کشف دو سیاره بسیار شبیه به کره زمین توسط دانشمندان

پنج سیاره فراخورشیدی در اطراف ستاره‌های نزدیک به ما کشف شده‌اند که دو تای آن‌ها با داشتن شرایطی شبیه زمین، کاندیداهای بسیار خوبی برای جستجوی حیات فرازمینی در بیرون از منظومه شمسی هستند.

این دو سیاره به نام‌های GJ 180 d و GJ 229A c به‌ترتیب با جرم‌هایی ۷.۵ و ۷.۹ برابر جرم زمین، در فاصله‌های ۴۰ و ۱۹ سال نوری از ما قرار دارند. هر دوی آن‌ها به دور ستاره‌های کوتوله سرخ می‌چرخند که قبلا تصور می‌شد این ستاره‌ها گزینه مناسبی برای جستجوی حیات نیستند. دلیل آن هم این بود که کوتوله‌های سرخ تاحدودی خشن هستند و اطراف خود را تحت تاثیر تابش‌هایشان قرار می‌دهند.

اما مساله بزرگ دیگر در رابطه با این ستاره‌ها آن است که در مقایسه با اکثر ستاره‌ها کمی سردتر هستند. در نتیجه، کمربند حیات آن‌ها (فاصله‌ای در سامانه یک ستاره که بتوان در آن سیاره‌ای با فشار اتمسفر کافی یافت کرد که شرایط وجود آب مایع در سطح خود را داشته باشد) نزدیک به ستاره است.

این بدین معناست که سیاره‌های موجود در آن منطقه، بسیار مستعد قفل گرانشی (tidal locking) هستند. منظور از قفل گرانشی این است که یک طرف سیاره همیشه رو به ستاره بوده و طرف دیگر همیشه پشت به آن است. این وضعیت باعث می‌شود که یک طرف سیاره بسیار داغ و تحت تابش‌ ستاره باشد و طرف دیگر در تاریکی سرد قرار بگیرد.

GJ 180 d تناوب مداری ۱۰۶ روزه دارد و تیم تحقیق فکر می‌کنند که این سیاره به اندازه کافی از ستاره خود یعنی Gliese 180 دور است که قفل گرانشی نشود.

Fabo Feng، ستاره‌شناس از انستیتوی علوم کارنگی می‌گوید: GJ 180 d نزدیک‌ترین دما را به دمای زمین ما دارد که قفل گرانش ندارد و همین ویژگی‌ها احتمال آن را برای میزبانی و حفظ حیات بیشتر می‌کند.

از طرفی، GJ 229A c دارای یک تناوب مداری ۱۲۲ روزه بوده، اما ستاره آن یعنی Gliese 229A بسیار سنگین‌تر از Gliese 180 است. بنابراین این سیاره ممکن است دارای قفل گرانشی باشد. با این‌حال، یک چیز جالب درباره ستاره آن وجود دارد: Gliese 229A در کنار کوتوله سرخ دیگری به نام Gliese 229B یک سیستم دوتایی تشکیل می‌دهند.

به این سیاره‌های کشف‌شده گاهی اوقات “failed stars” گفته می‌شود؛ چراکه از طرفی برای سیاره بودن، بسیار بزرگ‌اند و از طرف دیگر برای گداخت هیدروژن در هسته‌، بسیار کوچک هستند. آن‌ها مثل ستاره‌ها در اثر فروپاشی گرانشی توده‌ای از گاز شکل می‌گیرند.

GJ 229A c، حالا رسما نزدیکترین درجه حرارت را به دمای زمین دارد که این موضوع آن را تبدیل به بهترین کاندیدا برای مطالعه چگونگی شکل‌گیری سیاره‌هایی از این‌دست می‌کند.

دانشمندان سیاره‌های مذکور را با استفاده از یک روش غیرمستقیم به نام روش سرعت شعاعی کشف کرده‌اند. این سیاره‌ها با چرخش به دور ستاره خود، بر آن نیروی گرانشی وارد می‌کنند و باعث تکان‌های کوچکی در آن می‌شوند.

این روش نه‌تنها برای دانستن حضور سیاره‌ها، بلکه برای محاسبه جرم، فاصله و تناوب مداری آن‌ها نیز می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. با این اطلاعات دانشمندان می‌توانند ترکیبات شیمیایی و دمای آن‌ها را حدس بزنند.

از آنجاییکه این سیاره‌ها به ما نزدیک هستند، ستاره‌شناسان معتقدند که نسل بعدی تلسکوپ‌های قدرتمند قادر خواهند بود که تصاویر مستقیمی از آن‌ها تهیه کنند و اطلاعات بیشتری را در رابطه با وجود اتمسفر و آب بر روی آن‌ها در اختیار ما قرار دهند.

این تحقیق در مجله The Astrophysical Journal Supplement Series چاپ شده است.

نوشته کشف دو سیاره بسیار شبیه به کره زمین توسط دانشمندان اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.