محدودیت ورود تجهیزات IT به بهانه تولید داخلی

/در , , , , /توسط
رییس کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای می‌گوید: به بهانه تولید داخلی ورود تجهیزات حوزه فناوری اطلاعات (IT) محدود می‌شود و هیچ‌گاه از فعالان واقعی این بخش نظرخواهی صورت نمی‌گیرد.
 
«آزاد معروفی» روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا در واکنش به مشکلات ثبت سفارش در حوزه واردات تجهیزات IT، گفت: در موضوع جلوگیری یا ممنوعیت واردات تجهیزات دیجیتال، روال کاری اشتباهی وجود دارد.
 
وی در تشریح دلایل مخالفت خود، گفت: سال‌های سال با این مشکل روبه رو هستیم و حداقل در ۱۵ سال اخیر به دفعات شاهد بودیم که در وزارت صنعت برای واردات تجهیزات فناوری اطلاعات با تکنولوژی پیشرفته (high-tech)، بدون کارشناسی و سوال از فعالان مختلف این حوزه و فقط با ادعای تولید این محصولات جلوی وارادات هزاران محصول گرفته می‌شود.
 
وی افزود: برخورد در وزارت صنعت نسبت به سال گذشته تغییر نکرده و همچنان محصولات های‌تک را مانند خودرو می‌بینند؛ با این پیش‌فرض که اگر جلوی واردات را بگیرند می‌توانند هر خودرویی را وارد بازار کنند. اما تکنولوژی امروز، اتومبیل نیست. در حوزه تکنولوژی پیشرفته ماجرا بسیار متفاوت است.
 
رییس کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران افزود: در حوزه تکنولوژی مخصوصا حوزه تجهیزات شبکه، مرکز داده، IOT و هوشمندسازی، روال درست این نیست که جلوی واردات گرفته شود؛ چون ما در بسیاری از این بخش‌ها امکان تولید نداریم. در این حوزه به طور مرتب تغییرات عمده اتفاق می‌افتد و دانش و محصول به سرعت به روزرسانی می‌شوند. اما متاسفانه تولیدکنندگان ما به خاطر محدودیت‌هایی که تحریم‌ها ایجاد کرده است امکان این به‌روزرسانی را در محصولات ندارند. به بهانه تولید داخلی به تجهیزات فناوری اطلاعات نگاه می‌شود، این درحالی است که هیچ‌گاه از فعالان این بخش مخصوصا سازمان نظام صنفی رایانه‌ای نظر خواهی در این مورد صورت نمی‌گیرد.
 
معروفی با اشاره به نامه‌ای که به لغو سفارش‌های حوزه IT منجر شد، گفت: ابلاغ نامه‌ عدم ثبت سفارش حوزه تجهیزات فناوری اطلاعات، شتابزده بود. اصلا به این موضوع فکر نکردند که ممکن است واردکننده‌ای محصولی در همین زمینه وارد کرده باشد و با این ابلاغ محصول در گمرک بماند. در حالی که این محموله باید سریع به کسانی برسد که در مناقصات شرکت‌ کرده‌اند و وظیفه دارند با استفاده از آن محصولات کارشان را جلو ببرند. از سمت دیگر در خیلی از مناقصات دولتی روی این موضوع پافشاری دارند که توسعه شبکه زیرساخت ارتباطی‌شان از طریق محصولات با کیفیت خارجی تکمیل شود.
 
وی اشاره کرد: در حوزه های های‌تک موضوع تولیدات بسیار متفاوت است. تولید CPU در کشور ممکن نیست، سرور با ورود قطعات خارجی و مونتاژ در ایران تولید می‌شود. نمی‌شود به بهانه‌ این که شرکتی ادعا کرده من تولید داخلی دارم، جلوی کل واردات بخش را بگیرند.
 
معروفی در خصوص تصمیم تازه‌ای که وزارت صنعت برای واردات گرفته و نامه قبلی را بی اثر کرده است، گفت: با این حال متولیان امر با نامه‌ای که رییس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای به آن‌ها نوشت و تلاشی که بقیه فعالان این حوزه انجام دادند متوجه خطا در تصمیم‌گیری‌شان شدند و ممنوعیت در حوزه CPU وسرور و... در حال برطرف شدن است. هر چند در مورد هارد دیسک هنوز این اتفاق نیفتاده است.
 
او تصریح کرد: ترکش‌های این تصمیم متاسفانه همچنان باقی است؛ آن هم در شرایطی که کرونا کشور را با بحران جدیدی روبه‌رو کرده است و با تعطیلی کسب‌وکارها مواجه هستیم.
 
وی با بیان اینکه بدون در نظر گفتن شرایط خاص کشور در زمان کرونا و تحریم ایران از سمت آمریکا چنین تصمیماتی گرفته شده است، تصریح کرد: در شرایطی که کرونا در کشور شیوع پیدا کرده، بسیاری از بخش‌ها دورکار شده‌اند و نیاز به توسعه زیرساخت‌های ارتباطی به شدت احساس می‌شود. این کار بدون داشتن تجهیزات مناسب امکان‌پذیر نیست. اکنون فناوری اطلاعات به اجرای فاصله گذاری اجتماعی، آموزش آنلاین آموزشگاه‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها ادامه روند فعالیت سازمان‌ها و شرکت‌ها بسیاری کمک کرده و همه این فعالیت‌ها در بستر فناوری اطلاعات در حال انجام شدن است. برای پاسخگویی به نیاز مردم ما نیاز به تجهیزاتی داریم که در ایران تولید نمی‌شود.
 
رییس کمیسیون شبکه تاکید کرد: خیلی از دوستان شعار امسال که «جهش تولید» است را درک نکرده‌اند، جهش در تولید نیازمند ورود فناوری نو، دانش و تجهیزات تکنولوژی است. دولت باید با توجه به این موارد و تاکیدی که رییس‌جمهوری درباره موظف بودن دستگاه‌های مختلف برای توسعه دولت الکترونیکی داشتند، شرایط توسعه در بخش‌های مختلف را فراهم کند. توسعه دولت الکترونیکی بدون توسعه در بخش زیرساخت‌های فنی آن امکان‌پذیر نیست. توسعه دولت الکترونیکی وابسته به فناوری اطلاعات است و در اینجاست که باید برای این بخش ارزش بیشتری قائل شوند.
 
وی در خصوص این که چرا عدم ثبت سفارش از سوی وزارت صنعت برداشته شد و دلیل این کار چه بود، گفت: در وزارت صنعت از لحاظ کارشناسی مشکلاتی وجود دارد. یک دفتر برق و الکترونیک در این وزارتخانه دایر است و همانطور که از اسم آن پیداست،‌ حوزه کاری‌اش کاملا با حوزه کار فناوری اطلاعات تفاوت دارد. هیچ دفتر فناوری اطلاعاتی در این وزارتخانه نیست. کمبود تعداد کارشناسان در وزارت صنعت باعث عدم آشنایی کامل با حوزه فناوری اطلاعات شده است.
 
معرفی افزود: در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران ۲۵ کمیسیون تخصصی فعالیت می‌کند که هر کدام از این کمیسیون‌ها سه تا چهار حوزه را شامل می‌شوند که با این تعداد هم نتوانسته‌ایم پاسخگوی تمام حوزه‌ها باشیم؛ چطور ممکن است در یک دفتر برق و الکترونیک که دو یا سه کارشناس در آن حضور دارند، برای کل حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات تصمیم‎‌گیری درست شود.
 
وی ادامه داد: همین امر باعث تصمیم‌گیری اشتباه می‌شود. سازمان نظام صنفی رایانه‌ای بیش از هر نهاد دیگری مایل است تجهیزات فناوری در داخل کشور تولید شود؛ اما در شرایط فعلی این کار بسیار دشوار است. این وزارتخانه باید با توجه به شرایط از بخش‌ها و سازمان‌های مختلف حوزه ICT مانند سازمان نظام صنفی به عنوان بزرگترین تشکل صنفی برای تصمیم‌گیری و انجام کارها کمک‌های مشورتی بگیرد تا چنین اشتباهاتی تکرار نشود.
 
او در خصوص این که اکنون ثبت سفارش‌ها بدون مشکل صورت می‌گیرد یا نه؟ گفت: از آن‌جایی که روال اداری ثبت سفارش کمی زمان‌بر است و بروکراسی خاص خود را دارد، هنوز نمی‌دانیم این ممنوعیت کاملا برداشته شده است یا نه؛ البته شنیده‌ام مشکلات هنوز وجود دارند؛ برای نمونه زمانی اعلام شد امکان تولید ۲۱ قلم کالای IT در کشور وجود دارد و ممنوعیت برای واردات آن در نظر گرفته شد.
 
معروفی اضافه کرد: این اتفاق در حالی رخ داد که هیچ کارشناسی در این مورد ظرفیت سنجی نکرد تا ببیند آیا تولیدات در مورد این ۲۱ قلم کالا با توجه به نیاز بازار کافی است یا خیر؟ دوم اینکه آیا همین تولیداتی که وجود دارد از نظر کیفی نیاز بازار را پوشش خواهد داد؟ سوم اینکه آیا روش‌های برندینگ و یازاریابی غیره این تولیدات انجام شده تا جایگزین محصولات با کیفیت خارجی شود؟ آیا سازمان‌ها، اپراتورها و شرکت‌هایی که پروژه‌های عظیمی در دست دارند این تولیدات را به راحتی قبول و خریداری می‌کنند؟
 
وی افزود: متاسفانه در مورد هیچ کدام از این موارد کار کارشناسی صورت نمی‌گیرد و در نهایت تنها ممنوعیت برای واردات گذاشته می‌شود. درست است که برخی تجهیزات به درستی و با کیفیت در کشور تولید می‌شود اما این تولیدات نمی‌تواند تمام نیاز بازار را پوشش دهد.

تجهیزات های‌تک پشت درهای خیالی تولید داخل

/در , , , /توسط
 
 
بخش خصوصی معتقد است اگرچه مدیران ارشد وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) اعلام کردند محدودیت ثبت سفارش تجهیزات های‌تک آی‌تی برداشته شده، اما درخواست ثبت سفارش شرکت‌ها برای این تجهیزات که امکان تولیدشان در داخل وجود ندارد، همچنان رد می‌شود.
 
 حسین مدرس خیابانی، قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت هفته گذشته در گزارشی بر اهمیت صادرات غیرنفتی و ممنوعیت واردات غیرالزامی تاکید و اعلام کرد که وزارت صمت تصمیم دارد واردات هرگونه کالای خارجی دارای مشابه داخلی را ممنوع کند. ممنوعیت واردات برخی تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث اعتراض شرکت‌های تامین کننده و فعالان حوزه فناوری شده و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای به این موضوع واکنش نشان داد.
 
البته پس از آن معاون امور صنایع وزارت صمت با اشاره به موضوعات مطرح‌شده پیرامون اعلام محدودیت واردات کالاهای صنعت فناوری خاطرنشان کرد: مکاتبه سازمان نظام رایانه استان تهران به محدودیت ثبت سفارش از سوی یکی از سازمان‌های صمت اشاره دارد که موضوع از طریق وزارتخانه پیگیری و برطرف شده و هیچ تغییر رویه‌ای در واردات و ثبت سفارش کالای صنعت IT ایجاد نشده است.
 
این در حالی است که بخش خصوصی و سازمان نظام صنفی همچنان معتقد است سیاست قبلی در رد کردن ثبت سفارش ادامه دارد. در این راستا احسان زرین‌بخش - دبیر کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای- با اشاره به مشکل عدم هماهنگی در وزارت صمت، به ایسنا گفت: آنها می‌گویند اصلا مشکلی نبوده و اگر هم بوده حالا حل شده؛ در حالی که هنوز هم بسیاری از شرکت‌ها می‌گویند درخواست‌های ثبت سفارششان رد می‌شود. یعنی با وجود اینکه مدیران ارشد اعلام کردند محدودیت ثبت سفارش برداشته شده،‌ بدنه کارشناسی می‌گوید به ما چیزی بخشنامه و اعلام نشده است.
 
وی ادامه داد: در یک ماه گذشته به دلیل شیوع کرونا ابتدا اعلام شد این موضوع پیگیری نشود و بسیاری از شرکت‌ها هم موضوع را پیگیری نمی‌کردند، اما زمانی که سازمان نظام صنفی موضوع را پیگیری کرد، به قطعیت رسید که چنین مشکلی وجود دارد و الان هم با وجود اظهارات مدیران ارشد وزارت صمت، همچنان این مشکل حل نشده و درخواست‌های ثبت سفارش توسط وزارت صمت رد می‌شود. این تصمیم به‌قدری بهت‌آور بود که ما تصور می‌کنیم اشتباهی صورت گرفته و موضوع هنوز به وزارت ارتباطات نرسیده است.
 
دبیر کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای با بیان اینکه اکنون در بازار و برای شرکت‌هایی که قرارداد دارند، اعوجاج ایجاد شده است، افزود: وقتی قرارداد بسته می‌شود، ثبت سفارش انجام شده و در نوبت تخصیص ارز از بانک مرکزی قرار می‌گیرند اما الان نزدیک به یک ماه است که هیچ‌کدام از شرکت‌ها نمی‌توانند ثبت سفارش کنند و با ادامه این روند، همه آنها در زمان تحویل جریمه تاخیر خواهند داشت و کسی هم برای هزینه‌ای که اینها متضرر شدند پاسخگو نخواهد بود.
 
زرین‌بخش با بیان اینکه این تجهیزات به‌قدری های‌تک هستند و سرعت رشد تکنولوژی در آنها بالاست که نمی‌تواند در داخل کشور تولید شود، گفت: باید بررسی شود معیار تولید داخل چیست؟ چه تعدادی ظرفیت تولید داخل داریم؟ میزان مصرف کشور چقدر است و چه دستگاهی و با چه کیفیتی تولید می‌شود؟ اگر کسی ادعا می‌کند که توانسته تجهیز تولید داخل تولید کند، وزارت صمت اول باید این ادعا را بررسی کند و اگر درست بود، محدودیت واردات داشته باشد، نه اینکه محدودیت بگذارند و بعد بخواهند بررسی کند.
 
وی با اشاره به خودتحریمی‌های موجود بیان کرد: چنین اقداماتی باعث می‌شود قیمت تجهیزات بالا و پایین شود، قراردادها به جریمه بخورد، تجهیزات زیرساخت‌های حیاتی دیر تامین شود و اینها همه معضل است. زمان تحویل این تجهیزات چند ماهه است، چند ماه بعد کارفرما فراموش می‌کند و اصلا باورش نمی‌شود که زمانی در وزارت صمت عدم هماهنگی بوده و به همین دلیل تامین‌کننده تجهیزات را بابت تاخیر جریمه می‌کند.
 

آمار مربوط به تایید نمونه تجهیزات فاوا ارائه شود

/در , , , , /توسط
 
 
سازمان نظام صنفی رایانه ای خواستار ارائه آمار مربوط به تایید نمونه تجهیزات حوزه فناوری اطلاعات و وضعیت بررسی و مردود شدن این تجهیزات در ۱۳ سال اخیر، توسط سازمان تنظیم مقررات ارتباطات شد.
 
 به نقل از سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور، این سازمان از رگولاتوری خواسته است تا آمار مربوط به میزان تجهیزات بررسی شده و همچنین میزان تجهیزاتی که در ارزیابی توسط آزمایشگاه‏ های مورد تایید آن سازمان مردود شناخته شده ‏اند را به تفکیک تجهیزات رادیویی و غیررادیویی و بر اساس نتایج آزمایش‏ های انجام شده توسط هر آزمایشگاه در ۱۳ سال اخیر اعلام کند.
 
محمد باقر اثنی عشری رئیس سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور (نصر) درخواست ارائه آمار مربوط به روال تایید نمونه تجهیزات حوزه فناوری اطلاعات در ۱۳ سال گذشته را طی نامه ای به حسین فلاح جوشقانی رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، خواستار شده است.
 
در این نامه آمده است: « پیرو نامه ۲۳ شهریورماه سال ۹۸ و با وجود درخواست ‏های مکرر شفاهی نمایندگان سازمان نظام صنفی رایانه‏ ای مبنی بر ارائه آمار مربوط به روال تایید نمونه در خصوص اجرای ۱۳ ساله آیین ‏نامه مذکور، تا کنون آماری از سوی آن سازمان منتشر نشده است.
 
لازم به ذکر است در حال حاضر ارائه این آمار کمک بسیار زیادی به شفافیت و میزان اثرگذاری بخش خصوصی واقعی در تامین تجهیزات پیشرفته حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات کرده و دست فرصت ‏طلبان، مدعیان دروغین، کاسبان تحریم و روال معیوب فعلی را خواهد بست.
 
تجربه ۳ ماهه اخیر و عدم امکان واردات دارو و تجهیزات پزشکی نشان داد کارآفرینان حوزه فناوری اطلاعات طی این سال‏ها با دست خالی و تنها به خاطر منافع ملی چه خطراتی را به جان خریدند تا با دور زدن تحریم ‏ها، واردات به ‏روزترین فناوری‏ ها را به داخل کشور میسر و ممکن کنند.
 
متاسفانه عدم ارائه آمار شفاف توسط آن سازمان در این حوزه باعث شده برخی از آزمایشگاه‏ ها با کلی‏ گویی در خصوص قوانین بالادستی و استفاده ابزاری از امنیت و استاندارد و برای حفظ منافع اقتصادی خود، اطلاعات روشنی از گزارش آزمون‏ ها ارائه ندهند.
 
تا کنون و بر اساس آیین ‏نامه تایید نمونه، هیچ کدام از تجهیزات امنیتی موفق به اخذ تاییدیه از این آزمایشگاه‏ ها نشده است؛ این مسئله تنها کمبود دانش و یا فساد را به ذهن متبادر می‏ کند که در هر دو صورت، سازمان نظام صنفی رایانه ‏ای و اعضای آن حق پیگیری ضرر و زیان احتمالی و جبران خسارت در این خصوص را برای خود محفوظ نگه می ‏دارد.
 
ماحصل ارزیابی ‏های غیرشفاف، ایجاد وقفه ۳ ماهه در استقرار تجهیزات زیرساخت‏ های حیاتی کشور بوده که به نوبه خود باعث افزایش بی‏ رویه قاچاق شده، که ماهیتاً در تضاد با اهداف امنیتی و استانداردی است.
 
با توجه به این موارد خواهشمند است دستور فرمایید تا در خصوص ارائه آمار مربوط به میزان تجهیزات بررسی شده توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و همچنین میزان تجهیزاتی که در ارزیابی توسط آزمایشگاه‏ های مورد تایید آن سازمان مردود شناخته شده ‏اند، به تفکیک تجهیزات رادیویی و غیر رادیویی و براساس نتایج آزمایش‏ های انجام شده توسط هر آزمایشگاه، اقدام لازم مبذول شود.»

روند تست تجهیزات وارداتی فناوری اطلاعات ناکارآمد است

/در , , , , /توسط
مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک گفت: روند تست تجهیزات وارداتی حوزه فناوری اطلاعات، ناکارآمد است و به زودی دستورالعمل ردیابی تمامی کالاهای وارداتی در کشور تا زمان مصرف ابلاغ می شود.
 
 به نقل از سازمان نظام صنفی رایانه ای، ویدا سینا در نشست مشترک کمیسیون شبکه سازمان نصر، با تایید وجود کالای قاچاق در حوزه IT در کشور گفت: باید قبول کرد که روند تست تجهیزات ناکارآمد است؛ بر این اساس به زودی دستورالعملی درخصوص ردیابی کامل تمامی کالاهای وارداتی در کشور تا زمان مصرف ابلاغ خواهد شد.
 
وی با بیان اینکه مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک به عنوان بازوی اجرایی سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و تولیدکنندگان، ارزیابی محصولات وارداتی در زمینه تجهیزات ICT را بر عهده دارد، درباره نحوه محاسبه هزینه های آزمایش تجهیزات وارداتی ICT و بالا بودن هزینه های تست این تجهیزات و چند برابر شدن این هزینه ها نسبت به سال گذشته، گفت: مرجع محاسبه هزینه های انجام تست تجهیزات ICT ، آزمایشگاه است و متاسفانه هیچ مرجعی برای تعیین تعرفه ها وجود ندارد و به همین دلیل تعیین قیمت آزمایشگاهها بر اساس تصمیم گیری همان آزمایشگاه انجام می شود.
 
سینا، گفت: ارائه تاییدیه تجهیزات ICT نیز وظیفه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است که باید در قالب گواهی تایید نمونه، تاییدیه صادر کند و بنا بر دلایلی که برای ما هم مشخص نشده، اجازه رد یا قبول تجهیزات را از آزمایشگاه گرفته است و حق اظهار نظر در این خصوص را هم به ما نمی دهد.
 
وی افزود: در ابتدا تایید محصولات امنیتی حوزه ICT توسط آزمایشگاه صنایع انفورماتیک صورت می گرفت، ولی با گذشت دو سال از آغاز ارزیابی های امنیتی در آزمایشگاه، سازمان تنظیم مقررات ارتباطات این اختیار را از مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک گرفته و پس از آن دیگر تاییدیه ای از سوی این مرکز تحقیقاتی صادر نمی شود.
 
سینا در خصوص انتقاداتی که به ناکار آمدی نحوه تست تجهیزات وارداتی حوزه ICT وارد است، گفت: با توجه به عدم صدور تاییدیه تجهیزات و صرف هزینه و زمان زیاد برای تایید تجهیزات، این واردکنندگان هستند که در صورت بروز مشکل دچار خسران می شوند و آزمایشگاه به خاطر ارائه گزارش های درصدی که از تست محصول به متقاضی می دهد، عملا از بار مسئولیت تست شانه خالی می کند و تمامی عواقب آن متوجه وارد کننده کالا می شود و عملا انجام تست های امنیتی بی نتیجه است.
 
وی در مورد اینکه چرا تجهیزاتی که در بیرون از مرزهای کشور تولید و براساس استانداردهای بین المللی تاییدیه های متفاوت را اخذ می کند، در کشور تاییدیه نمی گیرد، گفت: ما در طول زمان به مواردی بر حسب تجربه رسیده ایم که نیاز به انجام تست آن دیگر نیست، اما موفق نشده ایم این موارد را به تصمیم گیران تفهیم کنیم. یک سری قوانین بالادستی وجود دارند که نمی شود بندی را در آن کم یا زیاد کرد؛ اما شاید با همراهی یکدیگر، بتوانیم با برطرف کردن این موارد، زمان تست ها را کوتاه تر و عملا هزینه ها کمتر می شود.
 
در این نشست اعضای کمیسیون تجهیزات شبکه سازمان نظام صنفی رایانه ای یکی از دلایل عمده رواج کالای قاچاق در حوزه IT در کشور را طولانی بودن زمان انجام تست، هزینه های بالای تست و سختگیری های بی مورد به عمل آمده توسط آزمایشگاه های تایید تجهیزات، دانستند.
 
در این راستا با توجه به مشکلاتی که بر سر ترخیص کالاهای وارداتی وجود دارد، مقرر شد کارگروه تخصصی مشترک بین کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی و مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک در خصوص تسهیل و بهبود و بهینه کردن روال ها و فرآیند ترخیص و ارزیابی و تسریع این مسائل، تشکیل شود.

۵ عادت اشتباه در حمل تجهیزات الکترونیکی

/در , , , , , , /توسط
یک متخصص سازگاری الکترومغناطیس ( EMC ) با تشریح ۵ عادت اشتباه در حمل و استفاده از تجهیزات الکترونیکی به ارائه راهکارهای اصلاحی در خصوص این عادات اشتباه پرداخت.
 
بهترین محل نگه‌داری گوشی موبایل کجاست؟ بهتر است گوشی همیشه در دستان ما باشد یا آن را در جیب شلوار و کت یا کیف همراه قرار دهیم؟ تماس مداوم و طولانی‌مدت گوشی تلفن همراه با بخش‌های مختلف بدن چه خطرات و آسیب‌هایی را به همراه خواهد داشت و ما باید چگونه از گوشی موبایل استفاده کنیم تا از این آسیب‌ها در امان باشیم؟ مکالمه چند ساعته با گوشی چه خطراتی برای بدن ما دارد و بهتر است گوشی هنگام مکالمه در چه وضعیتی باشد؟ عادت‌های بد نگهداری از گوشی موبایل چیست و در هنگام شارژ گوشی باید چه نکاتی رعایت شوند؟
 
این‌ها برخی از پرسش‌های جدی هستند که در زمینه حمل و استفاده از تجهیزات الکترونیکی همچون موبایل و لپ تاپ باید پاسخ داده شوند و هر کاربر گوشی موبایل یا دیگر تجهیزات الکترونیکی لازم است آن‌ها را بداند.
 
سیدحسن سیدموسوی استاد دانشگاه و متخصص سازگاری الکترومغناطیس (EMC) در گزارشی به مرور ۵ عادت اشتباه در حمل و استفاده از تجهیزات الکترونیکی و ارائه راه‌کارهای اصلاحی در این مورد می پردازد و به آسیب‌ها و آثار بیولوژیکی ممکن در استفاده و حمل نادرست گوشی موبایل و لپ‌تاپ‌، اشاره می کند.
 
مکالمه طولانی‌مدت و چسباندن گوشی موبایل به سر و گوش
 
همان‌طور که می‌دانیم؛ دستگاه‌های الکترونیکی و از جمله گوشی‌های موبایل دارای القاهای الکتریکی و مغناطیسی و همچنین تشعشعات الکترومغناطیسی هستند. امواجی که از آنتن‌های نصب شده در درون گوشی خارج شده و به سوی ایستگاه‌های BTS برای برقراری ارتباط گسیل می‌شوند. برعکس این پدیده هم رخ می‌دهد و گوشی‌های موبایل تشعشعات الکترومغناطیسی محیط را جذب می‌کنند تا بتوانند با آنتن‌های BTS ارتباط برقرار کنند.
 
تماس سلول‌های بدن و سر انسان در کوتاه مدت با این تشعشعات بی‌خطر است ولی هنگامی که طولانی‌مدت از یک گوشی تلفن همراه استفاده شود و فاصله بسیار نزدیکی هم با بدن انسان و از جمله سر انسان داشته باشد؛ مانند هنگامی که گوشی را به سر و گوش خود چسبانده و برای مدت زمان طولانی مکالمه می‌کنیم؛ امکان ایجاد تأثیرهای جدی روی سلامتی‌مان وجود دارد.
 
تحقیقاتی وجود دارد که ثابت می کند بر اثر تماس گوشی با سر انسان، بخش‌هایی از سر مانند گوش میانی یا مایع نخاعی مغزی افزایش دما خواهند داشت، اگر چه با افزایش حدود ۳۵ درصدی CBF (جریان خون مغزی) فرصت افزایش دمای کل بدن به بیش از نیم درجه ایجاد نمی شود، ولی به طور موضعی در گوش و سر و دست، دما می تواند حتی تا ۳۲ درجه نیز افزایش یابد.
 
تصویر زیر به خوبی بخش‌هایی که در اثر تماس با گوشی موبایل بیش از حد گرم شده‌اند را نشان می‌دهد.
 
 
در فکتوگرافی (واقع نگاری) های صورت گرفته به کاهش قدرت شنوایی، و بروز سردردهای طولانی وسرگیجه نیز اشاره شده است، حتی در برخی از مطالعات غیر علمی صحبت از بروز تومورهای سرطانی در مغز شده است که به هیچ وجه قابل اثبات نبوده و قابل اعتناء نیست.
 
با این وجود بهترین راهکار این است که برای تماس‌های تلفنی و مکالمات طولانی‌مدت از هندزفری و هدفون استفاده کنیم و تا حد امکان گوشی موبایل از سر و دیگر بخش‌های بدن دور بماند.
 
هندزفری‌های بلوتوثی نیز ممکن است آثار متفاوتی برای انسان داشته باشند، لذا توصیه نمی‌شوند. هدفون‌های سیمی و هندزفری‌های دارای لوله های هوایی، بهترین ابزار برای مکالمه، گوش دادن به موسیقی و پادکست توسط اسمارت‌فون‌ها هستند.
 
قرار دادن گوشی در جیب شلوار و دیگر جاهای نزدیک بدن
 
مکان نگهداری گوشی یک چالش جدی و بزرگ برای کاربران موبایل است. واقعا جای گوشی کجا است؟ یک گوشی موبایل به طور دائمی در حال پرتوافکنی است و حتی اگر شما در حال استفاده و مکالمه با آن نباشید، بازهم کانال های سیگنالینگ و کنترلی در حال ارسال و دریافت پیامهایی، هرچند ضعیف هستند. بنابر این تشعشعات الکترومغناطیسی می‌توانند روی کیفیت عملکردِ برخی از اندام‌های بدن تاثیرگذاری داشته باشند.
 
اگرچه این تأثیر روی بسیاری از اندام ها موقتی است، لیکن سه چهار مورد از اندامها در مردها و زن ها وجود دارند که زمان تأثیرگذاری روی آنها، اگرچه به طور علمی ثابت نشده باشد، لیکن در برخی از تحقیقات موردی و مشاهدات بالینی این طور دیده شده است که این تأثیرها فراتر از موقت است! عموماً این نوع تحقیقات به فکتوگرافی Facto-graph-y یا واقع نگاری معروفند که در آنها بروز و وقوع یک سری علائم مشاهده می شود؛ لیکن رابطه علت و معلولی در آن به صورت علمی غیر قابل اثبات است.
 
یکی از بدترین جاهایی که برای نگهداری گوشی موبایل استفاده می‌شود؛ جیب شلوار یا کت است. پرتوهای موبایل به طور مستقیم روی دستگاه تناسلی در مردان و تخمدان و غدد لنفاوی در زنان تاثیر گذاشته و وارد شدن آسیب‌ به آنها گزارش شده است.
 
 
قرار دادن گوشی موبایل در جیب رویی پیراهن و کت نیز می‌تواند در اندامهای درونی مانند کبد و کلیه ها گرمای غیر متعارف ایجاد کند.
 
قرار دادن موبایل در جیب‌های داخلی کت‌ها یا برخی لباس‌ها امکانِ تأثیرگذاری موبایل روی قلب و سینه‌ها را افزایش می‌دهد.
 
قرار دادن موبایل در کیفهای مخصوص روی کمربند نیز ممکن است اندامهای داخلی همچون کبد، کلیه ها را تحت تأثیر قرار دهد. مثلاً طی تحقیقات انجام شده روی بیش از ۱۵۰ مرد و زن که به طور منظم موبایل خود را به روی کمر می‌بستند؛ مشخص شد دچار کمبود تراکم مواد معدنی در لگن شده اند.
 
 
اما آیا این آمار بیانگر این است که تراکم استخوان منفی توسط میدان مغناطیسی ساطع شده از موبایل صورت گرفته است؟ هیچکس نمی تواند این اظهار نظر را ثابت کند.
 
همانطور که خودتان نیز تجربه کرده اید، نگه داشتن طولانی‌مدت گوشی موبایل در دست، می تواند احساس بدی به شما دست بدهد و عضلات مچ دست و تاندون ها و زردپی های دست را دردناک سازد. در یک پژوهش پزشکی نیز نشان داده شده است که زنانی که عادت داشته اند گوشی موبایل خود را به گردن آویزان کرده یا در سینه بند نگه‌داری ‌کنند؛ در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان هستند.
 
با این وجود راهکار این است که گوشی موبایل را در کیف‌های بنددار قرار دهید تا دور از بدن باشند. کوله و کیف‌های دستی هم راه‌حل بهتری برای حمل گوشی هستند. هرچه ‌قدر دستگاه‌های الکترونیکی از جمله گوشی موبایل را دور از بدن خود نگه‌داری کنید، بیشتر در سلامت خواهید بود.
 
مجاورت و استفاده از گوشی موبایل توسط زنان باردار
 
تجهیزات الکترونیکی برای زنان باردار و جنین می تواند یک ریسک جدی به شمار آید. تشعشعات الکترومغناطیس این دستگاه‌ها در طولانی‌مدت می تواند هم تأثیرات موقت و هم تأثیرات دائمی روی جنین و همچنین روی مادر ایجاد کند.
 
مثلا اگر مادری گوشی موبایل یا لپ‌تاپ را روی پا یا نزدیکی شکم خود قرار دهد، احتمال تاثیرگذاری روی سیستم گردش خون جفت و جنین در رحم مادر نیز تشدید می شود. همین‌طور، قلب مادر و جنین در معرض پرتوگیری خواهند بود.
 
افزایش استرس و اضطراب و علائم خاص روحی و رفتاری تنها چند نتیجه ملموس تماس مستقیم زنان باردار با دستگاه‌های الکترونیکی است. البته وجود هرگونه پیوند علمی معنی دار بین طرز تأثیرگذاری و علائم بالینی گفته شده با امواج، در مواردی که گفته شد به اثبات نرسیده است ولی آیا امواج رادیویی ساطع از گوشی های موبایل می‌توانند روی اندامها و مغزجنین اثر بگذارند یا نه؟ باید گفت که هیچکس نمی تواند این رابطه را به طور علمی ثابت کند.
 
همچنین برخی از مطالعات نشان می‌دهند بین افزایش امکان وقوع سرطان پستان، کاهش قدرت شیرسازی و شیردهی، اختلال در غدد لنفاوی، ایجاد برآمدگی یا توده در سینه (فیبروکیستیک) و اختلال در هورمون‌ها با استفاده ناصحیح از گوشی موبایل و استفاده نامناسب از دستگاه‌های الکترونیکی در زنان و به‌ویژه در دوران بارداری، ارتباط وجود دارد.
 
رحم و تخم‌دان‌ها از دیگر اعضای بدن هستند که در اثر مجاورت دائمی و مستقیم با گوشی موبایل و دیگر وسایل الکترونیکی، تحت تأثیر قرار می گیرند. حتی برخی از کارشناسان امور زنان و مامایی بر این اعتقاد هستند استفاده از گوشی موبایل در دوران بارداری آثاری کمتر از مصرف الکل و دخانیات برای مادر و جنین ندارد.
 
با این وجود بهترین راه حل این است که زنان باردار در تمام دوران بارداری و به‌ویژه ۱۵ هفته اول، تمام وسایل الکترونیکی از جمله گوشی موبایل، لپ‌تاپ، تبلت و حتی تلفن‌های بی‌سیم خانگی را از خود دور کرده و یک «رژیم دیجیتالی» بگیرند. هرگز به سراغ گوشی موبایل نروند و از تماس و نزدیکی آن با اعضای بدن و شکم خودداری کنند. هرگز در شبکه‌های اجتماعی حضور نداشته باشند و پیام‌رسان‌ها را چک نکنند! از وای‌فای دوری کرده یا آن را خاموش کنند. در حالات بسیار ضروری و فوق العاده، به جای چسباندن بلندگو به گوش و سر، از هندزفری یا بلندگوی تلفن استفاده کرده و دور از خود نگه دارند.
 
تماس مستقیم گوشی موبایل با اعضای بدن
 
برخی از مردم عادت دارند همیشه گوشی موبایل را در دست بگیرند. گاهی اوقات ساعت‌ها یک گوشی در دست این افراد جابه‌جا می‌شود. از عادت‌های نادرست دیگر، قرار دادن گوشی موبایل روی سینه، قلب، شکم در هنگام خوابیدن و گوش دادن به موسیقی یا تماشای فیلم است. برخی افراد هنگام تماشای تلویزیون، گوشی موبایل را در دست می‌گیرند یا کنار دست خود قرار می‌دهند تا همیشه نیم نگاهی به آن بیندازند.
 
 
القاءهای الکتریکی و مغناطیسی و همینطور تشعشعات رادیویی گوشی تلفن همراه می‌تواند روی تمام اندام‌های بدن اثرگذار باشد و هریک را بسته به نوع بافت‌ها و ساختار خودش درگیر مخاطرات و حتی بیماری‌ها و آسیب‌هایی کند.
 
با این حال بهترین راهکار این است که مکالمات خود را کوتاه و از هندزفری استفاده کنید. تا جایی که امکان دارد گوشی موبایل را از خود دور کنید و در صورتی که نمی‌خواهید از آن استفاده کنید، آن را روی میزکار، طاقچه و مکان‌هایی دور از محل نشستن و خوابیدن خود قرار دهید و اگر می‌توانید از تلفن ثابت در خانه و محل کار خود استفاده کنید.
 
هرگز گوشی موبایل را برای طولانی‌مدت روی یک عضو بدن قرار ندهید یا در دست، جیب شلوار یا پیراهن نگه ندارید. مواظب باشید گوشی موبایل با اندام‌هایی مانند قلب، سر و اندام تحتانی هیچ تماسی نداشته باشد و همیشه فاصله‌ای زیاد بین آنها رعایت شود.
 
قرار دادن لپ‌تاپ روی پا
 
متأسفانه قراردادن لپ تاپ روی پا، به یک عادت بسیار فراگیر و روزمره تبدیل شده است. همه ما چند دقیقه‌ای یا چند ساعتی لپ‌تاپ را روی دوپا قرار داده تا راحت‌تر با آن کار کنیم یا به تماشای فیلم بنشینیم. عجیب است علی‌رغم اینکه مقداری سوزش و سوزن سوزن شدن در رانهای خود حس می کنیم، به آن توجهی نمی کنیم و فکر می کنیم این حس طبیعی است.
 
در هتل، مترو، قطار، هواپیما، پارک، راهروهای دانشگاه و محیط‌هایی مانند سالن‌های جشنواره‌ها و مسابقات این صحنه بیشتر دیده می‌شود. ولی فارغ از اینکه کدام برند لپ‌تاپ را استفاده کنیم و چه قدرت محاسباتی یا ارتباطی دارد و وزن‌ آن چقدر بوده و حتی آنتن‌های رادیویی و وای‌فای در کجای آن نصب شده اند، این عادت، عادتی بسیار مضر است.
 
 
افزون بر اینکه گذاشتن لپ‌تاپ روی پاها می‌تواند به دلیل میزان گرمای تولید شده در پوست، عوارض پوستی و حتی سوختگی خفیفی به همراه داشته باشد، این عادت، به عنوان یک پارامتر تأثیرگذار در ناباروری مردان نیز در دست مطالعه است.
 
امواج وای‌فای، بلوتوث و تشعشعات رادیویی در لپ‌تاپ‌هایی که مجهز به مودم LTE هستند، حدوداً ۲۵ درصد حرکت اسپرم‌ها را کاهش می دهد. پژوهش هایی نیز وجود دارند که در خصوص تحت تأثیر قرار گرفتن مغز استخوان به نتایج دقیقی دست یافته اند.
 
بهترین راهکار این است که لپ‌تاپ‌ها را هنگام استفاده روی میز و دور از بدن‌تان قرار دهید. هرگز از لپ‌تاپ روی پا استفاده نکنید؛ حتی با به کاربردن کاورهای محافظ یا داکت‌های پایه لپ‌تاپ.