شرکت فضایی بلو اوریجین از ناسا شکایت کرد

بلو اوریجین، شرکت فضایی جف بزوس بنیانگذار آمازون، به‌تازگی شکایتی را در دادگاه فدرال آمریکا علیه ناسا ثبت کرده است.
 
بر اساس این شکایت، بلو اوریجین مدعی شده که ارزیابی‌های ناسا در اعطای قرارداد 2.9 میلیارد دلاری پروژه اعزام فضانوردان به ماه به شرکت رقیب یعنی اسپیس ایکس عادلانه نبوده است.
 
وکلای بلو اوریجین در شکایت خود علیه ناسا نوشتند که این اقدام، اعتراضی است به رفتار ناعادلانه و غیرقانونی ناسا در بررسی پیشنهادهای ارائه‌شده از سوی این شرکت. این اعتراض بلو اوریجین در حالی مطرح شد که ناسا پیشتر با انتخاب اسپیس ایکس، قرادادی را با این شرکت به منظور توسعه سیستم فرود انسان (Human Landing System) برای پروژه آرتمیس خود امضا کرد.
 
این پروژه در راستای برنامه «آپولو» در ده‌های 1960 و 1970 میلادی برای اعزام انسان به کره ماه دنبال می‌شود. جنجال اخیر میان بلو اوریجین و ناسا در حالی شکل گرفت که بسیاری از کارشناسان انتظار داشتند ناسا حداقل دو شرکت را برای طراحی این سیستم فرود انتخاب کند اما در نهایت، تنها اسپیس ایکس برای عقد این قرارداد انتخاب شد.
 
به دنبال این اتفاق، بلو اوریجین در ماه آوریل، اعتراض رسمی‌خود را نسبت به این تصمیم اعلام کرد. اما در ماه گذشته میلادی، دیوان محاسبات آمریکا این اعتراض را نپذیرفت و تصمیم ناسا برای اعطای قراداد سیستم فرود انسان به اسپیس ایکس را تایید کرد.
 
بلو اوریجین نیز در واکنش به این تصمیم، شکایت خود را به دادگاه فدرال آمریکا برد و اعلام کرد که این اعتراض، تلاشی است برای «اصلاح نواقص موجود در فرآیند تصاحب قراداد» سیستم فرود انسان ناسا. بلو اوریجین در ادامه عنوان کرد معقتد است که برای احیای عدالت، ایجاد رقابت و تضمین بازگشتی امن به ماه برای آمریکا، این مسائل می‌بایست پیگیری شوند.
 
ناسا نیز در واکنش به این شکایت عنوان که این موضوع را باری دیگر مورد بازنگری قرار می‌دهد. در بیانیه‌ای که از سوی نمایده ناسا منتشر شده آمده است: ناسا خود را به پروژه ارتمیس و رهبری جهانی در اکتشافات فضایی متعهد می‌داند و این سازمان در اسرع وقت، جزئیات تازه‌ای را در مورد بازگشت به ماه تحت پروژه آرتمیس در سریع‌ترین زمان و امن‌ترین شیوه ممکن ارائه خواهد کرد.
 
جف بزوس در سال 2019 از طرح مفهومی‌ Blue Moon که یک ماه‌نشین محسوب می‌شد، پرده برداشت اما پیشرفت‌های این شرکت در طی سال‌های اخیر، همواره زیر سایه اسپیس ایکس بوده و کمتر دیده شده است. این شرکت چندی پیش در ماه ژوئیه امسال، اولین پرواز سرنشین‌دار خود به فضا را با موشک «نیو شپرد» با موفقیت پشت سر گذاشت. سفری که با حضور جف بزوس و تعدادی از کارمندان بلو اوریجین همراه بود.

دیوان محاسبات آمریکا قرارداد ناسا با اسپیس ایکس بر سر فرودگر ماه را تایید کرد

 
دیوان محاسبات دولت آمریکا (GAO) اعتراض بلو اوریجین به ناسا مبنی بر اعطای قرارداد انحصاری فرودگر ماه به شرکت اسپیس ایکس را رد کرد. این سازمان می‌گوید ناسا در زمان انتخاب اسپیس ایکس هیچ قانون یا مقرراتی را زیر پا نگذاشته است.
 
دیوان محاسبات آمریکا اعتراض بلو اوریجین و دینتیکس به ناسا در موضوع قرارداد انحصاری فرودگر ما راه را رد کرد. «کنت پاتون»، مقام ارشد GAO در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ناسا در هنگام تصمیم‌گیری برای اعطای انحصاری این قرارداد قانون یا مقررات تدارکات را نقض نکرده است. ارزیابی هر سه پیشنهاد به شکلی معقولانه و منطبق با قانون تدارکات و شرایط اطلاعیه‌های قرارداد صورت گرفته است.»
 
با این حساب، حکم GAO از تصمیم ناسا در ماه آوریل برای عقد قرارداد ۲.۹ میلیارد دلاری با اسپیس ایکس حمایت می‌کند. اسپیس ایکس در این مسیر با بلو اوریجین و دینتیکس رقابت کرد و انتظار می‌رفت که ناسا با دو شرکت همکاری داشته باشد. ولی تخصیص بودجه پایین به این سازمان باعث شد آن‌ها فقط پیشنهاد یک شرکت را قبول کنند.
 
 
ناسا در واکنش به تصمیم دیوان محاسبات گفت تصمیم GAO به آن‌ها اجازه می‌دهد تا بالاخره پس از ۵۰ سال زمان‌بندی اولین ماموریت سرنشین‌دار برای فرود روی ماه را آماده کنند: «ناسا در کمترین زمان ممکن اطلاعات جدیدی را پیرامون مسیر برنامه آرتمیس، سیستم فرود انسانی و بازگشت بشر به ماه منتشر خواهد کرد. ما با دولت بایدن و کنگره همکاری خواهیم کرد تا از دریافت بودجه کافی و مناسب برای بازگرداندن کشور به ماه با همکاری شرکای تجاری آمریکایی‌مان اطمینان حاصل کنیم.»
 
سخنگوی بلو اوریجین می‌گوید این شرکت همچنان باور دارد که تصمیم ناسا دارای مشکلات اساسی بوده است، اما GAO به خاطر حوزه قضایی محدود خود نتوانسته تمامی پرونده‌ها را بررسی کند: «ما هنوز اصرار داریم که همکاری با دو شرکت برای سیستم فرود انسانی بهترین راهکار ممکن است.»
 
اسپیس ایکس و دینتیکس هنوز به درخواست رسانه‌ها برای اظهارنظر واکنش رسمی نشان نداده‌اند.

جف بزوس برای دریافت قرارداد سفر به ماه، ۲ میلیارد دلار هزینه‌های ناسا را پوشش می‌دهد

 
جف بزوس که سه‌شنبه هفته پیش برای اولین بار به فضا رفت، حالا به ناسا پیشنهاد داده که اگر برای ساخت فضاپیمای فرود فضانوردان روی ماه با بلو اوریجین قرارداد ببندد، حداکثر ۲ میلیارد دلار از هزینه‌های آن‌ها را پوشش خواهد داد.
 
بزوس در نامه‌ای به «بیل نلسون»، رئیس ناسا گفته بلو اوریجین می‌تواند طی چند سال تا حداکثر ۲ میلیارد دلار از هزینه‌های این سازمان را پوشش دهد و حتی هزینه یک ماموریت مداری را بپردازد تا فناوری خود را محک بزند. در عوض، ناسا باید با این شرکت قرارداد ببندد تا مسئولیت ارسال فضانورد به ماه را برعهده بگیرد.
 
موسس بلو اوریجین می‌گوید: «ناسا به خاطر محدودیت بودجه کوتاه مدت از استراتژی اولیه خود مبنی بر همکاری دوگانه با شرکت‌ها دور شده، ولی این راهکار مشکل موجود را برطرف می‌کند. ماموریت‌های کوتاه مدت و بلندمدت ناسا برای رفتن به ماه بدون وجود رقابت دچار تاخیر می‌شوند و در نهایت هزینه بیشتری به دنبال خواهند داشت که همسو با منافع ملی ما نیست.»
 
سخنگوی ناسا با اعلام آگاهی از دریافت نامه بزوس از اظهارنظر در این باره خودداری کرد. این شرکت پیش‌تر از ناسا شکایت و این سازمان را به سوگیری غیرمنصفانه برای اعطای قرارداد به اسپیس ایکس متهم کرده بود. «دفتر جوابگویی دولت آمریکا» (GAO) هنوز در خصوص این پرونده تصمیم‌گیری نکرده و قرار است رای خود را در اوایل ماه اوت اعلام کند. با این حال، بعید به نظر می‌رسد که بلو اوریجین موفقیتی در این پرونده داشته باشد.
 
ناسا قبل از انتخاب اسپیس ایکس از شرکت‌ها خواسته بود طرح فضاپیمای بازگشت به ماه خود را پیشنهاد کنند. فرودگر ماه بلو اوریجین «بلو مون» نام دارد که در این رقابت نتوانست رضایت ناسا را جلب کند. در نهایت قرار شد اسپیس ایکس طی یک قرارداد ۲.۹ میلیارد دلاری فضاپیمایی بسازد تا فضانوردان را از طریق برنامه آرتمیس در سال ۲۰۲۴ به ماه برگرداند.

بلو اوریجین برای پرواز جف بزوس به فضا از اداره هوانوردی آمریکا مجوز گرفت

 
اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) به موشک جدید بلو اوریجین که قرار است ۲۹ تیر جف بزوس را به فضا بفرستد، مجوز داد. بزوس به همراه برادرش سوار کپسول نیو شپرد می‌شود و در کنار ۴ نفر دیگر به ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری زمین می‌رود.
 
بلو اوریجین برای دریافت مجوز نیو شپرد باید عملکرد سخت‌افزاری و نرم‌افزاری این کپسول را در آزمایش NS-15 به تاریخ ۱۴ آوریل ۲۰۲۱ به اثبات می‌رساند. این شرکت حالا با مجوز FAA می‌تواند سرنشینان خود را به بالاتر از مرز شناخته‌شده فضا موسوم به خط «کارمان» ببرد. بوستر بلو اوریجین در نهایت از نیو شپرد جدا می‌شود و به زمین برمی‌گردد، ولی خود کپسول همچنان بالا می‌رود تا در نهایت به فضا برسد. آن‌گاه ارتفاع خود را کم می‌کند و با سه چتر نجات فرود می‌آید.
 
ریچارد برانسون چند روز پیش با پیشی گرفتن از جف بزوس به اولین میلیاردری تبدیل شد که به فضا رفته است. البته بلو اوریجین قبول نداشت که ویرجین گلکتیک واقعا به فضا می‌رود، چون برانسون تقریبا تا ارتفاع ۸۶ کیلومتری بالا رفت و از خط کارمان نگذشت. ولی در هر حال، جف بزوس انجام این ماموریت را به او تبریک گفت.
 
نقطه مشترک ویرجین گلکتیک و بلو اوریجین این است که هیچ‌کدام از آن‌ها مسافران خود را به مدار زمین نمی‌برند. ولی اسپیس ایکس وعده داده که در دنباله سال یک پرواز مداری واقعی را برای مسافران این شرکت تدارک ببیند. با توجه به تجهیزات و کارکردهای متفاوت هر یک از این شرکت‌ها، قیمت صندلی آن‌ها هم متفاوت است.
 
مسافران ویرجین گلکتیک برای رزرو هر صندلی باید ۲۵۰ هزار دلار پول بپردازند. کسانی که می‌خواهند با فضاپیمای نیو شپرد به فضا بروند احتمالا باید ۵۰۰ هزار دلار پول کنار بگذارند و طرفداران اسپیس ایکس هم برای یک سفر ۱۰ روزه به ایستگاه فضایی بین‌المللی باید رقم هنگفت ۵۵ میلیون دلاری را پرداخت کنند.

جدال میان بلو اوریجین و ویرجین گلکتیک؛ از سفرهای فضایی تا پلتفرم توییتر

1.jpg
 
 
رقابت میان میلیاردرهای جهان در هر حوزه‌ای دیدنی است و حال اگر این رقابت «فرازمینی» باشد و به عرصه فضا کشیده شود، دیدنی‌تر و داغ‌تر هم خواهد بود.
 
اگرچه دارایی ریچارد برانسون با جف بزوس، ثروتمندترین مرد جهان چند ده میلیارد دلار فاصله دارد، اما او شرکتی را تحت عنوان ویرجین گلکتیک هدایت می‌کند که اکنون به رقیبی جدی برای بلو اوریجین، شرکت فضایی جف بزوس تبدیل شده است.
 
بلو اوریجین و ویرجین گلکتیک سعی دارند تا شرایطی را فراهم کنند که هر انسانی بتواند رویای سفر به فضا را که البته چندان هم ارزان نخواهد بود، تجربه کند. چندی پیش جف بزوس، مالک بلو اوریجین اعلام کرد که در تاریخ 20 ژوئیه (29 تیرماه) مسافر فضا خواهد شد.
 
اما ریچارد برانسون دیروز یعنی 11 ژوئیه (20 تیرماه) به فضا سفر کرد تا این افتخار را ابتدا برای شرکت ویرجین گلکتیک و شخص خود ثبت کند. با این حال، بلو اوریجین که نتوانست زودتر از ویرجین گلکتیک، جف بزوس را به فضا بفرستد، اخیرا در واکنش به این خبر که چندان به مذاق مدیران این شرکت خوش نیامد، با اظهارنظرها و توییت‌هایی، در صدد کم‌اهمیت جلوه دادن سفر فضایی وریجین گلکتیک برآمد.
 
بلو اوریجین علناً از بخش‌های مختلف این سفر فضایی ایراد گرفت و علاوه بر اشاره به پایین بودن حداکثر ارتفاع قابل پیمایش توسط فضاپیمای اسپیس‌شیپ 2 ویرجین گلکتیک، حتی به اندازه پنجره‌های این فضاپیما نیز رحم نکرد و آن‌ها را برای چنین سفری، کوچک دانست.
 
باب اسمیت، مدیر بلو اوریجین نیز اخیرا در مصاحبه‌ای ضمن آرزوی موفقیت برای برانسون، به کنایه عنوان کرد که او در واقع به فضا سفر نمی‌کند؛ آن‌ها از خط کارمان عبور نمی‌کنند و این یک تجربه متفاوت با یک سفر فضایی خواهد بود.
 
خط کارمان یک خط فرضی است که در ارتفاع تقریبی 100 کیلومتری زمین ترسیم شده و مرزی است که توسط فدراسیون بین‌المللی هوانوردی به عنوان مرز فضا تعیین شده است. به گفته بلو اوریجین، فضاپیمای نیو شپرد این شرکت از خط کارمان عبور می‌کند و سرنشینان حس بی‌وزنی را تجربه خواهند کرد.
 
این در حالی است که طبق گفته ویرجین گلکتیک، فضاپیمای اسپیس‌شیپ 2 تا ارتفاع 88.5 کیلومتری زمین بالا خواهد رفت و این یعنی از خط کارمان عبور نخواهد کرد. البته طبق تعریفی که توسط دولت آمریکا از لبه فضا ارائه شده، این ارتفاع جزو فضا محسوب می‌شود. بنابراین، هر دو شرکت ادعا می‌کنند که به فضا سفر می‌کنند؛ تفاوت تنها در معیار و نهاد تعیین‌کننده مرز فضاست.
 
همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، بلو اوریجین چند روز قبل با انتشار یک نمودار مقایسه‌ای، فضاپیمای این شرکت با فضاپیمای ویرجین گلکتیک را از زوایای مختلف بررسی و مقایسه کرد. در اینجا اندازه پنجره‌ها، نوع فضاپیما، سیستم فرار و دیگر فاکتورها لحاظ شده است.
 
2.jpg
بلو اوریجین در این باره می‌گوید: از همان ابتدا، فضاپیمای نیو شپرد به منظور عبور از خط کارمان طراحی شده بود، بنابراین هیچ یک از فضانوردانمان علامت ستاره را کنار نام خود ندارند. در این توییت، بلو اوریجین طعنه‌ای به سرنشینان فضاپیمای اسپیس‌شیپ2 ویرجین گلکتیک زد و به طور تلویحی گفت که نمی‌توان آن‌ها را فضانورد نامید. همچنین در بخش دیگری از این توییت عنوان شده که فضا برای 96 درصد از جمعیت جهان، از ارتفاع 100 کیلومتری آغاز می‌شود.
 
وقتی از این شرکت در این باره که آمار 96 درصد از چه منبع به دست آمده، سوال شد، سخنگوی بلو اوریجین اعلام کرد که آنها برای رسیدن به این عدد، جمعیت امریکا را از جمعیت جهان کم کردند چراکه تنها آمریکاست که فاصله متفاوتی را برای خط کارمان و ورود به فضا تعیین کرده است.
 
سخنگوی این شرکت گفت: «نیروی هوایی ارتش آمریکا تنها نهاد دولتی در جهان است که ارتفاع پایین‌تر را به عنوان مرز فضا تعیین کرده است.» این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که بلو اوریجین یک شرکت آمریکایی است و باید تابع قوانین این کشور باشد.
 
البته ویرجین گلکتیک واکنش فوری را در قبال توییت‌های شرکت رقیب نشان نداد. اما نیکولا پسیل، از خلبانان ویرجین گلکتیک با انتشار توییت‌هایی که بعداً حذف شد، اعلام کرد که این بحث و جدل بر سر خط کارمان بسیار کودکانه است و پرداختن به آن نیز جای تاسف دارد.
 
این تقابل میان بلو اوریجین و ویرجین گلکتیک، جدیدترین مورد از تقابل میان این دو شرکت پیشرو در عرصه علوم فضایی محسوب می‌شود که قصد دارند صاحبان میلیاردر خود را به فضا بفرستند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، اقدام اخیر ویرجین گلکتیک در اعزام برانسون به فضا قبل از اعزام جف بزوس، تلاشی برای قدرت‌نمایی این شرکت در مقابل یاران بزوس بوده است.
 
گفتنی است چندی پیش وقتی از برانسون، این سوال پرسیده شد که آیا به دنبال رقابت با جف بزوس در حوزه فضا است،  وی عنوان کرد: «جف کی؟- Jeff Who?»؛ دقیقا همان پاسخی که ایلان ماسک در خلال مصاحبه‌ای که از او درباره جف بزوس سوال شد، ارائه کرد.

اعتراض بلو اوریجین به قرارداد ۲.۹ میلیارد دلاری فرودگر آرتمیس ناسا و اسپیس ایکس

 
ناسا شنبه هفته پیش اعلام کرد که طی یک قرارداد ۲.۹ میلیارد دلاری اسپیس ایکس را به «دینتیکس» و «بلو اوریجین» ترجیح داده تا فرودگر ماه پروژه آرتمیس را بسازد. حالا بلو اوریجین علیه این تصمیم شکایتی تنظیم کرده و مدعی است که ناسا ناعادلانه این پروژه را به اسپیس ایکس داده است.
 
سخنگوی شرکت بلو اوریجین، متعلق به جف بزوس می‌گوید ناسا طرح انتخاب سازنده «سیستم فرود انسانی» را به شکلی ناقص پیاده‌سازی کرده و در لحظه آخر ارکان تصمیم‌گیری خود را تغییر داده است: «تصمیم ناسا موجب حذف فرصت رقابت می‌شود، پایگاه تامین را کوچک می‌کند و نه تنها سبب تاخیر در روند پیشرفت‌ها می‌شود، بلکه بازگشت آمریکا به ماه را هم به خطر می‌اندازد.»
 
ناسا معمولا در برنامه‌های بزرگ خود با چند پیمانکار همکاری می‌کند. این رویکرد نه تنها باعث رقابت بین بازیگران بازار می‌شود بلکه ناسا را از تاخیرهای احتمالی در روند کاری برخی شرکت‌ها در امان نگه می‌دارد. به همین خاطر مجوز اولیه برای قرارداد فرودگر ماه پارسال به هر سه شرکت اسپیس ایکس، بلو اوریجین و دینتیکس اعطا شد.
 
«باب اسمیت» مدیرعامل بلو اوریجین می‌گوید: «[ناسا] معمولا عملکرد خوبی در عقد قراردادها دارد، به‌ویژه در ماموریت‌های مهمی مثل بازگرداندن آمریکایی‌ها به سطح ماه. بنابراین احساس کردیم که این اشتباه باید رفع و علاج شود. ما هیچ شانسی برای رقابت نداشتیم و این اتفاق اساسا غیرمنصفانه بود.»
 
قراردادی که اسپیس ایکس به دست آورده به این شرکت مجوز می‌دهد تا با فضاپیمای استارشیپ فضانوردان ناسا را به ماه ببرد. تاکنون اکثر پروازهای آزمایشی استارشیپ با شکست روبرو شده. اما این شرکت با کپسول کرو دراگون تاکنون چند بار فضانوردان را به ایستگاه فضایی رسانده است.
 
اعتراض بلو اوریجین به قرارداد ناسا با اسپیس ایکس دومین تلاش یک شرکت متعلق به جف بزوس برای لغو کردن قراردادهای دولتی است. آمازون پارسال نسبت به قرارداد ۱۰ میلیارد دلاری مایکروسافت با وزارت دفاع آمریکا شکایت داشت که طی پروژه‌ای موسوم به JEDI اعطا شده بود. البته بزوس در آن پرونده کاری از پیش نبرد و قرارداد مربوطه در دست مایکروسافت باقی ماند.