فاطمه ملکی

 

انتشار اسناد و برنامه اقدامات حمایت از توسعه فضای مجازی کودک و انتصاب مجری این سند برای حمابت و برنامه اقدام توسعه خدمات فضای مجازی کودک تحرکات اولیه برای فعالیت رسمی در این فضا را کلید زد. برهمین اساس در نخستین گام طرح 20 تا 20 با هدف اجرایی شدن سند حمایت و برنامه اقدام توسعه خدمات فضای مجازی کودکان و نوجوانان افتتاح شد.

به گزارش آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا)، در نخستین مراسم اجرایی این طرح، از دو اثر مرجع تحت عنوان نخستین گاه‌شمار مصور مناسبت‌ها و زندگی‌نامه چهره‌های ماندگار فرهنگ و ادبیات کودک و اولین پیمایش جامع رفتارهای مصرفی کودکان در حوزه تلفن همراه نیز در راستای سند حمایت از توسعه فضای مجازی کودک رونمایی شد.

یکی از اهداف کلان این طرح تا سال ۱۴۰۰ و پایان سال ۲۰۲۰  فراهم شدن فضای غنی از اطلاعات در سپهر اطلاعاتی کودک از طریق رشد خوشه اقتصادی محتوا و خدمات فناوری اطلاعات در حوزه کودک است که اجرای طرح ۲۰ تا ۲۰، برای تحقق بخشیدن به این اهداف اجرایی می‌شود.

براساس نتایج منتشر شده از پیمایش‌های مختلف، رفتارهای مصرفی در سال ۱۳۹۶ کودکان ۳ تا ۵ سال در کشور بدین صورت است که حدود ۶۶ درصد از جمعیت مورد مطالعه از وسایل الکترونیکی مثل تلفن همراه و تبلت استفاده می‌کنند و در گروه مصرف‌کنندگان، ۲۷ درصد وسیله‌ برای خود کودک است و ۶۶ درصد ازآن پدر و مادر و ۷ درصد برای خواهر و برادر بوده است.

براساس مطالعات انجام شده، چهار درصد کودکان از شش ماهگی از ابزارهای ارتباطی استفاده می‌کنند و ۱۴ درصد از آن‌ها از یک سالگی با این ابزارها آشنا شده و از آن‌ها استفاده می‌کنند. همچنین بیشترین تعداد کودکان که ۳۰ درصد آن‌ها را شامل می‌شود از دو سالگی،  ۲۸ درصد از سه سالگی  و ۲۰ درصد از چهار سالگی استفاده از این ابزارها را آغاز کرده‌اند.

خسرو سلجوقی، مجری سند حمایت و برنامه اقدام توسعه خدمات فضای مجازی کودک در حاشیه گشایش طرح 20 تا 20 به خبرنگار ایستنا گفت: طرح حمایت از کودکان در فضای مجازی طرحی است که در همه دنیا در دست اقدام است و طبیعی است که ما هم مثل همه کشورهای دنیا این کار را انجام دهیم. این طرح، کار پیچیده‌ای نیست و همانطور که در زندگی عادی برای کودکان کتاب مناسب، غذای مناسب و فیلم مناسب تهیه می‌کنیم، در فضای مجازی هم این موضوع مطرح است که محتوای مناسب کودک، مورد تایید خانواده، متناسب با سن و جنسیت و فرهنگ آن باشد.

او با اشاره به اینک در همه جای دنیا به دنبال راهکارهای متنوعی برای پر کردن خلاهای فضای مجازی برای کودک هستند، افزود: در همین راستا، در اجلاس جهانی WSIS که اواخر اسفند ماه در ژنو برگزار می‌شود، محتوای مناسب کودک در فضای مجازی، یکی از محورهای کنفرانس است.

سلجوقی گفت: در ایران هم سند برنامه حمایتی در این باره تهیه شده، پیش نویس آن آماده شده و در اختیار مردم قرار داده شده است. ضمن اینکه دستگاه‌های محوری و اصلی مثل آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شورای عالی فضای مجازی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سعی کردند تا بیشترین همکاری و مشارکت را در این زمینه داشته باشند.

به گفته او، محوری‌ترین بحث این فضا این است که بازاری برای فضای مجازی کودک وجود دارد که امیدواریم این فضا در بخش عرضه و تقاضا تحریک شود. در بخش تقاضا دو گروه کاربران شامل کودکان و اولیای آنها قرار دارند که باید به این بازار آشنا و مسلط باشند و ما بتوانیم در این زمینه آگاهی‌سازی کنیم.

سلجوقی افزود: در قسمت دوم که عرضه قرار دارد باید تولید مناسب انجام شد بطوریکه در عرضه مانند مشاغل سنتی در کنار متخصصان فضای مجازی، تولید محتوا توسط خود کاربران هم فراهم شود. این بخش را باید توسط بخش خصوصی مدیریت کنیم تا دوباره پالایش، مدیریت و توزیع شود. بر همین اساس هم طرح 20 تا 20 از مواردی است که بخش خصوصی برای این مساله پا پیش گذاشته و امیدواریم با کمک مصرف‌کنندگان بتوانیم نیازهای آن را تامین کنیم.

او درباره تعیین و تبیین سرفصل‌ها و نیازهای این حوزه اظهار داشت: تقزیبا سرفصل‌ها مشخص شده و البته باید نیازها را شناسایی کرد بطوریکه نیازها تا حدودی شناسایی شده اما کفایت نمی‌کند و باید بیشتر اتفاق بیفتد. جای تحقیق و توسه در بخش کو.دک خالی است و باید کمک کنیم شرکت‌های دانش بنیان این بخش فعال‌تر شوند. همچنین نیاز داریم تا شرکت‌های استارتاپ، نوپا و نوآور نیز در این زمینه فعال شوند. کمااینکه اخیرا متوجه شدیم خیلی کارهای زیادی در این حوزه انجام شده اما رسانه‌ای نشده و بخش خصوصی بخاطر محدودیت‌های تبلیغاتی و مالی نتوانسته در این زمینه اطلاع‌رسانی کند.

سلجوقی تصریح کرد: سیاست دولت این نیست که در این بازار دخالت کند بلکه باید بازار آن دست بخش خصوصی باشد و بخش خصوصی فعالی در این بازار وجود داشته باشد. ممکن است نیازهایی داشته باشد که دولت می‌تواند کاتالیزور باشد مثل قواتین و مقررات و تعرفه خدمات این بخش که باید مشخص و شفاف شوند. 

به گفته او، در تولید و توزیع محتوا، تولیدکنندگان کمتر از 30 درصد درآمد محتوا را دارند و واسطه‌ها و اپراتورها بیش از 70 درصد درآمد دارند اما اگر این تعرفه را در کمیسیون اصلاح کرده و بالعکس کنیم، در بازار اثربخشی بسیاری خواهد داشت.

سلجوقی با اشاره به اینکه در این بخش انواع شرکت‌های کوچگ و متوسط و رقیبی وجود دارد که فعالیت می‌کنند، گفت: باید این شرکت‌ها را در کنار هم قرار بدهیم تا تحت عنوان شوخه‌های اقتصادی بازار را در اختیار بگیرند.