مقامات نیویورک به دنبال مقابله جدی با انحصار طلبی شرکت های فناوری

مقامات ایالت نیویورک قصد دارند با تصویب قانونی در پارلمان محلی این ایالت قوانین ضدانحصار را محکم تر کنند تا بهتر بتوانند با انحصارطلبی شرکت های فناوری مقابله کنند.
 
 
 
 به نقل از انگجت، قانون جدید ضدانحصار ایالت نیویورک بر علیه شرکت های فناوری قانون ضدانحصار قرن بیست و یکم نام گرفته و دامنه آنچه که رفتار انحصارطلبانه محسوب می شود را افزایش می دهد، مجازات های درنظر گرفته شده را افزایش می دهد و مقابله قضایی با انحصارطلبی را تسهیل می کند.
 
قانون اولیه ضدانحصار که امروزه در اکثر ایالت های آمریکا اجرا می شود مربوط به ۱۰۰ سال قبل است و عمدتا تنها مربوط به همدستی دو شرکت برای انجام اقدامات انحصارطلبانه است. اما در قانون جدید اشکال پیچیده تر زد و بند انحصارطلبانه بین شرکت های فناوری نیز پیش بینی شده و مورد بررسی قرار می گیرد.
 
در این قانون تعقیب شخصیت های حقیقی نیز ساده تر شده و مجازات حداکثر ۱۵ سال زندان برای انحصارطلبی تجاری در نظر گرفته شده است. همچنین مجازات مالی شرکت های متخلف نیز به حداکثر ۱۰۰ میلیون دلار افزایش یافته است. انتظار می رود تصویب این قانون به طرح شکایت های جدیدی از اپل، فیس بوک، آمازون و گوگل منجر شود.
 

بیانیه مدیران شرکت های فناوری آمریکا قبل از رسیدگی به اتهام انحصارطلبی

مدیران شرکت های بزرگ فناوری آمریکا که قرار است تا ساعاتی دیگر در جلسه استماع کنگره برای توضیح رفتارهای انحصارطلبانه خود حضور یابند بیانیه مشترکی صادر کردند.
 
 به نقل از انگجت، قرار است در کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا به اتهام شرکت های گوگل، اپل، فیس بوک و آمازون در زمینه انحصارطلبی تجاری و تلاش برای از میدان به درکردن رقبای ارائه دهنده خدمات مشابه رسیدگی شود.
 
مدیران عامل این چهار شرکت ساعاتی قبل بیانیه ای مشترک صادر کرده و با هدف تاثیرگذاری بر روند جلسه استماع به نفع خود تلاش کردند این مساله را توضیح دهند که به هیچ وجه رفتاری انحصارطلبانه در دنیای کسب و کار نداشته اند. برخی از این افراد مانند جف بزوس مدیرعامل شرکت آمازون برای اولین بار است که در جلسه استماع کنگره آمریکا حضور می یابند.
 
 
در این بیانیه هر چهار نفر بر نقش مثبت و سازنده خود و شرکت هایشان در اقتصاد آمریکا تاکید کرده و افزوده اند کسب و کارهایی که در سه دهه اخیر راه اندازی کرده اند برای کسب و کارهای متوسط و کوچک نیز درآمد آفرین بوده است. ارائه خدمات تبلیغاتی به شرکت های دیگر، درآمدزایی و کمک رسانی و راهنمایی شرکت های کوچک وسرمایه گذاری قابل توجه در فناوری های جدید یاری رسان دیگر شرکت ها و حوزه های علمی و پزشکی از جمله دیگر ادعاهایی است که در این نامه مطرح شده است.
 
تیم کوک در بخشی از این نامه افزوده که اکوسیستم اپ استور بیش از ۱۳۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ به اقتصاد آمریکا کمک کرده و این رقم در سطح جهان به نیم تریلیون دلار می رسد. رئیس فیس بوک هم مدعی شده این شبکه اجتماعی از طریق متصل کردن جهان کاری مفید انجام داده است. مدیران این شرکت ها در نامه مذکور طیف گسترده ای از رقبای خود را نام برده اند و گفته اند با وجود این همه رقیب نمی توان آنها را بازیگری انحصاری دانست.
 

۱۱ شرکت فناوری چینی توسط آمریکا تحریم شدند

کاخ سفید در ادامه رویکرد خود علیه شرکت‌های فناوری چینی ۱۱ شرکت دیگر را هم تحریم کرد که در میان آنها یکی از تأمین کنندگان سخت افزارهای مورد نیاز اپل دیده می‌شود.
 
 به نقل از زد دی نت، دولت آمریکا شرکت‌های یادشده را به نقض حقوق بشر متهم کرده و مدعی شده که شرکت‌های مذکور با دولت چین همکاری‌های اطلاعاتی و امنیتی دارند. این اتهام‌ها بارها از سوی دولت چین و شرکت‌های مختلف فناوری این کشور رد شده و علت این اتهام زنی‌ها نگرانی از رشد قدرت فناورانه چین در سطح جهان دانسته شده است.
 
از جمله این شرکت‌ها می‌توان به او فیلم گروپ، چنگجی اسکوئل، هیفی بیتلند، تنیونان، نانجینگ سینرجی و غیره اشاره کرد. برخی از این شرکت‌ها مانند اوفیلم گروپ سخت افزارهای مورد نیاز شرکت‌های فناوری آمریکایی و چینی مانند ای سر، ایسوس، آمازون، دل، اچ پی، اچ تی سی، هواوی، لنوو، ال جی، مایکروسافت، اوپو، سونی، شیوامی و زد تی ای را تأمین می‌کردند.
 
او فیلم به علت تأمین قطعات دوربین‌های مورد استفاده در گوشی‌های آیفون ۸ و آیفون ایکس از سال ۲۰۱۷ به این سو شریکی استراتژیک برای اپل محسوب می‌شود. این شرکت در فهرست تأمین کنندگان قطعات اپل در سال ۲۰۱۹ هم قرار داشته است.
 
برخی از شرکت‌های همکار با طرف‌های چینی مانند ال جی بلافاصله بعد از اعلام فهرست تازه هرگونه همکاری با آنها را تکذیب کرده‌اند، اما بقیه هنوز واکنشی از خود نشان نداده‌اند.

هجوم غول های فناوری دنیا به بازار دیجیتال هند

به نظر سال 2020 برای هندی‌ها سال خوش‌یمنی بوده چرا که از آغاز این سال، شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکایی بیش از 17 میلیارد دلار در این کشور سرمایه گذاری  کرده‌اند.
 
آمازون در ماه ژانویه از اختصاص یک میلیارد دلار برای سرمایه گذاری  در این کشور خبر داد و طولی نکشید که که در ماه آوریل، فیسبوک نیز با اختصاص چیزی حدود 6 میلیارد دلار، تمایل خود را برای ورود به بازار هند اعلام کرد.
 
فیسبوک اما بیشترین میزان سرمایه گذاری  را با در نظر گرفتن 10 میلیارد دلار به خود اختصاص داده است. این‌ها تنها بخشی از تعهدات شرکت‌های بزرگ فناوری در هند است و در طی یکی دو ماه اخیر و با ورود سایر شرکت‌ها که بخش عمده‌ای از آن‌ها آمریکایی هستند، این عدد از 20 میلیارد دلار نیز عبور کرده است.
 
هجوم این حجم از شرکت‌های فناوری به هند و سرمایه گذاری  در این کشور در شرایطی اتفاق افتاده که تا چند ماه پیش، بسیاری از همین شرکت‌ها مواضع تندی را علیه قانون‌گذاری‌های هند در این زمینه اتخاذ کرده بودند و بسیاری از مدیران عامل شرکت‌ها هیچ تمایلی به حضور در این کشور نداشتند.
 
اما با آغاز همه‌گیری ویروس کرونا و فروپاشی اقتصاد جهانی و همچنین ضربه شدید آن به اقتصاد هند، همه چیز تغییر کرد. از طرفی دیگر، تیرگی روابط میان هند و چین نیز مزید بر علت شد تا هندی‌ها به سمت شرکت‌های آمریکای تمایل بیشتری پیدا کنند. همچنین با توجه به آینده نه چندان روشن همکاری‌های میان شرکت‌های آمریکایی با چین، اهمیت هند برای آمریکایی‌ها بیش از پیش احساس می‌شود.
 
اما این موارد، تنها دلایل ورود شرکت‌های فناوری آمریکایی به کشور هند نبوده است. این کشور به لطف 700 میلیون کاربر اینترنت، سهم قابل توجهی را در اقتصاد دیجیتالی دنیا دارد و تقریبا نیم میلیارد نفر نیز هنوز به جمع کاربران آنلاین اضافه نشده‌اند. از این رو، چنین ظرفیتی قطعا می‌تواند نگاه شرکت‌های فناوری آمریکایی را برای ورود به این کشور جلب کند.

شهادت غول های فناوری آمریکا در مورد انحصارطلبی

زمان شهادت شرکت های بزرگ فناوری آمریکا در کنگره این کشور به علت انحصارطلبی تجاری، 27 جولای یعنی دو هفته دیگر تعیین شده است.
 
 
 
به نقل از انگجت، مدیران عامل چهار شرکت گوگل، فیس بوک، آمازون و اپل ۲۷ جولای در کمیته فرعی ضدانحصار کنگره آمریکا که زیرمجموعه کمیته قضایی کنگره است، شهادت می دهند.
 
هر چهار شرکت به انحصارطلبی تجاری و استفاده از روش های ناعادلانه و غیرمنصفانه برای از میدان به درکردن رقبا متهم هستند. حضور مدیران عامل این شرکت در کنگره در یک روز و اخذ شهادت از آنها نشان می دهد اتهامات واردشده به شرکت های یادشده کاملا جدی است و قرار است تحقیقاتی گسترده و مفصل در مورد آنها به عمل آید.
 
در ژوئن سال گذشته کمیته قضایی کنگره آمریکا تحقیقات خود را در مورد میزان رقابتی بودن بازارهای دیجیتال آمریکا آغاز کرد و از کنترل غیرمنصفانه بسیاری از این بازارها توسط چند شرکت خاص انتقاد کرد. بر اساس بررسی کنگره، شرکت های یادشده بازارهای تجارت الکترونیک، ارتباطات آنلاین و اطلاعات دیجیتال را تحت سلطه خود درآورده اند و از این طریق رقابت و سرمایه گذاری در دنیای آنلاین را در آمریکا و خارج از آن دشوار کرده اند.
 
در جریان این تحقیقات فیس بوک به انحصارطلبی در حوزه شبکه های اجتماعی، گوگل به انحصارطلبی در زمینه تبلیغات آنلاین، آمازون به انحصارطلبی در عرصه تجارت الکترونیک و اپل به انحصارطلبی در زمینه راه اندازی فروشگاه آنلاین اپلیکیشن متهم شده است. گفتنی است اتحادیه اروپا نیز تحقیقات مستقلی را در این زمینه آغاز کرده است.
 

فرانسه به دنبال اخذ مالیات سنگین از شرکت های فناوری آمریکا

پس از آنکه آمریکا، مذاکره با فرانسه بر سر اخذ مالیات از شرکت های فناوری را متوقف کرد، این کشور هم درصدد برآمده تا مالیات سنگینی از شرکت های آمریکایی طلب کند.
 
 به نقل از آسین ایج، قرار بود آمریکا وفرانسه از طریق مذاکرات دو جانبه بر سر نحوه دریافت مالیات از شرکت هایی مانند گوگل، اپل، مایکروسافت، آمازون و غیره به توافق برسند. اما آمریکا این مذاکرات را متوقف کرد تا چارچوبی جهانی در این زمینه تنظیم شود.
 
برونو لو مارین وزیر دارایی فرانسه در واکنش به این اقدام آن را تحریک آمیز توصیف کرده و از بررسی موضوع به طور مستقل خبر داده است.
 
وی افزوده است که انگلیس، ایتالیا، فرانسه و اسپانیا به دنبال اخذ مالیات منصفانه از شرکت های آمریکایی با حداکثر سرعت ممکن هستند و تا رسیدن به توافق بر سر این موضوع تنها چند سانتیمتر باقی مانده بود. شرکت های فناوری از معدود موسساتی هستند که از شیوع ویروس کرونا سود برده اند.
 
کشورهای اروپایی معتقدند برخی شرکت های فناوری آمریکایی و به خصوص گوگل، اپل، فیس بوک و آمازون با سوءاستفاده از قوانینی مالیاتی برخی کشورهای اروپایی مبالغ عادلانه ای را به عنوان مالیات به دولت های قاره سبز پرداخت نمی کنند و این وضعیت باید تغییر کند. این امر موجب اخذ جریمه های مختلف از شرکت های مذکور نیز شده، اما وضعیت به طور اساسی تغییر نکرده است.

تقویت صدور ضمانت‌نامه برای شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان

مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی توسعه فناوری ایرانیان گفت: این صندوق در سال گذشته به بیش از ۲۰۰ شرکت‌‌ فناور و دانش‌بنیان، ۳ هزار میلیارد ریال تسهیلات ارائه کرده است.
به گزارش روابط عمومی دبیرخانه کارگروه صندوق‌های پژوهش و فناوری، دکتر سعید شجاعی افزود: صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی توسعه ایرانیان در سال گذشته حدود ۳هزار میلیارد ریال تسهیلات به ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان و فناور اعطا کرده است که از این میزان حدود ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال ضمانت‌نامه، ۶۵۰ میلیارد ریال تسهیلات و حدود ۵ میلیارد ریال نیز در قالب سرمایه‌گذاری اعطا کرده است. مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی توسعه ایرانیان با بیان اینکه طی سال‌های گذشته صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی توسعه ایرانیان به‌صورت تخصصی به موضوع صدور ضمانت‌نامه برای شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان پرداخته است، افزود: در واقع می‌توان گفت سیاست و اولویت اصلی ما در این صندوق توجه به موضوع صدور ضمانت‌نامه بوده است. دکتر شجاعی عنوان کرد: درحال‌حاضر حدود ۷۰ درصد حجم خدمات این صندوق در حوزه صدور ضمانت‌نامه است و هدف ما تقویت این حوزه در سال‌جاری و سال‌های آتی است.فعالیت‌های تخصصی این صندوق در زمینه صدور ضمانت‌نامه در سال‌های اخیر موجب شده تا دیگر صندوق‌های پژوهش و فناوری نیز در این زمینه فعال‌تر عمل کنند. مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی توسعه فناوری ایرانیان اظهار کرد: ورود به سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر یکی دیگر از اولویت‌ها و سیاست‌های این صندوق است و در سال‌جاری نیز صندوق برنامه دارد منابع بیشتری برای توسعه این نوع سرمایه‌گذاری‌ها اختصاص دهد. شجاعی گفت: چشم‌انداز ما در سرمایه‌گذاری خطرپذیر، توسعه شرکت‌های بزرگی است که بتوانند در حوزه خود موتور محرکی برای شرکت‌های کوچک و استارت‌آپی باشند.  وی با اشاره به موضوع اعتبارسنجی شرکت‌ها از سوی صندوق پژوهش و فناوری ایرانیان گفت: این صندوق پیش از ارائه هرنوع خدماتی اقدام به اعتبارسنجی شرکت‌های متقاضی می‌کند. وی خاطرنشان کرد: در روند اعتبارسنجی متقاضیان معیارهای مختلفی از جمله سوابق اعتباری، میزان تعهدات مالی، سودآوری، میزان توانمندی فنی و... تجزیه و تحلیل می‌شود و براساس نتایج به دست آمده تسهیلات به متقاضیان اعطا خواهد شد. مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی توسعه فناوری ایرانیان اظهارکرد: متقاضیان دریافت خدمات و تسهیلات از این صندوق از شهرهای مختلف هستند و در سال‌های اخیر، استان‌های اصفهان، خراسان‌رضوی، مرکزی، آذربایجان‌شرقی و سمنان بیشترین خدمات را از این صندوق دریافت کرده‌اند.

قدرت‌گیری رگولاتوری آمریکا در اعمال نفوذ بر شرکتهای تکنولوژی

 
 
فرمانی که چندی قبل ترامپ علیه شبکه‌های اجتماعی امضا کرد می‌تواند کل ساختار شرکتهای خصوصی و تکنولوژی و رابطه آنها را با دولت آمریکا تغیییر دهد.
 
ترامپ چندی قبل در واکنش به اقدام توییتر در زدن یک برچسب اطلاعات غلط روی توییتش خواستار قانونگذاری روی کل شبکه‌های اجتماعی شد.
 
بر اساس گزارش واشنگتن پست ترامپ دستوری را امضا کرده که بر اساس آن  داده تا کمیسیون ارتباطات فدرال-Federal Communications Commission- و کمیسیون تجارت فدرال-Federal Trade Commission- قادر باشند قوانین مربوط به مسئولیت‌های شرکت‌های تکنولوژیک بزرگ را بازنگری کنند.
 
این فرمان تجدید ترامپ یکی از بزرگ‌ترین اقداماتی است که ترامپ در راستای تنظیم و قانون مند سازی پلت‌فرم‌های اینترنتی امضا کرده است و احتمالا موج های مخالف بزرگی را ایجاد خواهد کرد.
 
ترامپ خبر امضای این فرمان را در حساب شخصی توییتر خود نیز منتشر کرد. وی در پست توییتری خود گفت:« این اتفاق برای شبکه‌های اجتماعی و هم چنین برای «عدالت»، مرحله بزرگی است.»
 
قانون «نزاکت ارتباطات» تحت عنوان  Section 230 of the Communications Decency Act.  در سال 1996 به تصویب رسید و از آن به عنوان مهم‌ترین قانون حوزه اینترنت یاد می‌شود. حالا ترامپ می‌خواهد این قانون را تغییر دهد.
 
شرکت‌های بزرگ تکنولوژیک تحت حمایت قانون جدید Section 230 قرار دارند که بر اساس آن، امکان شکایت قضایی از پست‌های منتشر شده و اکانت های کاربران  شبکه‌های اجتماعی منتفی می‌شود. به عبارت ساده‌تر، هیچ فردی دیگر نمی‌تواند از شرکت توییتر به دلیل بسته شدن اکانتش خود شکایت کند- کاری که بسیاری آن را امتحان کرده‌اند.
 
حالا با فرمان جدید ترامپ، کمیسیون ارتباطات فدرال می‌تواند در این‌باره اختیار بیشتری داشته و در مورد مطالب منتشر شده در پلت فرم‌های شرکت‌های بزرگ حوزه تکنولوژی، تصمیم بگیرد.
 
فایلی از نمونه اولیه این فرمان ترامپ در فضای مجازی دست به دست می‌شود و در آن توضیح داده شده که چرا قانون  Section 230 باید مشمول بازنگری شود. قانونی  Section 230 سال‌هاست که مقوله جنجالی و پر سر وصدایی بوده و بسیاری از اعضای کنگره آمریکا معتقدند که که مفاد آن باید بازنگری شود.
 
اما تصویب چنین قانونی از سوی ترامپ، بدون تایید کنگره و بازکردن بیش از حد دست FCC-کمیسیون فدرال ارتباطات- می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در صنعت تجارت و اینترت ایجاد کند.
 
موانع قانونی زیادی نیز در مورد این فرمان جدید وجود دارد که بزرگ ترین آن، اولین اصلاحیه قانون Section 230 است. بر اساس این اصلاحیه، دولت آمریکا نمی‌تواند در قوانین مربوط به آزادی گفتار در شبکه‌های اجتماعی دخالت کند. به عبارت دیگر، برای اثبات غیر قانونی نبودن فرمان جدید ترامپ، قطعا چالش‌های قضایی پیش رو خواهد بود.
 
Section 230 بخش مهمی از قانون رسمی حوزه اینترنت در آمریکاست و امکان تغییر در آن ، بدون تایید کنگره آمریکا، محل بحث است. جدای از اینها، با تصویب چنین فرمانی، فقط منافع توییتر نیست که به خطر می‌افتد. یعنی با این فرمان، کنترل شبکه‌هایی همچون یوتیوب، Craigslist و دیگر شبکه‌های اجتماعی نیزبه طور ناگهانی در دستان کمیسوین فدرال ارتباطات خواهد بود.
 
بر اساس اخبار، ترامپ ظاهرا شمشیر خود را در مقابل شرکت‌های بزرگ تکنولوژی از رو بسته است و در این میان، تنها چیزی که دیده نمی‌شود تمایل به قانون مند سازی شرایط است.
 
از جهت دیگر با نزدیک شدن به دوره جدید انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بسیاری مدعی هستند که ترامپ سعی دارد با دستکاری قوانین، دست کمپین خود را بازتر کند.

ثروت ابرثروتمندان در دوران کرونا ۵۶۵ میلیارد دلار افزایش یافت

سه ماه گذشته برای بسیاری از مردم جهان از نظر مالی بسیار دردناک و وحشتناک بوده است؛ اما نه برای ابَرثروتمندان!
 
موسسه مطالعات سیاسی در آمریکا، به تازگی گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد از هجدهم مارس تا کنون، میلیاردرها ۵۶۵ میلیارد دلار ثروتمندتر شده‌اند. حالا کل ثروت میلیاردرهای آمریکایی، ۳.۵ تریلیون دلار است. ۱۹ درصد بیشتر از ثروتی که درزمان شروع همه‌گیری کرونا داشتند.
 
تنها ثروت «جف بزوس»، مالک شرکت «آمازون» نزدیک به ۳۶.۲ میلیارد دلار بیشتر از هجدهم مارس شده است. این در حالی است که از آن تاریخ تا کنون، ۴۳ میلیون آمریکایی درخواست بیمه بیکاری داده‌اند؛ به خصوص آن‌هایی که در بخش‌های سفر و خدمات کار می‌کردند، بیشتر از بقیه بیکار شده‌اند.
 
سی‌ان‌ان‌بیزینس می‌نویسد: «این اعداد و ارقام، علامت تعجبی جلوی شکاف عمیق بین دارا و ندار در آمریکا می‌گذارد. از طریق این اعداد، می‌توان دلیل ناآرامی‌ها در سراسر ایالات متحده آمریکا را درک کرد. کارشناسان اعتقاد دارند که نابرابری ثروت با این بحران، حتی می‌تواند از این هم بدتر شود.» افزایش چشمگیر ثروت ثروتمندان، به دلیل بهبود وضعیت بورس آمریکا اتفاق افتاده است. شاخص‌های بورسی آمریکا بعد از سقوط چشمگیر، با اقدامات حمایتی فدرال رزرو خود را بازیابی کردند.
 
البته همین رشد بورس نیز نابرابری‌ها را افزایش می‌دهد. «کریستیانا هوپر»، استراتژیست بازارهای جهانی در شرکت اینوسکو می‌گوید: «بازار سهام در حال اوج گرفتن است و جدا شدن آن از روند اقتصاد واقعی، نابرابری را تشدید می‌کند.»
 
اقدام فوری فدرال رزرو برای نجات بورس آمریکا، کاری کرده است تا بازار دارایی‌های پرخطر جذاب به نظر برسد. فدرال رزرو، نرخ بهره را به صفر رساند و وعده خرید نامحدود اوراق قرضه را داد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران مجبور شدند که روی دارایی‌هایشان با سرمایه‌گذاری در بورس قمار کنند و غول‌های تکنولوژی بیشتر از بقیه از این شرایط بهره بردند.
 
سی‌ان‌ان‌بیزینس می‌نویسد: «غول‌های تکنولوژی در دوران همه‌گیری کرونا مانند بقیه کسب‌وکارها نبوده‌اند که فقط برای سرپا ماندن تلاش کنند. آن‌ها حتی پیشرفت هم کرده‌اند.»
 
برای مثال، آمازون حالا حتی از پیش از دوران کرونا نیز قدرتمندتر شده است. سهام این شرکت از میانه ماه مارس تا کنون، ۴۷ درصد رشد کرده است. فیس‌بوک نیز رکوردهای جدیدی را در ارزش سهام و ثروت خود ثبت کرده است. ثروت «مارک زاکربرگ»، ۳۰.۱ میلیارد دلار از ۱۸ مارس تا کنون افزایش یافته است. ثروت «الون ماسک» رئیس شرکت تسلا، «سرجئی برین» بنیان‌گذار گوگل و «استیو بالمر» مدیرعامل سابق مایکروسافت بیش از ۱۳ میلیارد دلار در همین دوره زمانی افزایش یافته است.

انقلاب تکنولوژی در خلق ثروت و اشتغال

در بسیاری از نقاط جهان، دولت‌ها با معمای پیچیده توازن اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی روبه‌رو هستند. اگرچه بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۸ و افت ناگهانی GDP در سال ۲۰۱۰ در جهان، رشد اقتصادی(GDP) تا حدودی بهبود یافت (حداقل تا قبل از شیوع کرونا) اما به‌طور نمونه با رصد سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ می‌بینیم که رشد اقتصاد جهانی ۷/ ۲درصد افزایش یافته ولی اشتغال‌زایی جهانی در طی همان زمان فقط ۳/ ۱درصد در سال رشد داشته است. اما سوال اینجاست که چه اتفاقی برای اقتصاد جهان رخ داده است که با وجود افزایش GDP و ثروت‌آفرینی بیشتر اشتغال‌زایی به همان میزان افزایش نیافته است و از همه مهم‌تر آنکه این اشتغال به مراتب دچار توزیع ناعادلانه‌تری نیز شده است. به‌طور مثال کشوری مانند آلمان کمبود نیروی متخصص برای کسب و کارهای فناورانه خود دارد و از سایر کشورهای دنیا نیروهای متخصص جذب می‌کند اما کشوری مانند ایران در به‌کارگیری نیروهای متخصص خود نیز تا حدود زیادی ناتوان بوده و اکثر این نیروهای متخصص را که جزو نخبگان و منابع کشور هستند، از دست می‌دهد. پاسخ این موارد را می‌توان در یک موضوع یافت و آن ظهور جریان‌های فناورانه است.
   روند رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی در جهان
مطابق آمار بانک جهانی حجم تولید ناخالص ملی جهان از ۱۱ تریلیون دلار در سال ۱۹۶۰به ۸۳ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۸ رشد داشته است. تنها در سال ۲۰۱۰ بوده که GDP جهان با کاهش یک تریلیون دلاری روبه‌رو بوده است که در سال ۲۰۱۱ با رشد خیلی زیاد دوباره روند رشد را ادامه داده است.با وجود رشد GDP در جهان اما مطابق آمارهایی که سازمان‌هایی نظیر سازمان بین‌المللی کار (International Labor Organization) ارائه می‌دهند، میزان بیکاری در جهان در حال رشد است. کشورهایی که میزان رشد شرکت‌های فناوری محور در آنها کمتر بوده به مراتب سهم بالاتری در بیکاری داشته‌اند و در این توزیع ناعادلانه فشار بیشتری را تحمل می‌کنند.
 
بدون شک شکل‌گیری جریان‌های فناوری مهم مانند اینترنت اشیا (Internet of Things)، هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)، محاسبات ابری (Cloud Computing) و ساختارهای کلان داده (Big Data) اثرات عمیقی بر تمامی ارکان جوامع امروزی نهاده است به‌طوری‌که تمامی این آثار زمینه‌ساز انقلاب صنعتی چهارم شده‌اند که روندهای تاثیرگذار این انقلاب به گفته بسیاری از متفکران هنوز جهان را به‌طور کامل فرا نگرفته است. رویکرد مشترکی که در عمده این فناوری‌ها دیده می‌شود نگرش پلت‌فرمی بوده که مزیت مقیاس‌پذیری را برای این کسب و کارها به همراه می‌آورد. به عبارتی این کسب‌و‌کارها به لحاظ ماهیت فناورانه‌ای که دارند به راحتی مقیاس می‌پذیرند و می‌توانند در بازارهای جهانی مشتریان نهایی خود را با هزینه بسیار پایین افزایش دهند و بالطبع ثروت‌آفرینی بیشتری نیز داشته باشند. یکی از موضوعاتی که این جریان‌های فناورانه را با وجود ثروت‌آفرینی بالا به شدت در این عصر متحول کرده‌ حوزه اشتغال‌زایی است. این تحولات حاکی از آن هستند که بازده‌های ناشی از دانش تجمیع شده (Return on accumulated knowledge) آنچنان می‌توانند زیاد باشند که بدون نیاز به منابع انسانی فراوان و با تکیه بر تکنولوژی‌های فناورانه و با داشتن ویژگی مقیاس‌پذیری که ذکر شد حجم عظیمی از ثروت را ایجاد کنند. ثروتی که بیش از هر چیز محصول توسعه و به‌کارگیری نوآوری‌های فناورانه است. در این عصر، ما شاهد ظهور کسب وکارهایی هستیم که به رغم اندازه بسیار کوچک خود، سالانه حجم عظیمی از ارزش را ایجاد می‌کنند.
 
همان‌طور که ملاحظه شد شرکت‌های فناور با سرعت نمایی در حال رشد هستند و در نتیجه این رشد نمایی تغییراتی را در سایر اکوسیستم‌ها ایجاد می‌کنند. با در نظر گرفتن این تغییر در عرصه کسب و کارها، می‌توان رابطه اشتغال‌زایی و ثروت‌آفرینی این کسب‌وکارها را در چهار گروه به ترتیب زیر تقسیم‌بندی کرد.
 
گروه A: این گروه شامل کسب وکارهایی می‌شود که در هر دو مولفه اشتغال‌زایی و ثروت‌آفرینی نمره بالایی دارند. بیشترکسب و کارهای حوزه مخابرات، تجهیزات الکترونیکی و پزشکی و خودرو از این دسته هستند و از شرکت‌های موفق این حوزه می‌توان اپل، اینتل، سامسونگ، هوآوی و تویوتا را که عمدتا در حوزه تولید فعالیت دارند نام برد. آمازون را هم که در حوزه خدمات فعال است می‌توان در این زمره قرار داد.
 
   مطالعه موردی - شرکت اینتل
شرکت اینتل در سال ۱۹۶۸ توسط رابرت نویس و گوردون مور تاسیس شد و در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولید‌کننده تجهیزات کامپیوتری، پردازنده‌ها و تجهیزات مخابراتی است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر سانتا کلارای کالیفرنیا قرار دارد و سهام آن در سال۱۹۷۱ در بازار بورس نزدک عرضه اولیه شد. شرکت اینتل جزئی از میانگین صنعتی داو جونز به‌شمار می‌آید. اینتل به‌عنوان مخترع پردازنده‌های x۸۶ در جهان شناخته می‌شود؛ پردازنده‌هایی که در اکثر کامپیوترهای شخصی در دنیای امروز استفاده می‌شوند. از شرکت‌های بزرگی که مشتریان اصلی اینتل هستند می‌توان به اپل، لنوو، اچ‌پی و دل اشاره کرد. این شرکت در زمینه تولید دیگر قطعات کامپیوتر از حافظه‌های جانبی تا تجهیزات شبکه نیز فعالیت دارد. این شرکت در حال حاضر به‌عنوان دومین تولیدکننده بزرگ پردازنده در جهان و دومین شرکت باارزش این صنعت شناخته می‌شود. در حال حاضر، سامسونگ جایگاه اول را از آمریکایی‌ها ربوده است. بزرگ‌ترین کارخانه تولیدی اینتل در واشنگتن اورگون واقع است که تنها این کارخانه بیش از ۲۰ هزار کارمند دارد. این شرکت در کشورهای متعددی از جمله چین، کاستاریکا، مالزی، ایرلند، هند، روسیه، آرژانتین و ویتنام، کارخانه تولیدی دارد که قاعدتا پرسنل این کارخانه‌ها نیز به این تعداد اضافه می‌شوند. طبق آخرین گزارش‌های منتشرشده، درآمد این شرکت در سال ۲۰۱۸ حدود ۷۰ میلیارد دلار بوده و سود خالص آنها حدود ۲۳ میلیارد دلار گزارش شده است. این شرکت در حال حاضر حدود ۱۰۶ هزار کارمند دارد و شرکت‌های بزرگی همچون Mobileye،McAfee،Here و Wind River Systems به‌عنوان زیرمجموعه آن فعالیت می‌کنند. همانطور که مشاهده می‌شود این شرکت ارزش آفرینی بالایی داشته و در کنار آن اشتغال‌زایی بالایی نیز دارد و در ردیف گروه A قرار می‌گیرد.
 
   مطالعه موردی - شرکت سامسونگ
شرکت سامسونگ یک شرکت ارائه‌دهنده گوشی‌های هوشمند، تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی است که توسط لی بیونگ چول در سئول کره‌جنوبی تاسیس و در سال ۲۰۰۳ در بورس کره‌جنوبی عرضه اولیه شد. گروه سامسونگ فعالیت خود را در واقع از سال ۱۹۳۸ با عنوان یک شرکت بازرگانی آغاز کرد و بیشترین حجم کاری خود را بر صادرات ماهی، میوه و سبزی به چین قرار داد. طی یک دهه، با رشدی بسیار سریع، سامسونگ به یکی از ۱۰ شرکت بزرگ کره تبدیل شد. در سال ۱۹۶۹ شرکت سامسونگ الکترونیک به‌عنوان یک شرکت تابعه در گروه سامسونگ متولد شد. این شرکت در دهه ۱۹۷۰ با سرمایه‌گذاری در صنایع سنگین، صنایع شیمیایی و پتروشیمی و کشتی‌سازی، راه صنعتی شدن را در پیش گرفت. در سال ۱۹۷۳ دومین برنامه ۵ ساله مدیریت این شرکت اعلام و گذار از مرحله تولید و تجارت مواد اولیه به ساخت محصول نهایی، هدف اصلی این گروه اعلام شد. در دهه ۱۹۷۰ شرکت سامسونگ آنچنان توسعه پیدا کرد که شرکت‌های صنایع سنگین، پتروشیمی، کشتی‌سازی و ابزارهای دقیق سامسونگ یکی پس از دیگری تاسیس شدند و اولین صادرات صنایع الکترونیک این گروه نیز از سوی سامسونگ الکترونیک صورت گرفت. محصولات این شرکت در دهه ۱۹۸۰ توانستند به بازارهای جهانی راه یابند. در سال ۱۹۸۷ با درگذشت لی بیونگ‌چول، پسر او لی کان‌هی مدیریت گروه را برعهده گرفت. لی کان‌هی یک سال بعد برنامه توسعه دوم گروه سامسونگ را در شرکت به راه انداخت. این برنامه شامل تجدید ساختار کسب‌وکار قدیمی و تبدیل شرکت به یکی از ۵ شرکت برتر الکترونیک در کلاس جهانی بود. اوایل دهه ۱۹۹۰ را می‌توان دوران مدیریت نوین در سامسونگ دانست. در این دوران شعار «اول کیفیت» انتخاب و بر اساس این شعار، تبلیغات گسترده‌ای شروع شد. در این دوره، ۱۷ محصول مختلف نظیر نمایشگرهای رایانه و … در بازار جهانی تولید شد و برخی از آنها نظیر نمایشگرهای ال‌سی‌دی به مقام اول جهانی دست یافت. هم‌زمان، علاوه بر جهت‌گیری به سمت تولید محصول با کیفیت، تخصص و دانش کارکنان نیز مورد توجه قرار گرفت. از ابتدای قرن بیست‌و‌یکم، حرکت به سمت دوران دیجیتال برای این شرکت تشدید شد، به‌گونه‌ای که به سرعت در حوزه‌های مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات محصولات متنوعی عرضه می‌شوند. تعداد کارکنان شرکت سامسونگ بیش از ۴۲۷هزار نفر است که در سراسر جهان گسترده هستند. این شرکت در سال ۲۰۱۷ بیش از ۲۱۰ میلیارد دلار درآمد داشته و سود خالص آن حدود ۲۷ میلیارد دلار بوده است. همانگونه که دیده می‌شود شرکت سامسونگ در زمره شرکت‌های گروه A قرار می‌گیرد و در کنار ارزش‌آفرینی بالا، اشتغال‌زایی بالایی نیز دارد.
 
   مطالعه موردی - شرکت تویوتا
شرکت خودروسازی تویوتا به‌طور رسمی در سال ۱۹۳۷ در کشور ژاپن راه‌اندازی شد و در حال حاضر به بیش از ۱۷۰ کشور دنیا خودرو صادر می‌کند. این شرکت در سال ۱۹۷۸ در بورس نیویورک عرضه اولیه شد و در حال حاضر ارزشی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار دارد. ریشه‌های تاسیس شرکت خودروسازی تویوتا، به سال ۱۹۲۶ بازمی‌گردد که ساکیشی تویودا، اقدام به راه‌اندازی شرکت صنایع تویوتا کرد. پیشینه این شرکت که در صنعت نساجی فعالیت می‌کرد نیز به ابتدای قرن بیستم بازمی‌گردد که به‌عنوان یک کارخانه ریسندگی فعالیت می‌کرد. ساکیشی تویودا که سال‌ها همچون پدرش به فروش فرش اشتغال داشت، این کارخانه را راه‌انداخته بود و در سال ۱۸۹۴ یک ماشین بافندگی صنعتی نیز ابداع کرده و ساخته بود. ساکیشی در سال ۱۹۲۴ نوع تمام‌اتوماتیک این دستگاه را ساخت و دو سال بعد کارخانه اتوماتیک ریسندگی تویوتا، تحت نام صنایع تویوتا پا به عرصه وجود نهاد. کیشیرو تویودا پسر او که در سال ۱۹۲۹ در رشته مهندسی مکانیک از دانشگاه توکیو فارغ‌التحصیل شده بود، در کارخانه پدر مشغول به کار شد، اما همه توجه او صرف ساخت موتور اتومبیل شد. در سال ۱۹۲۹ موافقتنامه‌ای با شرکت برادران پلات از انگلستان در ماشین‌آلات صنعتی ریسندگی و بافندگی به امضا رسید. بر اساس این توافقنامه حق تولید و فروش دستگاه‌های اتوماتیک بافندگی به کشورهایی غیر از ژاپن نیز (مثل چین و آمریکا) در قبال۱۰۰ هزار پوند داده می‌شد که در پی آن کیشیرو رهسپار ایالات متحده آمریکا شد. البته کیشیرو از این سفر اهداف دیگری نیز داشت. در زمان انجام مذاکرات با برادران پلات، مجذوب اتومبیل‌ها در غرب شد.
 
 در این سفر بود که او تصمیم خود را برای ورود به صنعت خودرو گرفت. در سال ۱۹۳۰ کیشیرو تحقیق بر روی موتورهای گازوئیلی را آغاز کرد. کیشیرو در مورد برنامه آینده خود با رئیس شرکت، ریسابورو مشورت کرد. ریسابورو در ابتدا بسیار محتاط بود و فریادهای اعتراض از داخل و خارج کمپانی بلند شد، اما کیشیرو بر تصمیم خود پافشاری می‌کرد و عقیده داشت که این تجارت برای کمپانی سودمند خواهد بود و از همه مهم‌تر دولت نیز آشکارا برای سیاست‌گذاری پیشبرد صنایع اتومبیل در تلاش بود. طولی نکشید که ریسابورو موافقت کرد و کیشیرو دپارتمان اتومبیل را در سال ۱۹۳۳ در قسمت کوچکی از کارخانه ریسندگی پدر، راه‌اندازی کرد. هدف او تولید اتومبیل‌های باکیفیت متناسب با شرایط ژاپن بود، در حالی‌که نکات مثبت اتومبیل‌های خارجی را نیز در نظر داشت. در سال ۱۹۳۵ اولین کارخانه خودروسازی تویوتا، آغاز به کار کرد و سال بعد، لوگوی تویودا به تویوتا تغییر یافت. یک سال بعد، یعنی ۱۹۳۷ شرکت تویوتاموتور به‌طور رسمی افتتاح شد. به این ترتیب یکی از موفق‌ترین کارخانه‌های ریسندگی ژاپن، در بین دو جنگ جهانی با تغییر گرایش، به کارخانه خودروسازی تبدیل شد. تلاش و همت کیشیرو تویودا باعث شد که از دل کارخانه پدر، کارخانه‌ای جدید تاسیس شود. در ابتدا خود کیشیرو به‌عنوان قائم‌مقام شرکت جدید عمل می‌کرد که در سال ۱۹۴۱ به‌عنوان مدیرعامل، مشغول به کار شد. بلافاصله پس از راه‌افتادن شرکت جدید، اصول مدیریتی نوینی در روش مدیریت و اداره کارخانه به کار گرفته شد. در سال ۱۹۳۸ سیستم JIT عملیاتی شد. دو سال بعد، موسسه تحقیقاتی تویوتا افتتاح شد. سال ۱۹۵۱ سیستم پیشنهاد ایده‌های خلاق در تویوتا فعال شد. ۱۹۷۳ مرکز طراحی و سال بعد نیز مرکز آموزش تویوتا، توسط کیشیرو راه‌اندازی شد.
 
گروه B: این گروه شامل کسب وکارهایی می‌شود که نمره مولفه اشتغال‌زایی آنها کم است ولی نمره ثروت‌آفرینی بالایی دارند، بیشترکسب و کارهای حوزهIT که توانسته‌اند از مزیت پلت‌فرمی استفاده کنند و مقیاس‌پذیری خوبی در جهان داشته باشند نظیر شرکت‌های واتس‌اپ و اسکایپ که در حوزه خدمات فعالیت دارند، به این دسته تعلق دارند.
 
   مطالعه موردی واتس‌اپ
شرکت واتس‌اپ ارائه‌دهنده بزرگ‌ترین پلت‌فرم پیامرسان دنیا با بیش از ۵ میلیارد کاربر است که در سال ۲۰۰۹ در آمریکا راه‌اندازی شد و دفتر مرکزی آن در سانفرانسیسکو است. این شرکت توسط جان کوم و برایان اکتوون راه‌اندازی شد و در سال ۲۰۱۴ به مبلغ ۱۹ میلیارد دلار توسط فیس‌بوک خریداری شد. به‌طور کلی واتس‌اپ راهی برای فرستادن پیام‌های متنی از طریق اینترنت در اختیار کاربران خود می‌گذارد که هزینه نسبتا بالای سرویس پیام کوتاه شبکه‌های مخابراتی را دور می‌زند. واتس‌اپ در ظاهر یک اپلیکیشن ساده است، اما به یک نیاز اساسی کاربران پاسخ داد و توانست پاسخی باشد برای یک چالش مهم ارتباطی بین کاربران. اپلیکیشن واتس‌اپ می‌توانست در مناطقی که با وجود پهنای باند محدود، نیاز زیادی برای ارتباطات ارزان دارند، به‌عنوان پلتفرمی برای ارائه طیف گسترده‌ای از خدمات از جمله تماس صوتی، تصویری، پرداخت آنی و... مورد استفاده قرار ‌گیرد که یکجا به کاربران ارائه می‌شود. شرکتی که سرویس‌های مذکور را به بیش از ۵ میلیارد کاربر به‌صورت آنلاین و لحظه‌ای ارائه می‌دهد به‌نظر می‌رسد که صدها هزار کارمند باید داشته باشد اما واقعیت این است که واتس‌اپ به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های حال‌حاضر دنیا، توسط شرکتی ساخته و اداره می‌شود که تنها حدود ۵۰ مهندس در استخدام خود دارد. البته شایان ذکر است که پلتفرم‌هایی نظیر واتس‌اپ و تلگرام اشتغال‌زایی غیرمستقیم بالایی دارند اما اشتغال‌زایی مستقیم آنها به‌رغم ارزش‌آفرینی بسیار زیادشان پایین است.
 
گروه C: این گروه شامل کسب وکارهایی می‌شود که نمره مولفه اشتغال زایی آنها بالا است ولی ثروت‌آفرینی کمی در مقابل هزینه‌های انجام‌شده دارند. برخی از شرکت‌های صنایع سنگین مانند فولاد، آلومینیوم، پتروشیمی و... به این دسته تعلق دارند که عمده تمرکز آنها بازار محلی همان کشور یا بازارهای محدود بین‌المللی است و به‌راحتی نمی‌توانند از مزیت مقیاس پذیری بهره ببرند.
 
گروه D: این گروه شامل کسب وکارهایی می‌شود که در هر دو مولفه اشتغال‌زایی و ثروت‌آفرینی نمره کمی دارند. به عبارتی مشاغلی هستند که درآمدزایی پایینی داشته و اشتغال‌زایی چندانی نیز ندارند. مشاغل سنتی نظیر کشاورزی، نانوایی‌ها، رانندگان تاکسی و... به این دسته تعلق دارند.
 
   جمع بندی
نکته بسیار اساسی که در گروه مشاغل ارزش‌آفرین دیده می‌شود، ورود جریان‌های فناورانه است به‌طوری‌که تمامی شرکت‌های متعلق به گروه A و گروه B شرکت‌هایی هستند که فناوری موتور حرکت آنهاست و توانسته‌اند با به‌کارگیری فناوری در برهه‌های حساس گوی رقابت را از سایرین ربوده و ارزش‌آفرینی بالایی داشته باشند. باید توجه داشت بخش اعظم نیروهای گروه A را واحد R&D یا تحقیق و توسعه به خود اختصاص می‌دهد و این شرکت‌ها دائما در حال توسعه فناوری‌های خود هستند.