وقتی حرف از فناوریهای روز دنیا به میان میآید، غولهایی خودنمایی میکنند که هر یک برای قویتر نشان دادن خود تلاش میکنند و از آنجایی که برتری از نظر فناوری میتواند عواید زیادی را برای آن کشور به دنبال داشته باشد، رقابت بر سر این موضوع بالا میگیرد.
مجله Economist در جدیدترین نسخه خود به این نوع رقابتها پرداخته است.
محصولات اپل در کالیفرنیا طراحی و در چین مونتاژ شد. در دههای که گذشت، واژههایی که در پشت آیفون نقش بست، مقدمهای برای توافق بین دو اقتصاد بزرگ جهان شد به طوری که آمریکا از نظر فکری و چین از نظر بدنه، پروژه را تأمین میکرد. غولهای چینی فناوری جهان از جمله «علیبابا» و «تنسنت» که ارزش بازاری حدود 500 میلیارد دلار دارند، رقیب فیسبوک هستند. چین بزرگترین بازار پرداختهای آنلاین را در دنیا در اختیار دارد و تجهیزات آن به تمام دنیا صادر میشود. این کشور مجهز به پرسرعتترین ابرکامپیوترها بوده و در حال ساخت بزرگترین مرکز تحقیقاتی محاسبات کوآنتومی در دنیاست. سیستم ناوبری ماهوارهای آن که در دست ساخت است، تا سال 2020 با سیستم GPS آمریکا رقابت خواهد کرد.
تحقیقاتی در حال انجام است که محققان انتظار دارند به این نتیجه برسند که سرقت از مالکیت معنوی چین حدود یک تریلیون دلار هزینه به کمپانیهای آمریکایی وارد کرده است که تعرفههای پایین هم شامل آن میشود. اوایل سال جاری، کنگره آمریکا، لایحهای را به منظور توقف کار دولت در تجارت با دو شرکت تلکام چینی شامل هوآوی و ZTE ارائه کرد. رئیس سابق کمپانی «الفابت» که گوگل زیرمجموعهای از این شرکت است، هشدار داده که چین تا سال 2025 در فناوری هوش مصنوعی از آمریکا پیشی خواهد گرفت. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا به طور غیرمنتظرهای، حدود 142 میلیارد دلار سهام شرکت کوآلکام را که یک شرکت آمریکایی تولید تراشه است، با اشاره به ترس از امنیت ملی در مورد رهبری و پیشگامی چین در فناوری اینترنت 5G، توسط رقیب سنگاپوری آن یعنی «برودکام» مسدود کرد.
پای اصلی تمام مبارزهها
برای درک بهتر استراتژی آمریکا باید ابتدا مشکل ایجاد شده را تعریف کرد. این مسئله با توجه به فرهنگ تحقیق علمی برای لذت بردن از باززایی فنی از نظر اقتصاد قارهای رشد سریعی داشتهاند. چین هم از سالها پیش یکی از بزرگترین گروههای دانشمندان هوش مصنوعی بوده است. این کشور بیش از 800 میلیون کاربر اینترنت دارد که آمار آن از سایر کشوهای دیگر بالاتر است؛ به این معنا که اطلاعات بیشتری برای بهدست آوردن هوش مصنوعی جدید مورد استفاد قرار میگیرد. پیشرفتهای فناورانهای که چنین شرایط مساعدی را ایجاد میکنند، به نفع شمار زیادی از مردم و در میان آنها آمریکاییها خواهد بود. آمریکا به دنبال آن است که برای حفظ جایگاه خود، مانع از پیشرفت و حرکت رو به جلوی چین شود و معتقد است که تقسیم کردن اینترنت دستورالعملی برای جهان ضعیفار، ناسازگار و شبهه جنگ محسوب میشود.
در برخی کشورها تلویزیون و اسباببازیها حاکمیت دارند و در برخی دیگر، فناوریهای اطلاعاتی در مرکز توجه قرار دارند. اینها اساس تولید، شبکهسازی و نیروی مخرب سیستمهای پیشرفته جنگی هستند. این بدان معناست که ممکن است یک کشور ممکن است از سوی کشورهای خارجی توسط همین فناوریهای حیاتی تحت فشار قرار گیرد.
به عنوان مثال، در مورد چین، رقبایی که به رژیم استبدادی ظالمانهای پاسخ میدهند به طور فزایندهای خود را جایگزین دموکراسی لیبرال به ویژه در بخشهایی از آسیا قرار میدهند. چین خواستار رسیدن به دنیایی برد- برد است. آمریکا انتخابی ندارد اما فناوری چین را به عنوان ابزاری برای پایانی ناخوشایند نگاه میکند.
سؤال اینجاست که چگونه باید پاسخ داد. مهمترین بخش این پاسخ، به یادآوری دلایلی برای موفقیت آمریکا در دهههای 1950 و 1960 است. برنامههای دولتی با هدف پیشی گرفتن آمریکا از اتحادیه جماهیر شوروی در زمینه فضا، سیستمهای جنگی و سرمایهگذاری متشنج در آموزش، تحقیقات و مهندسی در محدوده وسیعی از فناوریها طراحی شدهاند. این کار در نهایت باعث شد تا جایگاه سیلیکونولی بالاتر رود و رقابتی شدید و انگیزه سرمایهداری سالمی برای کسب درآمد ایجاد شود. در این کار از سیستم مهاجرتی بهره میبرد که پذیرای استعدادهای برتر از هر گوشهای از کره زمین بود.
حدود 60 سال بعد از پرتاب ماهواره، آمریکا به چنین ترکیب مشابهی از سرمایهگذاری عمومی و شرکت خصوصی در پیگیری یک پروژه ملی نیاز دارد.
وقتی چکش جواب میدهد چرا از چاقو استفاده کنیم؟
بخش دیگر پاسخ، بهروزرسانی بخش حفاظت از امنیت ملی برای واقعیتهای تهدیدهای دیجیتالی بالقوه چین است. مسئولیتپذیری کمیته سرمایهگذاری خارجی در آمریکا به عنوان یک آژانس چندگانه مسئولیت بررسی معاملاتی را بر عهده میگیرد که روی وضعیت امنیت ملی تأثیر دارد و این کار باید گسترش یابد بنابراین سرمایهگذاری اقلیت در هوش مصنوعی معتقدند که میتوان به طور کامل و دقیق دستاوردهای این حوزه را مورد بررسی قرار داد. انگلیس با کمک مرکز ارزیابی که قدرت نفوذ به جزئیترین اطلاعات نرمافزارها و سختافزارهای سیستمهای تأمینکننده شبکه تلفن هاوایی را بر عهده دارد، راه خلاقانهای برای کاهش نگرانیهای امنیتی مربوط به چین یافت.
گزارشها حاکی از آن است که دونالد ترامپ از پیش، طرحی را برای جبران انتقال فناوری اجباری رد کرده است اما این کار را تنها به این دلیل انجام داده که مقادیر آن بسیار اندک بوده است. به طور کلی، آمریکاییها به وسایل الکترونیک مصرفی چینی مالیات تحمیل میکنند به عنوان مثال، بدون انجام کاری و برای کسب امنیت ملی به رفاه خود آسیب میرساند. رویکرد ترامپ تنها با اقداماتی که برای فرونشاندن چین انجام میدهد، مشخص میشود نه با کارهایی که برای بهبود شرایط آمریکا انجام میدهد. هزینه دولت فدرال آمریکا در سال 2015 برای کمپانی R&D حدود 0.6 درصد تولید ناخالص ملی بود که یک سوم هزینه آن در سال 1964 میشد. پیشنهاد بودجه رئیسجمهور برای سال 2019 حدود 42.3 درصد کاهش در هزینه مخارج غیرقانونی را تا سال 2028 شامل میشود. این مقدار هزینه صرف تحقیقات علمی میشود. با این اوصاف، میتوان به آمریکا حق داد که نگران فناوری چینیها باشد اما آمریکا برای بازگشت به چیزهایی که باعث بزرگ شدن و رشد کردن این کشور شده، هیچ پاسخی ندارد.
