همایش همکاری‌های بین‌المللی اقتصادی و فناوری ایران و اروپا در بلژیک به مرکز توجه اروپایی‌ها به اکوسیستم استارتاپی ایران تبدیل شده است.
هر چند پیش از این سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی در استارتاپهای ایرانی صورت گرفته اما در این همایش دو طرف نشان داده‌اند که علاقه‌مند به افزایش همکاری‌های خود در این حوزه با پتانسیل بالای ایران هستند.
معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در همین راستا در سخنرانی خود در بروکسل قرارگرفتن ایران در میان 5کشور برتر دارای بیشترین رشد کارآفرینی در جهان، وجود 47میلیون کاربر اینترنت و رتبه5 در تعداد مهندسان فارغ‌التحصیل را مزیت‌های ایران برشمرد و اعلام کرد: بدون امکانات لازم برای پیوند و تحرک کارآفرینان و شبکه‌های ارتباطی بین آنها، همکاری مشترک میسر نخواهد شد.
تراکنش‌های مالی و دیگر همکاری‌های سازمانی ضروری بین دو طرف، اهمیت بسیاری در ایجاد همکاری دارند؛ بنابراین آماده هستیم تا دست در دست کشورهای اتحادیه اروپا، این زیرساختارها و کانال‌های ضروری را برای همکاری تأسیس کنیم. نقش اتحادیه اروپا در بهره‌برداری از این همکاری بسیار حائز اهمیت است.
دکتر سورنا ستاری با اشاره به افق‌های جدید و رشد نوآوری در ایران و حرکت کشور به سمت اقتصاد مبتنی بر خلاقیت، گفت: شاید بدانید که ایران با بزرگ‌ترین ذخایر گاز و نفت جهان، از نظر منابع طبیعی غنی است ولی در سال‌های اخیر توجه خود را به سمت توسعه سرمایه انسانی به‌عنوان محرک رشد، معطوف کرده است.
جهش ۱۸رتبه‌ای
معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری برای تشویق اروپایی‌ها برای همکاری بیشتر در حوزه استارتاپ حقایق مهمی را بازگو کرد. او اعلام کرد از سال ۲۰۰۵ تا سال ۲۰۰۶، ایران شاهد جهش در زمینه (STI (Science Technology, Innovation بــوده است. به‌طوری که رتبه جهانی ایران در تولید علمی به طرز چشمگیری از رده 34به 16ارتقا یافته است و رتبه اول را در آسیای غربی دارد.
در 4سال اخیر، شاخص نوآوری جهانی ایران از 120به 78جابه‌جا شده، همچنین ایران در زمره 5کشور برتری است که بیشترین رشد را در رتبه کارآفرینی جهانی در سال 2017در مقایسه با سال 2016دارد.
ستاری نفوذ بالای اینترنت را در میان مردم یکی از دلایل پتانسیل این حوزه برای سرمایه‌گذاری دانست. او اعلام کرد: نفوذ اینترنت و گوشی‌های هوشمند در ایران بسیار بالاست، 33میلیون نفر (بین 20و 40ساله) از این فناوری‌ها استفاده می‌کنند. نفوذ گوشی هوشمند در هر100نفر، 130عدد است. 47میلیون کاربر اینترنت در ایران وجود دارند. آنها تقریبا نیمی از کل کاربران اینترنت را در خاورمیانه تشکیل می‌دهند. چنین احتمالاتی این اطمینان را می‌دهد که کشور ما در بین مکان‌های بالقوه برای گسترش و رونق استارتاپ، قرار دارد.
وی با اشاره به این مسئله تأکید داشت که با تمرکز بر صحنه استارتاپ در ایران، اصلاحاتی در سیستم نوآوری انجام شده است. برای مثال، مدل اکوسیستم تجاری و استارتاپهای جدید، شکل گرفته‌اند؛ امور مالی و سرمایه‌گذاری در اقتصاد مبتنی بر دانش، تسهیل شده‌اند و فرار مغزها معکوس شده است.
سالانه 12میلیارد دلار گردش مالی
یکی از مهم‌ترین موارد تأکید ایران در این همایش توسعه کارآفرینی در کشور مبتنی بر خلاقیت بود. معاون علمی رئیس‌جمهور اعلام کرد که بیش از 3500شرکت مبتنی بر فناوری، طی 6سال اخیر، شناسایی شده‌اند و ما با ارائه معافیت‌های مالیاتی، معافیت‌های گمرکی، وام‌های کم‌بهره و بسیاری از امکانات توانمندسازی و برنامه‌های ترغیب کسب و کار، فعالانه از آنها حمایت می‌کنیم.
به گفته وی این شرکت‌ها هم‌اکنون سالانه 12میلیارد دلار آمریکا، گردش مالی دارند و باعث ایجاد حدود 300هزار شغل مستقیم جدید در کشور شده‌اند. ستاری در این همایش نمونه‌هایی از شرکت‌های موفق استارتاپی ایران را مثال زد که توانسته‌اند پیشرفت‌های چشمگیری به‌دست آورند.
بازگشت به جای فرار مغزها
معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری در سخنرانی خود به این نکته اشاره کرد که بیش از 100استارتاپ توسط کارشناسان جوان ایرانی، خلق شده‌اند که در خارج تحصیل‌کرده‌اند و تصمیم گرفتند تا با استفاده از بهترین تجارب و شبکه جهانی خود در ایران، زندگی و سرمایه‌گذاری کنند. این استارتاپها، مشاغل تخصصی بسیاری برای کارشناسان ایرانی در حوزه‌هایی مانند فناوری اطلاعات و ارتباطات، تجهیزات پزشکی، بیوتکنولوژی و نوآوری شهری ایجاد کرده‌اند.
پیش از این هم سورنا ستاری در گفت‌وگو با همشهری استارتاپها را مهم‌ترین حوزه بازگشت نخبگان به کشور دانسته بود. او در این رابطه می‌گوید: این محیط کسب و کار جدید است که باعث برگشت بچه‌ها می‌شود. محیطی که اقتصاد شما پایه‌اش آدم و مغز باشد. در این صورت است که می‌شود بچه‌های خودمان را بازگردانیم. این بچه‌ها که به‌خاطر دادن پول برنمی‌گردند. ارزش این بچه‌ها را باید بدانیم. کسانی که بر می‌گردند حدود ۲ تا ۳ میلیارد تومان برای هر کدام‌شان آمریکایی‌ها هزینه کرده‌اند.
اکثرشان با بورس آن طرف رفته‌اند. ۳۵ تا ۳۶ درصد دانشجوهای ما بر عکس عربستان، بورسیه کامل هستند. بسیاری از بچه‌هایی که بر می‌گردند مثلا در گوگل، آی‌بی‌ام، مایکروسافت و اوبر کار کرده‌اند؛یعنی دانش مهمی را به کشور می‌آورند. این پایه اقتصاد آینده است.
