دونالد ترامپ چه بلایی بر سر علم آورد و چرا قابل جبران نیست؟!

هزاران نفر با لباس‌های قرمز، سفید و آبی با تابلوهایی با عنوان «چهار سال دیگر» و «دوباره به آمریکا قدرت ببخشید» گرد هم آمدند. این افراد برای ارائه این شعارها، در طی همه‌گیری جهانی از خانه‌ها خارج شدند و بدون اینکه از ماسک استفاده کنند، در انباری بدون پنجره جمع شدند که خود باعث ایجاد شرایط خوبی نیز برای گسترش ویروس کرونا شد.

گردهمایی که در 13 سپتامبر برای دونالد ترامپ (Donald Trump)، رئیس جمهور ایالات متحده، در هندرسون نوادا برگزار شده بود، از قانون بهداشت عمومی ایالت‌ها که شامل محدودیت حضور افراد در اجتماعات به 50 نفر و رعایت فاصله اجتماعی بود، تخطی کرد. رئیس جمهور ایالات متحده نیز از این موضوع باخبر بود و این‌چنین اظهار کرد که حتی مقامات ایالتی نیز نتوانستند مانع او شوند. دونالد ترامپ از ابتدای شیوع همه‌گیری رفتار مشابهی داشته و از دستورالعمل‌های اساسی بهداشت در کاخ سفید، که اکنون مرکز شیوع بیماری است، امتناع ورزیده است. رئیس جمهور ایالات متحده از چند روز پیش بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در بیمارستان بستری شده و تحت درمان قرار گرفته است.

اقدامات ترامپ و طرفدارانش اصلا تعجب‌آور نیست. رئیس جمهور ایالات متحده طی هشت ماه گذشته در مورد خطرات ناشی از ویروس کرونا دروغ گفته و اقدامات برای مهار آن را بی‌اهمیت جلوه داده است. او حتی در مصاحبه‌ای اظهار کرده است که به طور عمد در ابتدای شیوع همه‌گیری اخبار نادرست داده بود. ترامپ علاوه بر این که مردم را به اعتراض علیه قوانین قرنطینه تشویق می‌کرد، استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی را نیز بسیار کمرنگ و بی‌اهمیت جلوه می‌داد.

حتی دولت آمریکا نیز دانشمندانی را که درباره کاهش آسیب ویروس مطالعه می‌کنند، تضعیف، سرکوب و سانسور کرده است. منصوبان ترامپ با ایجاد تجهیزات سیاسی از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC) و سازمان غذا و دارو (FDA)، به سازمان‌ها دستور داده‌اند تا اطلاعات نادرستی ارائه دهند، راهنمایی‌های بهداشتی غلط و درمان شناخته‌نشده برای ویروس کرونا نیز به مردم توصیه کنند.

جفری شمن (Jeffrey Shaman)، متخصص اپیدمیولوژی در دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک، که تکامل ویروس را الگوبرداری کرده است و روی اقدامات اولیه‌ای که باعث نجات جان انسان‌ها در ایالات متحده شد، مطالعاتی انجام داده است، می‌گوید:

این نه تنها یک بی‌کفایتی است، بلکه به یک خرابکاری نیز شباهت دارد. دونالد ترامپ به جای ایمن نگه داشتن مردم، ضد آن را انجام داده است.

آمارها بسیار نگران‌کننده است. ایالات متحده، با منابع علمی و اقتصادی گسترده، بیش از هر کشور دیگری بیشتر از 7 میلیون موارد ابتلا به ویروس کرونا و بیش از دویست هزار مورد قربانی داشته است. البته ایالات متحده تنها 4 درصد از جمعیت کل جهان را تشکیل می‌دهد و با این آمار در رده پنجم جهان قرار گرفت. بررسی مسئولیت ترامپ در مورد مرگ و میر ناشی از بیماری در سراسر کشور بسیار دشوار است و سایر کشورهای ثروتمند نیز برای مهار ویروس تلاش کرده‌اند. اما انگلستان پس از بررسی میزان جمعیت، تعداد قربانیانی مانند ایالات متحده داشته است.

اما جناب جفری شمن و سایرین باور دارند که اگر کشور زودتر به این چالش می‌پرداخت، ممکن بود مردم بیشتری که جان خود را در اثر همین ویروس در ایالات متحده از دست داده‌اند، را نجات دهد. بسیاری از کارشناسان، از جمله اولیویا تروئه (Olivia Troye)، عضو گروه ویژه ویروس کرونا در کاخ سفید، ترامپ را مقصر اصلی موفق نشدن این کشور در مهار همه‌گیری می‌دانند. او در ماه سپتامبر گفت که رئیس جمهور بارها به جای تلاش برای مهار ویروس و نجات جان انسان‌ها به اقدامات سیاسی کمپین خود پرداخته است.

دونالد ترامپ قصد دارد در انتخابات 3 نوامبر دوباره کاندید شود؛ اما اقدامات او در برابر ویروس کرونا تنها یک نمونه از تخریب‌هایی است که در طول این چهار سال گذشته به علوم و موسسات وارد کرده است و نتایج آن تنها به ضرر مردم و رفاه آن‌ها بوده است. ترامپ و منصوبینش همچنین اقدامات خود را برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای، محدود کردن آلودگی و کاهش نقش علم در آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA) تغییر داده‌اند. کارشناسان سیاسی او نیز می‌گویند دولت او با سرکوب کردن یا تغییر دادن شواهد برای حمایت از تصمیمات سیاسی در میان دیگر ادارات، تمامیت علمی را از بین برده است.

کریستین تاد ویتمن (Christine Todd Whitman) که در زمان رئیس جمهور سابق جمهوری‌خواه جورج دبلیو بوش (George W. Bush)، ریاست آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده را برعهده داشت، این‌چنین بیان کرده است:

من هرگز چنین جنگی در برابر محیط زیست یا علم را مشاهده نکرده بودم.

ترامپ با استفاده از سیاست‌های انزوا طلبانه، مواضع آمریکا را در صحنه جهانی از بین برده است. او کشور را به روی بسیاری از توریست‌ها و مهاجران غیر اروپایی بسته است؛ که این امر خود باعث شده تا دانشجویان و محققان خارجی کمتری به ایالت متحده سفر کنند. ترامپ با بد جلوه دادن انجمن‌های بین‌المللی مانند سازمان بهداشت جهانی، توانایی آمریکا در پاسخ به بحران‌های جهانی را کاهش داد و علم را نیز به انزوا کشاند.

حامیان ترامپ، بدون رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک در نوادا

در تمام این مدت، رئیس جمهور برای پیشرفت برنامه سیاسی خود و رسوا کردن رقیبان، آشفتگی و ترس را به جای واقعیت‌ها نشان داده است. در چندین مصاحبه نیز محققان این نکته را بسیار نگران‌کننده جلوه داده‌اند؛ زیرا اعتماد مردم را به اهمیت حقیقت که زمینه ساز علم و دموکراسی است، بی‌ارزش می‌کند. سوزان هاید (Susan Hyde)، دانشمند سیاسی در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی که درباره فراز و نشیب‌های دموکراسی پژوهش می‌کند، این‌چنین گفته است:

این موضوع از بسیاری جهات ترسناک است؛ این که می‌بینم عملکرد اساسی دولت به ویژه اقداماتی که برای بقای ما نیز بسیار مهم‌اند، مورد تجاوز قرار گرفته، بسیار ناراحت‌کننده است.

رئیس جمهور می‌تواند به برخی پیشرفت‌های مثبت در علم و فناوری نیز اشاره کند. اگرچه ترامپ اولویت خود را در این حوزه‌ها قرار نداده بود، دولت به او فشار آورد تا فضانوردان را به ماه بازگرداند و در زمینه‌هایی مانند هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی توسعه یابد. در شهریور ماه (ماه اوت)، کاخ سفید بیش از یک میلیارد دلار بودجه جدید برای این فناوری‌ها و سایر تکنولوژی‌های پیشرفته در نظر گرفت.

بسیاری از دانشمندان و مقامات دولت سابق اظهار کرده‌اند که این نمونه‌ها در دوره ریاست جمهوری ارزش علم را در تدوین سیاست‌های عمومی بی‌ارزش کرده است. (یک جدول زمانی نیز اقدامات ترامپ در رابطه با علم را شرح داده است.) اگر ترامپ در انتخابات ماه نوامبر انتخاب نشود، بسیاری از آسیب‌هایی که به علم وارد شده بود از جمله تغییرات نظارتی و مشارکت‌های بین المللی، قابل جبران خواهد بود. در آن صورت، تنها چیزی که ملت و جهان از دست داده‌اند، زمان بسیار گران‌بهایی است که برای کم کردن تغییرات آب و هوایی و تجمع در برابر ویروس در میان دیگر چالش‌ها به هدر رفته است. طبق اظهارات دانشمندان و کارشناسان سیاسی، آسیب به سلامت علمی و اعتماد عمومی مردم ایالات متحده حتی بعد از دوره ترامپ نیز ماندگار خواهد بود.

با نزدیک شدن به انتخابات، برخی خبرگزاری‌ها لحظات مهمی که رئیس جمهور بیشترین آسیب را به علوم آمریکا وارد کرد و اینکه چگونه در طی سالیان آینده (چه ترامپ پیروز شود و چه حریف انتخاباتی او جو بایدن (Joe Biden) پیروز انتخابات باشد) رو به ضعف پیش خواهد رفت، را بیان می‌کنند.

تغییرات آب و هوایی

اقدامات منفی دونالد ترامپ در برابر علم حتی قبل از روی کار آمدن او آغاز شده بود. او در کمپین انتخاباتی ریاست جمهوری خود در سال 2016، گرم شدن کره زمین را حقه و فریب خواند و قول داد که آمریکا را از توافقنامه مهم آب و هوا (توافقنامه پاریس 2015 که به امضای بیش از 190 کشور رسیده است) خارج سازد. کمتر از پنج ماه بعد از ورود به کاخ سفید، او اعلام کرد که به این تعهد عمل خواهد کرد.

این توافق‌نامه برای اینکه تحسین رهبران خارجی و فعالان جهانی را بدست بیاورد، محدودیت‌های انرژی و هزینه‌های شغلی در پی دارد و اقتصاد را نیز مختل می‌کند. ترامپ این‌چنین گفت:

من به نمایندگی از شهروندان پیتسبورگ انتخاب شدم، نه پاریس.

آن چیزی که ترامپ آن را تایید نکرد این است که توافق پاریس از بسیاری از جهت‌ها برای ایالات متحده طراحی شده بود. این توافق یک پیمان داوطلبانه است که سعی دارد با اجازه دادن به کشورها برای طراحی تعهدات، فرصتی برای شفافیت ارائه دهد و عقب‌افتادگی‌ها را نیز آشکار کند. دیوید ویکتور (David Victor)، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو گفته است که ترامپ با خارج ساختن ایالات متحده از توافق و عقب نشینی از این تعهدات مربوط به شرایط آب و هوایی، فشار بر سایر کشورها برای اقدام را نیز کاهش داده است. او اینچنین می‌گوید:

کشورهایی که باید در این عهدنامه شرکت کنند، دیگر این فشار را احساس نمی‌کنند.

آژانس حفاظت از محیط زیست اقدامات مربوط به انتشار گازهای گلخانه‌ای را لغو کرده است.

بعد از اینکه ترامپ تصمیم خود را در مورد توافق‌نامه پاریس اظهار کرد، منصوبان وی در سازمان حفاظت از محیط ‌زیست، سیاست‌های آب و هوایی که در زمان باراک اوباما (Barack Obama) رئیس جمهور سابق آمریکا، قرار داده شده بود را متوقف کردند. در طول 15 ماه گذشته، دولت ترامپ تمامی مقررات را متوقف کرده و استانداردهای ضعیف‌تری را جایگزین آن‌ها کرده است؛ این امر باعث صرفه‌جویی هزینه‌ها در صنعت می‌شود و اثر چندانی در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نداشته است.

حتی صنایع نیز به لغو این مقررات اعتراض کرده بودند. تلاش‌های دولت باعث اعتراض چندین شرکت‌های خودروسازی مانند فورد و هوندا شد. این کارخانه‌ها سال گذشته توافق‌نامه جداگانه‌ای برای حفظ استاندارد با کالیفرنیا امضا کرده بودند. کارخانجات بزرگ انرژی نیز مانند Exxon Mobil و BP با اقدام دولت علیه شرکت‌های نفت و گاز (با محدود کردن میزان انتشار متان، یک گاز گلخانه‌ای قدرتمند) مخالفت کردند.

طبق ارزیابی که از گروه Rhodium، مشاور مستقر در شهر نیویورک، انجام شده است، اقدامات دولت می‌تواند انتشار مواد را معادل 1.8 میلیارد تن دی‌اکسید ‌کربن تا سال 2035 افزایش دهد؛ تقریباً 5 برابر انتشار سالانه در انگلستان. گرچه اقدامات دولت ممکن است توسط دادگاه‌ها یا دولت جدید لغو شود، اما ترامپ برای کشور و کره زمین زمان با ارزشی صرف کرده است. لیا استوکس (Leah Stokes)، پژوهشگر حوزه آب و هوا در دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا، گفته است:

دوران ترامپ برای این کره زمین واقعاً زمان وحشتناکی بوده است.

سال گذشته دولت ترامپ به طور رسمی مدارک خروج از توافق پاریس را ثبت کرد و خروج دولت آمریکا در 4 نوامبر، یک روز پس از انتخابات ریاست جمهوری، رسمی خواهد شد. اکثر کشورها متعهد شده‌اند که حتی بدون ایالات متحده نیز تلاش کنند و اتحادیه اروپا نیز برای پر کردن خلا رهبری، کشورها را برای افزایش تلاش‌های خود کمک کرده است. چین هم در 22 سپتامبر اعلام کرد که هدف خنثی‌سازی کربن تا سال 2060 را در سر دارد. جو بایدن متعهد شده است که اگر در انتخابات پیروز شود، مجدداً به این توافق‌نامه وارد خواهد شد. اما برای ایالات متحده بسیار دشوار خواهد بود که بتواند نوع نفوذ بین‌المللی که در زمان اوباما (کسی که به مذاکرات آب و هوا توان بخشیده بود و کشورها را برای توافق سال 2015 به عضویت در آورد) دوباره بدست آورد. ویکتور گفته است:

ملحق شدن دوباره به این عهدنامه بسیار آسان است، مسئله اصلی در این میان، اعتبار است؛ آیا بقیه دنیا به چیزی که می‌گوییم اعتماد خواهند کرد؟!

جنگ در محیط زیست

ترامپ فقط به دنبال قوانین و مقررات نبوده است. دولت او در سازمان حفاظت محیط زیست، تلاش کرده است تا استفاده از علم برای تصمیم‌گیری در مورد بهداشت عمومی را ضعیف کند.

میزان این تهدیدات در 31 اکتبر سال 2017 مورد توجه قرار گرفت. هنگامی که اسکات پرویت (Scott Pruitt)، مدیر آژانس حفاظت از محیط زیست، حکمی را امضا کرد که بدین منظور دانشمندان دارای کمک هزینه فعال پژوهشی در این  آژانس را از حضور در مجمع‌های مشاوره علمی منع می‌کند. برای افرادی که بیشترین تخصص را دارند بسیار دشوار می‌شود تا به آژانس برای دستیابی به مقررات علمی کمک کنند. این امر منجر به جایگزینی دانشمندان حوزه صنایع به جای پژوهشگران دانشگاهی شد و آن‌ها نیز مجبور شدند تا از امتیازات خود صرف‌نظر کرده یا استعفا دهند.

جان باچمان (John Bachmann)، که بیش از سه دهه در برنامه هوا سازمان حفاظت از محیط زیست مشغول به کار بوده و اکنون نیز پس از اقدامات ترامپ، در گروهی از کارمندان بازنشسته این سازمان برای دفاع از دانشمندان و صداقت علمی فعال است. او این‌چنین اظهار کرده است که:

نتیجه مطلوبی و صادقی وجود ندارد. مسئله فقط این نیست که آن‌ها نظرات خود را دارند، بلکه اینان مطمئن‌اند که نظراتشان در روند کار تاثیر بیشتری خواهد داشت.

حکمی که پرویت ارائه داده بود، بخشی از تلاش گسترده‌تر برای افزایش گردش مالی و تعیین افراد جدید در مجامع بود. البته این حکم توسط قاضی فدرال لغو شد. این تنها شروع کار بود. پرویت در آوریل 2018 قانون «شفافیت علمی» را مطرح کرد که برای کاهش توانایی سازمان برای ایجاد مقرراتی که به طور عمومی در دسترس نبود، انجام می‌شد. این اقدام می‌تواند برخی از دقیق‌ترین پژوهشات اپیدمیولوژیک را که ارتباط بین آلودگی ریزگردها و مرگ زودرس را بررسی می‌کند، لغو کند. این به این دلیل است که بسیاری از اطلاعات مهم بیمار به دلیل حریم خصوصی حفظ می‌شود. منتقدان بر این باورند که این سیاست با ایجاد تردید در مورد این علم و آسان‌تر کردن استانداردهای ضعیف آلودگی هوا انجام شده است.

جناب پرویت در جولای 2018 استعفا داد، اما روند این اقدامات همچنان ادامه دارد. آندرو ویلر (Andrew Wheeler)، تحت مدیریت جدید خود، برای کاهش مقررات مربوط به مواد شیمیایی در آلودگی آب و هوا تلاش می‌کند.

ویتمن (Whitman)، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست، بیان کرده است که هیچ مشکلی در مرور تصمیمات نظارتی دولت‌های گذشته و تغییر آن ندارد. اما تصمیمات باید بر اساس یک تحلیل علمی جامع باشد. او این‌چنین می‌گوید:

با این دولت همچین چیزی مشاهده نمی‌کنیم.

یکی از بزرگترین تصمیمات اخیر در سازمان حفاظت از محیط زیست مربوط به برنامه کیفیت هوا بود. در بین همه‌گیری ویروس کرونا، در 14 آوریل سال جاری، سازمان حفاظت محیط زیست علی‌رغم توصیه‌های دانشمندان که از مقررات دقیق‌تر حمایت کرده‌اند، پیشنهاد کرد استانداردهای فعلی را برای آلودگی ریزگردها حفظ کند. فرانچسکا دومینیکی (Francesca Dominici)، متخصص اپیدمیولوژیک در دانشگاه هاروارد در بوستون، ماساچوست و گروهش دریافتند که بهبود استانداردها سالانه ده‌ها هزار زندگی را نجات خواهد داد. او گفته است:

این موضوع کاملا ویران‌گر است. عدم بهره‌برداری از علم و لغو مقررات زیست‌محیطی به اندازه جان مردم آمریکا هزینه دارد.

مشکلات همه‌گیری

ویروس کرونا خطرات نادیده گرفتن علم را نشان داده است و چیزی که اکنون واضح است این است که در اوایل شیوع ویروس کرونا، رئیس جمهور ایالات متحده با اینکه می‌دانست آن تهدید بزرگی برای کشور است، ولی درباره‌اش دروغ گفت.

ترامپ در 7 فوریه طی مصاحبه‌ای که با باب وودوارد (Bob Woodward)، روزنامه نگار واشنگتن پست، انجام شده بود مشخص شد که 12 نفر در ایالات متحده تست کرونایشان مثبت اعلام شده است، این ویروس را حتی از «شدیدترین بیماری آنفلوآنزا» پنج برابر کشنده‌تر دانست. او در این مصاحبه که در ماه سپتامبر منتشر شد، گفت:

این ویروس، ویروس کشنده و مهلکی است.

با این وجود، رئیس جمهور آمریکا پیام بسیار متفاوتی به مردم ارائه داد. در 10 فوریه، دونالد ترامپ به طرفداران خود در یک راهپیمایی گفت که نگران نباشند و تا فروردین ماه (آوریل)، هنگامی که هوا گرم‌تر شود، ویروس نیز به طور معجزه آسایی از بین خواهد رفت. او در 26 فوریه در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد: «این ویروس مانند آنفولانزا است.» در یک مصاحبه تلویزیونی هم‌چنین یک هفته بعد گفت که این بیماری زیاد جدی نیست. در مصاحبه دیگری با وودوارد در 19 مارس، ترامپ گفت که او از ابتدا خطر را کم‌اهمیت جلوه داده بود:

من هنوز هم می‌خواهم آن را کم‌اهمیت جلوه دهم؛ زیرا دوست ندارم باعث وحشت عموم شوم.

پس از انتشار این نوارهای ضبط شده، ترامپ برای حفظ آرامش مردم تلاش می‌کرد؛ اما همزمان نیز در صورت وجود خطر، آن را بی‌اهمیت جلوه می‌داد. اما کارشناسان بهداشت گفته‌اند که این توضیح چندان منطقی نیست و رئیس جمهور با بیان غلطی از تهدیدات ناشی از ویروس، مردم را به خطر انداخت.

دانشمندان اکنون می‌دانند که انتقال ویروس در سراسر کشور در حال افزایش است. دولت دونالد ترامپ به جای آنکه قدرت و منابع دولت فدرال را برای مهار ویروس با یک برنامه جامع آزمایش به کار گیرد، این موضوع را به شهرها و ایالت‌ها که ارائه اطلاعات دقیقی به شهروندان غیرممکن بود، کشاند. وقتی که مقامات محلی در اوایل ماه مارس شروع به تعطیلی مشاغل و مدارس کردند، ترامپ آن‌ها را مورد انتقاد قرار داد. او اینچنین توییت زد:

سال گذشته سی و هفت هزار آمریکایی بر اثر آنفولانزا جان خود را از دست دادند. هیچ چیز تعطیل نیست، زندگی و اقتصاد ادامه پیدا می‌کند.

در عرض یک ماه، تعداد قربانیان ویروس کرونا در ایالات متحده بیست و یک هزار نفر شد؛ شیوع ویروس در حال گسترش بود، و روزانه حدود دو هزار آمریکایی جان خود را بر اثر این ویروس از دست می‌دادند.

شمن و همکارانش در کلمبیا تصمیم گرفتند اتفاقاتی که در صورت اقدام زودتر دولت رخ می‌داد را بررسی کنند. آن‌ها مدلی را تولید کردند که نشان می‌داد اگر دولت از ماه فوریه تا اوایل ماه مه در شهرستان‌های مختلف ایالات متحده برای جلوگیری از سرایت ویروس، تجارت و مدارس را تعطیل می‌کرد، چه اتفاقی می‌افتاد؟ اکنون نیز این سوال مطرح می‌شود: اگر همه یک هفته زودتر به این روش پیش می‌رفتند، چه اتفاقی می‌افتاد؟

نتایج اولیه نشان می‌دهد که با این اقدامات ممکن بود جان حدودا 35000 انسان (بیش از نصف قربانیان از سوم ماه می) را نجات داد. اگر همین اقدام دو هفته زودتر انجام شده بود، می‌شد تقریبا 90 درصد تعداد قربانیان را کاهش داد. با کاهش این موارد می‌شد زمان بیشتری روی آزمایشات با برنامه‌های هدفمند صرف کرد. شمن می‌گوید:

هیچ دلیلی روی زمین وجود ندارد که این اتفاق بیفتد. اگر زودتر اقدام می‌کردیم، ممکن بود نتایج بهتری بگیریم.

جراردو شول (Gerardo Chowell)، متخصص اپیدمیولوژیستی در دانشگاه ایالتی جورجیا در آتلانتا، می‌گوید که پژوهش شمن اعداد تقریبی از تغییر مسیر همه‌گیری در صورت اقدامات زودتر را ارائه می‌دهد. اگرچه کم کردن اعداد دقیق با توجه به کمبود اطلاعات در اوایل همه‌گیری و چالش مدل‌سازی ویروس که دانشمندان هنوز در تلاش برای درک آن هستند، دشوار است. ترامپ به طور علنی به مطالعه کلمبیا پاسخ داد و آن را به عنوان «اقدام سیاسی» توسط «نهادی کاملاً آزادی‌خواه» نپذیرفت.

به دنبال کنترل پیام باشید، نه ویروس!

ترامپ با دیدن اقتصاد در حال سقوط و افزایش تعداد قربانیان، چین را هدف انتقادات بسیار کوبنده خود قرار داد. رئیس جمهور با حمایت از نظریه‌ای بی‌اساس مبنی بر اینکه ویروس ممکن است از آزمایشگاهی در ووهان آغاز شده باشد، اظهار داشت که مقامات بهداشت بین‌المللی به کشور چین کمک کرده‌اند تا در اولین روزهای شیوع، بیماری را پنهان کند. در تاریخ 29 مه، ترامپ تهدیدات خود را درباره خارج ساختن ایالت متحده از سازمان بهداشت جهانی را برآورده ساخت؛ به گفته بسیاری از افراد، این اقدام توانایی کشور در پاسخ به بحران‌های جهانی را کاهش داده و علم را منزوی می‌کند.

از نظر بسیاری از کارشناسان، این حرکت سیاسی نامناسب دیگری از رئیس جمهور بود که بیش از ویروس، به کنترل پیام علاقمند بود. در آخر، دونالد ترامپ در هر دو مورد شکست خورد. انتقادات مانند گسترش ویروس کرونا در حال افزایش یافتن بود. تام فریدن (Tom Frieden)، که ریاست مرکز کنترل بیماری‌ها را در زمان اوباما بر عهده داشت، اظهار کرد:

این ویروس تنها با سیاست‌ها و برنامه‌های مبتنی بر علم نتیجه می‌دهد.

همانطوری که همه‌گیری گسترش پیدا می‌کرد، رئیس جمهور نیز همچنان با هشدارهای دانشمندان درباره بازگشایی مدارس مخالفت می‌کرد. فریدن و سه مدیر سابق مرکز کنترل بیماری‌ها در سرمقاله خود در واشنگتن پست در ماه ژوئیه، در پی تلاش‌های بی‌سابقه ترامپ و دولتش برای تضعیف مقامات بهداشت عمومی، توبیخ شدیدی صادر کردند.

نگرانی‌های از این قبیل نیز برای تایید واکسن نهایی ویروس کرونا با اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا وجود دارد. در تاریخ 29 سپتامبر هفت عضو هیئت سابق اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا سرمقاله دیگری را در واشنگتن پست منتشر کردند. این مقاله درباره مداخلات ترامپ و الکس آذر (Alex Azar)، دبیر وزارت بهداشت و خدمات انسانی (HHS)، در فرایندی که قرار است توسط دانشمندان دولت هدایت شود، بود.

ایزاکل ایمانوئل (Ezekiel Emanuel)، متخصص ‌اخلاق زیستی و معاون ابتکارات جهانی در دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا گفته است که این نوع دخالت‌های سیاسی نه تنها پاسخ بهداشت عمومی را ضعیف می‌کند، بلکه باعث از بین رفتن اعتماد مردم به واکسن می‌شود. او می‌گوید:

همه در عجب‌اند، آیا می‌توانم به تصمیم سازمان غذا و دارو در مورد واکسن اعتماد کنم؟ پرسیدن این سوال خود نشان می‌دهد که ترامپ قبلاً این سازمان را بی‌اهمیت جلوه داده بود.

الیاس زرهونی (Elias Zerhouni)، که از سال 2002 تا 2008 تحت ریاست جمهوری سابق بوش، رئیس موسسه‌های ملی بهداشت ایالات متحده بوده است، گفته است که دولت ترامپ نتوانست ویروس کرونا را کنترل کند. این دولت اکنون نیز در تلاش است تا سازمان‌های دولتی را به استفاده از اعتبار خود و دستکاری علم برای حمایت از مبارزات انتخاباتی او مجبور کند. زرهونی درباره ترامپ و منصوبینش این چنین اظهار دارد:

آن‌ها واقعا از علم سر در نمی‌آورند. اگر علمی متناسب با نظرات سیاسی آن‌ها نباشد، رد می‌شود.

کاخ سفید و سازمان حفاظت محیط زیست به چندین درخواست پاسخ ندادند.  وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده آمریکا با صدور بیانیه‌ای گفت:

وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده آمریکا همیشه اطلاعات بهداشت عمومی را بر اساس دانش دقیقی ارائه داده است. در طی پاسخ به ویروس کرونا، تصمیمات این سازمان براساس علم و اطلاعات هدایت می‌شد. ترامپ پاسخی بی‌سابقه و کلی به این ویروس داده است.

علم انزوا طلبی

وزارت امنیت داخلی ایالات متحده در 24 سپتامبر قانون جدیدی را برای محدود کردن زمان ماندن دانشجویان بین‌المللی در ایالات متحده پیشنهاد کرد. این اقدام ویزای اکثر دانشجویان را به چهار سال محدود کرده، که پس از آن تمدید می‌شود. برای دانشجویان از ده‌ها کشور که خطر بالایی برای ایالت متحده دارند (از جمله کشورهایی که به عنوان حامیان تروریست شناخته می‌شوند مانند عراق، سوریه و جمهوری دموکراتیک کره) محدودیت دو ساله اعمال می‌کنند.

با اینکه هنوز روشن نیست که این قانون چه تأثیراتی می‌تواند داشته باشد، اما بسیاری از دانشمندان و کارشناسان سیاسی از این بیم دارند که این سیاست و سایر سیاست‌های مهاجرتی، تأثیر پایداری بر علم آمریکا بگذارد. لیزبت بوروگس (Lizbet Boroughs)، معاون رئیس اتحادیه دانشگاه‌های آمریکایی در واشنگتن دی سی، به نمایندگی از 65 موسسه گفته است:

این امر ممکن است ایالات متحده را در جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دانشمندان، در معرض آسیبی عظیم قرار دهد.

این قانون با محدودیت‌هایی برای سفر که قبلاً اعمال شده بود، کاملا متناسب است. این امر بازدید، تحصیل و کار در ایالات متحده را برای خارجیان از کشورهای خاص، از جمله دانشمندان، سخت‌تر می‌کند. این سیاست‌ها نشان می‌دهد که این دولت نسبت به دولت‌های قبلی تغییر بزرگی کرده است؛ دولت‌های قبلی به طور فعال به دنبال استعداد‌هایی از کشورهای دیگر برای آزمایشگاه‌ها و انجام نوآوری‌های علمی بودند.

محققان اکنون فکر می‌کنند این قانون ورود دانشمندان خارجی به ایالت متحده را کاهش می‌دهد. همین موضوع تلاش‌های این کشور در زمینه علم و فناوری را مختل خواهد کرد. امانوئل گفته است اگر برترین دانش‌آموزان سایر کشورها به رفتن به کشورهای دیگر بروند، علم آمریکا آسیب زیادی خواهد دید:

نحوه برخورد ما با دانشجویان سایر کشورها بسیار اثرگذار است. من برای کشور می‎ترسم.

این قانون پیشنهادی یک نگاه کوتاهی به چگونگی دوره دوم ترامپ دارد و ممکن است تأثیرات نامحسوسی را بر روی علوم ایالات متحده حتی با وجود پیروزی بایدن در ماه نوامبر به جا بگذارد. بایدن می‌تواند برخی از تصمیمات نظارتی دولت ترامپ را لغو کرده و به عضویت مجدد سازمان‌های بین المللی درآید، اما جبران آسیب به اعتبار ایالات متحده زمان می‌‌برد.

جیمز ویلسدون (James Wilsdon)، محقق سیاسی-علمی در دانشگاه شفیلد انگلیس، وضعیت ایالات متحده در دوران ترامپ و خروج انگلستان از اتحادیه اروپا را مقایسه می‌کند و می‌گوید هر دو کشور در معرض خطر برای از دست دادن نفوذ در سطح بین‌المللی هستند. او می‌گوید:

قدرت نرم تحت تأثیر درک و اعتبار است. این‌ها به طور اساسی دارایی‌های پنهان نظام علمی در صحنه بین‌المللی هستند.

اینکه با چه سرعتی قدرت جذب دانشمندان و دانشجویان بین‌المللی از دست می‌رود، مشخص نیست، زیرا دانشمندان می‌دانند که دونالد ترامپ نماینده علوم ایالات متحده نیست. بسیاری از دانشمندان می‌ترسند این حس بدبینی برای سال‌های سال ادامه داشته باشد. این امر باعث می‌شود سازمان‌های دولتی برای انجام اقدامات خود، پیشبرد سیاست‌های مبتنی بر علم و جذب نسل جدید برای جایگزینی بسیاری از دانشمندان و مقامات ارشد بازنشسته تحت نظر ترامپ، دشوارتر شوند.

اندرو روزنبرگ (Andrew Rosenberg)، رئیس مرکز علم و دموکراسی در اتحادیه دانشمندان و گروه حامی مستقر در کمبریج، ماساچوست (جایی که بیش از 150 اقدام تهدیدات‌آمیز ترامپ به علم به ثبت رسانده شده است) گفته است که ایجاد یکپارچگی علمی در سازمان‌هایی که دانشمندان دولتی توسط منصوبین سیاسی نادیده گرفته شده‌اند، کار آسانی نخواهد بود. او اینچنین اظهار کرد:

منصوبان سیاسی در دوره ترامپ این اختیار را دارند که اگر علمی با برنامه سیاسی آن‌ها مطابقت نداشته باشد، آن را نادیده بگیرند.

یکی از مقامات ارشد سازمان حفاظت محیط زیست (از نام بردن معذوریم، زیرا ایشان مجاز به گفتگو با مطبوعات نبوده‌اند) گفته است به عنوان مثال برای سازمان حفاظت از محیط زیست، این به معنای بازسازی کل نیروی تحقیقاتی سازمان و قدرت بخشیدن برای مقاومت در برابر نهادهای نظارتی است که تصمیمات سیاسی می‌گیرند. این مشکل قبل از ترامپ شروع شد، اما تحت رهبری او نیز سرعت گرفت. او گفته است که بدون اقدام اثربخش، تحقیقاتی که از تصمیمات نظارتی تاثیر می‌پذیرد، ممکن است به سادگی از بین برود.

اگر ترامپ در ماه نوامبر در انتخابات پیروز شود، محققان از بدترین حالت این اقدامات می‌ترسند. ویکتور می‌گوید:

حامیان ترامپ اسیدی روی موسسات دولتی ریخته‌اند که بسیار قدرتمندتر از هر چیزی است که قبلاً مشاهده کرده‌ایم. مردم می‌توانند ریاست جمهوری او را پس از یک دوره لغو کنند، اما انتخاب مجدد او با توجه به همه اقداماتی که انجام داده است، غیرمعمولی خواهد بود و خسارت وارد شده نیز بسیار بیشتر خواهد شد.

نوشته دونالد ترامپ چه بلایی بر سر علم آورد و چرا قابل جبران نیست؟! اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.