افراد نیز عموما در مقابل پذیرش تکنولوژیهای جدید از خود مقاومت نشان میدهند.
گون سیرر، با تاکید بر اینکه اجرای راهکاری برای احراز هویت دیجیتال غیرمتمرکز که بهدرستی نیز پیادهسازی شده باشد، میتواند کنترل کاربران را بهبود دهد میگوید: مطمئنا بعید است که تغییر بنیادینی که در ایجاد روشی موفق برای احراز هویت انتظار میرود، توسط یکی از شرکتهای فعال در حوزه نرمافزارهای متمرکز معرفی شود.
جلوگیری از سوءاستفاده از مدارک با احراز هویت از طریق پایگاه ثبت احوال
دبیر کل کانون کشوری پیشخوان دولت گفت: در چند روز آینده از احراز هویت از طریق پایگاه ثبت احوال رونمایی خواهیم کرد و این نحوه احراز هویت باعث میشود جلوی جعل و سوءاستفاده از مدارک گرفته شود.
علی فلاح در نشست خبری با بیان اینکه ۱۷ هزار دفتر پیشخوان دفاتر دولت تا نقطه صفر مرزی با ۴۰ هزار نفر شاغل وجود دارد، افزود: این مجموعه بدون دریافت هیچگونه کمک مالی از دولت توانست ساختار خود را شکل دهد و از سال ۱۳۸۸ براساس قانون مصوب مجلس در کنار توسعه دولت الکترونیک قرار گیرد. برخی معتقدند دفاتر پیشخوان برای گذر به دولت الکترونیک بوده و با استقرار آن ماموریت دفاتر تمام میشود اما ما معتقدیم نگاه دفاتر پیشخوان بسته و سنتی نیست و روز به روز پیشرفت خواهد کرد و در کنار توسعه دولت الکترونیک قرار دارد.
وی ادامه داد: در فرایند توسعه کسبوکار جهان سال ۲۰۲۰ رتبه ۱۲۷ جهان را کسب کردیم یعنی یک پله صعود کردیم که در شرایط تحریم دشوار بود و زحمات زیادی کشیده شده است. ایران در سرعت اینترنت رتبه ۸۴ در بخش همراه و در بخش ثابت رتبه ۱۳۷ را دارد که این عدد نشان میدهد در مقایسه با دنیا فاصله قابل تاملی داریم که تلاش میکنیم در شرایط تحریم آن را ارتقا دهیم. متاسفانه علیرغم اینکه سال ۲۰۱۸ رشد ۱۶ پلهای داشتیم در سال ۲۰۲۱ سه پله سقوط کردیم که این نشان میدهد باید بیش از همیشه شاخصهای مرتبط به این حوزه مورد توجه قرار گیرد.
دبیر کل کانون کشوری پیشخوان دولت افزود: به دنبال دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا سامانه نوبتدهی شبکه پیشخوان دولت را راهاندازی کردیم تا جلوی هرگونه تجمع گرفته شود. مردم نیز این امکان را دارند که با کمک این سامانه دفاتری که ترافیک کاری دارند را انتخاب نکنند تا از ایجاد صف جلوگیری شود، این سرویس برای همه دفاتر پیشخوان راهاندازی شده در حال توسعه آن هستیم. دو یا سه دفتر در کشور بوده که با آن برخورد کردیم و برای حدود ۳۰ تا ۴۰ دفتر در کشور بر اساس گزارشهای مردمی محدودیتهایی در ارائه خدمات ایجاد کردیم تا سامانه نوبتدهی را راهاندازی کنند و مجددا کار خود را از سر گیرند.
فلاح گفت: کرونا آمادگی حوزههای خدماترسانی و توسعه شبکه ملی اطلاعات را سرعت داد و تشکیل ستاد ملی کرونا و ابلاغیههای رئیس جمهوری باعث شد تا عدم مراجعه حضوری ارباب رجوع از اولویتهای دستگاهها قرار گیرد و در این زمینه سازمان اداری استخدامی نقش مهمی را ایفا کرد. تعاملات بین دستگاهی در قالب سامانه استعلامات باعث شد مردم مراجعه به سازمانها را کم کنند و پیشبینی میکنیم در سال ۱۴۰۰ در حوزه پرداخت و حذف فرایندهای زائد پیشرفت قابل توجهی کنیم.
وی عنوان کرد: سال ۱۳۸۹ یک ماده واحده در مجلس مطرح شد مبنی بر اینکه ساختار قانون دفاتر پیشخوان دولت شکل بگیرد اما این قانون دستخوش تغییرات بسیاری شد و به بلوغ لازم نرسید. این قانون در مجلس دهم به صحن رفت اما مجددا برگشت و طی چند ماه گذشته زحمت زیادی صورت گرفت تا رفع ابهام صورت گیرد در حال حاضر مجلس این قانون را بازنگری کرده و امیدواریم تا پایان سال قانون در کمیسیون اجتماعی تصویب شود و به صحن مجلس بیاید.
دبیر کل کانون کشوری پیشخوان دولت بیان کرد: در چند روز آینده از احراز هویت از طریق پایگاه ثبت احوال رونمایی خواهیم کرد. این نحوه احراز هویت باعث میشود جلوی جعل و سوءاستفاده از مدارک گرفته شود بنابراین با انجام این کار هم به لحاظ احراز هویت هم فرآیندهای استعلامی زمینه بهبود و کیفیت خدمات را افزایش خواهیم داد.
فلاح با اشاره به ثابت ماندن کارمزد خدمات دفاتر پیشخوان در دو سال گذشته، ادامه داد: نگاه ما افزایش شدید قیمتها نیست بلکه رویکرد ما این است که سبد خدماتی دفاتر را پُر کنیم و با اصلاح فرایندها و کاهش قیمتها مردم احساس افزایش هزینههای خدماتی را نداشته باشند و دفاتر هم بتوانند به کار خود ادامه دهند. در حال حاضر منتظر شاخص تورم سال آینده هستیم تا میزان هزینه ارائه خدمات دفاتر را تنظیم کنیم و در فروردین یا اردیبهشت ماه ابلاغ شود.
وی در پایان گفت: ۵۵۰ خدمت را سازمان اداری استخدامی ۸ ماه قبل احصا کرد و این خدمات در یک فرایندی به مجموعه ما ابلاغ شد و امروزه بخشی از فرایندهای دولتی را وارد شبکه کردیم و در مورد برخی هم در حال توسعه زیرساختها هستیم.
جلوگیری از سوءاستفاده از مدارک با احراز هویت از طریق پایگاه ثبت احوال
دبیر کل کانون کشوری پیشخوان دولت گفت: در چند روز آینده از احراز هویت از طریق پایگاه ثبت احوال رونمایی خواهیم کرد و این نحوه احراز هویت باعث میشود جلوی جعل و سوءاستفاده از مدارک گرفته شود.
علی فلاح در نشست خبری با بیان اینکه ۱۷ هزار دفتر پیشخوان دفاتر دولت تا نقطه صفر مرزی با ۴۰ هزار نفر شاغل وجود دارد، افزود: این مجموعه بدون دریافت هیچگونه کمک مالی از دولت توانست ساختار خود را شکل دهد و از سال ۱۳۸۸ براساس قانون مصوب مجلس در کنار توسعه دولت الکترونیک قرار گیرد. برخی معتقدند دفاتر پیشخوان برای گذر به دولت الکترونیک بوده و با استقرار آن ماموریت دفاتر تمام میشود اما ما معتقدیم نگاه دفاتر پیشخوان بسته و سنتی نیست و روز به روز پیشرفت خواهد کرد و در کنار توسعه دولت الکترونیک قرار دارد.
وی ادامه داد: در فرایند توسعه کسبوکار جهان سال ۲۰۲۰ رتبه ۱۲۷ جهان را کسب کردیم یعنی یک پله صعود کردیم که در شرایط تحریم دشوار بود و زحمات زیادی کشیده شده است. ایران در سرعت اینترنت رتبه ۸۴ در بخش همراه و در بخش ثابت رتبه ۱۳۷ را دارد که این عدد نشان میدهد در مقایسه با دنیا فاصله قابل تاملی داریم که تلاش میکنیم در شرایط تحریم آن را ارتقا دهیم. متاسفانه علیرغم اینکه سال ۲۰۱۸ رشد ۱۶ پلهای داشتیم در سال ۲۰۲۱ سه پله سقوط کردیم که این نشان میدهد باید بیش از همیشه شاخصهای مرتبط به این حوزه مورد توجه قرار گیرد.
دبیر کل کانون کشوری پیشخوان دولت افزود: به دنبال دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا سامانه نوبتدهی شبکه پیشخوان دولت را راهاندازی کردیم تا جلوی هرگونه تجمع گرفته شود. مردم نیز این امکان را دارند که با کمک این سامانه دفاتری که ترافیک کاری دارند را انتخاب نکنند تا از ایجاد صف جلوگیری شود، این سرویس برای همه دفاتر پیشخوان راهاندازی شده در حال توسعه آن هستیم. دو یا سه دفتر در کشور بوده که با آن برخورد کردیم و برای حدود ۳۰ تا ۴۰ دفتر در کشور بر اساس گزارشهای مردمی محدودیتهایی در ارائه خدمات ایجاد کردیم تا سامانه نوبتدهی را راهاندازی کنند و مجددا کار خود را از سر گیرند.
فلاح گفت: کرونا آمادگی حوزههای خدماترسانی و توسعه شبکه ملی اطلاعات را سرعت داد و تشکیل ستاد ملی کرونا و ابلاغیههای رئیس جمهوری باعث شد تا عدم مراجعه حضوری ارباب رجوع از اولویتهای دستگاهها قرار گیرد و در این زمینه سازمان اداری استخدامی نقش مهمی را ایفا کرد. تعاملات بین دستگاهی در قالب سامانه استعلامات باعث شد مردم مراجعه به سازمانها را کم کنند و پیشبینی میکنیم در سال ۱۴۰۰ در حوزه پرداخت و حذف فرایندهای زائد پیشرفت قابل توجهی کنیم.
وی عنوان کرد: سال ۱۳۸۹ یک ماده واحده در مجلس مطرح شد مبنی بر اینکه ساختار قانون دفاتر پیشخوان دولت شکل بگیرد اما این قانون دستخوش تغییرات بسیاری شد و به بلوغ لازم نرسید. این قانون در مجلس دهم به صحن رفت اما مجددا برگشت و طی چند ماه گذشته زحمت زیادی صورت گرفت تا رفع ابهام صورت گیرد در حال حاضر مجلس این قانون را بازنگری کرده و امیدواریم تا پایان سال قانون در کمیسیون اجتماعی تصویب شود و به صحن مجلس بیاید.
دبیر کل کانون کشوری پیشخوان دولت بیان کرد: در چند روز آینده از احراز هویت از طریق پایگاه ثبت احوال رونمایی خواهیم کرد. این نحوه احراز هویت باعث میشود جلوی جعل و سوءاستفاده از مدارک گرفته شود بنابراین با انجام این کار هم به لحاظ احراز هویت هم فرآیندهای استعلامی زمینه بهبود و کیفیت خدمات را افزایش خواهیم داد.
فلاح با اشاره به ثابت ماندن کارمزد خدمات دفاتر پیشخوان در دو سال گذشته، ادامه داد: نگاه ما افزایش شدید قیمتها نیست بلکه رویکرد ما این است که سبد خدماتی دفاتر را پُر کنیم و با اصلاح فرایندها و کاهش قیمتها مردم احساس افزایش هزینههای خدماتی را نداشته باشند و دفاتر هم بتوانند به کار خود ادامه دهند. در حال حاضر منتظر شاخص تورم سال آینده هستیم تا میزان هزینه ارائه خدمات دفاتر را تنظیم کنیم و در فروردین یا اردیبهشت ماه ابلاغ شود.
وی در پایان گفت: ۵۵۰ خدمت را سازمان اداری استخدامی ۸ ماه قبل احصا کرد و این خدمات در یک فرایندی به مجموعه ما ابلاغ شد و امروزه بخشی از فرایندهای دولتی را وارد شبکه کردیم و در مورد برخی هم در حال توسعه زیرساختها هستیم.
بانکها مجاز به احراز هویت آنلاین شدند

هیات دولت با اصلاح آییننامه اجرایی مبارزه با پولشویی اجازه احراز هویت آنلاین برای سرویسهای پایه بانکداری را صادر کرد.
در اصلاحیه آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی قید شده که ارائه خدمات پایه به ارباب رجوع به صورت غیر حضوری با رعایت دستورالعمل امنیتی که به تصویب «شورای مقابله و پیشگیری از جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم» میرسد، خواهد بود.
پیش از این اصلاح به صورت مشخص قید شده بود که ارائه خدمات پایه به اربابرجوع توسط اشخاص مشمول بهصورت غیرحضوری ممنوع است. همین بند ذکر شده در قانون مبارزه با پولشویی تا کنون بانکها را از احراز هویت آنلاین منع کرده بود.

تیرماه گذشته، به پیشنهاد بانک مرکزی شورای عالی مبارزه با پولشویی برای امکانپذیر شدن احراز هویت مجازی افراد، بند مربوط به دریافت مدارک هویتی معتبر و رویت آن را از آییننامه اجرایی این قانون حذف کرده بود اما تصویب نهایی و ابلاغ شدن آن نیازمند تصویب هیات دولت بود. حال هیات دولت تقریبا پس از ۹ ماه با اصلاح آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی اجازه احراز هویت آنلاین را صادر کرد.
از ابتدای امسال با فراگیر شدن ویروس کرونا، نیاز به احراز هویت آنلاین بیش از پیش از سوی ارائه دهندگان خدمت و سرویسهای مختلف حس میشد، از همین رو سازمان بورس و اوراق بهادار پیش از سایر دستگاههای احراز هویت سجام را آنلاین کرد و پس از آن پیادهسازی احراز هویت آنلاین دردستور کار شبکه بانکی قرار گرفت.
هر چند تا کنون شبکه بانکی کشور مجاز به ارائه سرویس از طریق احراز هویت آنلاین نبود اما برخی از بانکها به صورت آزمایشی احراز هویت آنلاین را در زیرمجموعه خود پیادهسازی کردند. بانک ملی از طریق احراز هویت آنلاین اقدام به پرداخت وام به آسیب دیدگان از کرونا کرد و بانک دی نیز با پیادهسازی سرویسهای احراز هویت آنلاین توانست شعبهای مجازی ایجاد کند اما تمامی این سرویسها در صورتی میتوانست موفق شود که امکان فراگیر شدن آنها به وجود آید.
حال با اصلاحیه انجام شده روی آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی میتوان امیدوار بود تا شبکه بانکی بتواند پروژه احراز هویت آنلاین را در زیرمجموعه خود پیادهسازی کند. هماکنون بانک مرکزی تهیه دو سند مجزا برای احراز هویت الکترونیکی را در دستور کار خود قرار دارد که تصویب و نهایی شدن آنها نیازمند تغییر در آییننامه اجرایی مبارزه با پولشویی بوده است. کارگروه نظامهای پرداخت به صورت خاص روی موضوع احراز هویت غیرحضوری مشتریان بانکها تمرکز کرده بود. این کارگروه در حال تهیه سندی است که طبق آن مشخص خواهد شد بانک به صورت مشخص چه نوع خدمات غیرحضوریای را میتواند به مشتریان خود ارائه دهد و برای احراز هویت این خدمات به مشتریان چه سازوکارها و استانداردهایی را اجرایی کند. همچنین تدوین «دستورالعمل شناسایی الکترونیکی مشتریان در ثبت نام غیرحضوری خدمات نظام بانکی» از سوی کارگروه بانکداری دیجیتال بانک مرکزی نهایی شده وبرای تصویب به معاونت فناوریهای نوین بانک مرکزی ارسال شده است.
در صورت نهایی شدن این اسناد از سوی بانک مرکزی میتوان انتظار داشت که سال آینده، سال متفاوتی برای شبکه بانکی کشور باشد.
بانکها مجاز به احراز هویت آنلاین شدند

هیات دولت با اصلاح آییننامه اجرایی مبارزه با پولشویی اجازه احراز هویت آنلاین برای سرویسهای پایه بانکداری را صادر کرد.
در اصلاحیه آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی قید شده که ارائه خدمات پایه به ارباب رجوع به صورت غیر حضوری با رعایت دستورالعمل امنیتی که به تصویب «شورای مقابله و پیشگیری از جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم» میرسد، خواهد بود.
پیش از این اصلاح به صورت مشخص قید شده بود که ارائه خدمات پایه به اربابرجوع توسط اشخاص مشمول بهصورت غیرحضوری ممنوع است. همین بند ذکر شده در قانون مبارزه با پولشویی تا کنون بانکها را از احراز هویت آنلاین منع کرده بود.

تیرماه گذشته، به پیشنهاد بانک مرکزی شورای عالی مبارزه با پولشویی برای امکانپذیر شدن احراز هویت مجازی افراد، بند مربوط به دریافت مدارک هویتی معتبر و رویت آن را از آییننامه اجرایی این قانون حذف کرده بود اما تصویب نهایی و ابلاغ شدن آن نیازمند تصویب هیات دولت بود. حال هیات دولت تقریبا پس از ۹ ماه با اصلاح آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی اجازه احراز هویت آنلاین را صادر کرد.
از ابتدای امسال با فراگیر شدن ویروس کرونا، نیاز به احراز هویت آنلاین بیش از پیش از سوی ارائه دهندگان خدمت و سرویسهای مختلف حس میشد، از همین رو سازمان بورس و اوراق بهادار پیش از سایر دستگاههای احراز هویت سجام را آنلاین کرد و پس از آن پیادهسازی احراز هویت آنلاین دردستور کار شبکه بانکی قرار گرفت.
هر چند تا کنون شبکه بانکی کشور مجاز به ارائه سرویس از طریق احراز هویت آنلاین نبود اما برخی از بانکها به صورت آزمایشی احراز هویت آنلاین را در زیرمجموعه خود پیادهسازی کردند. بانک ملی از طریق احراز هویت آنلاین اقدام به پرداخت وام به آسیب دیدگان از کرونا کرد و بانک دی نیز با پیادهسازی سرویسهای احراز هویت آنلاین توانست شعبهای مجازی ایجاد کند اما تمامی این سرویسها در صورتی میتوانست موفق شود که امکان فراگیر شدن آنها به وجود آید.
حال با اصلاحیه انجام شده روی آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی میتوان امیدوار بود تا شبکه بانکی بتواند پروژه احراز هویت آنلاین را در زیرمجموعه خود پیادهسازی کند. هماکنون بانک مرکزی تهیه دو سند مجزا برای احراز هویت الکترونیکی را در دستور کار خود قرار دارد که تصویب و نهایی شدن آنها نیازمند تغییر در آییننامه اجرایی مبارزه با پولشویی بوده است. کارگروه نظامهای پرداخت به صورت خاص روی موضوع احراز هویت غیرحضوری مشتریان بانکها تمرکز کرده بود. این کارگروه در حال تهیه سندی است که طبق آن مشخص خواهد شد بانک به صورت مشخص چه نوع خدمات غیرحضوریای را میتواند به مشتریان خود ارائه دهد و برای احراز هویت این خدمات به مشتریان چه سازوکارها و استانداردهایی را اجرایی کند. همچنین تدوین «دستورالعمل شناسایی الکترونیکی مشتریان در ثبت نام غیرحضوری خدمات نظام بانکی» از سوی کارگروه بانکداری دیجیتال بانک مرکزی نهایی شده وبرای تصویب به معاونت فناوریهای نوین بانک مرکزی ارسال شده است.
در صورت نهایی شدن این اسناد از سوی بانک مرکزی میتوان انتظار داشت که سال آینده، سال متفاوتی برای شبکه بانکی کشور باشد.
شرکت«ALPHA REALLITY» با امکانات بومی، احراز هویت مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه میدهد

با داغ شدن بحث بورس و سهام عدالت از ابتدای سال جاری و همزمان شیوع کرونا و شلوغی دفاتر پیشخوان، ثبتنام متقاضیان و احراز هویت آنها به صورت آنلاین مطرح شد و کسبوکارهای بسیاری با روشهای گوناگون در زمینه احراز هویت دیجیتالی خدماتی را عرضه کردند. هرکدام از این کسبوکارها هم سعی کردند با روشهای گوناگون احراز هویت را برای کاربران آسانتر کنند.شرکت واقعیت مطلوب پارس (Alpha Reality) از جمله این کسبوکارها است که سرویس احراز هویت آنلاین مبتنی برهوش مصنوعی عرضه میکند. در این سرویس کاربران تنها در یک مرحله با استفاده از دو ماژولAnti-Spoofing و Livness بومی که ساخت شرکت است و ثبت اختراع هم شده، احراز هویت میشوند.
به گزارش روابط عمومی شرکت آلفا ریلیتی، مجتبی طباطبایی، مدیرعامل شرکت واقعیت مطلوب پارس (Alpha Reality) درمورد نحوه فعالیت این سیستم گفت: «سیستم ما کاملا Vision Based بوده و براساس بینایی ماشین فعالیت میکند. این سرویس کاملا بومی و با چهرههای بومی تطبیق داده شده تا بهترین نتیجه گرفته شود. در واقع این سیستم در سه مرحله کار میکند؛ اول از کاربران اطلاعات دریافت میکنیم، دوم آن اطلاعات را با سازمان ثبت احوال چک میکنیم تا از صحت آن اطمینان حاصل شود.»

به گفته مدیرعامل شرکت آلفا ریلیتی در سرویس احراز هویت، کاربران تنها در یک مرحله با استفاده از دو ماژول بومی احراز هویت میشوند.
به گفته طباطبایی در مرحله سوم که از حساسیت بالایی نیز برخوردار است، با ماژولAnti-Spoofing و Livness بومی و ساخت شرکت که ثبت اختراع هم شده، بههمراه استفاده از Face Anchor که با الهام از فیس آیدی اپل درست شده، زاویه صورت کاربر را بررسی میکند تا مشخص شود تصویری که کاربر از خودش در سایت ثبت کرده، ماهیت سهبعدی دارد یا خیر. به این ترتیب تعیین میشود تصویر از روی چهره کاربر گرفته شده یا فردی با داشتن عکسی از کاربر این کار را انجام داده و قصد سواستفاده از اطلاعات کاربر را داشته است.
او درمورد اینکه سرویس احراز هویت آلفاریلیتی چه تفاوتی با دیگر سرویسهای احراز هویت دارد، بیان کرد: «تفاوت این سیستم با سیستمهای شرکتهای دیگر در تکنولوژی مورد استفاده برای این سرویس است. تکنولوژی مورد استفاده ما با درصد اطمینان بالا در کنار استفاده آسان انجام میشود. سیستمهای موجود طی چند مرحله که شامل ضبط صدا، فیلم گرفتن و عکسبردای است، احراز هویت را انجام میدهند که زمانبر هم است؛ اما در سرویس آلفا ریلیتی در یک مرحله ساده و آسان کاربر میتواند بهراحتی احراز هویت خود را انجام دهد.»
براساس گفتههای مدیرعامل شرکت مطلوب پارس این سامانه تنها از داده بصری استفاده میکند و کاربر را مجبور به خواندن متن و غیره نمیکند و به این صورت افرادی که گویشها و زبانی غیر از فارسی دارند در این سامانه دچار مشکل نخواهند شد. او همچنین بیان کرد: «سامانه احراز هویت آلفا مبتنی بر وب بوده و کاربران میتوانند با گوشی هوشمند یا رایانه و لپ تاپ دارای وب کم به راحتی عملیات احراز هویت را انجام دهند. دیگر نیازی به نصب اپلیکیشن نیست و همچنین کاربران دستگاههای اپل که همواره به دلیل تحریمهای اپ استور در نصب اپلیکیشن دچار مشکل بودهاند به راحتی میتوانند از این سامانه استفاده کنند.»
براساس گفتههای طباطبایی هم اکنون این شرکت با کارگزاریهایی مانند سهم آشنا، تدبیر و غیره همکاری میکند. او اظهار امیدواری کرد که به زودی با سازمانهای دولتی و نهادهای دیگر چون تامین اجتماعی هم همکاریهایی خواهند داشت. کاربران برای استفاده از این سرویس میتوانند به آدرس http://alphareality.io مراجعه کنند.
کدام خدمات قضایی آنلاین ارایه میشوند؟

قوه قضاییه با ادامهدار شدن شیوع بیماری کرونا و تاکید به عبور و مرور کمتر، تغییر رفتار مردم و تمایل آنها به فرایندهای آنلاین بسیاری از خدمات این دستگاه را آنلاین کرده و از تعدادی سامانه از جمله سامانه عدالت همراه، سامانه ثبت قراردادهای الکترونیکی وکالت، سامانه نوبتدهی هوشمند، سامانه احراز هویت، سامانه ثبت قراردادهای الکترونیکی وکالت، سامانه خودکاربری وکلا و دادگاه آنلاین رونمایی کرده است.
سامانه «عدالت همراه»
به گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، تمامی خدماتی که به صورت الکترونیکی توسط دستگاه قوه قضاییه ارائه میشود، از طریق برنامه عدالت همراه در دسترس است. به این صورت که کاربران با نصب سامانه «عدالت همراه» بر روی تلفن همراه هوشمند خود میتوانند از منزل یا محل کار خود، بدون مراجعه به واحدهایی قضایی از خدمات و امکاناتی مانند «اخذ نوبت از واحدهای قضایی»، «ثبت درخواست صدور گواهی عدم سوء پیشینه»، «اطلاعرسانی از آخرین وضعیت پرونده»، «مشاهده خلاصه وضعیت پرونده»، «دسترسی به کلیه ابلاغیههای الکترونیک صادرشده» و. . بهرهمند شوند.

درگاه ملی قوه قضاییه
در روز شنبه ۱۵ آذر هم، در راستای فرآیند پرشتاب هوشمندسازی دستگاه قضا، طی نشستی رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، از «درگاه ملی قوه قضاییه» https://eadl.ir، رونمایی کرد. حجم بالایی از اطلاعات و خدمات، داده و پیوند در موضوعات زیر در «درگاه ملی قوه قضاییه» ارائه میشود:
دسترسی به کارتابل یکپارچه قضایی با استفاده از کدکاربری سنا
راهنمایی دعاوی حقوقی و کیفری با قابلیت جستجو
افزونههای هوشمند همچون افزونه محاسبه هزینه دادرسی و غیره.
سامانه ملی آرای قضایی برای تحلیل و نقد صاحبنظران و متخصصان
نشانی مراجع قضایی در سراسر کشور، شعب و نمایندگیهای پزشکی قانونی، مراکز شوراهای حل اختلاف، دفاتر ثبت اسناد، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پایگاههای اطلاعرسانی واحدهای قضایی سراسر کشور به همراه سازمانهای وابسه و مرتبط
سامانه ثبتنام الکترونیک قضایی، سامانه نوبتدهی قضایی، سامانه نوبتدهی دفاتر خدمات قضایی، سامانه ثبت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه، سامانه آگهی الکترونیک، سامانه خودکاربری وکلا، دریافت اعتراض نسبت به عملکرد دادسرا
سامانه استعلام وضعیت ثبتنام شخص در سامانه ثنا، سامانه استعلام وضعیت کارشناس، سامانه استعلام وضعیت وکیل، سامانه استعلام مدرک قضایی، سامانه استعلام سابقه طرح دعوای مرتبط با چک
سامانه ثبت الکترونیکی صدور سند، سامانه شناسنامه ملی اشخاص حقوقی کشور، سامانه تصدیق اصالت اسناد و اوراق
درگاه درخواست الکترونیک در دیوان عدالت اداری، سامانه ساجد، سمانه ساعد (بانک آراء صحیح)
سامانه نوبتدهی هوشمند
کاربران میتوانند برای مراجعه به واحدهای اجرای احکام از طریق این برنامه نوبت بگیرند. به این صورت که کاربران با درج علت مراجعه، اعلام مدارک مورد نیاز، ورود اطلاعات تکمیلی، محل مراجعه، واحد قضایی و … درخواست نوبت خود را ثبت میکنند. به گفته زارعپور این بخش در حال حاضر برای واحدهای اجرای احکام دادگستری اجرا میشود. او توضیح داد که این فرایند از شکلگیری صفهای طولانی جلوی ساختمانها جلوگیری میکند. به گفته او در حال حاضر ماهانه ۲۵۰ هزار نوبت در محاکم و مراجع قضایی بهصورت الکترونیک ارائه میشود که موجب کاهش قریب نیم میلیون مراجعه به مراجع قضایی و ساماندهی نیم میلیون مراجعات طرفین دعوا در این مراجع شده است.
زیرساخت احراز هویت برخط قوه قضاییه
در این سامانه تمامی مراحل خدمات الکترونیکی قضایی، بهصورت آنلاین و برخط صورت خواهد گرفت. به این صورت که برای دریافت گواهی عدم سوء پیشنیه که باید یکبار جهت احراز هویت به دفاتر خدمات قضایی مراجعه میکردند، در حال حاضر به صورت آنلاین میتوانند آن را دریافت کنند. مراجعان میتوانند از منزل یا محل کار خود وارد درگاه ملی قوه قضاییه به نشانی https://eadl.ir شوند و با ثبت شماره ملی و اطلاعات شناسنامهای و کد ثنای خود، فرآیند احراز هویت برخط را انجام دهند. همچنین کاربران به منظور بهرهگیری از سامانه احراز هویت برخط قوه قضاییه، نیازمند کد ثنا هستند؛ همه ایرانیان در داخل و خارج از کشور، با داشتن شناسنامه، شماره سریال شناسنامه، کد ملی، تاریخ تولد و یک خط تلفن که لازم هم نیست حتما به نام خود فرد باشد، میتوانند در سامانه ثنای قوه قضاییه ثبتنام کنند. فرآیند احراز هویت به صورت لحظهای صورت میگیرد و کاربر در همان لحظه ثبت اطلاعات خود با پاسخ سامانه مبنی بر تایید یا رد مواجه میشود.
به گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، فرآیند بررسی صحت و سقم اطلاعات در سامانه احراز هویت برخط قوه قضائیه نیز به این ترتیب است که در احراز هویتی که به شکل غیرحضوری صورت میگیرد، تصویری که سامانه از ثبت احوال میگیرد، در اختیار کارگزار فناوری سامانه قرار میگیرد؛ سپس آن تصویر با عکس، فیلم و سلفی که توسط فرد ارسال میشود، توسط الگوریتمهای پیشرفته هوش مصنوعی انجام میشود. حتی امکان تشخیص افراد دوقلو از یکدیگر هم ممکن است. زارعپور رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه توضیح میدهد که برای ایجاد و تکمیل زیرساخت احراز هویت برخط قوه قضاییه، به تمام شرکتهای دانش بنیان فراخوان داده شده و سرانجام با سه شرکت دانش بنیان به عنوان کارگزار پس از پذیرش «سند الزامات مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه» زارعپور گفت: «در این زمینه انحصاری وجود ندارد و هر شرکت دانش بنیانی صرفاً با پذیرش سند الزامات میتواند در فرآیند تکمیل سامانه احراز هویت برخط مشارکت نماید. »

دادگاههای آنلاین
یکی دیگر از سامانهها و فرآیندهای هوشمند برگزاری دادگاههای آنلاین است. با برگزاری دادگاههای آنلاین، اعزام و انتقال متهمان و رفت و آمد اصحاب دعوا به مراجع قضایی به طرز چشمگیری کاهش یافته است. زارعپور تاکید میکند طی ۷ ماه گذشته در برگزاری آنلاین جلسات رسیدگی به پروندههای قضایی، ۲۰ هزار جلسه تحقیق از زندان انجام شده و ۲۵ هزار پرونده نیز بهصورت آنلاین مورد رسیدگی قرار گرفته که ۲۰ مورد آن از خارج کشور بوده است. او توضیح میدهد: «به طور کلی، طرح برگزاری دادگاههای آنلاین پس از ۵۰ جلسه کارشناسی و در راستی یکپارچهسازی شیوه دادرسی عملیاتی شده است و از فروردین ماه امسال ۲۲ هزار جلسه با این روش انجام شده است و پیشبینی میشود تا پایان سال تعداد اتاقهای دادرسی الکترونیک به ۳ هزار اتاق در شعب منتخب در سراسر کشور برسد.»
استعلامات الکترونیکی
در این سامانه توسعه استعلامات الکترونیکی، ۲۰۰ نوع استعلام که عمدتاً در جریان رسیدگی به یک پرونده از دستگاههای اجرایی صورت میگیرد شناسایی و احصاء شده است. «سرویس استعلام شماره حساب به شکل آنلاین» و «استعلام مانده، موجودی و مسدودی حساب به شکل آنلاین» از نمونههای سامانههای استعلامات الکترونیکی و هوشمند است.
زارعپور رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در جریان جلسه شورای عالی قوه قضاییه در روز دوشنبه ۲۷ مرداد با اشاره به دستور رییس دستگاه قضا برای ساماندهی استعلامات از وضعیت حسابهای بانکی افراد در جریان دادرسی که باعث دشواریهایی برای مردم شده بود، اظهار داشت: طبق توافق صورت گرفته با بانک مرکزی برای حل این مشکل، امکان استعلام از طریق کد ملی افراد برای اطلاع از فهرست بانکهایی که در آنها حساب دارند، از میان ۳۵ بانک و مؤسسه اعتباری کشور فراهم شده است و به زودی امکان استعلام برخط وضعیت حسابها نیز برای محاکم فراهم خواهد شد تا مردم برای استعلامها مجبور به مراجعه حضوری به بانکها نباشند.
بنا به گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، در ۸ ماه گذشته بیش از ۳۰ نوع استعلام الکترونیکی از دستگاه قضایی صورت گرفته که بر مبنای ۱۰ نوع مکاتبه الکترونیک بوده است و تا پایان سال بیش از ۱۰ نوع دیگر استعلامات به این سامانه اضافه میشود. او اضافه میکند: «تاکنون در مرحله تحقیق و بررسی الکترونیکی پیرامون پروندههای قضایی نیز نیز بیش از نیم میلیون استعلام الکترونیکی از دستگاههای اجرایی انجام شده و بیش از یک میلیون مکاتبه الکترونیکی صورت گرفته است.
در مجموع، مطابق آمار مرکز فناوری قوه قضاییه، تاکنون بیش از ۵۰۰ هزار استعلام الکترونیک از قوه قضاییه انجام شده است که این فرآیند الکترونیکی موجب شده بیش از ۲ میلیون مراجعه به مراجع قضایی کاهش یابد.»

تبادل الکترونیکی لوایح
«سامانه خودکاربری وکلا» یکی از سامانههای هوشمند جدید در دستگاه قضایی است که براساس آن وکلا بدون نیاز به مراجعه به مراکز قضایی میتوانند از منزل و محل کارشان تمام کارهای خود را از ارسال شکواییه، تنظیم دادخواست، ارسال لایحه، ثبت قراردادها تا حتی تمدید پروانه با کارتابل ویژهای که برایشان پیشبینی شده انجام دهند. به گفته زارعپور، سامانههای «خودکاربری کارشناسان رسمی» و «خودکاربری نمایندگان حقوقی دستگاهها» در مراجع قضایی راهاندازی شده است؛ سامانههایی که بواسطه آنها، ارجاع به کارشناس رسمی و گرفتن نظریه کارشناس از طریق سیستم هوشمند انجام میشود و همچنین نمایندگان حقوقی دستگاهها نیز بدون نیاز به مراجعه به مراکز قضایی یا حتی دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی، بعد از ثبتنام در سامانه ثنا و دریافت کد ثنا میتوانند تمام کارهای خود را از راه دور انجام دهند. طبق گفته زارعپور رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، از زمان فعال شدن سامانه تبادل الکترونیکی لوایح، بیش از ۱۲۰ هزار لایحه توسط وکلا از طریق سامانه ارسال شده و بیش از ۳۰۰ هزار نظریه کارشناسی نیز بهصورت سیستمی به دستگاه قضایی ارسال شده است.
سامانه ثبت قراردادهای الکترونیکی وکالت
این سامانه که در اردیبهشت ماه سال جاری، توسط مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه، راهاندازی شد؛ به گفته رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه تا آخر مهرماه سال جاری یعنی طی ۶ ماه، بالغ بر ۸ هزار قرارداد در سامانه مزبور ثبت شد و هزار و ۵۰۰ مورد آن نهایی و از سوی طرفین امضاء شد و روزانه حدود هزار قرارداد در سامانه «ثبت قراردادهای الکترونیکی وکالت»، ثبت میشود. «سامانه هوشمند ثبت و پیگیری اعاده دادرسی از دیوان عالی کشور»، «سامانه نظرسنجی از مردم»، «سامانه صدور گواهی عدم سوءپیشینه»، «توسعه مراقبتهای الکترونیک»، «سامانه سجل کیفری» و «ابلاغهای الکترونیکی» از دیگر سامانههای هوشمند و الکترونیکی هستند که طی مدت اخیر در دوره تحول در دستگاه قضایی راهاندازی شدهاند.