افزایش ۳۷ درصدی مبلغ تراکنش های غیر حضوری اسفندماه

 
 
مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی از افزایش استفاده شهروندان از خدمات بانکی غیر حضوری پس از شیوع ویروس کرونا خبر داد و گفت: مبلغ تراکنش‌های غیر حضوری در اسفندماه رشدی ۳۷ درصدی داشته است.
 
داوود محمد بیگی با بیان این که فرآیند فعالسازی رمز دوم پویا غیر حضوری است، گفت: بانک مرکزی همواره در مسیر اجرای طرح رمز دوم پویا تاکید داشت تا فرآیند فعالسازی رمز دوم یکبار مصرف و ثبت شماره تلفن مشتریان به صورت غیر حضوری و از طریق درگاه‌های الکترونیکی باشد تا نیازی به مراجعه شهروندان به صورت حضوری به شعب نباشد و در همین راستا علاوه بر شعب، فعالسازی رمز پویا از طریق اینترنت بانک، همراه بانک و خودپرداز قابل انجام است.
 
مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی ادامه داد: برای فعالسازی و استفاده از رمز دوم پویا هیچ ضرورتی برای حضور در شعب بانک نیست و مشتریانی که رمز دوم را قبل از اجرای طرح رمز پویا در اختیار داشتند برای استفاده و فعالسازی رمز پویا صرفا باید شماره تلفن خود را تایید کنند که از درگاه‌های غیر حضوری قابل انجام است.
 
ایجاد قابلیت فعالسازی رمز پویا در اینترنت بانک برای کاهش مراجعه مشتریان به شعب و خودپرداز
وی با اشاره به اقدامات بانک مرکزی برای تسهیل فعالسازی رمز پویا پس از شیوع ویروس کرونا در کشور تاکید کرد: بانک مرکزی پس از شیوع ویروس کرونا و در راستای کاهش مراجعه شهروندان به شعب و دستگاه‌های خودپرداز برای آن دسته از مشتریانی که رمز دوم داشتند و قصد فعالسازی رمز پویا دارند، به منظور تایید شماره تلفن همراه برای فعالسازی رمز پویا به شبکه بانکی ابلاغ کرد تا زیرساخت احراز هویت و تایید شماره تلفن همراه مشتریان در درگاه‌ها اینترنت بانک ایجاد و ارائه شود تا تماس مشتری با شعب و خودپرداز کاهش پیدا کند؛ البته در صورتی که مشتری رمز دوم را تا به امروز فعال نداشته لازم است تا برای فعالسازی رمز پویا از طریق خودپرداز اقدام کند.
 
استفاده از دستگاه خودپرداز با رعایت نکات بهداشتی
محمد بیگی تصریح کرد: در صورتی که مشتری از درگاه‌های غیر حضوری استفاده نکند، برای احراز هویت و تایید شماره تلفن همراه باید یکبار به دستگاه خودپرداز بانک عامل خود مراجعه کند که با توجه به شرایط فعلی لازم است تا نکات بهداشتی رعایت شود.
 
این مقام مسئول در بانک مرکزی تاکید کرد: مجموع روزانه تراکنش‌های هر کارت بانکی روزانه تا سقف ۱۰۰ هزار تومان با رمز دوم ایستا قابل انجام است و نیازی به رمز دوم پویا ندارد.
 
وی در خصوص اخبار منتشر شده مبنی بر شلوغی شعب بانک‌ها به دلیل فعالسازی رمز دوم پویا تاکید کرد: افزایش ترافیک مشتریان در شعب بانکی ارتباطی با رمز دوم پویا ندارد؛ طبق روال هرساله، در اسفند ماه امور بانکی شهروندان افزایش پیدا می‌کند و  از سویی دیگر کاهش ساعت کاری بانک‌ها باعث می‌شود تا ترافیک شعب افزایش یابد.
 
افزایش ۳۷ درصدی مبلغ تراکنش های غیر حضوری اسفندماه
مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی با اشاره به افزایش استفاده شهروندان از خدمات بانکی غیر حضوری گفت: با توجه به بحث شیوع ویروس کرونا در کشور و تاکید بانک مرکزی بر دریافت خدمات بانکی از درگاه‌های غیر حضوری و اعمال تمهیداتی در زمینه تراکنش‌های بانکی از جمله افزایش سقف مبلغ تراکنش‌های کارتی از ۳ به ۵ میلیون تومان و در ابزارک‌های موبایلی از ۱ به ۳ میلیون تومان باعث شده تا مبلغ تراکنش‌های غیر حضوری در اسفندماه رشدی ۳۷ درصدی داشته باشد.
 
روند استفاده از رمز پویا در حال رشد است
محمدبیگی تاکید کرد: آمارهای رمز پویا به صورت جدی از سوی بانک مرکزی در حال رصد و بررسی است و نمودارها نشان از افزایش ارسال رمز پویای پیامکی و رشد استفاده از رمز دوم پویا دارد.

علی رغم اجرایی شدن رمز پویا تعداد تراکنش‌های اینترنتی در بهمن‌ماه افزایش یافت

 
تعداد تراکنش‌های اینترنتی بر خلاف تصور اکثریت افراد که پیاده سازی رمزدوم پویا را موجب کاهش تعداد تراکنش‌های اینترنتی شاپرکی می‌دانستند نه تنها  در بهمن ماه کاهش پیدا نکرده؛ بلکه با افزایش نیز روبه‌رو بوده است. البته کاهش تعداد تراکنش‌ها به صورت مشهود خود را روی تراکنش‌های موبایلی نشان می‌دهد.
 
 مقایسه تعداد تراکنش‌های اینترنتی انجام شده در دو ماه دی‌ و بهمن نشان می‌دهد که تعداد تراکنش‌های اینترنتی در ماه بهمن افزایش داشته هر چند شاید سهمش در مقایسه با کل تراکنش‌های انجام شده در این دوره زمانی نسبت به ماه گذشته کاهش اندکی را تجربه کرده باشد.
 
 
تعداد تراکنش‌های اینترنتی انجام شده در بهمن ماه بیش از ۱۳۴ میلیون و ۶۶۴ هزار تراکنش بوده این در حالی است که این رقم در دی‌ماه ۱۳۰ میلیون و ۹۸۰ هزار تراکنش اعلام شده بود. اما با توجه به اینکه تعداد تراکنش‌های انجام شده به صورت کلی رشد قابل توجهی را در بهمن ماه در مقایسه با دی ماه تجربه کرده سهم تعداد تراکنش‌های اینترنتی انجام شده از کل تراکنش‌ها با کاهش ۱۱ صدم درصدی مواجه بوده است.
 
 
 
 
در مقابل تعداد تراکنش‌های موبایلی انجام شده طی بهمن ماه به بصورت قابل توجهی کاهش را نشان می‌دهد. طبق گزارش شاپرک در بهمن ماه بیش از ۹۶ هزار و ۴۶۲ تراکنش از طریق ابزارهای پذیرش موبایلی انجام شده این در حالی است که در دی‌ماه تعداد تراکنش‌های انجام شده از طریق ابزارهای پذیرش موبایلی بیش از ۱۱۴ میلیون و ۵۳۴ هزار تراکنش بوده است. به نظرمی‌رسد بیشترین تاثیری که اجرایی شدن رمز دوم پویا داشت خودش را روی خرید شارژ نشان می‌دهد. هر چند بانک مرکزی اعلام کرده بود که بانک‌ها باید امکان استفاده از رمز دوم ایستا را تا سقف ۱۰۰ هزارتومان به صورت روزانه فراهم کنند و بسیاری از بانک‌‌ها نیز در همین مسیر حرکت کردند اما متاسفانه همکاری نکردن برخی از بانک‌های بزرگ مخصوصا در روزهای اول اجرای این طرح موجب شد تا تراکنش‌های انجام شده از طریق موبایل به صورت قابل توجهی کاهش یابند، از همین روست که این تاثیر بیشتر روی کسب وکارهای خرید شارژ مبتنی بر USSD و همچنین خرید بازی خود را نشان داده است.
 
هم‌اکنون تمامی بانک‌های کشور امکان استفاده از رمزدوم ایستا برای مبالغ زیر ۱۰۰ هزار تومان در یک روز را فراهم کرده‌اند از همین رو به نظر می‌رسد که در روزهای آتی این روال به حالت عادی بازگردد. البته با توجه به گسترش ویروس کرونا و تاثیر آن روی کسب‌وکارها، احتمال دارد که این اثر در طولانی مدت خود را نشان دهد یا گزارش‌های آتی با توجه به اتفاقات پیش آمده سرانجام دیگری را داشته باشند.
 
در بهمن‌ماه ۱۳۹۸، بیش از ۲ میلیارد و ۳۱۲ میلیون تراکنش به ارزش بیش از ۳۲۴ هزار و ۲۳۰ میلیارد و ۸۳۹ میلیون تومان در شبکه شاپرک انجام شده که نسبت به دی ماه رشد ۴.۶۹ درصدی در تعداد و ۱۵.۲۳ درصدی در مبلغ تراکنش را نشان می‌دهد. افزایش میزان تراکنش‌های انجام شده در بهمن ماه نسبت به دی‌ ماه قابل کاملا طبیعی است؛ چرا که معمولا طی ۳ ماه پایانی سال تراکنش‌ها به صورت ماهانه افزایش می‌یابند تا در پایان اسفند به نقطه اوج خود می‌رسند. هرچند هنوز مشخص نیست امسال این روند چگونه تغییر خواهد کرد.
 
طبق گزار شاپرک سهم شرکت‌های PSP در طی ۲ ماه بهمن و دی ماه از تراکنش‌های شاپرکی انجام شده با یکدیگر تفاوت چندانی نداشته است و هر کدام از شرکت‌ها توانسته‌‌اند جایگاه خود را مانند گذشته حفظ کنند.
 
در این ماه شرکت «به‌پرداخت ملت» با پوشش ۲۲.۸۶ درصدی از مبالغ بازار کارتخوان فروشگاهی بیشترین سهم را در اختیار دارد، این شرکت با رقمی معادل با ۳۵.۴۴ درصد بخش قابل توجهی از بازار مبلغی تراکنش‌های ابزار پذیرش اینترنتی را نیز پشتیبانی می‌کند. در ابزار پذیرش موبایلی نیز شرکت «آسان پرداخت پرشین» با کسب ۳۵.۹۹ درصد بیشترین سهم بازار مبلغی این تراکنش‌ها را به دست آورده است. بیشترین اختلاف بین سهم مبلغی تراکنش‌های کارتخوان فروشگاهی در ماه بهمن نسبت به دی در شرکت کارت اعتباری ایران کیش با ۰.۲۷ کاهش و در ابزار پذیرش اینترنتی ۲.۶۰ درصد افزایش در شرکت «تجارت الکترونیک پارسیان» گزارش شده است. در ابزار پذیرش موبایلی بیشترین اختلاف سهم با کاهش ۲.۲۷ درصدی به شرکت «پرداخت الکترونیک سامان» تعلق دارد.

کرونا موجب افزایش تعداد تراکنش‌های کارتی شد

 
تعداد تراکنش‌های کارتی طی هفته گذشته و پس از نگرانی از گسترش ویروس کرونا به صورت قابل توجهی افزایش یافته است، این افزایش تعداد تراکنش‌های بانکی در شرایطی صورت گرفته که بسیاری از کسب‌وکارها اعلام کرده‌اند که به دلیل گسترش ویروس کرونا و لغو بسیاری از برنامه‌های تفریحی و همایش‌ها زیان کرده‌اند. اما به نظر می‌رسد هر چند که برخی از کسب‌وکارها با کاهش تقاضا مواجه شده‌اند، در مقابل بخش دیگری از کسب و کارهای آنلاین که اقدام به فروش کالا می‌کنند با افزایش فروش مواجه بوده‌اند.
 
 طبق گزارش‌ها و آمار جمع‌آوری شده از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت و PSPها مشخص شد که تعداد تراکنش‌های خرید که به صورت آنلاین طی هفته اول اسفند در مقایسه با هفته اول بهمن‌ماه انجام‌ شده به صورت روزانه رشد قابل توجهی داشته است. در این دوره زمانی تعداد تراکنش‌های کارتی بدون حضور کارت (‌Not Card Present) یا تراکنش‌های انجام شده از طریق IPG به طور متوسط روزانه در حدود ۲ میلیون تراکنش افزایش یافته است.
 
بسیاری دلیل آن را استقبال از خرید آنلاین در شرایط فعلی کشور عنوان می‌کنند چرا که بسیاری از شهروندان ترجیح می‌دهند به‌جای مراجعه فیزیکی به فروشگاه‌ها کالاهای مورد نیاز خود را به صورت آنلاین سفارش دهند.نکته قابل توجه در این میان فقط افزایش تراکنش‌های غیرحضوری یا تراکنش‌های انجام شده از طریق IPG نیست؛ بلکه تعداد تراکنش‌هایی که از طریق پایانه‌های فروش نیز انجام شده است افزایش یافته است.
 
در همین زمینه مصطفی امیری، مدیرعامل شرکت پرداختی زریرپال به پیوست اعلام می‌کند که آنها رشد در زمینه تعداد تراکنش‌ها را تجربه می‌کنند.  امیری در این مورد به پیوست گفت:‌ «هنوز زود است که بگوییم این افزایش پرداخت به دنبال گسترش ویروس کرونا در کشور است؛ اما با توجه به اینکه در روزهای بهمن‌ ماه و به دنبال اجرای رمز دوم پویا، شاهد ریزش بیش از ۳۰ دصد تراکنش‌ها بودیم ولی حالا شرایط برعکس شده و با افزایش تراکنش‌ها مواجه هستیم.» او ادامه داد: «به طور کلی و با بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم در حال حاضر فروشگاه‌های اینترنتی بیشتری رشد تراکنش‌ها را داشته‌‌اند و بعد از آنها نیز ارائه‌کنندگان خدمات آنلاین با بیشتری رشد تراکنش مواجه بود‌ه‌اند.» امیری نه به شکل صد‌درصد اما باور دارد که شیوع ویروس کرونا و نگرانی در این زمینه بسیاری از مردم را به سمت خرید آنلاین کشانده است.
 
طبق گزارش‌های شرکت‌های PSP مقایسه آمار هفته اول اسفند و هفته اول بهمن ماه نشان می‌دهد که تعداد تراکنش‌های انجام شده روی پایانه‌های فروش در همین دوره زمانی روزانه بیش از ۵ میلیون افزایش یافته است. نکته قابل توجه و همچنین قابل پیش‌بینی این است که بیشترین خرید و بیشترین تراکنش‌ها روی پایانه‌های فروش نصب شده در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های لوزام بهداشتی بوده است.
 
مقایسه آمار تراکنش‌های شرکت‌های پی‌اس‌پی در هفته اول اسفند و هفته اول بهمن نشان می‌دهد که تعداد تراکنش‌های به صورت روزانه بیش از ۷ میلیون تراکنش افزایش یافته است.

تراکنش‌های اینترنتی آذرماه نسبت به آبان افزایش یافت

متوسط تعداد تراکنش‌های اینترنتی طی آذرماه با افزایش ۸.۴۱ درصدی از ۱۲۱ تراکنش در آبان ماه به ۱۳۰ تراکنش رسیده است.
 
تعداد تراکنش‌های اینترنتی در آبان ماه که به دلیل قطعی اینترنت در روزهای پایانی این ماه با کاهش مواجه شده بود طی آذرماه افزایش یافت و به نظر می‌رسد تعداد تراکنش‌ها به روال سابق خود بازگشته است.
طبق همین گزارش متوسط مبلغ کارکرد هر ابزار پذیرش اینترنتی در آذرماه با افزایش ۶۷.۷۷ میلیون ریالی به ۲۸۰.۲۱ میلیون ریال رسیده است. طبق گزارش شاپرک هر چند که هنوز بیشترین سهم بازار تراکنش‌های شاپرکی در اختیار ابزار کارتخوان فروشگاهی است؛ اما تعداد ابزارهای پذیرش اینترنتی نیز در آذر ماه نسبت به آبان رشد نسبی داشته است. مقایسه نمودار آذر و آبان ماه نشان می‌دهد سهم ابزار پذیرش اینترنتی در آذر ماه ۶.۲۷ درصد بوده این درحالی است که این سهم در آبان ماه ۵.۹۵ درصد بوده است.
 
 
 
متوسط تراکنش هر ابزار پذیرش شاپرکی در آذر ماه گذشته ۲۱۹ تراکنش است که این تعداد نسبت به مقدار مشابه ماه گذشته کاهش ۰.۱۰ واحدی را تجربه کرده است. همچنین متوسط تعداد تراکنش هر ابزار پذیرش موبایلی ۹۸ تراکنش است که این مقدار نسبت به ماه گذشته با کاهش ۴.۴۶ واحدی همراه بوده‌ است. از سوی دیگر متوسط تعداد تراکنش هر ابزار کارتخوان فروشگاهی نیز با ۰.۸۶ واحد کاهش نسبت به آبان ماه به ۲۵۰ عدد در آذر ماه رسیده است.
 
 
 
 
 
همانطور که در نمودار بالا مشخص است سهم تعدادی و مبلغی تراکنش‌های ابزار کارتخوان فروشگاهی در آذر ماه ۹۸ نسبت به آبان ماه به ترتیب ۰.۰۷ و ۱.۷۴ درصد کاهش داشته است.  همچنین تعداد و مبلغ تراکنش‌های ابزار پذیرش اینترنتی در آذر ماه ۹۸ نیز به ترتیب ۰.۳۳ و ۱.۷۸ درصد افزایش را تجربه کرده‌اند. از دیگر کاهش‌هایی که در این زمینه قابل مشاهده است تعداد و مبلغ تراکنش‌های پذیرش موبایلی است که در این زمینه  کاهش ۰.۲۶ درصدی در تعداد تراکنش‌ها و کاهش ۰.۰۴ درصدی در مبلغ تراکنش‌ها ثبت شده است.

شاپرک اعلام کرد: کاهش تراکنش‌های اینترنتی آبان نسبت به مهرماه

تعداد تراکنش‌های اینترنتی آبان ماه نسبت به مهرماه سال جاری ۶.۸۵ درصد کاهش نشان می‌دهد.

به گزارش پیوست، طبق گزارش آبان ماه شاپرک تعداد تراکنش‌های اینترنتی انجام شده در آبان ماه نسبت به مهرماه کاهش یافته است. این کاهش می‌تواند نتیجه قطعی اینترنت از شاماگاه ۲۵ آبان ماه باشد که در بخش ثابت یک هفته و در بخش اینترنت تلفن‌همراه ۱۰ روز در کشور به طول انجامید. هرچند که هنوز اینترنت تلفن‌همراه در استان سیستان و بلوجستان متصل نشده است.
 
تعداد تراکنش‌های اینترنتی انجام شده طی آبان ماه ۱۳۲ میلیون و ۴۳۶ هزار و ۸۹۰ تراکنش بوده این درحالی‌است که میزان تراکنش‌های اینترنتی مهرماه ۱۴۱ میلیون ۵۰۶ هزار و ۱۱۷ تراکنش ثبت شده است. میزان مبلغی تراکنش‌های اینترنتی نیز در آبان ماه نسبت به مهرماه کاهش داشته است. مجموع مبلغ تراکنش‌های انجام شده از طریق اینترنت ۴ هزار و ۴۰۰ میلیارد و ۶۳۵ میلیون تومان نسبت به مهرماه کاهش یافته است.
 
 
تعداد تراکنش‌های تلفن‌همراه نیز در ماه آبان نسبت به مهرماه کاهش از خود نشان داده است. طبق گزارش شاپرک تعداد تراکنش‌های انجام شده موبایلی در آبان ماه ۱۲۹ میلیون ۷۲۴ هزار و ۳۱۳ تراکنش بوده که این میزان تراکنش کاهش ۵.۶۸ درصدی را نسبت به مهرماه نشان می‌دهد. تعداد تراکنش‌های انجام شده موبایلی طی مهرماه ۱۳۷ میلیون و ۹۷ هزار و ۵۴۴ تراکنش بوده است. مقایسه مبلغی تراکنش‌های موبایلی نیز این کاهش را نشان می‌دهد. مقایسه این ۲ ماه با یکدیگر کاهش ۸۲ میلیارد و ۲۷۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومانی را در مبلغ تراکنش‌های موبایلی نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد کاهش میزان تراکنش‌های موبایلی و اینترنتی در ماه آذر نیز همچنان ادامه داشته باشد چرا که اینترنت روی تلفن‌همراه طی ۱۰ روز در این ماه قطع بود.
 
 
 
مقایسه مهرماه و آبان ماه تراکنش‌های انجام شده روی دستگا‌‌ه‌های کارتخوان نشان می‌دهد که میزان تراکنش‌ها از طریق این ابزار تقریبا ثابت مانده و با کاهش نامحسوسی مواجه بوده است.
 
متوسط تراکنش هر ابزار شاپرکی در آبان ماه ۹۸ از سوی شاپرک ۲۱۹ تراکنش اعلام شده است که این تعداد نسبت به مقدار مشابه در ماه گذشته کاهش ۲.۷۹ درصدی را تجربه کرده است. بیشترین کاهش متوسط تعداد تراکنش مربوط به ابزار پذیرش اینترنتی است. در آبان ماه متوسط تعداد تراکنش‌های اینترنتی با کاهش ۱۱.۲۰ درصدی از ۱۳۲ تراکنش در مهرماه به ۱۲۱ تراکنش رسیده است.متوسط تعداد تراکنش‌ هر ابزار پذیریش موبایلی ۱۰۳ تراکنش است که این مقدار نیز نسبت به ماه گذشته با کاهش ۷.۴۲ واحدی مواجه بوده است.
 
طبق گزارش شاپرک متوسط تعداد تراکنش هر ابزار کارتخوان فروشگاهی نیز با ۵.۲۱ واحد کاهش نسبت به مهرماه به ۲۵۱ عدد در آبان ماه رسیده است.
 
با وجود تلاش‌های صورت گرفته از سوی شبکه بانکی و شرکت‌های فعال در زمینه پرداخت اینترنتی همچنان سهم کارتخوان در پرداخت‌ها بیشتر از سهم پرداخت اینترنتی و موبایلی است. با وجود اینکه طی سال‌های گذشته تلاش شده که سهم پرداخت‌های اینترنتی افزایش یابد  اما اتفاقاتی  مانند قطعی اینترنت موجب می‌شود این تلاش‌ها با شکست مواجه شوند.
 
 
 
مقایسه میزان ابزارهای استفاده شده درپرداخت اینترنتی میان آبان ماه و مهرماه خود موید این موضوع است. سهم ابزار پذیرش اینترنتی در مهرماه ۶.۲۵ صدم بود این در حالی است که این سهم طی آبان ماه به ۵.۹۵ صدم درصد کاهش یافت.