دیجی‌کالا با میلیون‌ها بازدیدکننده ماهیانه، عرضه بیش از ۲ میلیون محصول و همکاری با ۶۱ هزار کسب‌وکار ایرانی، بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی ایران و منطقه است. اما آیا همین آمار و ارقام باعث تمایز و تفاوت این خرده فروشی آنلاین با رقبا و نمونه‌های داخلی و خارجی شده است؟ مزایای رقابتی دیجی‌کالا چیست و کدام شاخصه‌ها سبب شده از آن به عنوان موفق‌ترین مارکت‌پلیس در منطقه یاد شود؟ آیا اصلا این ادعای دیجی‌کالا صحیح است و چه دلایلی برای اثبات آن وجود دارد؟
شاید انجام یک مقایسه میان مارکت‌پلیس دیجی‌کالا و رقبا بهتر بتواند برخی تفاوت‌های کیفی و ارزش‌آفرین را نشان بدهد.
معمولا پارامترهایی مانند تجربه کاربری (UX)، رابط کاربری گرافیکی (UI)، بازدیدها و ترافیک ماهیانه و رتبه‌های مارکت‌پلیس در موتورهای جست‌وجو، خلاقیت و نوآوری در عرضه، تبلیغ و نمایش محصول، روش‌های جست‌وجو و یافتن محصول دلخواه و مورد نظر، پیشنهادات خرید هوشمندانه، مدت زمان تحویل کالا به مشتری، تضمین اصالت کالا و ارجاع آن به فروشگاه در صورت خرابی و تقلبی بودن، تنوع محصولات و گستردگی بازار و قیمت برای مقایسه فروشگاه‌های اینترنتی و بازارچه‌های آنلاین مطرح می‌شوند.
قطعا بررسی و مقایسه همه مارکت‌پلیس‌های منطقه با یکدیگر براساس پارامترهای بالا، یک پروژه بزرگ و زمان‌بر خواهد بود که در قالب یک مقاله نمی‌گنجد؛ ولی می‌توانیم برخی پارامترها را در مارکت‌پلیس‌های ایرانی و منطقه بررسی و به تفاوت‌های دیجی‌کالا با آن‌ها اشاره کنیم.
تجربه کاربری؛ رابط کاربری
دیجی‌کالا را همه کاربران به خاطر راحتی در استفاده و پیدا کردن سریع یک محصول و کالا می‌شناسند. تقریبا در ایران مراجعه به وب‌سایت یا اپلیکیشن دیجی‌کالا برای مشاهده اطلاعات یک محصول، یافتن بهترین قیمت یا گشت‌وگذار در اجناس مختلف «عادت» و «فرهنگ» شده است. این نشان می‌دهد مارکت‌پلیس دیجی‌کالا از یک تجربه کاربری حرفه‌ای و طراحی رابط کاربری پیشرفته ولی در عین ساده و به دور از پیچیدگی‌های مرسوم برخوردار است.
دیجی‌کالا از همان روزهای اولیه شروع کار فروشگاه، روی تجربه کاربری نظر ویژه‌ای داشت. تولید محتوا برای کالاهای دیجیتالی، راه‌اندازی وب‌سایت و مجله دیجی‌مگ، تلاش برای ایجاد فرهنگ خرید اینترنتی و جا انداختن تجربه خرید آنلاین، بهینه‌سازی و هوشمندسازی بیشتر رابط کاربری با بازنویسی مداوم الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای جست‌وجوهای دقیق‌تر، همگی در خلق این تجربه کاربری جدید و لذت‌بخش خرید اینترنتی مردم سهیم بودند.
سایت دیجی‌کالا سرعت لود بالایی دارد؛ رتبه ۳ آن در ایران و ۱۴۲ در جهان به گزارش الکسا، نشان می‌دهد چه جایگاهی دارد و چرا بالاتر از همه مارکت‌پلیس‌های منطقه ایستاده است. هر کاربری در دیجی‌کالا با یک نگاه می‌تواند جشنواره‌ها و تخفیف‌های مهم روز را مشاهده کند؛ از تخفیف‌های شگفت‌انگیز در دسته‌بندی‌های کالایی گوناگون مطلع شود و سریعا سراغ اجناس و کالاهای مورد نیاز خودش برود؛ به‌طوری‌که بسیاری از کاربران عادت دارند در طول روز چند بار اپلیکیشن یا وب‌سایت دیجی‌کالا را باز کرده و فقط چند ثانیه به آن نگاهی بیندازند و دوباره دنبال کارهای خود بروند.
فیلترهای بسیار مناسبی در این پلتفرم برای موجودی یا عدم موجودی کالا، یافتن پرفروش‌ترین، ارزان‌ترین، گران‌ترین، محبوب‌ترین و سریع‌ترین ارسال‌ها وجود دارد. جست‌وجوی هوشمند سایت دیجی‌کالا اجازه می‌دهد نزدیک‌ترین اجناس به نیاز کاربر نمایش و بعد اجناس مرتبط با سفارش مشتری نیز پیشنهاد داده شوند. دیجی‌کالا از همان ابتدا به برنامه‌نویسی و توسعه رابط کاربری خود اهمیت داده و با استقرار تیمی حرفه‌ای از برنامه‌نویسان در دفتر شرکت و قدرتمند ساختن این تیم در هر سال، نشان داد چقدر تجربه کاربری برایش اهمیت دارد.
با مراجعه به مارکت‌پلیس‌های دیگر از جمله سایت «سوق» که بزرگ‌ترین مارکت‌پلیس کشور امارت است؛ متوجه می‌شویم هریک در بخش‌هایی مانند هوش مصنوعی، رابط کاربری ساده ولی حرفه‌ای، تجربه کاربری پیشرفته و جامع بودن یک مارکت‌پلیس از دیجی‌کالا عقب‌تر هستند. دسته‌بندی‌های نامشخص، شلوغی بیشتر از حد رابط کاربری، سردرگمی کاربر برای یافتن یک کالای خاص و گاها نمایش ناقص اطلاعات یک محصول در حالی‌که فضای سفید زیادی خالی مانده و هیچ استفاده از آن نشده است!
گستره بازار و کالاها
تفاوت مهم دیگر مارکت‌پلیس دیجی‌کالا با نمونه‌های مشابه داخلی و منطقه‌ای، در تنوع، تعداد و گستره کالاها است. در حالی‌که برخی مارکت‌پلیس‌ها فقط کالاهای دیجیتالی را عرضه می‌کنند یا سوپرمارکتی، پوشاک و لوازم خانگی هستند؛ دیجی‌کالا تمام کالاهای بازارهای جهانی را روی پلتفرم خود عرضه می‌کند. از کالاهای دیجیتالی و الکترونیکی تا لوازم خانه، مد و پوشاک، مواد غذایی و تند مصرف، سوپرمارکتی، سیسمونی و لوازم مادر و کودک، وسایل ورزشی، کتاب و لوازم التحریر و اداری، مواد بهداشتی، خودرو، تجهیزات آموزشی، سرگرمی و هنر!
بیش از ۲ میلیون کالای متنوع روی مارکت‌پلیس این شرکت قرار گرفته تا متنوع‌ترین و بزرگ‌ترین بازار اینترنتی در منطقه باشد. همچنین بیش از ۶۱ هزار کسب‌وکار ایرانی به طور مستقیم با دیجی‌کالا همکاری دارند. این تعداد کسب‌وکار به غیر از صدها برند معروف جهانی هستند که محصولات‌شان در دیجی‌کالا به فروش می‌رسد.
با مراجعه به مارکت‌پلیس‌های داخلی و همین‌طور مارکت‌پلیس‌های منطقه‌ای مانند «سوق»، «کوبون»، «Nimshi» و غیره متوجه می‌شویم هریک در چند دسته‌بندی کالایی فعالیت دارند و هیچ‌کدام به گستردگی دیجی‌کالا نیست.
تضمین بهترین قیمت
یکی از پارامترهای مقایسه‌ای برای مارکت‌پلیس‌ها، تضمین بهترین قیمت است. در حالی‌که تصور می‌شود دادن ارزان‌ترین قیمت، یک ارزش محسوب می‌شود و برخی از مارکت‌پلیس‌های داخل ایران به دنبال این هدف هستند و روی آن مانور تبلیغاتی می‌دهند؛ اما در اندازه‌گیری‌های جهانی مارکت‌پلیس‌ها، لزوما ارزان‌ترین قیمت، بهترین قیمت نیست! یک پیشنهاد قیمت مناسب، علاوه بر اینکه باید نسبتا ارزان‌تر باشد؛ باید زمان تحویل کالا به مشتری، اصالت و کیفیت کالا، زمان مرجوعی کالا و کیفیت خدمات فروشنده نیز در آن دیده شده باشد.
مسئله‌ای که دیجی‌کالا از آن غافل نبوده و الگوریتم‌های مارکت‌پلیس خود را به گونه‌ای نوشته است تا طبق این پارامترها، بهترین پیشنهاد خرید در باکس خرید به مشتری نمایش داده شود. ممکن است در این پروسه، فروشگاهی قیمت پیشنهادی ارزان‌تری داشته ولی چون زمان تحول کالا به مشتری دیرتر بوده یا موجودی کالای آماده در انبار نداشته است؛ در باکس پیشنهاد خرید قرار نگیرد.
مارکت‌پلیس‌های دیگر سعی می‌کنند ارزان‌ترین قیمت را در بالاترین بخش سایت به مشتری نشان دهند و دیگر به زمان تحویل کالا یا تضمین اصالت و گارانتی کالا توجه چندانی ندارند. در این صورت، هر فروشگاهی می‌تواند با کمی تخفیف، اجناس خود را به مشتری بفروشد؛ بدون اینکه کیفیت خدمات مناسبی ارایه دهد.
برخی مارکت‌پلیس‌های داخلی از تضمین بهترین قیمت کالا برخوردار هستند ولی تنوع فروشنده کمتری نسبت به دیجی‌کالا دارند و در نتیجه مشتری نمی‌تواند کاملا آزادانه و با دست باز کالای خود را از میان فروشندگان مختلف انتخاب و سفارش دهد. در دیجی‌کالا، یک تفاوت اساسی در تعداد زیاد فروشنده‌هایی است که برای یک کالا ثبت قیمت کردند. برخی از این فروشنده‌ها در تهران و برخی در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف هستند و هریک با شرایط خاصی کالا را می‌فروشند. این سطح از تنوع و آزادی انتخاب باعث قدرتمند شدن یک مارکت‌پلیس و تاثیرگذاری آن بر بازار خرده‌فروشی می‌شود.
مشتریان و بازدیدکنندگان
مارکت‌پلیس‌ها دو دیدگاه نسبت به مشتریان و بازدیدکنندگان خود دارند. دسته اول، فقط به دنبال ترغیب مشتری به خرید و ثبت سفارش هستند. تمام هدف آن‌ها در فروش یک کالا و جنس به مشتری خلاصه می‌شود و راهی برای تعامل بیشتر ندارند. هیچ لینکی میان مارکت‌پلیس – فروشنده – خریدار و تعامل سازنده آن‌ها با یکدیگر برقرار نمی‌شود. مشتری هم در این فروشگاه‌ها کاری جز انتخاب و خرید و پرداخت پول سفارش ندارد و پس از دریافت کالا هم شاید هیچ‌گاه دوباره سری به سایت و اپلیکیشن آن فروشگاه نزند.
مارکت‌پلیس‌های دسته دوم، به بازدیدکننده و مشتری به چشمی فراتر از یک خرید نگاه می‌کنند و روش‌هایی برای درگیر شدن مشتری با فروشگاه در جهت افزایش اعتبار، کیفیت خرید و رشد پلتفرم در نظر می‌گیرند. مشتری می‌تواند به فروشنده و کالا امتیاز بدهد؛ دیدگاه‌های مثبت و منفی خود را ثبت کند؛ یک کالا را بررسی کرده و نقطه نظرات کامل خود را پای آن کالا بنویسد؛ محصول را به دیگران پیشنهاد دهد و ارتباط تعاملی کاملی با فروشگاه و مارکت‌پلیس داشته باشد.
در این پلتفرم‌ها، کاربران نقش‌هایی پررنگ‌تر از یک خریدار ساده دارند و بارها برای دنبال کردن یک کالا و فروشنده، مقایسه آن با محصولات و فروشنده‌های دیگر یا ثبت تجربه کاربری خود از خریدها، به وب‌سایت فروشگاه مراجعه می‌کنند. به این ترتیب، دایره مشتریان وفادار افزایش پیدا کرده و فاصله زمانی خریدها یا بازدیدهای کاربران کوتاه‌تر می‌شود.
دیجی‌کالا یکی از قوی‌ترین سیستم‌های ثبت نظرات، بازخوردها و دیدگاه‌ها را در میان مارکت‌پلیس‌های شناخته شده منطقه دارد. بیش از ۵۰ درصد بازدیدکنندگان روزانه دیجی‌کالا از مشتریان وفادار این فروشگاه هستند که بین دو خرید خود بیش از ۲ ماه فاصله نمی‌اندازند. بیش از ۵.۴ میلیون بازدید از وب‌سایت و اپلیکیشن دیجی‌کالا در طی یک روز ثبت می‌شود و متوسط زمان هر بازدید، نزدیک به ۵ دقیقه برای وب‌سایت و ۸ دقیقه و ۳۵ ثانیه برای اپلیکیشن دیجی‌کالا است. پایش قیمت‌ها یکی از آیتم‌های مهم در دیجی‌کالا است که از کاربران سوال می‌کند «آیا قیمت مناسب‌تری برای این محصول سراغ دارند یا خیر؟»
تمام این آمارها از نقش پررنگ و برجسته کاربران و مشتریان در رشد یک پلتفرم و مارکت‌پلیس خبر می‌دهند. تفاوت و تمایزی آشکار برای دیجی‌کالا در مقایسه با مارکت‌پلیس‌های دیگر که گاها حتی اجازه ثبت نظر و دیدگاه برای خریدار را نمی‌دهند.
تضمین اصالت کالا و ارجاع به فروشنده
جلب اعتماد و اطمینان مشتریان، یکی از اهداف مهم مارکت‌پلیس‌ها است و برای آن قوانین و سیاست‌هایی مشخص می‌کنند. هر مارکت‌پلیسی که سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر و محکم‌تری برای فروشنده‌ها و عرضه کالاها داشته باشد؛ و از سوی دیگر انعطاف‌پذیری بالایی در مرجوعی کالاها، مدت زمان بازگشت کالا و تسهیلات ارائه شده به مشتری نشان دهد؛ اعتماد و اطمینان بالای مشتری را کسب می‌کند.
دیجی‌کالا یکی از قوی‌ترین استراتژی‌ها و سیاست‌نامه‌ها را در قبال کالاهای تقلبی و فروشندگان متخلف در میان مارکت‌پلیس‌های ایرانی دارا است. میزان کالاهای تقلبی این فروشگاه حدودا بسیار اندک بوده و متوسط رضایت از کیفیت کالا بالای ۸۰ درصد است.
متوسط بازگشت کالا توسط مشتریان به دلیل خطای فروشنده نیز زیر یک درصد گزارش شده است. دیجی‌کالا سالیانه چند صد میلیون تومان کد هدیه به مشتریان خود بابت خطاهای صورت گرفته در ارسال کالا، فروش کالای تقلبی، عدم ارسال به موقع کالا و لغو سفارش‌ها می‌پردازد تا نشان دهد رضایت مشتری بر هر سودی ارجحیت دارد. عدم سخت‌گیری در بازپس‌گیری کالاها یکی از شاخصه‌هایی است که دیجی‌کالا طی سال‌های اخیر روی آن تاکید ویژه‌ای داشته و آرامش خاطر مشتری را به همراه دارد.
باز هم در این فاکتور، مارکت‌پلیس‌های دیگر به اندازه دیجی‌کالا شفافیت، انعطاف‌پذیری و آسان‌گیری ندارند. سیاست‌های بسیار سخت‌گیرانه‌ای برای بازپس‌گیری کالا وضع می‌کنند و برنامه‌ای برای جبران خسارت و خرید مشتری ندارند.
جشنواره‌ها، شگفت‌انگیزها و تخفیف‌ها
در میان کاربران اینترنتی این اصطلاح رایج است که «امروز دیجی‌کالا چه چیزی در شگفت‌انگیزها دارد؟».
جشنواره‌ها و شگفت‌انگیزها یکی از بازوهای فروش و تاثیرگذاری بر بازار برای مارکت‌پلیس‌ها هستند. هر فروشگاهی که قدرت بیشتری در این زمینه داشته باشد؛ سهم بالاتری از بازار را در فروش و جذب مشتری خواهد داشت. بسیاری از مارکت‌پلیس‌ها توانایی تامین و عرضه کالاها را دارند ولی در بخش برگزاری جشنواره‌های فروش مختلف فصلی یا مناسبتی، شگفت‌انگیزها و تخفیف‌های ویژه واقعی و ترغیب‌کننده، کم اثر بوده یا اصلا فعالیت موثری ندارند.
تخفیف‌های ویژه لحظه‌ای و تخفیف‌های بالای ۵۰ درصد باعث تداوم خرید و سفارش مشتریان می‌شود. در سال‌های اخیر، شگفت‌انگیزها و تخفیف‌ها برای مردم اهمیت بیشتری هم پیدا کردند؛ چون سفره مردم کوچک‌تر و درآمد آن‌ها در مقایسه با هزینه‌ها، کمتر شده است.
دیجی‌کالا با درک این موضوع مهم، در بسیاری از دسته‌بندی‌های کالایی خود از جمله سوپرمارکتی‌ها، روزانه تخفیف‌های ویژه‌ای اعمال می‌کند تا افراد بیشتری بتوانند خریدهای مورد نظر خود را انجام دهند. افزون بر این، در هر ایامی، چندین جشنواره فصلی و مناسبتی از این فروشگاه را شاهد هستیم که هم سود فروشنده و هم خرید ارزان و مناسب مشتری را در پی دارند.
به همین دلیل است که گاها سفارش‌های عجیبی در دیجی‌کالا ثبت می‌شود. مثلا، یک دختر خانم تمام جهیزیه خود را از دیجی‌کالا سفارش می‌دهد یا در خریدهایی شاهد سفارش دادن چند صد تایی از یک کالا هستیم.
مجموع این تفاوت‌ها و مزایای رقابتی باعث شدند دیجی‌کالا به بزرگ‌ترین و بهترین مارکت‌پلیس خرده‌فروشی آنلاین ایران و منطقه تبدیل شود و مارکت‌پلیس‌های دیگر در پی تقلید و پیروی از عملکرد آن باشند. در پایان از شما دعوت می‌کنیم تا ویدیوی زیر در ارتباط با همین مقاله را مشاهده کنید.
نوشته مزایا و مقایسه مارکت‌پلیس دیجی‌کالا با نمونه‌های داخلی و منطقه‌ای اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.
