ایران از نظر سرعت اینترنت موبایل و ثابت در چه جایگاهی قرار دارد؟

 
شاخص جهانی Speedtest (دنبال کننده سرعت اینترنت موبایل و ثابت در جهان) نشان می‌دهد که سرعت جهان آنلاین همواره در حال افزایش است. براساس این شاخص، سرعت اینترنت موبایل در کشور ایران عملکرد بهتری نسبت به سرعت اینترنت ثابت در ایران دارد؛ با این حال ایران در این رده‌بندی از لحاظ سرعت اینترنت موبایل، با یک پله سقوط در رده ۸۰ قرار دارد و از لحاظ سرعت اینترنت ثابت هم در جایگاه ۱۳۴ جهان است. در این مطلب نگاهی به گزارش Speedtest درمورد افزایش سرعت در چهار سال گذشته می‌اندازیم.
 
افزایش سرعت اینترنت موبایل و ثابت
به گزارش پیوست، طی یک سال گذشته میانگین سرعت دانلود اینترنت همراه و ثابت جهان به ترتیب ۵۵.۰۷ و ۱۰۷.۵۰ مگابیت بیشتر شده است. براساس شاخص جهانی Speedtest تا جولای ۲۰۲۱، سرعت اینترنت موبایل در مقایسه با جولای سال ۲۰۲۰ حدود ۶۰ درصد (۵۹.۵ درصد) افزایش داشته و سرعت اینترنت ثابت هم حدود ۳۲ درصد (۳۱.۹) درصد در همین بازه زمانی سریع‌تر شده است.

افزایش سرعت اینترنت موبایل و ثابت در یک سال گذشته
اگر بازه زمانی را بزرگ‌تر کنیم، میانگین سرعت اینترنت موبایل در جهان در جولای ۲۰۲۱ نسبت به جولای ۲۰۱۹، حدود ۹۹ درصد، نسبت به سال ۲۰۱۸ حدود ۱۴۱ درصد و در مقایسه با ژوئن ۲۰۱۷ هم که شاخص جهانی Speedtest شروع به کار کرد، ۱۹۴ درصد سریع تر شده است. در دو سال گذشته سرعت دانلود اینترنت همراه تنها در یک بازه دو ماهه فوریه و مارس ۲۰۲۰ روند صعودی نداشته است. پس از این وقفه دو ماهه سرعت دانلود دوباره در آوریل ۲۰۲۰ روند افزایش به خود گرفت اما تا ماه می ۲۰۲۰ طول کشید که کاهش سرعت در آن بازه دو ماهه جبران شود. این دوره زمانی همزمان با قرنطینه‌های کرونا در ۱۹ کشور جهان است.
 
اینترنت ثابت هم در جولای ۲۰۲۱ نسبت به جولای ۲۰۱۹ حدود ۶۸ درصد و نسبت به جولای ۲۰۱۸ و ژوئن ۲۰۱۷ به ترتیب حدود ۱۳۱ و ۱۹۶ درصد سریع‌تر شده است. سرعت اینترنت ثابت هم در ماه مارس ۲۰۲۰ همانند اینترنت همراه کم کاهش یافت. اما دوباره در ماه آوریل ۲۰۲۰ سرعت اینترنت ثابت شروع به رشد کرد.
 
با این حال اطلاعات Speedtest نشان می‌دهد که سرعت اینترنت ثابت در ایران در همین بازه زمانی تغییر چندانی نداشته است و میانگین سرعت از جولای ۲۰۲۰ تا جولای ۲۰۲۱ از «۲۰.۵۸» مگابیت به «۲۱.۳۵» مگابیت بر ثانیه رسیده و ایران بدون تغییر جایگاه، در رتبه ۱۳۴ جهان قرار دارد.
 
سرعت اینترنت موبایل هم با وجود افزایش جزئی تعریف چندانی ندارد و ایران در این رده‌بندی حتی یک پله هم سقوط کرده و به رتبه ۸۰ رسیده است. میانگین سرعت اینترنت موبایل براساس این شاخص از جولای ۲۰۲۰ تا جولای ۲۰۲۱ از «۲۷.۹۱» مگابیت به «۳۲.۳۰» مگابیت بر ثانیه رسیده است.

میانگین سرعت اینترنت موبایل و ثابت در ایران
آمریکا و کانادا جایگاه خود را در بین ۱۰ کشور سریع جهان از دست دادند
کشور‌هایی که ۱۰ جایگاه برتر را در شاخص جهانی Speedtest در اختیار دارند تقریبا ثابت هستند. با این حال این لیست برای اینترنت موبایل و ثابت بسیار متفاوت است و فقط کره جنوبی در هر ۲ لیست در بین ۱۰ کشور برتر قرار دارد.

لیست ۱۰ کشور برتر از نظر سرعت اینترنت موبایل
امارات متحده عربی و کره جنوبی در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ رده‌های اول و دوم را به خود اختصاص دادند و چین و قطر در رده سوم و چهارم این رده‌بندی جابه‌جا شدند. جالب اینکه با وجود افزایش قابل توجه سرعت اینترنت در استرالیا و کانادا در سه سال گذشته، این کشور‌ها در رده‌بندی جهانی سقوط کرده‌اند. تکنولوژی ۵G زمین بازی را به طور کلی دگرگون کرده است و کشور‌های مجهز به تکنولوژی ۵G هم برای حفظ جایگاه خود باید سرمایه‌گذاری در این حوزه را افزایش دهند؛ در غیر این صورت جایگاه خود را به کشور دیگری که سرمایه‌گذاری بیشتری دارد خواهند داد.

لیست ۱۰ کشور برتر از نظر سرعت اینترنت ثابت
رده‌بندی در بخش اینترنت پهن‌باند ثابت تحولات بیشتری نسبت به اینترنت موبایل داشته است. برای مثال کشور موناکو تغییرات زیادی را در این رده‌بندی تجربه کرده است؛ این کشور از رتبه ۶ در سال ۲۰۱۹ به رده دهم در سال ۲۰۲۰ سقوط کرد و حالا در سال ۲۰۲۱ جایگاه اول را در اختیار دارد. سنگاپور در طول این سه سال همواره رده اول یا دوم را در اختیار داشته است و هنگ‌کنگ نیز همیشه در جمع چهار کشور برتر بوده است. رومانی در این سه سال جایگاه پنجم خود را حفظ کرده در حالی که کره جنوبی هر سال در این رده‌بندی سقوط کرده است. شیلی و دانمارک هر دو در سال ۲۰۲۱ به جمع ۱۰ کشور برتر پیوستند و ایالات متحده جایگاه خود را در این رده‌بندی از دست داد.
 
۱۰ کشور برتر اینترنت موبایل و ثابت عملکرد خوبی دارند
در این گزارش بررسی کردیم که آیا کشور‌هایی که در لیست ۱۰ کشور برتر از لحاظ سرعت اینترنت موبایل قرار دارند، در لیست کشور‌های برتر اینترنت ثابت هم قرار دارند و برعکس. برای بررسی این موضوع ما درصد تفاوت سرعت دانلود موبایل را در مقابل سرعت دانلود اینترنت ثابت قرار دادیم. توجه داشته باشید که میانگین جهانی از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ افزایش یافته و لیختن‌اشتاین و موناکو از آنجایی که نمونه کافی برای حضور در هر دو لیست را نداشتند از این مقایسه حذف شدند.

نمودار مقایسه سرعت اینترنت موبایل و ثابت کشور‌های برتر
اکثر کشور‌هایی که در جولای ۲۰۲۱ در لیست ۱۰ کشور برتر اینترنت موبایلی یا ثابت قرار گرفتند در هر دو حوزه عملکرد بهتری نسبت به میانگین جهانی داشتند. کره جنوبی و امارات متحده با سرعت دانلودی ۲۴۰ درصد بهتر از میانگین جهانی و سرعت پهن‌باندی ۷۰ درصد سریع‌تر از میانگین جهانی عملکرد چشمگیری داشتند. سرعت دانلود موبایل در چین ۱۸۰ درصد سریعتر از میانگین جهانی است و سرعت پهن‌باند ثابت این کشور هم ۷۰ درصد سرعتر از میانگین جهانی است. سرعت اینترنت موبایل و ثابت سوییس نزدیک به ۱۰۰ درصد سریعتر از میانگین جهانی است.
 
شیلی و تایلند اما وضعیت متفاوت دارند؛ آمار نشان می‌دهد که این دو کشور با وجود عملکرد بهتر از میانگین در زمینه اینترنت ثابت، در جولای ۲۰۲۱ عملکردی ضعیف‌تر از میانگین جهانی از لحاظ سرعت اینترنت موبایل دارند. استرالیا، بلغارستان، قبرس و عربستان سعودی اما وضعیتشان عکس بود و با وجود اینکه سرعت اینترنت موبایل‌شان بهتر از میانگین بوده اما سرعت اینترنت ثابت‌شان پایین‌تر از میانگین جهانی بوده است.
 
میانگین سرعت دانلود براساس آخرین آمار Speedtest برای اینترنت ثابت ۱۱۰.۲۴ مگابیت و اینترنت موبایل ۵۶.۷۴ مگابیت بر ثانیه است و بر این اساس ایران با سرعت دانلود ۲۱.۳۴ مگابیت برای اینترنت ثابت و ۳۲.۳۰ مگابیت در اینترنت موبایل، فاصله زیادی با میانگین جهانی دارد. با این حال سرعت اینترنت موبایل در ایران عملکرد بهتری نسبت روسیه‌ای دارد که رده ۵۰ اینترنت ثابت را با سرعت دانلود ۹۳.۳۷ مگابیت (حدود چهل مگابیت بیشتر از سرعت ایران) در اختیار دارد.

ایران از نظر سرعت اینترنت موبایل و ثابت در چه جایگاهی قرار دارد؟

 
شاخص جهانی Speedtest (دنبال کننده سرعت اینترنت موبایل و ثابت در جهان) نشان می‌دهد که سرعت جهان آنلاین همواره در حال افزایش است. براساس این شاخص، سرعت اینترنت موبایل در کشور ایران عملکرد بهتری نسبت به سرعت اینترنت ثابت در ایران دارد؛ با این حال ایران در این رده‌بندی از لحاظ سرعت اینترنت موبایل، با یک پله سقوط در رده ۸۰ قرار دارد و از لحاظ سرعت اینترنت ثابت هم در جایگاه ۱۳۴ جهان است. در این مطلب نگاهی به گزارش Speedtest درمورد افزایش سرعت در چهار سال گذشته می‌اندازیم.
 
افزایش سرعت اینترنت موبایل و ثابت
به گزارش پیوست، طی یک سال گذشته میانگین سرعت دانلود اینترنت همراه و ثابت جهان به ترتیب ۵۵.۰۷ و ۱۰۷.۵۰ مگابیت بیشتر شده است. براساس شاخص جهانی Speedtest تا جولای ۲۰۲۱، سرعت اینترنت موبایل در مقایسه با جولای سال ۲۰۲۰ حدود ۶۰ درصد (۵۹.۵ درصد) افزایش داشته و سرعت اینترنت ثابت هم حدود ۳۲ درصد (۳۱.۹) درصد در همین بازه زمانی سریع‌تر شده است.

افزایش سرعت اینترنت موبایل و ثابت در یک سال گذشته
اگر بازه زمانی را بزرگ‌تر کنیم، میانگین سرعت اینترنت موبایل در جهان در جولای ۲۰۲۱ نسبت به جولای ۲۰۱۹، حدود ۹۹ درصد، نسبت به سال ۲۰۱۸ حدود ۱۴۱ درصد و در مقایسه با ژوئن ۲۰۱۷ هم که شاخص جهانی Speedtest شروع به کار کرد، ۱۹۴ درصد سریع تر شده است. در دو سال گذشته سرعت دانلود اینترنت همراه تنها در یک بازه دو ماهه فوریه و مارس ۲۰۲۰ روند صعودی نداشته است. پس از این وقفه دو ماهه سرعت دانلود دوباره در آوریل ۲۰۲۰ روند افزایش به خود گرفت اما تا ماه می ۲۰۲۰ طول کشید که کاهش سرعت در آن بازه دو ماهه جبران شود. این دوره زمانی همزمان با قرنطینه‌های کرونا در ۱۹ کشور جهان است.
 
اینترنت ثابت هم در جولای ۲۰۲۱ نسبت به جولای ۲۰۱۹ حدود ۶۸ درصد و نسبت به جولای ۲۰۱۸ و ژوئن ۲۰۱۷ به ترتیب حدود ۱۳۱ و ۱۹۶ درصد سریع‌تر شده است. سرعت اینترنت ثابت هم در ماه مارس ۲۰۲۰ همانند اینترنت همراه کم کاهش یافت. اما دوباره در ماه آوریل ۲۰۲۰ سرعت اینترنت ثابت شروع به رشد کرد.
 
با این حال اطلاعات Speedtest نشان می‌دهد که سرعت اینترنت ثابت در ایران در همین بازه زمانی تغییر چندانی نداشته است و میانگین سرعت از جولای ۲۰۲۰ تا جولای ۲۰۲۱ از «۲۰.۵۸» مگابیت به «۲۱.۳۵» مگابیت بر ثانیه رسیده و ایران بدون تغییر جایگاه، در رتبه ۱۳۴ جهان قرار دارد.
 
سرعت اینترنت موبایل هم با وجود افزایش جزئی تعریف چندانی ندارد و ایران در این رده‌بندی حتی یک پله هم سقوط کرده و به رتبه ۸۰ رسیده است. میانگین سرعت اینترنت موبایل براساس این شاخص از جولای ۲۰۲۰ تا جولای ۲۰۲۱ از «۲۷.۹۱» مگابیت به «۳۲.۳۰» مگابیت بر ثانیه رسیده است.

میانگین سرعت اینترنت موبایل و ثابت در ایران
آمریکا و کانادا جایگاه خود را در بین ۱۰ کشور سریع جهان از دست دادند
کشور‌هایی که ۱۰ جایگاه برتر را در شاخص جهانی Speedtest در اختیار دارند تقریبا ثابت هستند. با این حال این لیست برای اینترنت موبایل و ثابت بسیار متفاوت است و فقط کره جنوبی در هر ۲ لیست در بین ۱۰ کشور برتر قرار دارد.

لیست ۱۰ کشور برتر از نظر سرعت اینترنت موبایل
امارات متحده عربی و کره جنوبی در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ رده‌های اول و دوم را به خود اختصاص دادند و چین و قطر در رده سوم و چهارم این رده‌بندی جابه‌جا شدند. جالب اینکه با وجود افزایش قابل توجه سرعت اینترنت در استرالیا و کانادا در سه سال گذشته، این کشور‌ها در رده‌بندی جهانی سقوط کرده‌اند. تکنولوژی ۵G زمین بازی را به طور کلی دگرگون کرده است و کشور‌های مجهز به تکنولوژی ۵G هم برای حفظ جایگاه خود باید سرمایه‌گذاری در این حوزه را افزایش دهند؛ در غیر این صورت جایگاه خود را به کشور دیگری که سرمایه‌گذاری بیشتری دارد خواهند داد.

لیست ۱۰ کشور برتر از نظر سرعت اینترنت ثابت
رده‌بندی در بخش اینترنت پهن‌باند ثابت تحولات بیشتری نسبت به اینترنت موبایل داشته است. برای مثال کشور موناکو تغییرات زیادی را در این رده‌بندی تجربه کرده است؛ این کشور از رتبه ۶ در سال ۲۰۱۹ به رده دهم در سال ۲۰۲۰ سقوط کرد و حالا در سال ۲۰۲۱ جایگاه اول را در اختیار دارد. سنگاپور در طول این سه سال همواره رده اول یا دوم را در اختیار داشته است و هنگ‌کنگ نیز همیشه در جمع چهار کشور برتر بوده است. رومانی در این سه سال جایگاه پنجم خود را حفظ کرده در حالی که کره جنوبی هر سال در این رده‌بندی سقوط کرده است. شیلی و دانمارک هر دو در سال ۲۰۲۱ به جمع ۱۰ کشور برتر پیوستند و ایالات متحده جایگاه خود را در این رده‌بندی از دست داد.
 
۱۰ کشور برتر اینترنت موبایل و ثابت عملکرد خوبی دارند
در این گزارش بررسی کردیم که آیا کشور‌هایی که در لیست ۱۰ کشور برتر از لحاظ سرعت اینترنت موبایل قرار دارند، در لیست کشور‌های برتر اینترنت ثابت هم قرار دارند و برعکس. برای بررسی این موضوع ما درصد تفاوت سرعت دانلود موبایل را در مقابل سرعت دانلود اینترنت ثابت قرار دادیم. توجه داشته باشید که میانگین جهانی از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ افزایش یافته و لیختن‌اشتاین و موناکو از آنجایی که نمونه کافی برای حضور در هر دو لیست را نداشتند از این مقایسه حذف شدند.

نمودار مقایسه سرعت اینترنت موبایل و ثابت کشور‌های برتر
اکثر کشور‌هایی که در جولای ۲۰۲۱ در لیست ۱۰ کشور برتر اینترنت موبایلی یا ثابت قرار گرفتند در هر دو حوزه عملکرد بهتری نسبت به میانگین جهانی داشتند. کره جنوبی و امارات متحده با سرعت دانلودی ۲۴۰ درصد بهتر از میانگین جهانی و سرعت پهن‌باندی ۷۰ درصد سریع‌تر از میانگین جهانی عملکرد چشمگیری داشتند. سرعت دانلود موبایل در چین ۱۸۰ درصد سریعتر از میانگین جهانی است و سرعت پهن‌باند ثابت این کشور هم ۷۰ درصد سرعتر از میانگین جهانی است. سرعت اینترنت موبایل و ثابت سوییس نزدیک به ۱۰۰ درصد سریعتر از میانگین جهانی است.
 
شیلی و تایلند اما وضعیت متفاوت دارند؛ آمار نشان می‌دهد که این دو کشور با وجود عملکرد بهتر از میانگین در زمینه اینترنت ثابت، در جولای ۲۰۲۱ عملکردی ضعیف‌تر از میانگین جهانی از لحاظ سرعت اینترنت موبایل دارند. استرالیا، بلغارستان، قبرس و عربستان سعودی اما وضعیتشان عکس بود و با وجود اینکه سرعت اینترنت موبایل‌شان بهتر از میانگین بوده اما سرعت اینترنت ثابت‌شان پایین‌تر از میانگین جهانی بوده است.
 
میانگین سرعت دانلود براساس آخرین آمار Speedtest برای اینترنت ثابت ۱۱۰.۲۴ مگابیت و اینترنت موبایل ۵۶.۷۴ مگابیت بر ثانیه است و بر این اساس ایران با سرعت دانلود ۲۱.۳۴ مگابیت برای اینترنت ثابت و ۳۲.۳۰ مگابیت در اینترنت موبایل، فاصله زیادی با میانگین جهانی دارد. با این حال سرعت اینترنت موبایل در ایران عملکرد بهتری نسبت روسیه‌ای دارد که رده ۵۰ اینترنت ثابت را با سرعت دانلود ۹۳.۳۷ مگابیت (حدود چهل مگابیت بیشتر از سرعت ایران) در اختیار دارد.

جدیدترین گزارش Speedtest از کاهش سرعت اینترنت ثابت در ایران خبر می‌دهد

 
اسپیدتست ماهانه گزارشی درباره وضعیت سرعت اینترنت در کشورهای مختلف منتشر می‌کند و حالا شاهد انتشار جدیدترین گزارش آن برای ژوئیه ۲۰۲۱ هستیم. طبق این گزارش، سرعت اینترنت ثابت در ایران کاهش پیدا کرده، اما سرعت اینترنت موبایل بیشتر شده است.
 
بر اساس گزارش ماه ژوئیه، میانگین سرعت اینترنت ثابت در جهان افزایش داشته اما میانگین سرعت اینترنت موبایل اندکی کاهش را تجربه کرده است. میانگین سرعت اینترنت ثابت جهانی در این ماه به ۱۰۷.۵۰ مگابیت بر ثانیه رسیده که بالاتر از ۱۰۶.۶۱ مگابیت بر ثانیه گزارش قبلی است.
 
 
میانگین سرعت اینترنت ثابت و موبایل جهان در ژوئیه ۲۰۲۱
با این وجود، میانگین سرعت اینترنت موبایل در دنیا کاهش داشته و از ۵۵.۳۴ مگابیت بر ثانیه در ماه ژوئن، به ۵۵.۰۷ مگابیت بر ثانیه رسیده است.
 
به سراغ سرعت اینترنت ثابت در ایران در ماه ژوئیه می‌رویم. طبق جدیدترین گزارش اسپیدتست، این سرعت در کشورمان کاهش داشته و از ۲۲.۰۲ مگابیت بر ثانیه به ۲۱.۰۴ مگابیت بر ثانیه رسیده است. با این کاهش سرعت، رتبه ایران در جدول کاهش ۱ پله‌ای داشته و در رتبه ۱۳۴ جهان قرار گرفته است.
 
میانگین سرعت اینترنت ثابت در ایران ژوئیه ۲۰۲۱
در سطح جهان همچنان موناکو با سرعت ۲۵۶.۷۰ مگابیت بر ثانیه در صدر جدول قرار دارد. در رتبه‌های دوم و سوم به ترتیب سنگاپور و هنگ‌کنگ با سرعت ۲۵۶.۰۳ و ۲۴۸.۵۹ مگابیت بر ثانیه به چشم می‌خورند. تایلند با سه رتبه صعود و با سرعت ۲۱۶.۱۶ مگابیت بر ثانیه در رتبه چهارم قرار دارد و در رتبه پنجم هم رومانی با سرعت ۲۱۵.۳۰ مگابیت بر ثانیه خودنمایی می‌کند.
 
 
بالاترین سرعت اینترنت ثابت در ژوئیه ۲۰۲۱
برخلاف اینترنت ثابت، سرعت اینترنت موبایل در کشورمان در ماه ژوئیه افزایش داشته و از ۳۱.۰۶ مگابیت بر ثانیه به ۳۱.۶۵ مگابیت بر ثانیه رسیده. با وجود چنین موضوعی، رتبه ایران در جدول با کاهش ۱ پله‌ای به ۷۹ رسیده است.
 
 
میانگین سرعت اینترنت موبایل در ایران در ژوئیه ۲۰۲۱
در سطح جهان تغییری در رتبه‌های اول تا سوم ایجاد نشده و همچنان شاهد قرارگیری امارات متحده عربی، کره جنوبی و قطر در این رتبه‌ها هستیم. سرعت اینترنت موبایل در این کشورها به ترتیب برابر ۱۹۰.۰۳، ۱۸۹.۲۰ و ۱۷۰.۷۷ مگابیت بر ثانیه است.
 
 
بالاترین سرعت اینترنت موبایل در ژوئیه ۲۰۲۱
در رتبه چهارم چین با دو پله صعود به چشم می‌خورد. سرعت اینترنت موبایل در این کشور به ۱۵۷.۷۲ مگابیت بر ثانیه می‌رسد. قبرس همچنان در رتبه پنجم جدول قرار دارد و سرعت ۱۵۴.۱۳ مگابیت بر ثانیه را در اختیار شهروندانش قرار می‌دهد.

علت اختلالات این روزهای آنتن و اینترنت موبایل

به دنبال قطعی آنتن و اینترنت تلفن‌های همراه همزمان با قطعی برق، گزارش وضعیت پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های تلفن همراه منتشر شد که نشان می‌دهد بیش از نیمی از این سایت‌ها فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان نامطلوب هستند.
 
 افزایش مصرف برق در این روزهای گرما، منجر به قطعی‌های مکرر در شهرهای مختلف کشور شده و این موضوع، قطعی‌ آنتن‌های موبایل و اینترنت را هم به دنبال داشته است. از آنجایی که باتری‌های سایت‌های BTS، وظیفه تاب‌آوری برای تامین برق تجهیزات و آنتن را دارند که البته تاب‌آوری سایت‌ها به بازه دو تا چهار ساعته محدود است و اگر قطعی برق ادامه پیدا کند، این سایت‌ها هم خاموش می‌شوند.  
 
محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- هفته گذشته به دلیل مشکلات ایجادشده بر اثر قطعی برق و تاثیر آن بر آنتن‌های تلفن همراه، از مردم عذرخواهی کرد. پس از آن، او در کانال تلگرامی، خود نوشت: پس از وقوع سیلاب‌های گسترده در سال ۱۳۹۸ و نیز رخدادهای زلزله، آسیب‌پذیری شبکه‌ی ارتباطی کشور در برابر قطع برق، بیش از پیش نمایان شد. عدم رعایت استانداردها در بخش برق پشتیبان سایت و به ویژه در باتری و UPSها عیان بود. کارگروهی از یک سال قبل در سازمان تنظیم مقررات، مامور آسیب‌شناسی، صدور دستورالعمل‌ها و نظارت بر اقدامات اپراتورها در این زمینه شد. به منظور شفاف‌سازی اشکالات در شرایط کنونی و اقدامات در حال انجام و انعکاس تلاش‌های جمعی برای حل مشکل، گزارش تفصیلی سازمان تنظیم مقررات را منتشر می‌کنم.
 
۵۷۶ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان نامطلوب هستند
 
مرکز مانیتورینگ شبکه ارتباطی در دفتر نظارت بر خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، گزارش آخرین وضعیت پایداری منابع تغذیه پشتیبان سایت‌های اپراتورها را منتشر کرده است. این گزارش که مربوط به سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان ۱۱۹۷ سایت در ۹ ماه اخیر می‌شود، به تفکیک شامل ۵۵۳ سایت همراه اول، ۳۹۷ سایت ایرانسل، ۱۹۹ سایت رایتل و ۴۸ سایت های‌وب جهت سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان این سایت‌ها می‌شود. بررسی رگولاتوری نشان می‌دهد از این تعداد سایت، ۵۷۶ سایت در وضعیت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند.
 
بررسی و تحلیل گزارش‌های بازدیدهای انجام‌شده در راستای سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های اپراتور همراه اول نشان می‌دهد که از ۵۵۳ سایت بازدیدشده، ۲۵۸ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۲۹۵ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند. همچنین از ۳۹۷ سایت بازدیدشده اپراتور ایرانسل، ۲۰۳ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۱۹۴ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند.
 
بررسی سایت‌های رایتل نیز نشان می‌دهد از ۱۹۹ سایت بازدیدشده، ۱۳۴ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۲۲ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند. همچنین در مورد اپراتور های‌وب‌، از میان ۴۸ سایت بازدیدشده،‌ ۲۶ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۲۲ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند.
 
 
با توجه به آمار و اطلاعات، بیشترین خرابی باتری‌های پشتیبان به ترتیب در استان‌های تحت پوشش منطقه جنوب رگولاتوری (استان‌های فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد)، منطقه جنوب شرق (استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بندرعباس) و شمال غرب (استان‌های زنجان، قزوین و گیلان) است.
 
پیگیری از اپراتورهای تلفن همراه جهت رفع خرابی و یا جایگزینی باتری‌های پشتیبان سایت‌ها، با ۲۳۶ مکاتبه انجام‌شده با اپراتورها و ۳۴ جلسه برگزارشده با آنها انجام شده و برای رفع مشکل خرابی باتری‌های پشتیبان توسط اپراتورهای تلفن همراه، از ۵۷۶ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب، تاکنون نسبت به رفع مشکل ۱۱۲ سایت اقدام شده و رفع خرابی سایر سایت‌ها نیز در حال پیگیری است.
 
بازدید جهت سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های DSLAM شرکت مخابرات ایران نیز حاکی از آن است که از بازدید ۱۳۲ تجهیز در این شبکه، ۶۵ مرکز دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب، ۴۳ مرکز فاقد باتری پشتیبان و ۲۴ مرکز دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند و پیگیری از شرکت مخابرات ایران، از طریق مکاتبه و برگزاری جلسه به‌منظور رفع مشکل خرابی باتری‌ها و یا جایگزینی باتری‌های پشتیبان برای مراکز بازدیدشده در حال انجام است.
 
با توجه به قطعی‌های اخیر در شبکه سراسری برق بدون اعلام قبلی، چالش‌های جدی در حوزه پایداری شبکه ارتباطی کشور و همچنین موضوع پایداری باتری پشتیبان سایت‌ها ( هنگامی که باتری در حال شارژ شدن است، اگر برق ورودی قطع شود، عمر مفید باتری و تعداد charge and discharge cycle کاهش می‌یابد) که این موضوع منجر به عدم ارائه سرویس‌های مناسب در حوزه تلفن همراه به مشترکین شده است. بنابراین رگولاتوری از شرکت توانیر خواسته که به‌منظور برنامه‌ریزی و اقدامات پیشگیرانه توسط اپراتورهای تلفن همراه از طریق مدیریت تخصیص بهینه منابع پشتیبان نیروی تغذیه برق برای سایت‌های کل کشور، برنامه زمان‌بندی قطعی برق در سطح کشور به تفکیک استان و منطقه برای بازه زمانی اعلام شود.
 
نحوه مانیتورینگ قطعی در شبکه برق
 
به دلیل عدم وجود ابزار لازم جهت تشخیص دلایل ایجاد اختلال (از جمله مشکل در لینک‌های انتقال، مشکل در سخت‌افزار سایت، بروز قطع برق، ناپایداری باتری پشتیبان سایت و...) در شبکه اپراتورهای ارتباطی، امکان تشخیص دقیق قطعی‌ها و مدت زمان آن در شبکه ارتباطی اپراتورهای سیار وجود ندارد. قطعی‌های گسترده برق روی شاخص دسترس‌پذیری ( Availability) نسل‌های مختلف شبکه تاثیرگذار است، اما به دلیل وجود سیاست‌های مختلف در مواجهه با قطعی برق، وجود باتری‌های پشتیبان و تاثیر سایر عوامل به جز قطع برق روی این شاخص، تفکیک و تمییز بروز قطع برق توسط این شاخص با خطای بالا مواجه می‌شود و قطعی‌های برق اخیر بسیار گسترده و طولانی‌مدت بوده است.
 
وضعیت گراف شاخص Availability شرکت ارتباطات سیار، تاثیر قطعی شبکه برق را نشان می‌دهد. با شروع قطعی‌ها در هر روز شاخص Availability بعد از اتمام شارژ باتری‌های پشتیبان سایت‌ها در هر استان کاهش یافته و پس از اتصال مجدد برق، مجدداً این شاخص افزایش می‌یابد. این رفتار که در پی قطعی‌های مکرر و متعدد در هر روز طی یک هفته گذشته ایجاد شده، منجر به کاهش میانگین شاخص Availability اپراتور همراه اول در سطح کشور شده است. این شاخص در استان‌های گلستان، ایلام، کردستان و سیستان طی یک هفته گذشته و بعد از قطعی‌های مکرر برق دارای مقادیر بسیار پایین و وضعیت نامطلوبی بوده است.
 
وضعیت گراف شاخص Availability شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل نیز از تأثیر واضح قطعی‌های مکرر و متعدد برق روی مقدار این شاخص حکایت دارد. به نحوی که تغییرات صورت گرفته در مقدار این شاخص منجر به کاهش میانگین آن در سطح کشور شده است. این شاخص در استان‌های البرز و مرکزی طی یک هفته گذشته مقادیر بسیار پایینی را نشان می‌دهد که حاکی از وضعیت نامطلوب کیفیت سرویس آن اپراتور در پی قطعی‌های سراسری برق است.
 
شرکت خدمات ارتباطی رایتل نیز با وجود نوسازی باتری‌های پشتیبان سایت‌های خود نتوانسته به طور کامل با قطعی‌های متعدد شبکه برق سراسری مقابله کند و در برخی از استان‌ها با کاهش شاخص Availability مواجه شده است. این شاخص در استان‌های اردبیل، آذربایجان غربی و کردستان طی یک هفته گذشته به دلیل قطعی‌های برق حادث شده دارای مقادیر بسیار پایین و وضعیت نامطلوبی بوده است.
 
شرایط بسیار ناپایدار در شبکه ارتباطی کشور محتمل است
 
بررسی شاخص TCH Availability گواهی بر قطعی مکرر برق و اختلال در شبکه اپراتورها در ایام اخیر است. با توجه به بررسی‌های انجام‌شده و گزارشات اخذشده از سامانه‌های نظارتی برخط اپراتورهای تلفن همراه، به وضوح اختلالات ایجادشده در شاخص TCH Availability بر اثر بروز قطعی‌های گسترده برق در سراسر کشور قابل رویت است. تغییرات و آنومالی‌های ایجادشده در روزهای پایانی اردیبهشت ماه در مقایسه با شرایط نرمال هفته‌های ابتدایی این ماه مشکلات و اختلالات شبکه را نشان می‌دهد. این اختلالات در هفته اول خرداد ماه شدت بیشتری گرفته ولی در هفته پایانی خرداد شرایط بهتری دارد. بروز این اختلالات در تیر ماه نیز ادامه داشته که در روزهای اخیر به شدت آن افزوده شده است. با توجه به پیش‌بینی سازمان هواشناسی و قطعی‌های شبکه برق کشور و بررسی وضعیت موجود، شرایط بسیار ناپایدار در شبکه ارتباطی کشور محتمل است.
 
پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های اپراتورهای سیار بسته به نوع سایت، تکنولوژی و سیاست مدیریت انرژی (Power Saving Mode) برای هر سایت، در شرایط ایده‌آل بین ۴۵ دقیقه تا ۲ ساعت است. در این راستا هماهنگی‌های لازم جهت به‌روزرسانی و تجهیز مجدد سایت‌ها به باتری‌های پشتیبان از سمت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی صورت گرفته است. اما در قبال این اقدام، میزان سرقت باتری‌های پشتیبان سایت‌ها نیز در این بازه زمانی به شدت افزایش پیدا کرده و کیفیت پایین باتری‌های داخلی نیز مزید بر ایجاد این بحران شده است. از دیگر دلایل قطع سرویس سایت‌ها در زمان قطع برق، می‌توان به از کار افتادن سیستم سرمایشی سایت‌ها (کولر گازی) و بالا رفتن دمای تجهیزات به ویژه در مناطق مرکزی و جنوبی کشور اشاره کرد.
 
قطعی‌های برق مکرر و طولانی مدت، علاوه بر اینکه موجب کاهش درآمد اپراتورها و دولت از محل ارائه خدمات ارتباطی شده، منجر به بروز آسیب جدی به تجهیزات الکترونیکی اپراتورها نیز شده که در شرایط کنونی تحریم‌ها، تأمین مجدد این تجهیزات مشکلی اساسی است. همچنین بروز اختلال در سطح شبکه ارتباطی کشور به خصوص در ایام برگزاری امتحانات و کلاس‌های مجازی، اعمال دورکاری برای کارمندان، گرایش ماهیت کسب و کارها به سمت مجازی شدن و … صدمات جبران ناپذیری را به آحاد مردم وارد می‌کند.
 
وضعیت موجود اپراتورها در خصوص تامین باتری پشتیبان مراکز و سایت‌ها در جدول زیر آمده است. 
 
 
چالش‌های قطعی‌ مکرر برق و راهکارهای پیشنهادی
 
شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ارتباطی مهمترین چالش‌ها را تاثیر منفی قطعی‌های مکرر برق بر طول عمر باتری‌های پشتیبان (عدم امکان ریکاوری سریع باتری‌ها)، محدودیت در تامین باتری از تولیدکنندگان داخلی، کاهش چشمگیر درآمد اپراتورها بدلیل قطعی‌های مکرر نسبت به قبل از قطعی‌ها، تاثیر دمای هوا بر کارایی باتری‌ها و افزایش هزینه‌ها جهت تامین سیستم خنک‌کننده،‌ خرابی سیستم‌های سرمایش سایت‌ها به دلیل مشکلات برق، افزایش هزینه‌ها و خسارت‌های واردشده به اپراتور به‌دلیل خرابی و جایگزینی باتری پشتیبان بر اثر قطعی مکرر برق و افزایش میزان نارضایتی مشترکان به دلیل قطعی سرویس عنوان کردند.
 
همچنین عدم اعلام و اجرای قطعی برق بر اساس جدول زمان‌بندی اعلامی توسط وزارت نیرو، تاثیر مستقیم قطعی برق بر مراکز مخابراتی، زیرساختی، لینک‌های ارتباطی،‌ تاثیر منفی چشمگیر بر رصد و پایش شبکه در سالن‌های مانیتورینگ و عدم اطلاع آنلاین از وضعیت شبکه با توجه به قطعی برق در مراکز PM اپراتور، سرقت تجهیزات باتری و کابل برق و هزینه‌های سنگین مربوطه، فرسوده بودن تجهیزات بخش پاور، هزینه بالای به‌روزرسانی، نوسازی و نگهداری تجهیزات بخش پاور، بخشی دیگر چالش‌هاست.
 
از دیگر چالش‌ها می‌توان به استفاده دیگران از انشعاب متعلق به مخابرات، اشتباه در کنتورخوانی، قبوض تکراری، تعداد محدود تولیدکننده داخلی و افزایش مکرر قیمت تجهیزات، پایین بودن کیفیت تجهیزات باتری برخی شرکت‌ها، عدم ارائه خدمات پشتیبانی فروش توسط برخی شرکت‌ها و ناهماهنگی در تحویل سوخت تجهیزات دیزل ژنراتور در استان‌ها اشاره کرد. همچنین قیمت بالای برق مصرفی از آنجایی که کلیه ساختمان‌های مخابرات در گروه‌بندی مشترکین (شامل خانگی، کشاورزی، عمومی، صنعت و معدن و سایر مصارف) در گروه سایر مصارف (بالاترین هزینه) محاسبه می‌شوند، در حالیکه ماهیت شبکه مخابراتی، تولیدی است.
 
لزوم اعلام و اجرای قطعی برق بر اساس جدول زمان‌بندی جهت مدیریت تخصیص منابع پشتیبان، تهاتر برق دیزل ژنراتور مراکز مخابراتی با برق شهر، تعامل وزارت نیرو با شرکت‌های سازنده باتری جهت پشتیبانی مالی به‌منظور تامین باتری مورد نیاز و برق‌رسانی بدون وقفه و قطعی به سایت‌ها و به خصوص مراکز داده و سایت‌های اصلی، از راهکارهای رگولاتوری برای مقابله با چالش‌های موجود است.

علت اختلالات این روزهای آنتن و اینترنت موبایل

به دنبال قطعی آنتن و اینترنت تلفن‌های همراه همزمان با قطعی برق، گزارش وضعیت پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های تلفن همراه منتشر شد که نشان می‌دهد بیش از نیمی از این سایت‌ها فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان نامطلوب هستند.
 
 افزایش مصرف برق در این روزهای گرما، منجر به قطعی‌های مکرر در شهرهای مختلف کشور شده و این موضوع، قطعی‌ آنتن‌های موبایل و اینترنت را هم به دنبال داشته است. از آنجایی که باتری‌های سایت‌های BTS، وظیفه تاب‌آوری برای تامین برق تجهیزات و آنتن را دارند که البته تاب‌آوری سایت‌ها به بازه دو تا چهار ساعته محدود است و اگر قطعی برق ادامه پیدا کند، این سایت‌ها هم خاموش می‌شوند.  
 
محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- هفته گذشته به دلیل مشکلات ایجادشده بر اثر قطعی برق و تاثیر آن بر آنتن‌های تلفن همراه، از مردم عذرخواهی کرد. پس از آن، او در کانال تلگرامی، خود نوشت: پس از وقوع سیلاب‌های گسترده در سال ۱۳۹۸ و نیز رخدادهای زلزله، آسیب‌پذیری شبکه‌ی ارتباطی کشور در برابر قطع برق، بیش از پیش نمایان شد. عدم رعایت استانداردها در بخش برق پشتیبان سایت و به ویژه در باتری و UPSها عیان بود. کارگروهی از یک سال قبل در سازمان تنظیم مقررات، مامور آسیب‌شناسی، صدور دستورالعمل‌ها و نظارت بر اقدامات اپراتورها در این زمینه شد. به منظور شفاف‌سازی اشکالات در شرایط کنونی و اقدامات در حال انجام و انعکاس تلاش‌های جمعی برای حل مشکل، گزارش تفصیلی سازمان تنظیم مقررات را منتشر می‌کنم.
 
۵۷۶ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان نامطلوب هستند
 
مرکز مانیتورینگ شبکه ارتباطی در دفتر نظارت بر خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، گزارش آخرین وضعیت پایداری منابع تغذیه پشتیبان سایت‌های اپراتورها را منتشر کرده است. این گزارش که مربوط به سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان ۱۱۹۷ سایت در ۹ ماه اخیر می‌شود، به تفکیک شامل ۵۵۳ سایت همراه اول، ۳۹۷ سایت ایرانسل، ۱۹۹ سایت رایتل و ۴۸ سایت های‌وب جهت سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان این سایت‌ها می‌شود. بررسی رگولاتوری نشان می‌دهد از این تعداد سایت، ۵۷۶ سایت در وضعیت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند.
 
بررسی و تحلیل گزارش‌های بازدیدهای انجام‌شده در راستای سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های اپراتور همراه اول نشان می‌دهد که از ۵۵۳ سایت بازدیدشده، ۲۵۸ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۲۹۵ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند. همچنین از ۳۹۷ سایت بازدیدشده اپراتور ایرانسل، ۲۰۳ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۱۹۴ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند.
 
بررسی سایت‌های رایتل نیز نشان می‌دهد از ۱۹۹ سایت بازدیدشده، ۱۳۴ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۲۲ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند. همچنین در مورد اپراتور های‌وب‌، از میان ۴۸ سایت بازدیدشده،‌ ۲۶ سایت دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب و ۲۲ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند.
 
 
با توجه به آمار و اطلاعات، بیشترین خرابی باتری‌های پشتیبان به ترتیب در استان‌های تحت پوشش منطقه جنوب رگولاتوری (استان‌های فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد)، منطقه جنوب شرق (استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بندرعباس) و شمال غرب (استان‌های زنجان، قزوین و گیلان) است.
 
پیگیری از اپراتورهای تلفن همراه جهت رفع خرابی و یا جایگزینی باتری‌های پشتیبان سایت‌ها، با ۲۳۶ مکاتبه انجام‌شده با اپراتورها و ۳۴ جلسه برگزارشده با آنها انجام شده و برای رفع مشکل خرابی باتری‌های پشتیبان توسط اپراتورهای تلفن همراه، از ۵۷۶ سایت فاقد باتری پشتیبان و یا دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب، تاکنون نسبت به رفع مشکل ۱۱۲ سایت اقدام شده و رفع خرابی سایر سایت‌ها نیز در حال پیگیری است.
 
بازدید جهت سنجش میزان پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های DSLAM شرکت مخابرات ایران نیز حاکی از آن است که از بازدید ۱۳۲ تجهیز در این شبکه، ۶۵ مرکز دارای باتری پشتیبان با پایداری مطلوب، ۴۳ مرکز فاقد باتری پشتیبان و ۲۴ مرکز دارای باتری پشتیبان با پایداری نامطلوب هستند و پیگیری از شرکت مخابرات ایران، از طریق مکاتبه و برگزاری جلسه به‌منظور رفع مشکل خرابی باتری‌ها و یا جایگزینی باتری‌های پشتیبان برای مراکز بازدیدشده در حال انجام است.
 
با توجه به قطعی‌های اخیر در شبکه سراسری برق بدون اعلام قبلی، چالش‌های جدی در حوزه پایداری شبکه ارتباطی کشور و همچنین موضوع پایداری باتری پشتیبان سایت‌ها ( هنگامی که باتری در حال شارژ شدن است، اگر برق ورودی قطع شود، عمر مفید باتری و تعداد charge and discharge cycle کاهش می‌یابد) که این موضوع منجر به عدم ارائه سرویس‌های مناسب در حوزه تلفن همراه به مشترکین شده است. بنابراین رگولاتوری از شرکت توانیر خواسته که به‌منظور برنامه‌ریزی و اقدامات پیشگیرانه توسط اپراتورهای تلفن همراه از طریق مدیریت تخصیص بهینه منابع پشتیبان نیروی تغذیه برق برای سایت‌های کل کشور، برنامه زمان‌بندی قطعی برق در سطح کشور به تفکیک استان و منطقه برای بازه زمانی اعلام شود.
 
نحوه مانیتورینگ قطعی در شبکه برق
 
به دلیل عدم وجود ابزار لازم جهت تشخیص دلایل ایجاد اختلال (از جمله مشکل در لینک‌های انتقال، مشکل در سخت‌افزار سایت، بروز قطع برق، ناپایداری باتری پشتیبان سایت و...) در شبکه اپراتورهای ارتباطی، امکان تشخیص دقیق قطعی‌ها و مدت زمان آن در شبکه ارتباطی اپراتورهای سیار وجود ندارد. قطعی‌های گسترده برق روی شاخص دسترس‌پذیری ( Availability) نسل‌های مختلف شبکه تاثیرگذار است، اما به دلیل وجود سیاست‌های مختلف در مواجهه با قطعی برق، وجود باتری‌های پشتیبان و تاثیر سایر عوامل به جز قطع برق روی این شاخص، تفکیک و تمییز بروز قطع برق توسط این شاخص با خطای بالا مواجه می‌شود و قطعی‌های برق اخیر بسیار گسترده و طولانی‌مدت بوده است.
 
وضعیت گراف شاخص Availability شرکت ارتباطات سیار، تاثیر قطعی شبکه برق را نشان می‌دهد. با شروع قطعی‌ها در هر روز شاخص Availability بعد از اتمام شارژ باتری‌های پشتیبان سایت‌ها در هر استان کاهش یافته و پس از اتصال مجدد برق، مجدداً این شاخص افزایش می‌یابد. این رفتار که در پی قطعی‌های مکرر و متعدد در هر روز طی یک هفته گذشته ایجاد شده، منجر به کاهش میانگین شاخص Availability اپراتور همراه اول در سطح کشور شده است. این شاخص در استان‌های گلستان، ایلام، کردستان و سیستان طی یک هفته گذشته و بعد از قطعی‌های مکرر برق دارای مقادیر بسیار پایین و وضعیت نامطلوبی بوده است.
 
وضعیت گراف شاخص Availability شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل نیز از تأثیر واضح قطعی‌های مکرر و متعدد برق روی مقدار این شاخص حکایت دارد. به نحوی که تغییرات صورت گرفته در مقدار این شاخص منجر به کاهش میانگین آن در سطح کشور شده است. این شاخص در استان‌های البرز و مرکزی طی یک هفته گذشته مقادیر بسیار پایینی را نشان می‌دهد که حاکی از وضعیت نامطلوب کیفیت سرویس آن اپراتور در پی قطعی‌های سراسری برق است.
 
شرکت خدمات ارتباطی رایتل نیز با وجود نوسازی باتری‌های پشتیبان سایت‌های خود نتوانسته به طور کامل با قطعی‌های متعدد شبکه برق سراسری مقابله کند و در برخی از استان‌ها با کاهش شاخص Availability مواجه شده است. این شاخص در استان‌های اردبیل، آذربایجان غربی و کردستان طی یک هفته گذشته به دلیل قطعی‌های برق حادث شده دارای مقادیر بسیار پایین و وضعیت نامطلوبی بوده است.
 
شرایط بسیار ناپایدار در شبکه ارتباطی کشور محتمل است
 
بررسی شاخص TCH Availability گواهی بر قطعی مکرر برق و اختلال در شبکه اپراتورها در ایام اخیر است. با توجه به بررسی‌های انجام‌شده و گزارشات اخذشده از سامانه‌های نظارتی برخط اپراتورهای تلفن همراه، به وضوح اختلالات ایجادشده در شاخص TCH Availability بر اثر بروز قطعی‌های گسترده برق در سراسر کشور قابل رویت است. تغییرات و آنومالی‌های ایجادشده در روزهای پایانی اردیبهشت ماه در مقایسه با شرایط نرمال هفته‌های ابتدایی این ماه مشکلات و اختلالات شبکه را نشان می‌دهد. این اختلالات در هفته اول خرداد ماه شدت بیشتری گرفته ولی در هفته پایانی خرداد شرایط بهتری دارد. بروز این اختلالات در تیر ماه نیز ادامه داشته که در روزهای اخیر به شدت آن افزوده شده است. با توجه به پیش‌بینی سازمان هواشناسی و قطعی‌های شبکه برق کشور و بررسی وضعیت موجود، شرایط بسیار ناپایدار در شبکه ارتباطی کشور محتمل است.
 
پایداری باتری‌های پشتیبان سایت‌های اپراتورهای سیار بسته به نوع سایت، تکنولوژی و سیاست مدیریت انرژی (Power Saving Mode) برای هر سایت، در شرایط ایده‌آل بین ۴۵ دقیقه تا ۲ ساعت است. در این راستا هماهنگی‌های لازم جهت به‌روزرسانی و تجهیز مجدد سایت‌ها به باتری‌های پشتیبان از سمت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی صورت گرفته است. اما در قبال این اقدام، میزان سرقت باتری‌های پشتیبان سایت‌ها نیز در این بازه زمانی به شدت افزایش پیدا کرده و کیفیت پایین باتری‌های داخلی نیز مزید بر ایجاد این بحران شده است. از دیگر دلایل قطع سرویس سایت‌ها در زمان قطع برق، می‌توان به از کار افتادن سیستم سرمایشی سایت‌ها (کولر گازی) و بالا رفتن دمای تجهیزات به ویژه در مناطق مرکزی و جنوبی کشور اشاره کرد.
 
قطعی‌های برق مکرر و طولانی مدت، علاوه بر اینکه موجب کاهش درآمد اپراتورها و دولت از محل ارائه خدمات ارتباطی شده، منجر به بروز آسیب جدی به تجهیزات الکترونیکی اپراتورها نیز شده که در شرایط کنونی تحریم‌ها، تأمین مجدد این تجهیزات مشکلی اساسی است. همچنین بروز اختلال در سطح شبکه ارتباطی کشور به خصوص در ایام برگزاری امتحانات و کلاس‌های مجازی، اعمال دورکاری برای کارمندان، گرایش ماهیت کسب و کارها به سمت مجازی شدن و … صدمات جبران ناپذیری را به آحاد مردم وارد می‌کند.
 
وضعیت موجود اپراتورها در خصوص تامین باتری پشتیبان مراکز و سایت‌ها در جدول زیر آمده است. 
 
 
چالش‌های قطعی‌ مکرر برق و راهکارهای پیشنهادی
 
شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ارتباطی مهمترین چالش‌ها را تاثیر منفی قطعی‌های مکرر برق بر طول عمر باتری‌های پشتیبان (عدم امکان ریکاوری سریع باتری‌ها)، محدودیت در تامین باتری از تولیدکنندگان داخلی، کاهش چشمگیر درآمد اپراتورها بدلیل قطعی‌های مکرر نسبت به قبل از قطعی‌ها، تاثیر دمای هوا بر کارایی باتری‌ها و افزایش هزینه‌ها جهت تامین سیستم خنک‌کننده،‌ خرابی سیستم‌های سرمایش سایت‌ها به دلیل مشکلات برق، افزایش هزینه‌ها و خسارت‌های واردشده به اپراتور به‌دلیل خرابی و جایگزینی باتری پشتیبان بر اثر قطعی مکرر برق و افزایش میزان نارضایتی مشترکان به دلیل قطعی سرویس عنوان کردند.
 
همچنین عدم اعلام و اجرای قطعی برق بر اساس جدول زمان‌بندی اعلامی توسط وزارت نیرو، تاثیر مستقیم قطعی برق بر مراکز مخابراتی، زیرساختی، لینک‌های ارتباطی،‌ تاثیر منفی چشمگیر بر رصد و پایش شبکه در سالن‌های مانیتورینگ و عدم اطلاع آنلاین از وضعیت شبکه با توجه به قطعی برق در مراکز PM اپراتور، سرقت تجهیزات باتری و کابل برق و هزینه‌های سنگین مربوطه، فرسوده بودن تجهیزات بخش پاور، هزینه بالای به‌روزرسانی، نوسازی و نگهداری تجهیزات بخش پاور، بخشی دیگر چالش‌هاست.
 
از دیگر چالش‌ها می‌توان به استفاده دیگران از انشعاب متعلق به مخابرات، اشتباه در کنتورخوانی، قبوض تکراری، تعداد محدود تولیدکننده داخلی و افزایش مکرر قیمت تجهیزات، پایین بودن کیفیت تجهیزات باتری برخی شرکت‌ها، عدم ارائه خدمات پشتیبانی فروش توسط برخی شرکت‌ها و ناهماهنگی در تحویل سوخت تجهیزات دیزل ژنراتور در استان‌ها اشاره کرد. همچنین قیمت بالای برق مصرفی از آنجایی که کلیه ساختمان‌های مخابرات در گروه‌بندی مشترکین (شامل خانگی، کشاورزی، عمومی، صنعت و معدن و سایر مصارف) در گروه سایر مصارف (بالاترین هزینه) محاسبه می‌شوند، در حالیکه ماهیت شبکه مخابراتی، تولیدی است.
 
لزوم اعلام و اجرای قطعی برق بر اساس جدول زمان‌بندی جهت مدیریت تخصیص منابع پشتیبان، تهاتر برق دیزل ژنراتور مراکز مخابراتی با برق شهر، تعامل وزارت نیرو با شرکت‌های سازنده باتری جهت پشتیبانی مالی به‌منظور تامین باتری مورد نیاز و برق‌رسانی بدون وقفه و قطعی به سایت‌ها و به خصوص مراکز داده و سایت‌های اصلی، از راهکارهای رگولاتوری برای مقابله با چالش‌های موجود است.

سرکوب قیمتی اینترنت ثابت

تعرفه اینترنت ثابت در حالی طی سال‌های اخیر با سیاست‌های دستوری ثابت نگه داشته شده که به دلیل تورم و قیمت ارز، هزینه نگهداری تجهیزات و سرمایه‌گذاری در این بخش به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. نتیجه سیاست اجبار بر ارائه‌دهندگان خدمات برای سرکوب قیمتی اینترنت ثابت به افت تدریجی کیفیت و سرازیر شدن کاربران به سمت اینترنت موبایل منجر شده است.
 
 
گلایه‌های مکرر کاربران از سرعت و کیفیت اینترنت ثابت و جایگاه 136 ایران در رده‌بندی جهانی سرعت اینترنت در کنار ناامیدی فعالان این بخش از بهبود این وضع به خوبی گویای وضعیت فاجعه‌بار اینترنت ثابت در کشور است. اکنون بسیاری از کاربران برای تامین نیاز ارتباطی خود به ناچار اینترنت موبایل را جایگزین اینترنت ثابت کرده‌اند و با وجود هزینه اندکی بالاتر، آن را ترجیح می‌دهند. این درحالی است که متوسط سرعت اینترنت موبایل اکنون با گذر از مرز سرعت 30 مگابیت بر ثانیه رو به بهبود است و در رده 79 جهانی قرار دارد. در تشریح عقب‌ماندگی کشور در بحث توسعه اینترنت ثابت، چالش‌های بسیاری مطرح می‌شود اما بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند قیمت‌گذاری دستوری دولت برای قیمت اینترنت ثابت، انحصار شرکت مخابرات بر زیرساخت‌ها و متناسب نبودن تغییرات قیمت اینترنت با نرخ تورم از اصلی‌ترین علل این توسعه‌نیافتگی هستند. ثابت نگه داشتن تعرفه اینترنت ثابت طی سال‌های اخیر درحالی اتفاق افتاده است که تورم و افزایش قیمت ارز، هزینه‌های سرویس‌دهندگان اینترنت پهن باند ثابت را به میزان قابل‌توجهی افزایش داده و همین عدم توازن در درآمد و هزینه این شرکت‌ها موجب شده نه‌تنها توسعه این شبکه به نسل‌های بعدی ممکن نباشد، بلکه روزبه‌روز از کیفیت سرویس‌دهی کاسته شود.
 
طبق گزارش اخیر اسپید تست، در ماه آوریل سال 2021 متوسط سرعت جهانی اینترنت ثابت حدود 12/ 102 مگابیت بر ثانیه بوده است؛ درحالی‌که متوسط سرعت اینترنت ثابت در ایران تنها 17/ 19 مگابیت بر ثانیه برآورد شده و جایگاه کشور در رده‌بندی جهانی، نسبت به ماه پیش از آن چهار پله افت کرده است. درحال‌حاضر شرکت مخابرات ایران را می‌توان اصلی‌ترین بازیگر حوزه اینترنت ثابت دانست که به تنهایی بیش از 60 درصد بازار اینترنت ثابت را در دست دارد. با این حال، با توجه به انحصاری که این شرکت در سیم‌های مسی که بستر توسعه ADSL هستند دارد، امکان توسعه از چندین شرکت خصوصی دیگری که 40 درصد از سهم بازار اینترنت ثابت را در اختیار دارند گرفته شده است. با آنکه در اکثر کشورهای دنیا جدیدترین تکنولوژی‌های ارتباطی به سرعت درحال جایگزینی و توسعه هستند، فناوری‌های اینترنت ثابت در ایران از سطح ADSL فراتر نرفته است و تازه شرکت‌های خصوصی برای تامین اینترنت ثابت مشترکان با استفاده از همین فناوری قدیمی نیز با موانع بسیاری رو به رو هستند.
 
 کاهش حداقل 60 درصدی درآمدها
سیاست کاهش تعرفه اینترنت مشترکان را که به کاهش درآمد شرکت مخابرات و سرویس‌دهندگان خصوصی اینترنت ختم شد می‌توان سرمنشأ توقف توسعه اینترنت ثابت و سرمایه‌گذاری در آن به حساب آورد. براساس مصوبه 181 در سال 92، مقرر شد تعرفه اینترنت برای مشترک خانگی نهایی 35 درصد کاهش پیدا کند و این کاهش درآمد ایجاد شده برای سرویس‌دهندگان از محل‌های دیگری مثل تخفیف پهنای باند اینترنت و دیگر امکاناتی که از مخابرات دریافت می‌کردند جبران شود. طی سال 95 نیز این سیاست در مصوبه‌های 254 و 237 توسط وزارت ارتباطات دنبال شد و مجدد کاهش تعرفه پهنای باند و ADSL در دستور کار قرار گرفت. در نهایت در آذر 96 نیز مدل قیمت‌گذاری و سرویس‌دهی تغییر کرد و قرار شد براساس میزان مصرف مشتری سرویس داده شود و فقط هزینه آبونمان ماهانه دریافت شود.  محمدعلی یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک در تشریح ضربه کنترل دستوری قیمت‌ها به سرویس‌دهی اینترنت ثابت در کشور به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: تاثیر مجموع این سیاست‌ها برای کنترل قیمت‌های ارائه سرویس اینترنت ثابت، کاهش حدودا 62 درصدی درآمد سرویس‌دهندگان اینترنت طی سال‌های 92 تا 96 بوده و در چهار سال بعدی تا امروز نیز تعرفه سرویس‌دهی اینترنت FIX تغییر نکرده و ثابت مانده است. این درحالی است که طی این مدت شرکت‌ها برای مدیریت هزینه‌هایشان با تورم حداقل 40 درصدی و افزایش چشمگیر قیمت دلار درگیر بوده و در چنین شرایطی نه‌تنها نتوانسته‌اند درآمد خود را متناسب با این تغییرات افزایش دهند، بلکه نسبت به سال 92 بیش از60 درصد کاهش مستقیم درآمدی داشته‌اند. وی می‌افزاید: صنایع ارتباطی ذاتا نیاز به سرمایه‌گذاری مداوم در تکنولوژی‌های جدید دارند. در چنین شرایطی که شرکت‌ها نمی‌توانند همپای افزایش تورم و نوسانات ارز، هزینه‌های روتین کسب‌وکارشان را تامین کنند، چطور می‌توان انتظار توسعه و افزایش کیفیت ارتباطات را داشت.
 
فناوری ADSL در اکثر کشورهای دنیا از دور خارج شده و تکنولوژی‌های جدیدی وارد میدان شده‌اند. این درحالی است که سرویس‌دهندگان خصوصی اکنون نه‌تنها نتوانسته‌اند- به‌رغم تهیه تجهیزات لازم برای توسعه- شبکه ارتباطی کشور را به نسل‌های بعدی مانند VDSL ارتقا دهند، بلکه در توسعه سرویس‌دهی در همین ADSL نیز با مشکل مواجهند. بخش اعظم شبکه زیرساخت سیم مسی ارتباط ثابت کشور در اختیار مخابرات است. شرکت‌های سرویس‌دهنده خصوصی برای آنکه بتوانند سطح سرویس‌دهی خود را گسترش دهند و مشترکان جدیدی به شبکه اضافه کنند، نیازمند سیم‌کشی‌های جدیدی هستند. اما همین قیمت‌گذاری دستوری باعث شده این کار برای شرکت مخابرات به صرفه نباشد و این شرکت حاضر نشود سیم‌کشی‌های تازه‌ای به شبکه اضافه کند. یوسفی‌زاده می‌افزاید: در تعرفه دولتی هزینه سیم رانژه 12 هزار تومان تعیین شده، درحالی‌که اگر مخابرات بخواهد سیم‌کشی تازه‌ای انجام دهد خود باید 50 هزار تومان برای خرید این سیم هزینه کند و هزینه‌های کارگر و کارگذاری این سیم‌ها و... نیز به آن افزوده شود. به همین دلیل مخابرات حاضر به همکاری نشده و در بخش‌هایی هم که مجبور به اضافه کردن زیرساخت باشد، ممکن است به‌واسطه قیمتی که تعیین شده، پیمانکار از سیم‌های دست دوم و کم‌کیفیت‌تر استفاده کند یا به هر نحوی از کار زده شود تا بتواند کمترین ضرر را برای مخابرات ایجاد کند.
 
اواخر سال گذشته داود زارعیان، معاون امور مشتریان مخابرات در رویداد «کیفیت اینترنت» با گلایه از نوع تعرفه‌گذاری انجام شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و چالش‌هایی که این شرکت برای توسعه زیرساخت‌ها با آن مواجه است گفت: «ما از رگولاتوری می‌خواهیم تعرفه‌ها را به قیمت سال ۸۲ برگرداند. زارعیان با تاکید بر این موضوع که در چند سال اخیر هیچ قانون برد-بردی تصویب نشده است، گفت که سهم مخابرات در بخش ADSL نزدیک به ۱۰درصد است. او توضیح داد: «خط تلفن ثابت با هزینه ۲۱ هزار تومان نگهداری می‌شود. چگونه می‌شود یک همکاری برد- برد با شرکت‌های خصوصی در این فضا داشت. ما در مخابرات در ماه برای ۱۰میلیون مشترک صورت‌حساب صادر می‌کنیم. مشترکانی که میانگین صورت‌حساب آنها ۱۵۰۰ تومان است، درحالی‌که بانک‌مرکزی هزینه صدور قبض را ۲۴۰۰ تومان کرده است. اینکه تعرفه تغییری نکرده است باعث افتخار نیست و مانع رشد است.»
 
مدیرعامل آسیاتک تصریح می‌کند، تا پیش از این قیمت‌گذاری دستوری، شرکت‌های خصوصی خود از محل درآمدهای معمول خود برای سرمایه‌گذاری در نسل‌های بعدی تکنولوژی استفاده می‌کردند و می‌توانستند بسترهای ارتباطی کشور را همپای تکنولوژی جهانی پیش ببرند، اما اکنون شرایط به‌گونه‌ای است که تامین هزینه‌های معمول به‌شدت دشوار شده است. یوسفی‌زاده می‌افزاید: این شرایط باعث شده بسیاری از فعالان بنام این صنعت که از زمان تولد این فناوری قدم به قدم آن را در کشور توسعه می‌دادند، کسب‌وکار خود را واگذار کرده و به صنایع دیگر مهاجرت کنند. این خود آسیب دیگری است که صنعت اینترنت ثابت کشور از این سیاست قیمت‌گذاری دستوری دیده است.
 
  ظهور رقیب جدید
بین سال‌های 95 و 96 شرکت‌های خصوصی ارائه‌دهنده اینترنت ثابت قصد داشتند به هزینه خود و طی یک همکاری مشترک، زیرساخت مسی مخابرات را برای توسعه VDSL به فیبر نوری ارتقا دهند. درحالی که این طرح نیز به‌واسطه عدم حمایت و مانع تراشی‌های جدیدی که منجر به کاهش قابل ملاحظه درآمد سرویس‌دهندگان شد، به سرانجام نرسید. مدیرعامل آسیاتک در این باره می‌گوید: اگر فازجدید سیاست‌های کنترل دستوری قیمت‌ها در آن مقطع اجرایی نمی‌شد، با سرمایه‌گذاری حدودا دو هزار میلیارد تومانی، بیش از 10 میلیون پورت VDSL کاشته می‌شد و با ارتقا به این نسل ارتباطی جدید، نه‌تنها سرعت اینترنت چند برابر میزان فعلی شده بود، بلکه درآمد تمامی طرفین ازجمله شرکت مخابرات افزایش قابل‌توجهی می‌یافت.
 
درحالی‌که سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت در شرایط بسیار سختی قرار گرفته بودند، در سال 96 توسعه اینترنت موبایلی اجرایی شد. برخلاف زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه اینترنت ثابت که نیازمند حفاری و کار گذاشتن فیبر و... است، توسعه اینترنت موبایل با به‌روزرسانی برخی تجهیزات میسر می‌شد. به همین دلیل اپراتورهای همراه توانستند با چابکی بیشتری به نسل جدید ارتقا پیدا کرده و از سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت پیش بیفتند. یوسفی‌زاده می‌گوید: طی توسعه اینترنت موبایلی در آن زمان، بیش از 35 درصد از مشترکان اینترنت ثابت ریزش کرده و با جایگزینی اینترنت موبایلی را جایگزین اینترنت ثابت کردند. وی می‌افزاید: در نتیجه افزون بر روند کاهشی درآمد که به‌واسطه سیاست‌های قیمت دستوری ایجاد شده بود، ریزش این حجم عظیم از کاربران ضربه دیگری بر درآمد سرویس‌دهندگان ثابت وارد کرد.
 
این فعال صنعت اینترنت ثابت در تشریح اثرگذاری توسعه اینترنت موبایلی بر کسب‌وکارهای اینترنت ثابت می‌گوید: بدون شک توسعه شبکه اینترنت موبایلی گام موثری در توسعه کسب‌وکارها خصوصا استارت‌آپ‌های اینترنتی بوده است، اما انتقادی که بر این توسعه وارد است، نوع قیمت‌گذاری این سرویس‌هاست. به‌رغم هزینه‌های بالایی که سرویس‌دهی در بحث اینترنت موبایل وجود دارد، قیمت این سرویس چیزی نزدیک به قیمت اینترنت ثابت تعریف شد. در نتیجه کاربران ترجیح می‌دادند با این تفاوت قیمتی اندک، اینترنت موبایل را جایگزین استفاده از اینترنت ثابت کنند و حتی برای مصرف معمول در خانه نیز از شبکه اینترنت موبایلی استفاده کنند. وی می‌افزاید: این درحالی است که حتی در کشورهای توسعه یافته نیز چنین نوع قیمت‌گذاری انجام نمی‌شود و هزینه اینترنت موبایل مبلغی بیش از 10 برابر تعرفه اینترنت ثابت آن کشورها تعیین می‌شود. اما سیاستگذاران ارتباطی کشور نه‌تنها قیمت‌گذاری حداقل سه برابری را نیز قبول نکردند، بلکه قیمت اینترنت موبایل را چیزی در حدود تعرفه اینترنت ثابت بستند.
 
وی تاکید می‌کند: به‌دلیل کیفیت سرویس و تعداد کاربرانی که سرویس‌دهندگان موبایلی داشتند، هنوز می‌توانند در عرصه رقابت بمانند و با سود ولو اندک، برای توسعه هزینه کنند؛ درحالی‌که سرویس‌دهندگان ثابت نه‌تنها چنین امکانی را ندارند، بلکه در میدان رقابت با تکنولوژی، سرعت و کیفیت بالاتر سرویس‌های اینترنت موبایلی، نمی‌توانند توجه کاربران را به خود جلب کنند. به گفته یوسفی‌زاده اکنون هزینه‌های اینترنت موبایلی به قدری برای کاربران به صرفه است که حتی ترجیح می‌دهند خدمات پرترافیکی مانند استفاده از VODها را نیز با اینترنت موبایل و روی گوشی‌های خود دریافت کنند و این در هیچ کجای دنیا متداول نیست. طبق آمارهای ارائه شده از سوی آسیاتک، اکنون مصرف ماهانه اینترنت پهن باند موبایلی برای هر کاربر در دنیا بین 5 تا 10 گیگابایت است. درحالی‌که این رقم برای هر کاربر ایرانی چیزی حدود 30 گیگ اینترنت همراه و 100 گیگ اینترنت ثابت است و این توزیع استانداردی نیست. سیاست تعیین قیمت بسیار پایین برای تعرفه اینترنت موبایل موجب شده نیاز کاربران به اینترنت موبایل و ثابت به درستی توزیع نشود و بخش عمده این تقاضا روانه شبکه موبایل کشور شود.
 
  پیش‌بینی «کندی توسعه» برای 5G
به‌رغم توسعه سریع اینترنت 4G در کشور، پیش‌بینی می‌شود توسعه سریع 5G چندان میسر نباشد. تکنولوژی نسل پنجم اینترنت همراه به‌گونه‌ای است که برای توسعه، به شبکه فیبری ارتباطات اینترنت ثابت نیاز دارد. درحالی‌که طی سال‌های اخیر توسعه فیبر این شبکه به دلایل گفته شده به قدری ناکام بوده است که به‌نظر می‌رسد اثرات آن به سرعت بر توسعه نسل جدید اینترنت همراه نیز اثر گذارد و در روند آن اختلال ایجاد کند. فعالان صنعت اینترنت ثابت معتقدند به‌رغم آنکه طی این سال‌ها سرویس‌دهندگان موبایلی از مزیت ارتقای چابک‌تر به نسل ارتباطی جدید بهره می‌جستند، در یکی دو سال آینده همین توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های اینترنت ثابت، دامن‌گیر سرویس‌دهندگان اینترنت موبایلی شود و توسعه نسل بعدی اینترنت همراه یعنی 5G را تحت تاثیر قرار دهد. آنها معتقدند با شرایط حاضر، روند توسعه این نسل اینترنت همراه در ایران بسیار کند و مشروط به توسعه شبکه اینترنت ثابت خواهد بود.
 
مجید رئیسی، قائم‌مقام شرکت «های‌وب» با اشاره به آسیب‌هایی که سرویس‌دهندگان اینترنت پهن‌باند ثابت به‌واسطه شرایط موجود دیده‌اند، به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: مهم‌ترین عامل عدم رشد ارتباطات ثابت، طولانی بودن مدت‌زمان بازگشت سرمایه و موانع موجود در ایجاد شبکه است. وی معتقد است: مهم‌ترین اقداماتی که می‌توان با هدف تسهیل توسعه و جبران عقب‌ماندگی موجود انجام داد، به‌اشتراک‌گذاری امکانات پایه مورد نیاز ایجاد شبکه، مانند داکت‌های زمینی یا مسیرهای هوایی توزیع برق است. رئیسی تاکید می‌کند: اینکه این انتظار وجود داشته باشد که سرمایه‌گذاری در این حوزه از صفر آغاز شود و بدون اشتراک‌گذاری برخی منابع موجود، مانند استفاده از مسیرهای هوایی و زمینی این کار انجام شود، منجر به طولانی شدن مدت زمان سرمایه‌گذاری و عدم تمایل سرمایه‌گذار می‌شود. عملا در این حوزه نیاز است که منابع مخابرات ایران، شهرداری‌ها و توانیر به قیمت مناسب در اختیار گذاشته شود.
 
  کاربران: اینترنت گران است!
به‌رغم تمامی گلایه‌هایی که فعالان صنعت اینترنت کشور درباره پایین بودن تعرفه‌ها و کفاف ندادن آن برای تامین هزینه سرویس‌دهی به کاربران دارند، هنوز بسیاری از کاربران معتقدند هزینه اینترنت بالاست و باید کاهش یابد.
 
یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک، در پاسخ به این دغدغه و گلایه کاربران مبنی بر گرانی اینترنت می‌گوید: چنین گفته‌هایی ناشی از ذهنیت اشتباهی است که سیاست‌های وزارت ارتباطات در کاربران ایجاد کرده است، درحالی‌که اگر طی این سال‌ها با قیمت‌گذاری دستوری قیمت اینترنت ثابت نگه داشته نمی‌شد و متناسب با دیگر هزینه‌های خانوار افزایش می‌یافت، هم این ذهنیت اشتباه در کاربران ایجاد نمی‌شد و هم جلوی توسعه اینترنت و ارتقا به نسل‌های جدید گرفته نمی‌شد. وی تاکید می‌کند: چنانچه قیمت‌ها به صورت آزاد در‌ نظر گرفته می‌شد و شرکت‌ها امکان پیدا می‌کردند که متناسب با فناوری‌های جهانی رشد کنند، به‌واسطه تغییر مصرف کاربران و رشد ایجادشده هزینه‌های نهایی برای کاربران نهایی به‌صرفه‌تر می‌شد، کمااینکه در دهه 80، برای یک ساعت اینترنت دایال‌آپ، برای کارت‌های یک‌ساعته و سرعت چندکیلوبیت بر ثانیه، حدود هزار تومان هزینه می‌کردند اما اکنون چندین گیگ اینترنت را با قیمتی به‌مراتب پایین‌تر می‌توانند تهیه کنند و همه اینها ناشی از تغییر رفتار مصرف کنندگان و میزان مصرف معمول هر کاربر به‌واسطه ورود نسل‌های جدید ارتباطات است. در نتیجه چنانچه فناوری‌های جدید نسل‌ جدید وارد کشور شوند، به مرور زمان، هزینه کاربران در ازای خرید هر گیگ ترافیک کاهش خواهد یافت.
 
وی تاکید می‌کند: باید پذیرفت که ورود اینترنت به زندگی خانواده‌ها، به‌واسطه تغییر رفتاری ایجادشده خواه‌ناخواه بخشی از هزینه‌های خانواده را کم کرده است. مثلا پیش‌تر زحمت و هزینه تردد برای انجام یک خرید فیزیکی، با یک خرید اینترنتی جایگزین شده و همین ارزش خلق‌شده مستلزم صرف هزینه است. مدیرعامل آسیاتک اظهار می‌کند که روند اتخاذشده برای تعرفه اینترنت ثابت، حیات شرکت‌های سرویس‌دهنده را به‌خطر انداخته است. وی می‌افزاید: در سال‌جاری، تنها 50 درصد به هزینه‌های منابع انسانی شرکت افزوده شده، درحالی‌که در بهترین حالت درآمد ما به‌واسطه تعرفه خدمت‌رسانی ثابت تغییر نکرده است.
 
قائم‌مقام شرکت «های وب» معتقد است، چنانچه افزایش مصرف کاربران که عموما ناشی از تغییر الگوهای رفتار مصرفی و نیازهای آنان است نبود، با شرایط ثابت ماندن تعرفه‌ها که منجر به کاهش درآمد سرویس‌دهندگان از سال 96 به بعد شد، شرایط بسیار بحرانی می‌شد. مادامی که برای سرمایه‌گذاران این صنعت صرفه اقتصادی ایجاد نشود، نمی‌توان برای کشور در این بخش آینده روشنی متصور بود و بدون شک با رشد جهانی تکنولوژی‌ها، جایگاه ایران در رده‌بندی متوسط سرعت اینترنت کشورهای مختلف، ماه به ماه بدتر خواهد شد.

سرکوب قیمتی اینترنت ثابت

تعرفه اینترنت ثابت در حالی طی سال‌های اخیر با سیاست‌های دستوری ثابت نگه داشته شده که به دلیل تورم و قیمت ارز، هزینه نگهداری تجهیزات و سرمایه‌گذاری در این بخش به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. نتیجه سیاست اجبار بر ارائه‌دهندگان خدمات برای سرکوب قیمتی اینترنت ثابت به افت تدریجی کیفیت و سرازیر شدن کاربران به سمت اینترنت موبایل منجر شده است.
 
 
گلایه‌های مکرر کاربران از سرعت و کیفیت اینترنت ثابت و جایگاه 136 ایران در رده‌بندی جهانی سرعت اینترنت در کنار ناامیدی فعالان این بخش از بهبود این وضع به خوبی گویای وضعیت فاجعه‌بار اینترنت ثابت در کشور است. اکنون بسیاری از کاربران برای تامین نیاز ارتباطی خود به ناچار اینترنت موبایل را جایگزین اینترنت ثابت کرده‌اند و با وجود هزینه اندکی بالاتر، آن را ترجیح می‌دهند. این درحالی است که متوسط سرعت اینترنت موبایل اکنون با گذر از مرز سرعت 30 مگابیت بر ثانیه رو به بهبود است و در رده 79 جهانی قرار دارد. در تشریح عقب‌ماندگی کشور در بحث توسعه اینترنت ثابت، چالش‌های بسیاری مطرح می‌شود اما بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند قیمت‌گذاری دستوری دولت برای قیمت اینترنت ثابت، انحصار شرکت مخابرات بر زیرساخت‌ها و متناسب نبودن تغییرات قیمت اینترنت با نرخ تورم از اصلی‌ترین علل این توسعه‌نیافتگی هستند. ثابت نگه داشتن تعرفه اینترنت ثابت طی سال‌های اخیر درحالی اتفاق افتاده است که تورم و افزایش قیمت ارز، هزینه‌های سرویس‌دهندگان اینترنت پهن باند ثابت را به میزان قابل‌توجهی افزایش داده و همین عدم توازن در درآمد و هزینه این شرکت‌ها موجب شده نه‌تنها توسعه این شبکه به نسل‌های بعدی ممکن نباشد، بلکه روزبه‌روز از کیفیت سرویس‌دهی کاسته شود.
 
طبق گزارش اخیر اسپید تست، در ماه آوریل سال 2021 متوسط سرعت جهانی اینترنت ثابت حدود 12/ 102 مگابیت بر ثانیه بوده است؛ درحالی‌که متوسط سرعت اینترنت ثابت در ایران تنها 17/ 19 مگابیت بر ثانیه برآورد شده و جایگاه کشور در رده‌بندی جهانی، نسبت به ماه پیش از آن چهار پله افت کرده است. درحال‌حاضر شرکت مخابرات ایران را می‌توان اصلی‌ترین بازیگر حوزه اینترنت ثابت دانست که به تنهایی بیش از 60 درصد بازار اینترنت ثابت را در دست دارد. با این حال، با توجه به انحصاری که این شرکت در سیم‌های مسی که بستر توسعه ADSL هستند دارد، امکان توسعه از چندین شرکت خصوصی دیگری که 40 درصد از سهم بازار اینترنت ثابت را در اختیار دارند گرفته شده است. با آنکه در اکثر کشورهای دنیا جدیدترین تکنولوژی‌های ارتباطی به سرعت درحال جایگزینی و توسعه هستند، فناوری‌های اینترنت ثابت در ایران از سطح ADSL فراتر نرفته است و تازه شرکت‌های خصوصی برای تامین اینترنت ثابت مشترکان با استفاده از همین فناوری قدیمی نیز با موانع بسیاری رو به رو هستند.
 
 کاهش حداقل 60 درصدی درآمدها
سیاست کاهش تعرفه اینترنت مشترکان را که به کاهش درآمد شرکت مخابرات و سرویس‌دهندگان خصوصی اینترنت ختم شد می‌توان سرمنشأ توقف توسعه اینترنت ثابت و سرمایه‌گذاری در آن به حساب آورد. براساس مصوبه 181 در سال 92، مقرر شد تعرفه اینترنت برای مشترک خانگی نهایی 35 درصد کاهش پیدا کند و این کاهش درآمد ایجاد شده برای سرویس‌دهندگان از محل‌های دیگری مثل تخفیف پهنای باند اینترنت و دیگر امکاناتی که از مخابرات دریافت می‌کردند جبران شود. طی سال 95 نیز این سیاست در مصوبه‌های 254 و 237 توسط وزارت ارتباطات دنبال شد و مجدد کاهش تعرفه پهنای باند و ADSL در دستور کار قرار گرفت. در نهایت در آذر 96 نیز مدل قیمت‌گذاری و سرویس‌دهی تغییر کرد و قرار شد براساس میزان مصرف مشتری سرویس داده شود و فقط هزینه آبونمان ماهانه دریافت شود.  محمدعلی یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک در تشریح ضربه کنترل دستوری قیمت‌ها به سرویس‌دهی اینترنت ثابت در کشور به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: تاثیر مجموع این سیاست‌ها برای کنترل قیمت‌های ارائه سرویس اینترنت ثابت، کاهش حدودا 62 درصدی درآمد سرویس‌دهندگان اینترنت طی سال‌های 92 تا 96 بوده و در چهار سال بعدی تا امروز نیز تعرفه سرویس‌دهی اینترنت FIX تغییر نکرده و ثابت مانده است. این درحالی است که طی این مدت شرکت‌ها برای مدیریت هزینه‌هایشان با تورم حداقل 40 درصدی و افزایش چشمگیر قیمت دلار درگیر بوده و در چنین شرایطی نه‌تنها نتوانسته‌اند درآمد خود را متناسب با این تغییرات افزایش دهند، بلکه نسبت به سال 92 بیش از60 درصد کاهش مستقیم درآمدی داشته‌اند. وی می‌افزاید: صنایع ارتباطی ذاتا نیاز به سرمایه‌گذاری مداوم در تکنولوژی‌های جدید دارند. در چنین شرایطی که شرکت‌ها نمی‌توانند همپای افزایش تورم و نوسانات ارز، هزینه‌های روتین کسب‌وکارشان را تامین کنند، چطور می‌توان انتظار توسعه و افزایش کیفیت ارتباطات را داشت.
 
فناوری ADSL در اکثر کشورهای دنیا از دور خارج شده و تکنولوژی‌های جدیدی وارد میدان شده‌اند. این درحالی است که سرویس‌دهندگان خصوصی اکنون نه‌تنها نتوانسته‌اند- به‌رغم تهیه تجهیزات لازم برای توسعه- شبکه ارتباطی کشور را به نسل‌های بعدی مانند VDSL ارتقا دهند، بلکه در توسعه سرویس‌دهی در همین ADSL نیز با مشکل مواجهند. بخش اعظم شبکه زیرساخت سیم مسی ارتباط ثابت کشور در اختیار مخابرات است. شرکت‌های سرویس‌دهنده خصوصی برای آنکه بتوانند سطح سرویس‌دهی خود را گسترش دهند و مشترکان جدیدی به شبکه اضافه کنند، نیازمند سیم‌کشی‌های جدیدی هستند. اما همین قیمت‌گذاری دستوری باعث شده این کار برای شرکت مخابرات به صرفه نباشد و این شرکت حاضر نشود سیم‌کشی‌های تازه‌ای به شبکه اضافه کند. یوسفی‌زاده می‌افزاید: در تعرفه دولتی هزینه سیم رانژه 12 هزار تومان تعیین شده، درحالی‌که اگر مخابرات بخواهد سیم‌کشی تازه‌ای انجام دهد خود باید 50 هزار تومان برای خرید این سیم هزینه کند و هزینه‌های کارگر و کارگذاری این سیم‌ها و... نیز به آن افزوده شود. به همین دلیل مخابرات حاضر به همکاری نشده و در بخش‌هایی هم که مجبور به اضافه کردن زیرساخت باشد، ممکن است به‌واسطه قیمتی که تعیین شده، پیمانکار از سیم‌های دست دوم و کم‌کیفیت‌تر استفاده کند یا به هر نحوی از کار زده شود تا بتواند کمترین ضرر را برای مخابرات ایجاد کند.
 
اواخر سال گذشته داود زارعیان، معاون امور مشتریان مخابرات در رویداد «کیفیت اینترنت» با گلایه از نوع تعرفه‌گذاری انجام شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و چالش‌هایی که این شرکت برای توسعه زیرساخت‌ها با آن مواجه است گفت: «ما از رگولاتوری می‌خواهیم تعرفه‌ها را به قیمت سال ۸۲ برگرداند. زارعیان با تاکید بر این موضوع که در چند سال اخیر هیچ قانون برد-بردی تصویب نشده است، گفت که سهم مخابرات در بخش ADSL نزدیک به ۱۰درصد است. او توضیح داد: «خط تلفن ثابت با هزینه ۲۱ هزار تومان نگهداری می‌شود. چگونه می‌شود یک همکاری برد- برد با شرکت‌های خصوصی در این فضا داشت. ما در مخابرات در ماه برای ۱۰میلیون مشترک صورت‌حساب صادر می‌کنیم. مشترکانی که میانگین صورت‌حساب آنها ۱۵۰۰ تومان است، درحالی‌که بانک‌مرکزی هزینه صدور قبض را ۲۴۰۰ تومان کرده است. اینکه تعرفه تغییری نکرده است باعث افتخار نیست و مانع رشد است.»
 
مدیرعامل آسیاتک تصریح می‌کند، تا پیش از این قیمت‌گذاری دستوری، شرکت‌های خصوصی خود از محل درآمدهای معمول خود برای سرمایه‌گذاری در نسل‌های بعدی تکنولوژی استفاده می‌کردند و می‌توانستند بسترهای ارتباطی کشور را همپای تکنولوژی جهانی پیش ببرند، اما اکنون شرایط به‌گونه‌ای است که تامین هزینه‌های معمول به‌شدت دشوار شده است. یوسفی‌زاده می‌افزاید: این شرایط باعث شده بسیاری از فعالان بنام این صنعت که از زمان تولد این فناوری قدم به قدم آن را در کشور توسعه می‌دادند، کسب‌وکار خود را واگذار کرده و به صنایع دیگر مهاجرت کنند. این خود آسیب دیگری است که صنعت اینترنت ثابت کشور از این سیاست قیمت‌گذاری دستوری دیده است.
 
  ظهور رقیب جدید
بین سال‌های 95 و 96 شرکت‌های خصوصی ارائه‌دهنده اینترنت ثابت قصد داشتند به هزینه خود و طی یک همکاری مشترک، زیرساخت مسی مخابرات را برای توسعه VDSL به فیبر نوری ارتقا دهند. درحالی که این طرح نیز به‌واسطه عدم حمایت و مانع تراشی‌های جدیدی که منجر به کاهش قابل ملاحظه درآمد سرویس‌دهندگان شد، به سرانجام نرسید. مدیرعامل آسیاتک در این باره می‌گوید: اگر فازجدید سیاست‌های کنترل دستوری قیمت‌ها در آن مقطع اجرایی نمی‌شد، با سرمایه‌گذاری حدودا دو هزار میلیارد تومانی، بیش از 10 میلیون پورت VDSL کاشته می‌شد و با ارتقا به این نسل ارتباطی جدید، نه‌تنها سرعت اینترنت چند برابر میزان فعلی شده بود، بلکه درآمد تمامی طرفین ازجمله شرکت مخابرات افزایش قابل‌توجهی می‌یافت.
 
درحالی‌که سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت در شرایط بسیار سختی قرار گرفته بودند، در سال 96 توسعه اینترنت موبایلی اجرایی شد. برخلاف زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه اینترنت ثابت که نیازمند حفاری و کار گذاشتن فیبر و... است، توسعه اینترنت موبایل با به‌روزرسانی برخی تجهیزات میسر می‌شد. به همین دلیل اپراتورهای همراه توانستند با چابکی بیشتری به نسل جدید ارتقا پیدا کرده و از سرویس‌دهندگان اینترنت ثابت پیش بیفتند. یوسفی‌زاده می‌گوید: طی توسعه اینترنت موبایلی در آن زمان، بیش از 35 درصد از مشترکان اینترنت ثابت ریزش کرده و با جایگزینی اینترنت موبایلی را جایگزین اینترنت ثابت کردند. وی می‌افزاید: در نتیجه افزون بر روند کاهشی درآمد که به‌واسطه سیاست‌های قیمت دستوری ایجاد شده بود، ریزش این حجم عظیم از کاربران ضربه دیگری بر درآمد سرویس‌دهندگان ثابت وارد کرد.
 
این فعال صنعت اینترنت ثابت در تشریح اثرگذاری توسعه اینترنت موبایلی بر کسب‌وکارهای اینترنت ثابت می‌گوید: بدون شک توسعه شبکه اینترنت موبایلی گام موثری در توسعه کسب‌وکارها خصوصا استارت‌آپ‌های اینترنتی بوده است، اما انتقادی که بر این توسعه وارد است، نوع قیمت‌گذاری این سرویس‌هاست. به‌رغم هزینه‌های بالایی که سرویس‌دهی در بحث اینترنت موبایل وجود دارد، قیمت این سرویس چیزی نزدیک به قیمت اینترنت ثابت تعریف شد. در نتیجه کاربران ترجیح می‌دادند با این تفاوت قیمتی اندک، اینترنت موبایل را جایگزین استفاده از اینترنت ثابت کنند و حتی برای مصرف معمول در خانه نیز از شبکه اینترنت موبایلی استفاده کنند. وی می‌افزاید: این درحالی است که حتی در کشورهای توسعه یافته نیز چنین نوع قیمت‌گذاری انجام نمی‌شود و هزینه اینترنت موبایل مبلغی بیش از 10 برابر تعرفه اینترنت ثابت آن کشورها تعیین می‌شود. اما سیاستگذاران ارتباطی کشور نه‌تنها قیمت‌گذاری حداقل سه برابری را نیز قبول نکردند، بلکه قیمت اینترنت موبایل را چیزی در حدود تعرفه اینترنت ثابت بستند.
 
وی تاکید می‌کند: به‌دلیل کیفیت سرویس و تعداد کاربرانی که سرویس‌دهندگان موبایلی داشتند، هنوز می‌توانند در عرصه رقابت بمانند و با سود ولو اندک، برای توسعه هزینه کنند؛ درحالی‌که سرویس‌دهندگان ثابت نه‌تنها چنین امکانی را ندارند، بلکه در میدان رقابت با تکنولوژی، سرعت و کیفیت بالاتر سرویس‌های اینترنت موبایلی، نمی‌توانند توجه کاربران را به خود جلب کنند. به گفته یوسفی‌زاده اکنون هزینه‌های اینترنت موبایلی به قدری برای کاربران به صرفه است که حتی ترجیح می‌دهند خدمات پرترافیکی مانند استفاده از VODها را نیز با اینترنت موبایل و روی گوشی‌های خود دریافت کنند و این در هیچ کجای دنیا متداول نیست. طبق آمارهای ارائه شده از سوی آسیاتک، اکنون مصرف ماهانه اینترنت پهن باند موبایلی برای هر کاربر در دنیا بین 5 تا 10 گیگابایت است. درحالی‌که این رقم برای هر کاربر ایرانی چیزی حدود 30 گیگ اینترنت همراه و 100 گیگ اینترنت ثابت است و این توزیع استانداردی نیست. سیاست تعیین قیمت بسیار پایین برای تعرفه اینترنت موبایل موجب شده نیاز کاربران به اینترنت موبایل و ثابت به درستی توزیع نشود و بخش عمده این تقاضا روانه شبکه موبایل کشور شود.
 
  پیش‌بینی «کندی توسعه» برای 5G
به‌رغم توسعه سریع اینترنت 4G در کشور، پیش‌بینی می‌شود توسعه سریع 5G چندان میسر نباشد. تکنولوژی نسل پنجم اینترنت همراه به‌گونه‌ای است که برای توسعه، به شبکه فیبری ارتباطات اینترنت ثابت نیاز دارد. درحالی‌که طی سال‌های اخیر توسعه فیبر این شبکه به دلایل گفته شده به قدری ناکام بوده است که به‌نظر می‌رسد اثرات آن به سرعت بر توسعه نسل جدید اینترنت همراه نیز اثر گذارد و در روند آن اختلال ایجاد کند. فعالان صنعت اینترنت ثابت معتقدند به‌رغم آنکه طی این سال‌ها سرویس‌دهندگان موبایلی از مزیت ارتقای چابک‌تر به نسل ارتباطی جدید بهره می‌جستند، در یکی دو سال آینده همین توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های اینترنت ثابت، دامن‌گیر سرویس‌دهندگان اینترنت موبایلی شود و توسعه نسل بعدی اینترنت همراه یعنی 5G را تحت تاثیر قرار دهد. آنها معتقدند با شرایط حاضر، روند توسعه این نسل اینترنت همراه در ایران بسیار کند و مشروط به توسعه شبکه اینترنت ثابت خواهد بود.
 
مجید رئیسی، قائم‌مقام شرکت «های‌وب» با اشاره به آسیب‌هایی که سرویس‌دهندگان اینترنت پهن‌باند ثابت به‌واسطه شرایط موجود دیده‌اند، به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: مهم‌ترین عامل عدم رشد ارتباطات ثابت، طولانی بودن مدت‌زمان بازگشت سرمایه و موانع موجود در ایجاد شبکه است. وی معتقد است: مهم‌ترین اقداماتی که می‌توان با هدف تسهیل توسعه و جبران عقب‌ماندگی موجود انجام داد، به‌اشتراک‌گذاری امکانات پایه مورد نیاز ایجاد شبکه، مانند داکت‌های زمینی یا مسیرهای هوایی توزیع برق است. رئیسی تاکید می‌کند: اینکه این انتظار وجود داشته باشد که سرمایه‌گذاری در این حوزه از صفر آغاز شود و بدون اشتراک‌گذاری برخی منابع موجود، مانند استفاده از مسیرهای هوایی و زمینی این کار انجام شود، منجر به طولانی شدن مدت زمان سرمایه‌گذاری و عدم تمایل سرمایه‌گذار می‌شود. عملا در این حوزه نیاز است که منابع مخابرات ایران، شهرداری‌ها و توانیر به قیمت مناسب در اختیار گذاشته شود.
 
  کاربران: اینترنت گران است!
به‌رغم تمامی گلایه‌هایی که فعالان صنعت اینترنت کشور درباره پایین بودن تعرفه‌ها و کفاف ندادن آن برای تامین هزینه سرویس‌دهی به کاربران دارند، هنوز بسیاری از کاربران معتقدند هزینه اینترنت بالاست و باید کاهش یابد.
 
یوسفی‌زاده، مدیرعامل آسیاتک، در پاسخ به این دغدغه و گلایه کاربران مبنی بر گرانی اینترنت می‌گوید: چنین گفته‌هایی ناشی از ذهنیت اشتباهی است که سیاست‌های وزارت ارتباطات در کاربران ایجاد کرده است، درحالی‌که اگر طی این سال‌ها با قیمت‌گذاری دستوری قیمت اینترنت ثابت نگه داشته نمی‌شد و متناسب با دیگر هزینه‌های خانوار افزایش می‌یافت، هم این ذهنیت اشتباه در کاربران ایجاد نمی‌شد و هم جلوی توسعه اینترنت و ارتقا به نسل‌های جدید گرفته نمی‌شد. وی تاکید می‌کند: چنانچه قیمت‌ها به صورت آزاد در‌ نظر گرفته می‌شد و شرکت‌ها امکان پیدا می‌کردند که متناسب با فناوری‌های جهانی رشد کنند، به‌واسطه تغییر مصرف کاربران و رشد ایجادشده هزینه‌های نهایی برای کاربران نهایی به‌صرفه‌تر می‌شد، کمااینکه در دهه 80، برای یک ساعت اینترنت دایال‌آپ، برای کارت‌های یک‌ساعته و سرعت چندکیلوبیت بر ثانیه، حدود هزار تومان هزینه می‌کردند اما اکنون چندین گیگ اینترنت را با قیمتی به‌مراتب پایین‌تر می‌توانند تهیه کنند و همه اینها ناشی از تغییر رفتار مصرف کنندگان و میزان مصرف معمول هر کاربر به‌واسطه ورود نسل‌های جدید ارتباطات است. در نتیجه چنانچه فناوری‌های جدید نسل‌ جدید وارد کشور شوند، به مرور زمان، هزینه کاربران در ازای خرید هر گیگ ترافیک کاهش خواهد یافت.
 
وی تاکید می‌کند: باید پذیرفت که ورود اینترنت به زندگی خانواده‌ها، به‌واسطه تغییر رفتاری ایجادشده خواه‌ناخواه بخشی از هزینه‌های خانواده را کم کرده است. مثلا پیش‌تر زحمت و هزینه تردد برای انجام یک خرید فیزیکی، با یک خرید اینترنتی جایگزین شده و همین ارزش خلق‌شده مستلزم صرف هزینه است. مدیرعامل آسیاتک اظهار می‌کند که روند اتخاذشده برای تعرفه اینترنت ثابت، حیات شرکت‌های سرویس‌دهنده را به‌خطر انداخته است. وی می‌افزاید: در سال‌جاری، تنها 50 درصد به هزینه‌های منابع انسانی شرکت افزوده شده، درحالی‌که در بهترین حالت درآمد ما به‌واسطه تعرفه خدمت‌رسانی ثابت تغییر نکرده است.
 
قائم‌مقام شرکت «های وب» معتقد است، چنانچه افزایش مصرف کاربران که عموما ناشی از تغییر الگوهای رفتار مصرفی و نیازهای آنان است نبود، با شرایط ثابت ماندن تعرفه‌ها که منجر به کاهش درآمد سرویس‌دهندگان از سال 96 به بعد شد، شرایط بسیار بحرانی می‌شد. مادامی که برای سرمایه‌گذاران این صنعت صرفه اقتصادی ایجاد نشود، نمی‌توان برای کشور در این بخش آینده روشنی متصور بود و بدون شک با رشد جهانی تکنولوژی‌ها، جایگاه ایران در رده‌بندی متوسط سرعت اینترنت کشورهای مختلف، ماه به ماه بدتر خواهد شد.

تخصیص بسته‌های اینترنت یک ماهه رایگان انتخاباتی به همه مردم

ICTna.ir – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از تخصیص بسته‌های اینترنت یک ماهه رایگان انتخاباتی به همه مردم ایران خبر داد.
 
jahromi note.jpg
به گزارش آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا)، محمدجواد آذری جهرمی با ارسال توئیتی نوشت: با تجویز و تصویب ستاد ملی کرونا و با همکاری محمدباقر نوبخت، ‏‏‏معاون رییس جمهور و رییس ‏سازمان برنامه و بودجه، به منظور ترویج تبلیغات انتخابات در فضای مجازی به جای تجمعات خیابانی و میدانی، بسته‌های اینترنت یک ماهه رایگان به همه مردم ایران عرضه خواهد شد.
 
به گفته او، جزئیات این بسته‌ها به زودی اعلام خواهد شد.
 
آذری جهرمی، پیش از این نیز از فراهم کردن فرصت‌های تبلیغاتی مجازی برای کاندیداهای تایید صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری خبر داده بود.

متوسط سرعت اینترنت ثابت در ایران ۱۹.۱۷ مگابیت‌برثانیه است

 
در حال حاضر متوسط سرعت دانلود اینترنت ثابت در ایران، ۱۹.۱۷ مگابیت‌برثانیه است که رتبه ایران را به ۱۳۶ از میان ۱۷۵ کشور می‌رساند.
 
 سرعت اینترنت از مواردی است که همواره برای کاربران دغدغه بوده و یکی از فاکتورهای کیفی خدمات اینترنتی محسوب می‌شود و وب‌سایت Speedtest  شاخص‌های جهانی اینترنت را در کشورها بررسی می‌کند.
 
بر این اساس تا ماه ژانویه ۲۰۲۱، متوسط جهانی سرعت دانلود اینترنت موبایل، ۴۶.۷۴ مگابیت‌برثانیه و متوسط جهانی سرعت آپلود اینترنت موبایل، ۱۲.۴۹ مگابیت‌برثانیه و تاخیر، ۳۷ میلی‌ثانیه بود. در حوزه اینترنت ثابت نیز متوسط جهانی سرعت دانلود، ۹۶.۹۸ مگابیت‌برثانیه و متوسط جهانی سرعت آپلود  ۵۱.۲۸ مگابیت‌برثانیه و تاخیر، ۲۰ میلی‌ثانیه بود.
 
طبق آخرین آمار منتشرشده در اسپیدتست، تا ماه آوریل سال ۲۰۲۱، متوسط جهانی سرعت دانلود اینترنت موبایل، ۵۳.۳۸ مگابیت‌برثانیه و متوسط جهانی سرعت آپلود اینترنت موبایل، ۱۲.۸۵ مگابیت‌برثانیه و تاخیر ۳۷ میلی‌ثانیه بود. در حوزه اینترنت ثابت نیز متوسط جهانی سرعت دانلود، ۱۰۲.۱۲ مگابیت‌برثانیه و متوسط جهانی سرعت آپلود ۵۴ مگابیت‌برثانیه و تاخیر ۲۰ میلی‌ثانیه بود.
 
 
در حالی که تا ماه مارس سال ۲۰۲۱، متوسط جهانی سرعت دانلود اینترنت موبایل، ۴۸.۴۰ مگابیت‌برثانیه و متوسط جهانی سرعت آپلود اینترنت موبایل، ۱۲.۶۰ مگابیت‌برثانیه و تاخیر ۳۷ میلی‌ثانیه بود. در حوزه اینترنت ثابت نیز متوسط جهانی سرعت دانلود، ۹۸.۶۷ مگابیت‌برثانیه و متوسط جهانی سرعت آپلود ۵۳.۲۲ مگابیت‌برثانیه و تاخیر ۲۰ میلی‌ثانیه بود.
 
رتبه یک تا پنج اینترنت موبایل در جهان تا ماه مارس ۲۰۲۱، به ترتیب به امارات متحده عربی (۱۹۰.۸۷ مگابیت برثانیه)، کره جنوبی(۱۸۶.۰۶ مگابیت برثانیه)، قطر (۱۸۱.۴۳ مگابیت‌برثانیه)، چین (۱۴۹.۴۰ مگابیت‌برثانیه) و عربستان سعودی (۱۴۸.۲۹ مگابیت‌برثانیه) تعلق دارد.
 
همچنین رتبه یک تا پنج اینترنت پهن‌باند ثابت در جهان، به ترتیب به سنگاپور (۲۴۵.۵۰ مگابیت‌برثانیه)، کره جنوبی (۲۴۱.۵۸ مگابیت‌برثانیه)، هنگ‌کنگ (۲۴۰.۸۳ مگابیت‌برثانیه)، موناکو (۲۲۰.۳۵ مگابیت‌برثانیه) و رومانی (۲۱۴.۳۳ مگابیت‌برثانیه) تعلق دارد.
 
در حال حاضر متوسط سرعت دانلود اینترنت موبایل در ایران ۳۰.۱۷ مگابیت‌برثانیه و متوسط سرعت آپلود اینترنت موبایل، ۱۱.۴۴ مگابیت‌برثانیه است که رتبه ایران را به ۷۹ از میان ۱۴۰ کشور رسانده است. این در حالی است که در ماه مارس ۲۰۲۱، متوسط سرعت دانلود اینترنت موبایل در ایران ۲۶.۳۸ مگابیت‌برثانیه و متوسط سرعت آپلود اینترنت موبایل، ۱۱.۵۹ مگابیت‌برثانیه بود.
 
 
همچنین طبق این آمار، اینترنت موبایل ایران در حال حاضر از اوکراین و کاستاریکا کندتر و از آرژانتین و مالزی سریع‌تر است.
 
 
در حال حاضر در حوزه اینترنت ثابت، متوسط سرعت دانلود در ایران، ۱۹.۱۷ مگابیت‌برثانیه و متوسط سرعت آپلود ۱۰.۸۲ مگابیت‌برثانیه است که رتبه ایران را به ۱۳۶ از میان ۱۷۵ کشور می‌رساند. این درحالی است که در  آوریل ۲۰۲۱ در حوزه اینترنت ثابت، متوسط سرعت دانلود در ایران، ۱۹.۱۳ مگابیت‌برثانیه و متوسط سرعت آپلود ۱۱.۲۹  مگابیت‌برثانیه بود و ایران در جایگاه ۱۳۲ قرار داشت.
 
همچنین طبق این آمار، اینترنت ثابت ایران در حال حاضر از توگو و لیبریا کندتر و از سومالی و تانزانیا سریع‌تر است.
 
 
 

مودم‌ روترهای ۴G هواوی هم‌اکنون در ایران؛ بهترین کیفیت اینترنت موبایل

 
گسترش شبکه 4G در کشور فرصت خوبی را برای استفاده از مزایای اینترنت همراه فراهم کرده است. از این رو، مودم‌های سیم‌کارت‌خور (MBB) می‌توانند بهترین گزینه برای داشتن اینترنت پرسرعت باشند. در ادامه با معرفی دو مدل از بهترین مودم‌-روترهای ثابت 4G هواوی همراه ما باشید.
 
استفاده از مودم‌های 4G به سبب امکان دریافت حداکثر سرعت شبکه در بسیاری از مناطق، می‌تواند راهکاری هوشمندانه به جای اینترنت پردردسر ADSL یا استفاده از گوشی‌ برای اشتراک‌گذاری اینترنت موبایل باشد.
 
در همین زمینه محصولات متعددی در بازار وجود دارند که می‌توانند کاربران بسیاری را به خود جذب کنند. هواوی به عنوان شرکتی پیشرو در صنعت ارتباطات و مخابرات، مودم‌های 4G متنوعی را در سبد محصولات خود دارد که ضمن برخورداری از امکانات و کیفیت بالا، در بازار ایران نیز در دسترس هستند.
 
در ادامه به معرفی دو مدل مودم-روتر سیم‌کارت‌خور هواوی B311-221 و B612 به عنوان مودم‌های ثابت جهت دریافت انواع مختلف اینترنت همراه می‌پردازیم.
 
مودم روتر هواوی B311-221
این مودم با ارائه یک درگاه LAN و یک درگاه خروجی تلفن، دستگاهی بسیار جمع‌و‌جور جهت ارائه اینترنت بی‌سیم برای مکان‌های کوچک مانند منازل و دفاتر کوچک است.
 
نکته جالب توجه در مورد مودم هواوی B311-221 قابلیت استفاده از هر سه نوع شبکه 3G، 4G و TD-LTE است و این بدان معناست که بدون محدودیت استفاده از سیم‌کارت و شبکه، می‌توان در شرایط و اپراتورهای مختلف از اینترنت موبایل (شبکه‌های مرسوم 3G یا 4G) یا اینترنت بی‌سیم ثابت (TD-LTE) استفاده کرد.
 
 
با توجه به ویژگی‌های رادیویی این مودم، قابلیت رسیدن به سرعت حداکثر 150 مگابیت بر ثانیه در حالت دانلود و 50 مگابیت در حالت آپلود با آن وجود دارد. با این مودم هواوی، قابلیت اشتراک‌گذاری اینترنت دریافتی به وسیله سیم‌کارت از طریق ارتباط Wi-Fi نوع n و اتصال همزمان تا 32 دستگاه به صورت بی‌سیم وجود دارد. همچنین درگاه شبکه LAN در مودم B311-22، دریافت اینترنت به صورت سیمی (گیگابیت اترنت) را نیز به خوبی مهیا کرده است.
 
از دیگر امکانات این مودم هواوی می‌توان به قابلیت استفاده از آن به صورت روتر مجزا، تبدیل شدن به تلفن با استفاده از درگاه RJ11 جهت برقراری ارتباط صوتی، مدیریت دستگاه با نرم‌افزار HUAWEI HiLink و دریافت و ارسال پیامک اشاره کرد. این قابلیت‌ها که در کمتر دستگاه مشابهی یافت می‌شود، مودم-روتر هواوی B311-221 را به دستگاهی کامل برای استفاده در کلاس خانگی و اقتصادی تبدیل می‌کند.
 
مودم روتر هواوی B612
اگر مکانی بزرگتر با تعداد کاربران بیشتر را در نظر بگیرید، پیشنهاد بعدی به شما مودم روتر 4G هواوی B612 است. این روتر، ظاهری نزدیک به مدل B311-211 دارد ولی مشخصات فنی  آن بسیار متفاوت و پیشرفته‌تر است.
 
هواوی در این مودم روتر از یک تراشه LTE حرفه‌ای (ساخت زیرمجموعه خود یعنی HiSilicon) استفاده کرده که اتصال به کلیه شبکه‌ها شامل 2G/3G/4G/4.5G/TD-LTE را بدون محدودیت و وابستگی به اپراتور و باند فرکانسی (پشتیبانی از هر دو حالت FDD-LTE و TDD-LTE) امکان‌پذیر کرده است.
 
این بدان معناست که با داشتن این دستگاه می‌توانید بدون نیاز به خرید مودم جدید، شبکه انتخابی خود را تغییر داده و در همه حال مودم هواوی B612 به عنوان ابزار اصلی شما برای دسترسی به اینترنت باقی بماند.
 
 
در کنار پوشش متنوع شبکه، سرعت دسترسی در این مودم نیز قابل توجه بوده و تا 300 مگابیت بر ثانیه در حالت دانلود و 50 مگابیت برای آپلود، اعلام شده است. همچنین در صورتی که در مکان‌های با شرایط آنتن‌دهی سخت قرار گرفته باشید امکان اتصال آنتن خارجی از نوع SMA به این مودم نیز از طریق درگاه پشت مودم فراهم شده است.
 
از سوی دیگر، با توجه به استفاده از فناوری 4×4 MIMO، می‌توان چهار شبکه بی‌سیم پرسرعت Wi-Fi مجزا از یکدیگر در این مودم تعریف کرد که هر کدام از آنها نیز قابلیت اتصال 32 کاربر را دارند.
 
بهره‌گیری از فناوری تجمیع حامل 2CA نیز این امکان را فراهم می‌کند که بتوان دو شبکه را با هم ترکیب کرده و پهنای باند بیشتری برای یک شبکه واحد مهیا کرد. در نهایت، این شبکه جدید با قدرت بیشتری می‌تواند برای کاربردهایی مانند اشتراک‌گذاری ویدئو و اعمالی که به پهنای باند بیشتری نیاز دارند، مورد استفاده قرار بگیرد.
 
در کنار موارد یاد شده، مودم هواوی B612 قابلیت پیکربندی و استفاده در شبکه‌های VoIP، VoLTE و CSVoice را نیز دارد و می‌توان از طریق نرم‌افزار کاربردی HUAWEI HiLink نیز آن را به صورت کامل پیکربندی و کنترل کرد. مجموعه این ویژگی‌های کارآمد، این مودم روتر را به دستگاهی ایده‌آل برای امور مختلف دفاتر و سازمان‌های کوچک و متوسط تبدیل کرده است.
 
در پایان باید گفت با افزایش دورکاری، کلاس‌های آنلاین و… بسیاری از کاربران به دستگاهی نیاز دارند که بتواند اینترنت پرسرعت را با بالاترین کیفیت و کمترین قطعی فراهم کند. هواوی با توجه به تخصص خود در زمینه مخابرات و ارتباطات، مودم‌-روترهای متنوعی در رده‌های کاری و قیمتی مختلف ارائه کرده است که می‌تواند بهترین کیفیت ارتباط اینترنتی را به کاربران ارائه دهد.