کسب‌وکارهای حوزه سلامت آنلاین ساماندهی می‌شوند

 
کارگروه « استارت‌آپ‌های سلامت» سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور با همکاری وزارت بهداشت‌ در تلاش برای ساماندهی و شناسایی کسب‌وکارهای حوزه سلامت آنلاین و معرفی آنها به وزارت بهداشت برای دریافت مجوز هستند. در همین راستا نیز سازمان نصر با انتشار فراخوانی از کسب‌وکارهای این حوزه دعوت کرده تا در روند این ساماندهی با آنها همکاری کنند.
 
مهدی خدادادی، مسئول کارگروه استارت‌آپ‌های سلامت سازمان نظام صنفی کشور در گفت‌وگو با پیوست اعلام می‌کند که در همکاری بین سازمان نصر و وزارت بهداشت آنها قرار است برای سرعت بخشیدن در روند دریافت مجوز، کسب‌وکارهای فعال در حوزه سلامت آنلاین را شناسایی و ارزیابی کنند و در نهایت آنها را به وزارت بهداشت معرفی کنند. خدادادی درمورد جزییات همکاری با وزارت بهداشت و قانون‌مندکردن کسب‌وکارهای آنلاین حوزه سلامت به پیوست گفت: «حدود یک سال پیش کارگروه کسب‌وکارهای آنلاین حوزه سلامت زیرمجموعه کمیسیون سلامت الکترونیکی سازمان نصر کشور شکل گرفت. در این کارگروه سعی کردیم با ذینفعان و بازیگران اصلی حوزه سلامت مانند وزارت بهداشت و نظام پزشکی ارتباط برقرار کنیم.»
او ادامه داد: «جلسات متعددی را با وزارت بهداشت به خصوص دفتر آمار و فناوری اطلاعات این وزارتخانه برگزار کردیم. در این جلسات موضوعات و چالش‌های کسب‌وکارهای حوزه سلامت بررسی شد و تبادل اطلاعات کردیم. سعی داشتیم با وزارت بهداشت به ادبیات مشترک برسیم. حتی در این مورد استارت‌آپ‌های حوزه سلامت هم با وزارت بهداشت جلساتی برگزار کردند.»
خدادادی ادامه داد: «وزارت بهداشت نمی‌خواهد به صورت مستقیم با کسب‌وکارهای این حوزه در ارتباط باشد چون حجم کاری آنها افزایش می‌یابد و نمی‌تواند با هزاران کسب‌وکار برای حل مشکلاتشان در ارتباط باشند. به همین خاطر با سازمان نظام صنفی تفاهم‌نامه‌ای امضا کرده است و به این صورت اگر کسب‌وکارهای حوزه سلامت مشکل و چالشی داشته باشند از طریق سازمان به وزارت بهداشت منتقل می‌شود. از سوی دیگر اگر وزارت بهداشت قصد انجام فعالیتی با کمک این کسب‌وکارها را داشته باشد، سازمان نظام صنفی با کسب‌وکارها مطرح و نتیجه را سازمان به وزارت بهداشت اعلام می‌کند.» به گفته خدادادی خاصیت فعالیت صنفی این است تا کسب‌وکارها زیر یک سقف با یک زبان مشترک با حاکمیت گفت‌وگو کنند و سازمان نظام صنفی نیز فرآیند ارتباط بین حاکمیت و کسب‌وکارها را تسهیل می‌کند.
 
او در مورد فراخوان برای شناسایی کسب‌وکارهای آنلاین حوزه سلامت گفت: «کارگروه استارت‌آپ‌های سلامت چون بازوی صنفی وزارت بهداشت است وظیفه احراز صلاحیت‌های فنی و تخصصی کسب‌وکارها را به عهده دارد. هرکسب‌وکاری که در فراخوان شرکت کند، از چند منظر آن کسب‌وکار را بررسی می‌کنیم. اول بخش حاکمیت شرکتی است که آیا این کسب‌وکار در قالب شرکت فعالیت می‌کند، آیا عضو سازمان نظام صنفی است، آیا مجوز دارد یا خیر. نسبت به خوداظهاری که کرده‌اند، ما خود اظهاری آنها را راستی‌آزمایی می‌کنیم. به عنوان مثال کسب‌وکاری اعلام می‌کند که در حوزه مشاوره آنلاین فعالیت می‌کند. حال ما بررسی می‌کنیم که آیا واقعا در این حوزه سرویس و خدماتی عرضه می‌کند. این موضوع را بررسی می‌کنیم که کسب‌وکارها آیا از لحاظ فنی و تخصصی جایگاه آن را دارند که به وزارت بهداشت معرفی شوند و فرآیند دریافت مجوز را طی کنند یا خیر.»
او ادامه داد: «ما کسب‌وکارها را پس از بررسی به وزارت بهداشت برای کسب مجوز معرفی می‌کنیم. البته امکان دارد وزارت بهداشت کسب‌وکارها را از نظر بحث سلامت مورد ارزیابی قرار دهد که این موضوع در حیطه این وزارتخانه است.»
براساس گفته‌های خدادادی با تعاملی که با وزارت بهداشت داشتند، به زودی کسب‌وکارهایی که در حوزه مشاوره آنلاین و نوبت‌دهی آنلاین فعالیت می‌کنند، در چند مرحله ارزیابی و برای دریافت گواهی فعالیت به وزارت بهداشت معرفی می‌شوند.
 

استارت‌آپ‌های حوزه سلامت برای کنترل کرونا آستین بالا زدند

وزارت بهداشت در جلسه‌ای با استارت‌آپ‌های فعال در حوزه سلامت از آنان خواسته تا در کنترل بیماری همه‌گیر کرونا از تمام توان خود استفاده کنند و از رسانه‌های عمومی بخصوص صدا و سیما خواسته است تا در برنامه‌های خود استارت‌آپ‌ها و خدماتی که آن‌ها در این زمینه  ارائه می‌دهند را معرفی کنند.
 
 در این جلسه وزارت بهداشت از ۸ استارت‌آپ فعال در زمینه سلامت دعوت کرده بود تا ضمن معرفی خدمات خود اقداماتی که می‌توانند برای کمک‌رسانی به مردم انجام دهند را معرفی کنند. استارت‌آپ‌های بهزی، نوبان، دکتر ساینا، زوپ، مطپ، هاسپیتال، پزشکت و یارگان از جمله استارت‌آپ‌هایی بودند که به این جلسه دعوت شده بودند.
 
فعالیت اکثر این استارت‌آپ‌ها در زمینه نوبت‌دهی آنلاین و ارائه خدمات مشاوره آنلاین پزشکی است، از همین رو این استارت‌اپ‌ها می‌توانند با ارائه اطلاعاتی به کاربران خود آنان را نسبت به این ویروس همه‌گیر آشنا کنند و آنان را از مراجعات غیر ضرور به بیمارستان‌ها برحضر دارند.
 
آموزش، پایش و پشتیبانی
یکی از استارت‌آپ‌هایی که خدمات متفاوت‌تری در مقایسه با دیگران ارائه می‌دهد استارت‌آپ بهزی است. این استارت‌آپ دو هفته پیش از اعلام انتشار ویروس کرونا اقدام به تهیه اپلیکیشنی برای وزارت بهداشت کرده بود تا این وزارتخانه بتواند از طریق آن بیماران را پایش و پشتیبانی کند.
 
مدیرعامل بهزی در این خصوص به پیوست گفت: «بهزی فرایند آموزش، پایش و پشتیبانی از بیمار را برعهده دارد از همین رو فعالیت ما تقریبا مکمل فعالیت سایر استارت‌آپ‌های این حوزه است.»  بهاره مازندرانی در خصوص فعالیت‌هایی که این استارت‌آپ انجام می‌دهد توضیح داد:«ما بر اساس پروفایل بیمار به او آموزش‌های لازم در زمینه پیشگیری یا درمان را ارائه می‌دهیم چرا که افراد مختلف باید با راهکاری متفاوتی برای مقابله با بیماری یا پیشگیری از آن مواجه باشند.» او برای توضیح این موضوع به ذکر مثالی اشاره کرد و گفت: «به طور مثال به کسی که مبتلا به بیماری پوستی اگزما است نمی‌توانیم بگوییم برای پیشگیری از کرونا باید دست خود را با آب و صابون بشویید؛ بلکه باید راهکار دیگری مقابل وی قرار دهیم. از سویی مواجه شدن با بیمارانی که دچار کبد چرب هستند یا بیماری دیابت دارند نیز با یکدیگر متفاوت است.»
 
او تاکید کرد که از طریق بهزی به هر کدام از بیماران راهکارهای متفاوتی ارائه می‌شود. او همچنین به همکاری خود با بیمارستان مسیح دانشوری، از جمله بیمارستان‌هایی که به بیماران مبتلا به کرونا خدمات می‌دهد اشاره کرد و گفت: «ما اطلاعات بیماران را پایش می‌کنیم و به صورت مرتب به وزارت بهداشت اطلاع می‌دهیم تا علاوه بر اینکه از منطقه تمرکز بیماری مطلع شوند از نگرانی‌های ایجاد شده دربین مردم و نحوه رصد بیماری مطلع شوند.» مازندرانی تاکید کرد که ما برای پایش و پشتیبانی از کاربران و بیماران خود از پروتکل‌های خاص وزارت بهداشت و همچنین سازمان بهداشت جهانی تبعیت می‌کنیم.
 
تولید محتوای مناسب برای آموزش
استارت‌آپ دکتر ساینا نیز یکی دیگر از استارت‌آپ‌هایی بود که در جلسه با وزارت بهداشت حضور یافته و اعلام آمادگی کرده بود تا به صورت کامل به خدمت‌رسانی بپردازد.
 
مدیرعامل دکتر ساینا در گفت‌وگو با پیوست با اعلام اینکه آنها در تلاش هستند با تولید محتوای مناسب در این زمینه به وزارت بهداشت کمک کنند به پیوست گفت:‌ «ما طی این دوره زمانی توانسته‌ایم با تولید محتوا مناسب اقدام به آموزش به کاربران خود کنیم تا علاوه بر اینکه از علائم بیماری مطلع شوند راه‌های پیشگیری از آن را نیز بدانند.»
 
مهدی خدادادی تاکید کرد که به همین منظور دکتر ساینا اقدام به راه‌اندازی کلینیک تخصصی کرونا کرده است و از طریق آن به کاربران خود مشاره آنلاین می‌دهد. او افزود: «از زمان پخش شدن بیماری کرونا مراجعه به سایت برای دریافت اطلاعات مناسب و همچنین دسترسی به مشاوره ۴ برابر شده است و در حال حاضر پلتفرم ما روزانه ۸۰ هزار بازدید کننده دارد.» او ادامه داد که در این دوره زمانی برای اینکه بتوانند حجم بیشتری از نیازهای کاربران و مراجعه‌کنندگان را پاسخگو باشند ظرفیت مرکز تماس خود را افزایش داده تا از طریق آن بتوانند مراجعه‌کنندگان خود را راهنمایی کنند.
 
خدادادی با اشاره به اینکه بهتر است در این دوره زمانی مردم از خانه های خود خارج نشوند استفاده از این نوع پلتفرمها و اپلیکیشن‌ها را، راهی برای تماس بیمار با پزشک عنوان کرد و گفت: «پزشکان ما موظف هستند ظرف ۳ ساعت از طریق راه‌های ارتباطی که بیمار در اختیارش می‌گذارد پاسخ بیمار را بدهد. هم‌اکنون به صورت روزانه توان پاسخگویی به ۲ هزار تماس صوتی و ۵ هزار تماس از طریق voip وجود دارد و ۵۰۰ پزشک به صورت فعال به کاربران و بیماران خدمات ارائه می‌دهند.»
 
مدیرعامل دکتر ساینا در پاسخ به این سوال که آیا در دوره بیماری کرونا خدمات به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد افزود: اولویت ما ارائه خدمات بهتر و در زمان مناسب‌تر به بیمار است. ما از آنجایی که به صورت پلتفرمی فعالیت می‌کنیم تعرفه برای پزشکان تعریف نمی‌کنیم بلکه تعرفه را خود پزشکان تعیین می‌کنند؛ اما اعلام کرده‌ایم اگر پزشکی به بیماران در این دوره رایگان سرویس دهند ما نیز کارمزد خود را دریافت نخواهیم کرد و در شرایط فعلی نیز برخی از پزشکانمان به صورت خودخواسته اقدام به ارائه سرویس به بیماران به صورت رایگان کرده‌اند.»
 
خدمات رایگان
 
از دیگر استارت‌اپ‌های فعال در این حوزه می‌توان به زوپ اشاره کرد این اپلیکیشن نیز در حوزه خدمات‌دهی آنلاین و مشاوره آنلاین به بیماران فعالیت می‌کند.
 
مدیرعامل زوپ نیز اعلام کرد هم‌اکنون روزانه ۲ تا ۳ هزار نفر از این اپلیکیشن خدمات مشاوره دریافت می‌کنند هرچند که او تاکید می‌کند ظرفیتشان تکمیل نشده است و آنها می‌توانند تا روزانه به ۲۰ هزار کاربر به صورت پیام متنی و در حدود ۵ کاربر به صورت تصویری خدمات مشاوره آنلاین پزشکی بدهند.
 
پدرام سلطانی در این مورد به پیوست گفت:‌«در شرایط فعلی آنان خدمات مربوط به بیماری کرونا را به صورت رایگان در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند. ارائه خدمات رایگان فقط مختص مراجعه‌کنندگان برای بیماری کرونا است و اگر کسی از خدمات زیبایی ما بخواهد استفاده کند خدمات رایگانی دریافت نخواهد کرد.»
 
او یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری را در شرایط فعلی دور کردن مردم از مراکز درمانی و ارائه آن خدمات از راه دور و به صورت آنلاین عنوان کرد. سلطانی با اشاره به اینکه بسیاری  از افراد بخاطر نگرانی‌ و استرس از بیماری کرونا ممکن است به هر دلیلی برای چکاپ به بیمارستان‌ها یا مراکز درمانی مراجعه کنند گفت: «همین مراجعه‌ها می‌تواند آنان را آلوده کند به همین خاطر مشاوره از راه دور یا دریافت خدمات سلامتی به صورت الکترونیکی می‌تواند مثمر ثمر باشد.»
 
ساده و صمیمی با کرونا
در این میان استارت‌آپ نوبان یکی دیگر از استارت‌آپ‌های فعال در حوزه سلامت رویکرد خود را ارتباط آسان، امن و صحیح میان سلامت‌جو و سلامت‌یار قرار داده است. بنیان‌گذار و مدیرعامل این استارت‌آپ معتقد است همانطور که همیشه سلامت روح به صورت مستقیم روی سلامت جسم تاثیر گذار است، در این مورد نیز اگر بتوانیم اطلاعات ساده و درستی به مخاطبان خود منتقل کنیم می‌توانیم از سلامت جسمی آنان نیز حفاظت کنیم، چرا که کمتر دچار استرس و نگرانی خواهند شد.
 
سید محود فتاحی معصوم در گفت‌وگو با پیوست گفت: «ما در این دوره سعی کردیم بسیار ساده و صمیم و به دور از هر گونه پیچیدیگی این بیماری را برای سلامت‌جویان یا همان کاربران خود توضیح دهیم و امکان برقراری ارتباط سالمی را با پزشکان برایشان فراهم کنیم.»
 
او با اشاره به اینکه تمامی راه‌های ارتباطی آنان مانند اپلیکیشن نوبان و پیامک و تلفن گویا از طریق CRM هدایت می‌شود گفت: «ما فرایند کاری را به گونه‌ای طراحی کردیم که بتوانیم درکمترین زمان ممکن و به بهترین نحو ممکن پاسخگوی نیازهای کاربران خود باشیم.» او ادامه داد: «از همین رو با توجه به اینکه طی دو هفته گذشته درخواست‌های ارسال شده برای دریافت خدمات از طریق آنان بین ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته است آنان توانسته‌اند همانند گذشته در کوتاهترین زمان و به بهترین نحور ممکن خدمات خود را به مشتریانشان ارائه دهند.»
 
فتاحی با اشاره به اینکه در نوبان آنان نگاهی به نردبان سلامتی دارند گفت: «تجربه کرونا نشان داد اگر ما اصول اولیه پیشگیری از بیماری‌ها  و همچنین افزایش سطح ایمنی بدن را همیشه در سبک زندگی خود پیاده کنیم در بلند مدت و با شیوع بیماری‌های خطرناک بدن ما مقاومت بیشتری برای مواجهه با آن خواهد داشت.»
 
 

سازمان بهداشت جهانی از استارت‌آپ‌های حوزه سلامت حمایت می‌کند

 
سازمان بهداشت جهانی یکی از اهداف خود را حمایت از استارت‌آپ‌های حوزه سلامت و تبدیل محصولات آنان به محصولات قابل عرضه در بازار عنوان کرد.
 
به گزارش روابط عمومی سامسونگ، نماینده سازمان بهداشت جهانی در ایران با بیان این مطلب در بازدید از مرکز فناوری سامسونگ امیر کبیر گفت: «رویکرد کلی ما در سازمان بهداشت جهانی، حمایت از استارت‌آپ‌هایی است که بتوانند خدمات این سازمان را به شکل محصولاتی قابل عرضه وقابل بازاریابی تبدیل کنند تا در نتیجه دسترسی به این خدمات و کیفیت عرضه آنها افزایش پیدا کند.»
 
کریستف هملمن افزود: «ساختار سازمان بهداشت جهانی به گونه‌ایست که به ما امکان سرمایه‌گذاری مالی در یک استارت‌آپ را نمی‌دهد اما می‌توانیم مشاوره‌های گسترده‌ای به استارت‌آپ‌ها بدهیم تا بتوانند راحت‌تر ایده‌ها و خدمات خود را به شکل محصول نهایی عرضه کنند.»
 
طبق این گزارش، گستردگی حوزه بهداشت و سلامت باعث شده تا کنون 16 استارتآپ سلامت بتوانند با استفاده از امکانات مرکز فناوری سامسونگ-امیرکبیر ایده‌های خود را در این حوزه پرورش دهند.
 
تا کنون استارت‌آپ‌هایی همچون شفاجو (ارائه خدمات آنلاین پزشکی و سلامت)، بهزی (سامانه آموزش، پیگیری و پایش بیمار)، جینودیپ (متد غربالگری تشخیص سرطان)، زوپ (سامانه ارتباط ویدئویی آنلاین پزشک و بیمار)، سیناپس (Synapps) (اپلیکیشن دستیار هوشمند پزشکان) توانسته‌اند مراحل رشد خود را پشت سر گذارند. همچنین به تازگی تیم سیمیاروم که در زمینه ارائه خدمات یکپارچه آنلاین در حوزه سلامت روان فعالیت می‌کند، به عنوان اولین استارت‌‌آپ ایرانی با حضور در نشست جهانی فرشتگان سرمایه‌گذار (WBAF) برنامه‌های خود را ارائه دادند.

جایگاه فناوری اطلاعات در مراقبت از سالمندان

افزایش تعداد سالمندان در جهان و به‌تبع آن در کشور ما، ضرورت توجه به روش‌هایی نوین در مراقبت از آن‌ها را دوچندان کرده است. در این خصوص، محققان کشور مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که بر اساس آن، جایگاه فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در این رابطه بسیار مهم ارزیابی شده است.
 
ازجمله مشکلات جدی در کشور ما که نیازمند توجه فوری است، روند پرشتاب کهنسال شدن جمعیت است و باوجود این‌که رشد جمعیت و میزان باروری کل کاهش‌یافته است، شاخص امید به زندگی در حال افزایش است. پیش بینی می‌شود این بحران به‌زودی مسئولین را با چالش‌های متعددی ازجمله هزینه‌های گزاف مراقبت‌های بهداشتی و درمانی حاصل از بیماری‌های مزمن سالمندان، مواجه کند اما به اعتقاد متخصصان، راه‌حل کلیدی موجود برای مقابله با این چالش‌ها، ارائه خدمات مراقبت در منزل به سالمندان است.
 
امروزه با توسعه روزافزون کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه سلامت، تحولی عظیم در نظام ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در سطح جهان صورت گرفته است. به‌کارگیری این فناوری‌ها در خدمات مراقب منزل نقشی ضروری در افزایش کیفیت، تنوع و سهولت ارائه خدمات مراقبتی و درمانی ایفا می‌کند.
 
به گفته محققان، فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات نقش عمده‌ای در توسعه و تکامل تمامی بخش‌های تمدن بر عهده دارد و خدمات تحت وب، تأثیر قابل‌توجهی بر کیفیت خدمات و سبک زندگی مردم خواهد داشت. پیاده‌سازی فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در بخش سلامت نیز که به‌عنوان سلامت الکترونیک از آن یاد می‌شود، امروزه یکی از پرسرعت‌ترین رشدها را در خدمات مراقبت بهداشت و درمان دارا بوده است.
 
در رابطه با پیوند این فناوری‌ها با خدمات مراقبت از سالمندان در منزل، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که نتایج آن در قالب نامه به سردبیر در نشریه «مدیریت سلامت» منتشر شده است.
 
بر اساس اطلاعات ارائه‌شده از این مطالعه، به‌کارگیری فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات مانند نرم‌افزارهای یادآوری، مکالمه‌های تصویری از طریق مشاوره‌های از راه دور، ارزیابی وضعیت سلامت مددجویان از راه دور، کاربرد پرونده الکترونیک سلامت و کاربرد حسگرهای هوشمند ازجمله لباس هوشمند، ضمن صرفه‌جویی‌های اقتصادی، در زمینه کنترل، پایش، تشخیص و درمان بیماری‌های مزمن تأثیری مثبت دارد.
 
به گفته، کیومرث چلونگر، محقق دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دیگر همکارش در این پژوهش، «امکان ارزیابی‌های منظم بالینی و ثبت نتایج گزارش‌ها در پرونده الکترونیکی بیمار باعث شده سالمندان در کشورهای پیشرو به‌راحتی با متخصصان مراقبت بهداشتی درمانی، در لحظه و از راه دور ارتباط برقرار کنند».
 
آن‌ها می‌افزایند: «فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در کاهش هزینه‌های بیماران، کاهش تعداد ملاقات‌کنندگان بخش اورژانس و سرپایی، کاهش مدت‌زمان اقامت بیمار، بهبود یافتن کیفیت زندگی مرتبط با افزایش سلامت و کاهش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی و درمانی برای نظام سلامت مؤثر است».
 
بر اساس این مطالعه علمی، امروزه باوجود پیشرفت‌های چشمگیر، روزآمد و پرشتاب در استفاده از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان، کشور ما ایران در این موضوع از دو چالش اساسی رنج می‌برد. اول این‌که در ایران، مراکز ارائه‌دهنده خدمات مراقبت منزل در ابتدای مسیر بهره‌برداری از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات هستند و دوم آن‌که، آگاهی و دانش کافی از به‌کارگیری انواع فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات برای مدیران و سرمایه‌گذاران مراکز ارائه‌دهنده مراقبت منزل وجود نداشته یا دارای روزآمدی مطلوب نیست.
 
چلونگر و همکارش معتقدند: «با توجه به جدید بودن بهره‌برداری از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی و مراقبت در منزل، ایران نسبت به سایر کشورهای درحال‌توسعه، در ابتدای مسیر است اما با عنایت به روند افزایشی سالمند شدن جمعیت در کشور و سطح درخواست‌ها برای دریافت خدمات مراقبت منزل و تنوع این خدمات، ضرورت به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در این حوزه بیش‌ازپیش احساس می‌شود».
 
نشریه «مدیریت سلامت» که به انتشار نتایج این مطالعه پرداخته است، متعلق به دانشگاه علوم پزشکی ایران است.