وزیر ارتباطات: اقدام بانک مرکزی در آزادسازی نظام‌های پرداخت به ایجاد فضای رقابتی منجر می‌شود

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: اگر اقدام بانک مرکزی در تسهیل پرداخت بر اساس سرویس برداشت مستقیم عملیاتی شود تحولی بزرگ در توسعه کسب و کارهای مجازی ایجاد می‌کند.
 
محمد جواد آذری جهرمی ، پس از بازدید از شرکت خدمات انفورماتیک بانک مرکزی اظهار کرد: چرخه پیشرفت در نظام بانکی یقیناً برای مردم قابل لمس است و با ارایه این خدمات حضور مردم به بانک‌ها روز به روز کمتر می‌شود.
 
جهرمی افزود: البته این مسیری است که همه دنیا رفته اند که شاید نکته ویژه ای نباشد؛ اما این اقدامات مبتنی بر دانش بومی است و اگر هم تکنولوژی وارد شده است بر پایه دانش بومی  برای ارایه خدمات بوده است.
 
وزیر ارتباطات با اشاره به همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت ارتباطات در حوزه دولت الکترونیکی گفت: این همکاری‌ها در راستای تسهیل زندگی مردم صورت گرفته است و از این رو برای ارائه خدمات بهینه ، باید اقدامات دیگری هم در دستور کار قرار گیرد.
 
وی با بیان اینکه یکی از این خدمات می‌تواند در تسهیل پرداخت وام‌ها صورت گیرد ،گفت: فرض کنید فردی برای دریافت وام به بانک مراجعه می‌کند. بر اساس مقرراتی که اکنون وجود دارد همین فرد برای مبلغی که اتفاقا قابل توجه هم نیست باید ضامن معرفی کند، یا گواهی کسر از حقوق و غیره ارایه دهد. همزمان فرد دیگری با کمترین مانع و مشکل چند هزار میلیارد وام می‌گیرد و وثیقه ای هم ارایه می کند بدون آنکه اساسا ارزشی داشته باشد.
 
آذری جهرمی تصریح کرد: اگر نظام اعتباری (credit) راه بیفتد و مشخص شود اعتبار افراد چقدر است بسیاری از این موانع کنار گذاشته خواهد شد.
 
 وی افزود: بر اساس این سیستم می توانید ببینید گردش حساب فرد چقدر است و یا به صورت آنلاین استعلام گرفته شود که فرد چقدر حقوق دریافت می‌کند و اگر قبلا وامی گرفته مکانیزم پرداخت آن چگونه بوده است. این‌ها اقداماتی است که می‌تواند ارائه خدمات به مردم را تسهیل کند.
 
آذری جهرمی با بیان اینکه خدمات نوین بانکی می‌تواند در صرفه جویی‌ها و ایجاد شفافیت در ارایه خدمات بهتر به مردم موثر باشد گفت: صرفه جویی 13 هزار میلیارد تومانی در ارایه کارت سوخت نشان می‌دهد که خدمات الکترونیکی ، مزایای زیادی برای کشور دارد.
 
وی افزود: اقداماتی که در حوزه فین تک ها و یا آزادسازی نظام های پرداخت انجام شده است می تواند منجر به ایجاد فضای رقابتی برای کسب و کارهای مجازی شود.

وزیر ارتباطات: اقدام بانک مرکزی در آزادسازی نظام‌های پرداخت به ایجاد فضای رقابتی منجر می‌شود

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: اگر اقدام بانک مرکزی در تسهیل پرداخت بر اساس سرویس برداشت مستقیم عملیاتی شود تحولی بزرگ در توسعه کسب و کارهای مجازی ایجاد می‌کند.
 
محمد جواد آذری جهرمی ، پس از بازدید از شرکت خدمات انفورماتیک بانک مرکزی اظهار کرد: چرخه پیشرفت در نظام بانکی یقیناً برای مردم قابل لمس است و با ارایه این خدمات حضور مردم به بانک‌ها روز به روز کمتر می‌شود.
 
جهرمی افزود: البته این مسیری است که همه دنیا رفته اند که شاید نکته ویژه ای نباشد؛ اما این اقدامات مبتنی بر دانش بومی است و اگر هم تکنولوژی وارد شده است بر پایه دانش بومی  برای ارایه خدمات بوده است.
 
وزیر ارتباطات با اشاره به همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت ارتباطات در حوزه دولت الکترونیکی گفت: این همکاری‌ها در راستای تسهیل زندگی مردم صورت گرفته است و از این رو برای ارائه خدمات بهینه ، باید اقدامات دیگری هم در دستور کار قرار گیرد.
 
وی با بیان اینکه یکی از این خدمات می‌تواند در تسهیل پرداخت وام‌ها صورت گیرد ،گفت: فرض کنید فردی برای دریافت وام به بانک مراجعه می‌کند. بر اساس مقرراتی که اکنون وجود دارد همین فرد برای مبلغی که اتفاقا قابل توجه هم نیست باید ضامن معرفی کند، یا گواهی کسر از حقوق و غیره ارایه دهد. همزمان فرد دیگری با کمترین مانع و مشکل چند هزار میلیارد وام می‌گیرد و وثیقه ای هم ارایه می کند بدون آنکه اساسا ارزشی داشته باشد.
 
آذری جهرمی تصریح کرد: اگر نظام اعتباری (credit) راه بیفتد و مشخص شود اعتبار افراد چقدر است بسیاری از این موانع کنار گذاشته خواهد شد.
 
 وی افزود: بر اساس این سیستم می توانید ببینید گردش حساب فرد چقدر است و یا به صورت آنلاین استعلام گرفته شود که فرد چقدر حقوق دریافت می‌کند و اگر قبلا وامی گرفته مکانیزم پرداخت آن چگونه بوده است. این‌ها اقداماتی است که می‌تواند ارائه خدمات به مردم را تسهیل کند.
 
آذری جهرمی با بیان اینکه خدمات نوین بانکی می‌تواند در صرفه جویی‌ها و ایجاد شفافیت در ارایه خدمات بهتر به مردم موثر باشد گفت: صرفه جویی 13 هزار میلیارد تومانی در ارایه کارت سوخت نشان می‌دهد که خدمات الکترونیکی ، مزایای زیادی برای کشور دارد.
 
وی افزود: اقداماتی که در حوزه فین تک ها و یا آزادسازی نظام های پرداخت انجام شده است می تواند منجر به ایجاد فضای رقابتی برای کسب و کارهای مجازی شود.

عضو شورای فقهی بانک مرکزی: باید زمینه اعتماد عمومی در ارزهای دیجیتال فراهم شود

عضو شورای فقهی بانک مرکزی با بیان اینکه، پول‌های مجازی اعتباری است، گفت: ارز دیجیتال کاغذی نیست و باید زمینه اعتماد عمومی و ایجاد مال عمومی را در آن فراهم کرد.
 
به گزارش ستادخبری هشتمین همایش بانکداری الکترونیک و نظام های پرداخت، حجت‌الاسلام سیدعباس موسویان، افزود: اگر توانستیم یک مال عمومی طراحی کنیم که مردم حاضر باشند به صورت مستمر و گسترده در مقابلش مالشان را بدهند، در آن صورت پول در جامعه شکل می‌گیرد و این با اقبال سرمایه‌گذاریِ یک گروه ریسک‌پذیر در جامعه فرق می‌کند.
 
وی، با اشاره به ذات و ماهیت اصلی ارزهای دیجیتال گفت: تا چندی قبل با پول‌هایی مواجه بودیم و هستیم که یا ارزش ذاتی دارند، یا ترکیبی از ارزش ذاتی و اعتبار هستند و یا محض اعتبار. لکن یک پشتوانه معتبری پشت آن هست که مسئولیت کار را برعهده گرفته و اصطلاحاً مدافع ارزش پول محسوب می‌شود که در مواقع خاصی هم مسئولیتش را به شکل‌های مختلف ایفا می‌کند.
 
وی با اشاره به شکل گیری ارزهای دیجیتال در سال های گذشته، افزود: در دهۀ اخیر یک جهش جدیدی در حال شکل گرفتن بود و آن این است که قرار است پولی به وجود آید که پشتوانه معتبر خاصی ندارد و اعتبارکننده، مسئولیتی در قبال اعتبارش ندارد و آن پول‌های مجازی‌ است که امروزه مطرح شده ‌است. وقتی با توجه به اطلاعات موجود تحلیل می‌کنیم، این پول‌ها که اکنون سرشاخه‌شان بیت‌کوین است، یک رمز الکترونیکی و اینترنتی است که در اختیار فرد گذاشته می‌شود و فرد خود با روشی آن را خلق می‌کند و یا در مبادله‌ای و یا با دادن پول دیگری آن را به دست می‌آورد.
 
عضو شورای فقهی بانک مرکزی در خصوص مبنای شرعی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتالی، گفت: بنده فعلا بیت‌کوین را نه پول، بلکه هیچ‌چیز نمی‌دانم. چون پول باید قوامی داشته باشد که بتوان سایر دارایی‌ها را براساس آن ارزش‌گذاری کرد. شیئی که ارزشش در طول یک سال نوزده برابر جابجا شود، نشان می‌دهد ماهیت این به اصطلاح پول، قابلیت آن را ندارد که به عنوان معیار و متری برای سنجش دارایی‌ها به کار گرفته شود.
 
این نظریه پرداز بانکداری اسلامی همچنین در ادامه تصریح کرد: پول‌های سابق یا ارزش ذاتی دارند یا ارزش اعتباری و ارزش اعتباری‌شان هم به آن ارزشِ عاملِ اعتباردهنده (مُعتبِر) و میزان فعالیت‌های آن در حمایت از این پول است.
 
وی با طرح چند پرسش اساسی درباره ارزهای مجازی، گفت: این‌جا ما با یک سؤال جدی مواجه هستیم که ناشر پول مجازی کیست؟ اعتباردهندۀ به این پول کیست؟ چه مسئولیت‌هایی در قبال این پول برعهده گرفته است؟ و چه حمایت‌هایی می‌تواند از آن داشته باشد؟ به عنوان مثال اگر همین سال ۹۶ را در نظر بگیرید، این پول (بیت‌کوین) از حدود هر واحد هزار دلار به ۱۹۰۰۰ دلار رسیده و آن را رد کرده است و هر روز دارد رکوردشکنی می‌کند که نشان‌دهنده این است که پشت آن یک حامی که بتواند از این پول حمایت کند، یا موجود نیست یا قدرتش را ندارد.
 
موسویان با بیان اینکه پول یک شاخص، معیار و وزنه است، ‌افزود: همان‌طور که ما با متر، کالاهای متری را اندازه‌گیری می‌کنیم، می‌خواهیم با پول ارزش دارایی‌ها را حفظ نماییم. یک پول بالأخره باید ثبات داشته باشد حتی در حد ثبات نسبی. باید ثباتی داشته باشد که دارایی‌ها و سایر کالاها و خدمات و سرمایه‌ها بر اساس آن ارزش‌گذاری شوند.
 
این عضو شورای فقهی بانک مرکزی بار دیگر به بیت کوین اشاره و تاکید کرد: بر این اساس همان‌طور که بیت‌کوین در شبکه‌های مجازی به پول رمزی معروف شده است، بنده گاهی از آن به عنوان پول مرموز نام می‌برم. در عین حال که رمزی است، مرموز هم هست، زیرا ابعادش شناخته شده نیست.
 
یادآور می‌شود، هشتمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت با موضوع انقلاب بلاک چین در روزهای ۹ و ۱۰ بهمن‌ماه ۹۷ در مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار می‌شود.

رمز دوم کارت‌های بانکی یک‌بار مصرف شد + نحوه دریافت رمز

یک‌بار مصرف شدن رمز دوم کارت‌های بانکی از ابتدای آذرماه امسال آغاز شده و رمزهای ثابت از خردادماه سال آینده حذف می‌شوند.
 
یکی از رایج‌ترین موارد سودجویی مالی از مردم در شرایط حاضر، سودجویی و کلاهبرداری‌های اینترنتی و فضای مجازی است؛ به طوری که سرهنگ تورج کاظمی، رئیس‌ پلیس فتای تهران یکی از مهمترین مشکلات کاربران در فضای مجازی را نداشتن دانش و آموزش کافی برای استفاده از این فضا دانسته و گفته که عدم آموزش بعضاً باعث ایجاد مشکلاتی برای کاربران در این فضا می‌شود و بیشترین جرم در فضای سایبری مربوط به حوزه مالی از جمله انجام کلاهبرداری است.
 
از سوی دیگر، علی نیک‌نفس، معاون پلیس فتا نیز با اشاره به متفاوت بودن فضای واقعی و مجازی، گفته که به دلیل پیچیده بودن مسائل در فضای مجازی و سایبری، جرائم و کلاه‌برداری‌های اینترنتی افزایش‌ یافته و از این ‌رو، کاربران فضای مجازی باید دقت بیشتری در بهره‌گیری از خدمات بانکی و پرداخت در فضای سایبری داشته باشند.
 
وی با اشاره به افزایش فریب‌کاری‌ها و تکنیک‌های فریب در فضای مجازی، اظهار کرد: فعالیت در فضای سایبری نیازمند مراقبت‌های بیشتری به نسبت فضای واقعی است؛ چنانکه عدم آگاهی مردم در خصوص فضای مجازی موجب کوچ مجرمان به فضای سایبری شده که این امر، تخلفات و کلاه‌برداری در این فضا را افزایش داده است.
 
حجم پرونده‌های کلاه‌برداری مالی ۳ برابر شده است
 
نیک‌نفس افزود: حجم پرونده‌ها در خصوص کلاه‌برداری‌های مالی در فضای مجازی با افزایش سه برابری مواجه شده است که نسبت بالایی از این تخلفات از طریق فیشینگ صورت می‌گیرد.
 
یکی از راه‌هایی که کلاه‌برداران اینترنتی برای سواستفاده از قربانیان مالی خود انتخاب می‌کنند، استفاده از دانش کم افراد و دست‌یابی به رمز اینترنتی کارت‌های بانکی است که افراد با دریافت آن از بانک‌ها می‌توانند نسبت به نقل و انتقالات مالی اینترنتی اقدام کنند.
 
این موضوع سبب می‌شود تا در صورت دسترسی سودجویان به رمزهای دوم کارت‌های بانکی افراد، نسبت به سواستفاده‌های مالی از آن اقدام کنند که بانک مرکزی در این زمینه با تغییر برخی قوانین در پی از بین بردن فضا در جهت کاهش این گونه جرایم است.
 
به گفته ناصر حکیمی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی ارائه رمز دوم یک‌بار مصرف با هدف کاهش‌جرایم مالی از اول آذرماه سال جاری در شبکه بانکی عملیاتی و از خردادماه سال آینده الزام‌آور شده و ارائه رمز دوم ایستا (ثابت) متوقف می‌شود.
 
بر اساس این تصمیم بانک مرکزی افراد لازم است برای تایید هویت، شماره تماس و اطلاعات بانکی خود تنها یک‌بار برای همیشه به بانک مراجعه کنند و پس از آن رمزهای دوم یک‌بار مصرف برای هر بار استفاده از دو طریق برای آن‌ها ارسال می‌شود.
 
نحوه دریافت رمز دوم یک‌بار مصرف
 
در روش نخست، به هنگام انجام تراکنش بر اساس درخواست دارندگان کارت، پیامکی حاوی رمز یک‌بارمصرف به شماره تلفن همراه دارنده کارت ارسال می‌شود که کاربر از آن فقط برای انجام آن تراکنش خاص می‌تواند استفاده کند و بعد از یک‌بار استفاده، باطل می‌شود که قابلیت اجرا در تمام گوشی‌های همراه را دارد.
 
روش دوم نیز، استفاده از اپلیکشن‌های موبایلی در تولید رمزهای یک‌بار مصرف است که دارنده کارت در این روش با درخواست یک رمز یک‌بار مصرف، رمز را از آن اپلیکشن با یک‌زمان اعتبار مشخص که به ‌طور معمول ۶۰ ثانیه است، دریافت می‌کند و می‌تواند در این زمان برای انجام تراکنش از این رمز استفاده کند و رمز، بعد از آن باطل می‌شود.
 
به گفته معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، از خردادماه سال آینده نیز، ارائه رمزهای دوم ایستا به دارندگان کارت متوقف و استفاده از رمز دوم یک‌بار مصرف در تمام تراکنش‌های غیرحضوری، اینترنتی و موبایلی برای دارندگان کارت الزام‌آور می‌شود.

محدودیت تراکنش‌های بانکی برای هر کد ملی

بانک مرکزی ایران محدودیتی را در سقف تراکنش‌های بانکی ایجاد کرده که این امر می‌تواند شفاف‌سازی در نظام بانکی را افزایش دهد و راه‌های پول‌شویی را تا حدودی ببندد.
 
چندی پیش عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی با انتقاد از نحوه نقل و انتقالات بانکی کارتی و شفاف نبودن این نقل و انتقالات گفت: در حال حاضر هر شخصی می‌تواند با استفاده از دستگاه‌های پوز هر مبلغی را که می‌خواهد جابجا کند و تنها سقف ۵۰ میلیون تومان برای هر تراکنش وجود دارد، اما هر کسی می‌تواند به هر تعدادی که می‌خواهد این کار را انجام دهد که در هیچ جای دنیا به این شکل نیست.
 
وی اظهار کرده بود که افراد نباید بتوانند به همین راحتی حجم بزرگی از پول را بدون مشخص بودن دلایل آن تنها با استفاده از یک دستگاه پوز جابجا کنند که در این راستا برای هر کارت بانکی سقف تراکنش مالی ۵۰ میلیون تومان در روز درنظر گرفته شده است.
 
درنظر گرفتن سقف ۵۰ میلیون تومانی تراکنش برای هر کارت بانکی با وجود اینکه اقدام خوبی از سوی بانک مرکزی بود، اما ممکن بود افراد با تهیه کارت‌های متعدد از بانک‌های مختلف اقدام به جابجایی پول از طریق چند کارت کنند که همتی پیش از این نیز گفته بود که با ایجاد سقف تراکنش برای هر کد ملی جلوی این کار را نیز می‌گیریم.
 
اما از ابتدای هفته جاری بانک مرکزی برای هر کدملی از طریق کارت‌های بانکی سقف تراکنش ۱۰۰ میلیون تومان را درنظر گرفته است و در عین حال سقف تراکنش با هر کارت بانکی نیز ۵۰ میلیون تومان خواهد بود.
 
بر اساس اعلام ناصر حکیمی، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با این اقدام از جابه‌جایی وجوه میلیاردی با ابزار کارت و خالی شدن حساب‌ها در مبالغ کلان جلوگیری می‌شود و در این مسیر موضوعی که برای بانک مرکزی اهمیت دارد این است که مبدا و مقصد پول مشخص باشد و مبالغ هنگفت بدون قابلیت پیگیری جابجا نشود.
 
البته این موضوع ممکن است برخی از خریداران و فروشندگان کالاهای گران‌قیمت را نگران کند که حکیمی در این باره نیز تصریح کرد: با اقدامات فوق، در عمل هیچ محدودیتی در انتقال وجه با مبالغ بالا به وجود نیامده است و مردم برای انتقال وجه یا خرید با مبالغ بالا می‌توانند از سامانه ساتنا این عملیات را بدون محدودیت انجام دهند.
 
به گفته وی مردم همچنین می‌توانند در معاملات بزرگ با مبالغ بالا از انواع و اقسام چک‌ها از جمله چک عادی، رمزدار و تضمین‌شده بهره گیرند.
 
اقدامات اخیر بانک مرکزی در تغییر دستورالعمل‌ها و ابلاغ بخش‌نامه‌های جدید نشان می‌دهد که شاید این بار عزم جدی برای مقابله با فساد و راه‌های آن در کشور ایجاد شده باشد و بتوان از این طریق بخشی از اقتصاد ایران را بازیابی کرد.
 
یکی از متداول‌ترین روش‌های پول‌شویی انتقال مبالغ بزرگ بین حساب‌های مختلف است، تا جایی که رد این پول در میان حساب‌ها گم شود و نتوان آن را پیگیری کرد که اقدام اخیر بانک مرکزی سبب می‌شود تا از این اقدام جلوگیری شود و در صورت انتقال مبالغ بالای پول، مبدا و مقصد آن به طور دقیق مشخص و قابلیت پیگیری برای بانک مرکزی وجود داشته باشد.
 

نظرخواهی بانک مرکزی برای تدوین ضوابط پرداخت های خرد

بانک مرکزی در راستای تنظیم مقررات ضوابط پرداخت های خرد، پیش نویس مستند «پرداخت بان» را منتشر کرد.
بر همین اساس از فعالان این حوزه دعوت کرد تا پس از مطالعه و بررسی سند مذکور نظرات ارزشمند خود را حداکثر تا تاریخ 30 آذر به آدرس پست الکترونیکی [email protected] ارسال کنند.
بانک مرکزی اعلام کرد پس از دریافت نظرات و با همفکری ذینفعان نسبت به نهایی کردن ضوابط پرداخت های خرد در اسرع وقت اقدام و نتیجه اطلاع رسانی خواهد شد.

تورم بخش ارتباطات ۴۵ درصد اعلام شد

تورم بخش ارتباطات نسبت به ماه آبان سال گذشته ۴۵ درصد افزایش یافته است.
طبق گزارشی که از سوی بانک مرکزی اعلام شده است تورم آبان ماه نسبت به مهرماه امسال نیز ۲.۴ درصد افزایش یافته است. به نظر می‌رسد بخشی از افزایش ۴۵ درصدی تورم در بخش ارتباطات به دلیل افزایش تعرفه مکالمه تلفن همراه و دیتای آن است. طبق اعلام بانک مرکزی تورم محاسبه شده برای تمامی بخش‌ها نسبت به آبان ماه سال گذشته ۳۹.۹ درصد افزایش یافته است.
 تورم نقطه به نقطه بخش ارتباطات در مهرماه گذشته ۴۹.۱ درصد اعلام شده بود که مقایسه نرخ تورم میان آبان ماه و مهرماه نشان می‌دهد که تورم این بخش کاهش یافته است.
ضریب اهمیت بخش ارتباطات در محاسبه تورم کلی کشور ۲.۳۰ درصد است.

تکلیف جدید دولت به بانک مرکزی

هیات دولت، بانک مرکزی ایران را موظف کرده تا ماه آینده سازوکارهای لازم را برای دریافت وجوه خرد دولتی از طریق شرکت‌های خدمات فناوری مالی ایجاد کند.
 
با تصویب هیات وزیران، دستگاه‌های اجرایی موظف شدند سازوکارهای لازم برای دریافت وجوه دولتی از طریق شرکت‌های خدمات فناوری مالی را به وجود آورند.
 
براساس این تصویب‌نامه، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است چارچوب‌ها و ضوابط بانکی پرداخت خرد، کیف پول الکترونیک و پرداخت‌های مبتنی بر انواع فناوری‌ها را با رعایت این تصویب‌نامه و سایر قوانین و مقررات مربوط ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه تدوین و ابلاغ کند.
 
همچنین بانک مرکزی باید سازوکارهای لازم برای فراهم آوردن رفع انحصار موجود و ایجاد فضای رقابتی در خصوص فعالیت شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت و شرکت‌های فناوری مالی را ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه فراهم کند و در حوزه‌های نوآورانه‌ای که در آن مقررات‌گذاری نشده است به منظور گسترش نوآوری در حوزه فناوری‌های پرداخت الکترونیک نسبت به ایجاد "فضای آزمون نوآوری" با زیرساخت‌های مورد نیاز بانکی - پرداختی اقدام کند.
 
براساس بند (۲) این تصویب‌نامه، بانک‌ها و شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت موظفند دسترسی به خدمات بانکی برای شرکت‌های خدمات فناوری مالی (فنم‌ها) را که دارای مجوز از صنف مربوط هستند، در حدود ضوابط مقرر در جزء (الف) بند (۱) این تصویب‌نامه که به عنوان شرط فعالیت آن‌ها در پروانه صنفی قید می‌شود، فراهم آورند.
 
بر اساس این گزارش، محاسبه هزینه استفاده از خدمات اپراتورهای تلفن همراه در حوزه بانک‌داری و پرداخت الکترونیک باید مطابق با تعرفه‌های مصوب کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی انجام شود و اپراتورهای ارتباطی مجاز به محاسبه و دریافت هزینه استفاده از خدمات به ازای هر تراکنش خارج از تعرفه‌های مصوب کمیسیون یادشده نیستند.
 

تکلیف جدید دولت به بانک مرکزی

هیات دولت، بانک مرکزی ایران را موظف کرده تا ماه آینده سازوکارهای لازم را برای دریافت وجوه خرد دولتی از طریق شرکت‌های خدمات فناوری مالی ایجاد کند.
 
با تصویب هیات وزیران، دستگاه‌های اجرایی موظف شدند سازوکارهای لازم برای دریافت وجوه دولتی از طریق شرکت‌های خدمات فناوری مالی را به وجود آورند.
 
براساس این تصویب‌نامه، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است چارچوب‌ها و ضوابط بانکی پرداخت خرد، کیف پول الکترونیک و پرداخت‌های مبتنی بر انواع فناوری‌ها را با رعایت این تصویب‌نامه و سایر قوانین و مقررات مربوط ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه تدوین و ابلاغ کند.
 
همچنین بانک مرکزی باید سازوکارهای لازم برای فراهم آوردن رفع انحصار موجود و ایجاد فضای رقابتی در خصوص فعالیت شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت و شرکت‌های فناوری مالی را ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه فراهم کند و در حوزه‌های نوآورانه‌ای که در آن مقررات‌گذاری نشده است به منظور گسترش نوآوری در حوزه فناوری‌های پرداخت الکترونیک نسبت به ایجاد "فضای آزمون نوآوری" با زیرساخت‌های مورد نیاز بانکی - پرداختی اقدام کند.
 
براساس بند (۲) این تصویب‌نامه، بانک‌ها و شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت موظفند دسترسی به خدمات بانکی برای شرکت‌های خدمات فناوری مالی (فنم‌ها) را که دارای مجوز از صنف مربوط هستند، در حدود ضوابط مقرر در جزء (الف) بند (۱) این تصویب‌نامه که به عنوان شرط فعالیت آن‌ها در پروانه صنفی قید می‌شود، فراهم آورند.
 
بر اساس این گزارش، محاسبه هزینه استفاده از خدمات اپراتورهای تلفن همراه در حوزه بانک‌داری و پرداخت الکترونیک باید مطابق با تعرفه‌های مصوب کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی انجام شود و اپراتورهای ارتباطی مجاز به محاسبه و دریافت هزینه استفاده از خدمات به ازای هر تراکنش خارج از تعرفه‌های مصوب کمیسیون یادشده نیستند.
 

دولت از بانک مرکزی خواست تکلیف پرداخت‌های خرد را مشخص کند

هیات دولت از بانک مرکزی خواسته است سازوکارهای لازم برای رفع انحصار و ایجاد فضای رقابتی در خصوص فعالیت‌های شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت و شرکت‌های فناوری مالی را ظرف ۳ ماه فراهم کنند.
هیات دولت در مصوبه‌ای چارچوب ضوابط بانکی پرداخت خرد و کیف‌پول الکترونیکی را تعیین کرد. این مصوبه با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وزارت اقتصاد و بانک مرکزی و سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور تدوین شده است.
 
به نظر می‌رسد این مصوبه هیات وزیران پس از فشارهای بانک مرکزی بر اپراتورهای تلفن‌همراه برای محدودیت خدمات پراخت روی USSDها تنظیم شده است چرا که در بندی از این مصوبه آمده است محاسبه هزینه استفاده از خدمات کارور (اپراتورهای) تلفن همراه در حوزه بانکداری و پرداخت الکترونیکی باید مطابق با تعرفه‌های مصوب کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی(رگولاتوری) صورت پذیرد و اپراتورهای ارتباطی مجاز به محاسبه و دریافت هزینه استفاده از خدمات به ازای هر تراکنش خارج از تعرفه‌های مصوب رگولاتوری نیستند.
 
بانک مرکزی چندی پیش در ابلاغیه‌ای به شبکه بانکی کارمزد پرداخت از طریق موبایل و تلفن ثابت را صفر اعلام کرد. خرید شارژ و پرداخت قبوض بیشترین سهم پرداخت از طریق موبایل و تلفن ثابت را به خود اختصاص می‌دهند، بخشی از این کارمزد از سوی PSP ها به اپراتورهای تلفن‌ثابت و ثابت پرداخت می‌شد. با ابلاغ این دستورالعمل شرکت‌های پرداخت و بانک‌ها دیگر نیازی به پرداخت سهم کارمزد اپراتورهای موبایل نخواهند داشت. این اقدام بانک مرکزی موجب اعتراض اپراتورهای کشور شده بود و در آن زمان اعلام کردند شرکت‌های PSP به دنبال انحصار هستند، گفته‌ای که از سوی بانک مرکزی و شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت رد شد چرا که به اعتقاد آنان با وجود فعالیت ۱۳ شرکت PSP امکان انحصار وجود ندارد.
 
همچنین در این تصویب‌نامه ‌آمده است بانک مرکزی باید چهارچوب‌ها و ضوابط بانکی پراخت خرد، کیف‌پول الکترونیکی و پرداخت‌های مبتنی بر انواع فناوری‌ها را با رعایت تصویب‌نامه و سایر قوانین و مقررات مربوطه ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه تدوین و ابلاغ کند.
 
هر چند این تصویب‌نامه ۱۴ آبان ماه سال جاری از سوی هیات وزیران به تصویب رسیده است اما بانک مرکزی از سال گذشته برنامه تدوین ضوابط برای فعالیت شرکت‌ها در حوزه کیف‌پول الکترونیکی را در دستور کاری خود دارد،اما قرار بود بانک مرکزی پس از نهایی شدن ضوابط فعالیت پراختیاری ضوابط فعالیت پراخت‌بان‌ها را نیز تهیه کند که با وجود گذشت تقریبا ۹ ماه از زمان تعیین شده برای این ضوابط هنوز چارچوبی از سوی بانک مرکزی اعلام نشده است.
 
همچنین طبق این تصویب‌نامه بانک‌‌ها و شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداخت موظفند دسترسی به خدمات بانکی برای شرکت‌های خدمات فناوری مالی را که دارای مجوز از صنف مربوطه هستند را در حدود ضوابط مقرر فراهم کند. از سوی دیگر دستگاه‌های اجرایی موظفند سازوکارهای لازم برای دریافت وجوه خرد دولتی از طریق شرکت‌های خدمات فناوری مالی را فراهم آورند. دستگاه‌های یاد شده مجازند در چهارچوب قوانین و مقررات مربوطه از هر یک از شرکت‌های خدمات پرداخت مجاز استفاده کنند.