هفته جهانی فضا فرصتی شد تا مدیران سازمان فضایی کشور و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در یک رویداد ویژه به اهمیت صنعت فضایی و دستاوردهای این صنعت برای ایران در یکسال گذشته بپردازند.
در این مراسم که امروز ( ۱۳ مهر) با حضور مدیران و کارکنان سازمان فضایی، وزیر ارتباطات و معاونان او، برخی نمایندگان کمیسیون امنیت مجلس و نماینده‌ای از وزارت دفاع برگزار شد، رئیس سازمان فضایی کشور وعده تکمیل سه ماهواره تا سه ماه آینده و توسعه پرتگاه‌ها و آزمایشگاه‌های فضایی را داد و مدیر کل توسعه کسب‌وکارهای فضا پایه این سازمان هم از شناسایی ۲۴۲ کسبوکار استارت‌آپی فعال در حوزه فضایی خبر داد.
از سوی دیگر هم وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در سخنرانی خود در این مراسم اعلام کرد که تا سال ۱۴۰۰ ایران ماهواره‌ای با دقت تصویربرداری یک متر در مدار قرار می‌دهد و همچنین در تلاش است که با کمک کشورهای دیکر فضانورد ایرانی به فضا اعزام کند. یکی دیگر از بخش‌های جالب مراسم افتتاحیه هفته جهانی فضا، حضور دو فضانورد از کشورهای روسیه و قزاقستان بود که هر کدام از آنها در مورد تجربیات سفرشان به فضا گفتند. همچنین این دو فضانورد برای کمک به ایران در توسعه برنامه فضایی خود نیز اعلام آمادگی کردند.
آماده‌سازی سه ماهواره تا سه ماه آینده
در ابتدای مراسم افتتاحیه هفته جهانی فضا، مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی کشور از تکمیل سه ماهواره تا سه ماه آینده خبر داد. به گزارش پیوست، او با ارائه گزارشی از وضعیت ماهواره‌های ایران که در صف پرتاب قرار دارند گفت: «سال گذشته ماهواره «پیام» امیرکبیر را در مدار ۵۰۰ متر ارسال کردیم که تا چند ثانیه هم امکان دریافت اطلاعات از آن را داشتیم اما در نهایت نتوانستیم این ماهواره را در مدار قرار دهیم.» او ادامه داد: «تا سه ماه آینده دو نمونه از ماهواره «ظفر» تکمیل می‌شود. از سوی دیگر ماهواره «پارس یک» که یک ماهواره سنجش از راه دور است نیز در این مدت زمان آماده خواهد شد. ماهواره «ناهید یک» هم از دیگر ماهواره‌ای است که تا سه ماه آینده تکمیل می‌شود.» به گفته او ناهید یک اولین ماهواره مخابراتی ایران است که در مدار ۲۵۰ کیلومتری قرار می‌گیرد. براری همچنین تاکید کرد که تا سال ۱۴۰۰ ماهواره سنجشی این سازمان در مدار قرار می‌گیرد که در این راستا هم قرارداد این ماهواره نهایی و توسعه فناوری‌های مورد نیز ساخت آن نیز آغاز شده است.
او در ادامه سخنرانی خود با اشاره به اینکه تنها ایران نیست که پرتاب ماهواره‌اش به فضا با شکست مواجه می‌شود با اتکا به آمارهای جهانی گفت: «براساس آمارهای جهانی، آمریکا در سه سال اول فعالیت خود ۴۳ ماهواره پرتاب کرد که از این میزان ۲۷ ماهواره با شکست در فرایند پرتاب همراه شد. در روسیه نیز از ۱۱ پرتاب اول تنها ۵ ماهواره آنها در مدار قرار گرفت.» به گفته او به صورت متوسط در جهان از ۱۰ ماهواره‌ای که به فضا فرستاده می‌شود تنها ۳۰ درصد از آنها در فضا قرار می‌گیرند و این درحالی است که ۴۰ درصد پرتاب‌‌های ماهواره ایران با موفقیت همراه بوده است.
رئیس سازمان فضایی کشور همچنین از برنامه‌های این سازمان برای تقویت صنعت فضایی در کشور خبر داد و توضیح داد: «ساخت ماهواره به کمک شرکت‌های فعال در بخش خصوصی آغاز شده است. در این زمینه هم دو مناقصه برای طراحی و ساخت ماهواره‌های سنجشی اپتیکی و راداری انجام شده که تا کنون ۸ کنسرسیوم برای ماهواره راداری و ۶ کنسرسیوم برای ماهواره اپتیکی اعلام آمادگی کرده‌اند.» براری یادآور شد که این مناقصه‌ها به دلیل برخی مشکلات فنی مجددا برگزار و نتایج آن اعلام خواهد شد.
از دیگر خبرهایی که رئیس سازمان فضایی کشور در این رویداد اعلام کرد افزایش پایگاه‌های پرتاب ماهواره کشور بود. براساس اظهارات او در سال جاری اجرایی شدن ایجاد تاسیس پایگاه‌های سلماس و چناران آغاز شده است. آنطور که براری میگوید این دو پایگاه جدید در کنار پایگاه‌های ماهدشت و قشم فعالیت خود را شروع خواهند کرد.
براری همچنین از برنامه‌های این سازمان برای افزایش دریافت داده‌های آنلاین ماهواره‌ها خبر داد و گفت: «داده‌های فضایی ارزش افزوده قابل توجه‌ای برای رشد اقتصاد کشور به همراه دارند. به همین دلیل از یکسال گذشته دریافت اطلاعات آنلاین سه ماهواره را در دستور کار قرار دادیم.» براساس گفته‌های او در حال‌حاضر بیش از ۱۰۰ گیگ داده ماهواره دریافت می‌کند که آن را به صورت رایگان در اختیار شرکت‌های فعال در این بخش قرار می‌دهد.
شناسایی ۲۴۲ شرکت فعال در حوزه فضایی
رشد و توسعه فعالیت کسب‌وکارهای استارت‌آپی مبتنی بر داده‌های ماهواره‌ای از جمله برنامه‌هایی بوده که در دو سال گذشته سازمان فضایی کشور دنبال کرده است. براساس همین برنامه‌ها هم مدیر کل توسعه کسب‌وکارهای فضا پایه سازمان فضایی میگوید که تا کنون توانسته‌اند ۲۴۲ شرکت استارت‌آپی فضا پایه را
شناسایی کنند.
شبنم یزدانی با ارائه این آمار در مراسم افتتاح هفته جهانی فضا گفت: «از اواخر سال ۹۶ زمانی که بحث توسعه کسب‌وکارهای فضا پایه مطرح شد خیلی‌ها با این مسئله و توجه به آن مخالف بودند و رشد این کسب‌وکارها را غیر ممکن می‌دانستند؛ اما حالا ۲۴۲ شرکت فعال در این زمینه شناسایی شده‌اند که البته مشکل بزرگ آنها این است که هنوز دانش بنیان نشده‌اند تا از مزایایی برخوردار شوند.» یزدانی همچنین در این رویداد اعلام کرد که زیرساخت‌های موجود در حوزه فضایی بسیار گران هستند و خریداری آنها توسط بخش خصوصی توجیه‌پذیر نیست از این رو سازمان فضایی و پژوهشگاه آن در نظر دارد این زیرساخت‌ها را در اختیار کسب‌وکارهایی بگذارند که پروژه و طرح‌های موفقی در این زمینه ارائه کنند. یزدانی همچنین از ارائه پروانه فعالیت به کسب‌وکارهای فضایی خبر داد و گفت: «احراز هویت، رتبه‌بندی شرکت‌ها و ایجاد نظام صنفی برای این کسب‌وکارها در دستور کار سازمان فضایی قرار دارد تا آنها با دریافت این پروانه بتوانند اطمینان خاطر مشتریان خصوصا مشتریان دولتی را جلب کنند.»
یزدانی همچنین تاکید کرد که کسب‌وکارهای فضا پایه به برنامه‌های حمایتی فراتر از طرح نوآفرین و طرح اشتغال وزارت کار نیاز دارند. او با اشاره به راه‌اندازی فضای کار اشتراکی برای این کسبوکار اعلام کرد: «فضای کار اشتراکی و منتورهای متخصص برای این کسب‌کارها وجود ندارد بنابراین سازمان فضایی و پژوهشگاه فضایی هر کدام دو فضای کار اشتراکی برای کسب‌وکارهای فضا پایه در نظر گرفته‌اند که امیدواریم تا سال ۹۹ آماده شوند.»
اتحاد ایرانی برای ساخت ماهواره ایرانی
حسین صمیمی، رئیس پژوهشگاه فضایی ایران به عنوان یکی دیگر از سخنرانان این رویداد با اشاره به بی‌اثر بودن تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفت:«یکی از ضروریات حوزه فضایی تعاملات سیستماتیک با بازیگران این حوزه است. استفاده حداکثری از سرمایه گذاری‌های انجام شده توسط دستگاه‌های مختلف و ایجاد بستری مناسب برای هم افزایی بین متخصصین کشور، از نکات مهم است.» او تاکید کرد که باید با استفاده حداکثری از منابع موجود، گام‌های بعدی در توسعه ماهواره‌های مخابراتی برداشته شود که کاهش هزینه‌ها در این بخش را نیز به دنبال دارد.
صمیمی با اشاره به دستاوردهای پژوهشگاه فضایی در یک سال گذشته گفت:«با توسعه کسبوکار فضاپایه و همچنین تعامل خوبی که با وزارت کشور در خصوص برآورد هزینه سیل اخیر به عمل آوردیم این موضوع مورد قبول وزارت کشور (با حمایت وزیر ارتباطات) قرار گرفته که برآورد خسارت حوادث طبیعی کشور توسط نقشه‌های پژوهشگاه انجام شود.» صمیمی با اعلام تلاش پژوهشگاه با سایر حوزه‌های صنعتی ادامه داد:«استفاده از دانش فضایی در سایر حوزه‌های صنعتی موضوع مهمی است. به همین خاطر پژوهشگاه با حضور پیشکسوتان این حوزه کمیته تجاری‌سازی و درآمدزایی را تشکیل داده که تعاملات خوبی با حوزه‌های صنعتی مختلفی چون پتروشیمی و صنایع خودرویی انجام داده‌اند. در آینده نزدیک خبرهای خوبی در خصوص انعقاد قراردادهای کاری در این حوزه را نیز منتشر می‌کنیم.»
به گفته او این کار صرفه جویی ۱۵۰۰ میلیاردی را به همراه دارد. او همچنین در این رویداد پیشنهاد داد که سازمان فضایی ایران شعاری برای توسعه فعالیت خود با عنوان «اتحاد ایرانی، برای ساخت ماهواره ایرانی» انتخاب کند.
