چهارمین پرواز هلیکوپتر «نبوغ» با شکست روبرو شد

/در , , , , , /توسط
 
هلیکوپتر «نبوغ» پس از سه پرواز موفق، قرار بود روز پنجشنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ ساعت ۱۸:۴۲ به وقت تهران، چهارمین پرواز خود را به نمایش بگذارد. با این وجود، به نظر می‌رسد مشکل نرم‌افزاری مانع صعود بالگرد ناسا شده است.
 
مهندسان آزمایشگاه پیش‌رانش جت (JPL) ناسا که ناظر ماموریت نبوغ هستند، وضعیت هلیکوپتر را «ایمن و سالم» توصیف کرده و اعلام کردند که ماموریت چهارم نبوغ روز جمعه ۱۰ اردیبهشت ماه انجام خواهد شد. انتظار می‌رود این صعود در ساعت ۲۲:۰۰ شب به وقت تهران به نمایش گذاشته شود.
 
طبق گفته مهندسین ناسا یک مشکل نرم‌افزاری باعث شده بود تا نبوغ از حالت «قبل از پرواز» به «پرواز» تغییر وضعیت ندهد.
 
نبوغ در ۳۰ فروردین و با انجام اولین پرواز خود به مدت ۳۹ ثانیه توانست سه متر اوج بگیرد و به عنوان اولین بالگردی که توانست در سیاره دیگری پرواز کنترل شده داشته باشد، تاریخ‌سازی کرد. از آن زمان به بعد، هلیکوپتر بدون سرنشین ۲ کیلوگرمی ناسا، دو پرواز پیچیده‌تر دیگر را با موفقیت پشت سر گذاشت.
 
آخرین پرواز این هلیکوپتر در ساعت ۱۳:۰۱ دقیقه (به وقت تهران) روز یکشنبه ۵ اردیبهشت انجام شد که در این صعود موفق نبوغ تا ارتفاع ۵ متر اوج گرفت و این بار مسافتی برابر ۵۰ متر را با سرعت ۲ متر در ثانیه طی کرد. نبوغ در پرواز چهارم خود قرار بود تا پنج متر از سطح مریخ اوج بگیرد و ۸۴ متر به سمت جنوب حرکت می‌کند. همچنین قرار بود نبوغ طی حرکت خود از سطح مریخ عکس‌برداری کند.
 
حتی اگر نبوغ هرگز نتواند مجددا پرواز کند، دستاوردهای موفقیت‌آمیزش بعد جدیدی به تحقیقات بشر در سیارات دیگر به وجود آورده است. به گفته لوری گلیز مدیر بخش علوم سیاره‌ای ناسا، ماموریت‌های اکتشافی آینده مریخ اکنون با توجه به توانایی‌های اضافه شده با اطمینان بیشتری انجام خواهند شد.

بخش اصلی ایستگاه فضایی چین پرتاب شد

/در , , , , /توسط
 
چین در تلاش برای رقابت با ایستگاه فضایی بین‌المللی با موفقیت اولین بخش اصلی ایستگاه فضایی خود را در مدار نزدیک زمین پرتاب کرد.
 
به نقل از دیلی میل، این ماژول ۲۲ تنی بدون سرنشین که "Tianhe" یا "هارمونی آسمان‌ها" نام دارد، در آینده محل اقامت سه خدمه ایستگاه فضایی چین خواهد بود.
 
رسانه‌های دولتی چین گزارش دادند که چین قصد دارد ایستگاه فضایی چینی خود را که به عنوان تیانگونگ (کاخ بهشتی/آسمانی) شناخته می‌شود، پس از پرتاب چندین ماژول دیگر تا پایان سال ۲۰۲۲ تکمیل کند.
 
Tianhe از مرکز پرتاب فضایی ون‌چانگ، چین و سوار بر موشک لانگ مارچ ۵ بی (بزرگترین موشک حامل چین) صبح روز پنجشنبه پرتاب شد.
 
 
"شی جین پینگ"، رئیس جمهور چین در سخنرانی ضمن تبریک پرتاب موفقیت آمیز گفت: Tianhe یک پروژه آزمایشی مهم در ساختن یک کشور قدرتمند در هر دو حوزه فناوری و فضا است.
 
Tianhe یکی از سه بخش اصلی اولین ایستگاه فضایی توسعه یافته چین است که با ایستگاه فضایی بین‌المللی رقابت می‌کند. این ایستگاه محل اقامت سه نفر از خدمه در ایستگاه فضایی چین خواهد بود و طول عمر آن نیز حداقل ۱۰ سال خواهد بود.
 
پرتاب Tianhe اولین مأموریت از ۱۱ ماموریتی بود که برای تکمیل ایستگاه فضایی چینی مورد نیاز است و انتظار می‌رود این عملیات‌ها در اواخر سال ۲۰۲۲ تکمیل شود.
 
 
انتظار می‌رود ایستگاه فضایی چین یا ایستگاه فضایی تیانگونگ جرمی بین ۱۸۰هزار تا ۲۲۰هزار پوند (۸۰ و ۱۰۰ تن متریک) داشته باشد که این جرم تقریباً یک پنجم جرم ایستگاه فضایی بین‌المللی با جرم ۹۲۵ هزار و ۳۳۵ پوند است.
 
در مأموریت‌های بعدی که برای سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ برنامه‌ریزی شده است ، چین دو ماژول اصلی دیگر ، چهار فضاپیمای سرنشین دار و چهار فضاپیمای باری را پرتاب خواهد کرد.
 
کار بر روی برنامه این ایستگاه فضایی یک دهه پیش با پرتاب آزمایشگاه فضایی Tiangong-1 در سال ۲۰۱۱ و Tiangong-2 در سال ۲۰۱۶ آغاز شد.
 
چین قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ به یک قدرت اصلی فضایی تبدیل شود تا با رقبای خود از جمله ایالات متحده، روسیه و آژانس فضایی اروپا همگام شود و پیشرفته‌ترین ایستگاه فضایی را که به دور زمین می‌چرخد، ​​ایجاد کند.
 

ارسال “ربات پاکبان” به فضا!

/در , , , , , , /توسط
 
 
چین رباتی را به فضا ارسال کرده که قادر است زباله‌های فضایی را با یک تور بزرگ جمع کند و سپس بسوزاند.
 
 به نقل از آی‌ای، یک استارتاپ استخراج فضایی در چین به تازگی نمونه اولیه رباتی را به مدار نزدیک زمین ارسال کرده است که قادر به جمع‌آوری زباله‌ها و سایر ضایعات فضایی باقی مانده از فضاپیماهای قبلی در مدار زمین با یک تور غول‌پیکر است.
 
این جدیدترین تلاش چین برای تسریع تلاش‌های خود به منظور از بین بردن شکاف بین خود، روسیه و ایالات متحده در فناوری‌های فضایی و تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ فضایی است.
 
به گزارش خبرگزاری دولتی "شینهوا"، این ربات فضایی دارای تور، "نئو-01"(NEO-01) نامیده می‌شود و علاوه بر جمع‌آوری زباله‌های فضایی، برای رصد اجرام آسمانی کوچک به اعماق فضا خواهد رفت. این ربات در تاریخ 6 مارس همراه با چندین ماهواره دیگر به فضا پرتاب شده است.
 
این ربات 30 کیلوگرمی توسط استارتاپی به نام "اوریجین اسپیس"(Origin Space) که در شنژن چین مستقر است، ساخته شده است و هدف آن هموار کردن مسیرهای جدید برای آینده یک فناوری است که بتواند عناصر موجود در سیارک‌ها را استخراج کند.
 
از زمان تأسیس اولین شرکت استخراج سیارک در جهان به نام "پلنتری ریسورسز"(Planetary Resources) در سال 2009 تاکنون بیش از 12 شرکت مشابه دیگر در سراسر جهان از جمله استارتاپ "آسترواسکل"(Astroscale) ژاپن و "3D سیستمز"(3D Systems) ایالات متحده تاسیس شده است.
 
بر اساس گزارش‌ها، فناوری "آسترواسکل" از آهنرباها برای جمع آوری زباله‌های فضایی در مدار نزدیک زمین استفاده می‌کند، اما "نئو-01" از یک تور بدین منظور و سپس سوزاندن آنها با استفاده از یک پیشرانه الکتریکی استفاده خواهد کرد.
 
از اواخر دهه 1950 میلادی، هزاران ماهواره به مدار نزدیک زمین پرتاب شده‌اند، اما با افزایش سن و از کار افتادن آنها، بسیاری از آنها به یک زباله بسیار خطرناک فضایی برای دیگر ماهواره‌ها تبدیل شده‌اند که به طور بالقوه می‌توانند به سایر ماهواره‌های عملیاتی یا مأموریت‌های خدمه آسیب برسانند.
 
بر اساس اعلام "سو منگ" بنیان‌گذار شرکت "اوریجین اسپیس"، این شرکت پرتاب ده‌ها تلسکوپ فضایی همراه با فضاپیماهای بیشتر را برای بنا نهادن اولین عملیات استخراج تجاری روی سیارک‌ها تا سال 2045 در برنامه دارد.
 
به نظر می‌رسد چین قصد دارد تا سال 2030 به یک قدرت اصلی فضایی تبدیل شود.
 
فضاپیمای زباله جمع کن "آسترواسکل" ژاپن اواخر ماه گذشته با هدف نشان دادن ظرفیت خود در جمع آوری میلیون‌ها زباله فضایی در مدار نزدیک زمین، از قزاقستان به فضا پرتاب شد. این فضاپیما تاکنون تقریباً 8000 تن زباله فضایی را جمع آوری کرده است که به طور بالقوه مستعد آسیب رساندن یا مختل کردن خدماتی بودند که ما هر روزه از آنها در کره زمین استفاده می‌کنیم. از جمله این خدمات می‌توان به سیستم‌های مخابراتی و پیش بینی هوا و GPS اشاره کرد.
 
خبرگزاری "شینهوا" همچنین افزود که چین در حال شتاب بخشیدن به برنامه‌های خود برای فرود یک کاوشگر بر روی یک سیارک نزدیک به زمین برای نمونه‌برداری است، در حالی که همزمان به اهداف خود برای ساخت یک سیستم دفاعی برای محافظت از زمین در برابر سیارک‌های نزدیک به زمین سرعت می‌بخشد.
 
پکن آرزوهای تاریخی و جهانی برای حضور چین در فضا دارد و امیدوار است که به روسیه و ایالات متحده برسد. خوب یا بد، چین می‌تواند تا سال 2030 به سومین قدرت فضایی تبدیل شود.

راکت سایوز روسیه ۳۶ ماهواره اینترنتی وان وب را روانه مدار زمین کرد

/در , , , , , /توسط
 
راکت «سایوز» شرکت «آریان‌اسپیس» دیشب ۳۶ ماهواره اینترنتی شرکت «وان وب» را در مدار قرار داد. وان وب حالا ۱۸۲ ماهواره در مدار دارد و می‌خواهد تعداد ماهواره‌های خود را به ۶۵۰ عدد برساند. هدف این شرکت فراهم‌سازی دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای در مناطقی مثل بریتانیا، کانادا، گرین‌لند، ایسلند، آلاسکا، شمال اروپا و قطب شمال است.
 
این راکت ساعت ۲:۴۴ بامداد امروز از پایگاه فضایی «وستوچنی» در شرق روسیه پرتاب شد و اگر همه چیز درست پیش برود، ماهواره‌ها در مدار نزدیک قطب در ارتفاع تقریبا ۴۵۰ کیلومتری شروع به کار می‌کنند. سخنگوی شرکت آریان‌اسپیس چهار ساعت پس از پرتاب گفت تمامی ۳۶ ماهواره با موفقیت در مدار مستقر شده‌اند.
 
این شرکت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ماهواره‌های خوشه‌ای وان وب پس از استقرار می‌توانند اینترنت ۳G ،LTE ،۵G و پوشش وای‌فای را برای کاربران زمینی فراهم کنند.» وان وب قصد دارد پوشش جهانی اینترنت ماهواره‌ای خود را در مناطقی نظیر بریتانیا، آلاسکا، کانادا، شمال اروپا، گرین‌لند، ایسلند و قطب شمال گسترش دهد.
 
 
۳۶ ماهواره شرکت وان وب که روی هم سوار شده‌اند
راکت سایوز در این ماموریت از یک «سیستم توزیع پیشرفته» ساخت شرکت سوییسی RUAG Space استفاده کرده که برای استقرار بار در مدار به کار می‌رود. این پرواز با نام ST31 ششمین ماموریت شرکت آریان‌اسپیس برای وان وب است که در راستای برنامه «پنج تا ۵۰» وان وب انجام می‌شود.
 
برنامه «پنج تا ۵۰» می‌خواهد تا ماه ژوئن ۲۰۲۱ دسترسی کاربران مستقر در عرض جغرافیایی بالای ۵۰ درجه‌ شمالی را به اینترنت فراهم کند. سرویس اینترنت وان وب تا سال ۲۰۲۲ به پوشش گسترده‌تر جهانی می‌رسد.
 
پرواز ST31 سومین پروازی است که وان وب از زمان اعلام ورشکستگی در ماه مارس ۲۰۲۰ انجام داده. این شرکت حالا به مالکیت دولت بریتانیا و شرکت مخابراتی هندی Bharti Global درآمده و شمار ماهواره‌هایی را که قرار است در نسل بعدی خوشه‌های ماهواره‌ای خود داشته باشد به شکل چشمگیری کاهش داده است.

ناسا با انتشار تصویری خیره‌کننده از یک ستاره ناپایدار، ۳۱ سالگی هابل را جشن گرفت

/در , , , , , /توسط
 
امروز سی و یکمین سالگرد آغاز به کار «تلسکوپ فضایی هابل» است و محققان برای جشن گرفتن این اتفاق تصویر یکی از مشهورترین ستاره‌های کهکشان را به ثبت رسانده‌اند. «AG Carinae» یکی از درخشان‌ترین ستاره‌های کهکشان راه شیری است که معادل ۱ میلیون خورشید نور ساطع می‌کند، ولی چون بین زمین و این ستاره ۲۰ هزار سال نوری فاصله و حجم عظیمی از گردوغبار وجود دارد، با چشم غیرمسلح به سختی می‌توان آن را مشاهده کرد.
 
این ستاره با تلسکوپ‌هایی مثل هابل به خوبی پیداست و مطالعه‌ آن نه تنها تصاویر جذابی در اختیار ما می‌گذارد، بلکه نشان می‌دهد که یک ستاره می‌تواند تا چه اندازه بزرگ شود. این تصویر از اطلاعات موجود در نور مرئی و طول موج‌های فرابنفش استفاده می‌کند، چون بررسی طول موج‌های فرابنفش به دانشمندان اجازه می‌دهد ساختارهای غباری پیرامون این ستاره را با جزئیات بیشتری ببینند.
 
از آن‌جایی که AG Carinae نور فوق‌العاده زیادی دارد، پس سوخت زیادی مصرف می‌کند و نسبتا ناپایدار است. پژوهشگران هابل می‌گویند این ستاره مستعد تکانه شدیدی است که اندازه‌اش را به بیش از حد معمول می‌رساند و لایه‌هایی از گاز را به فضا می‌فرستد. این فوران‌ها می‌توانند حجم عظیمی از ماده، تا ۱۰ برابر جرم خورشید را به بیرون پرتاب کنند. وقتی ۱۰ هزار سال پیش یکی از این تکانه‌ها به وجود آمد، پوسته‌ زیبایی از غبار و گاز شکل گرفت که ظاهر متمایز این ستاره را ایجاد کرد.
 
تصویری قدیمی‌تر از AG Carinae
ستاره‌هایی شبیه AG Carinae حداقل در مقیاس ستاره‌ای چندان دوام نمی‌آورند و عمرشان فقط چند میلیون سال است، چون به سرعت سوخت خود را مصرف می‌کنند و در جوانی از بین می‌روند. فاز تکانه‌ای این ستاره‌های پرنور با نام «متغیر آبی درخشان» شناخته می‌شود و مطالعه‌ آن‌ها شانس مشاهده ستاره‌ها در شرایط عجیب و حداکثری را به وجود می‌آورد.
 
«کرستین وایس»، کارشناس متغیرهای آبی درخشان در دانشگاه «رور» واقع در «بوخوم» آلمان در بیانیه‌ هابل گفته: «مطالعه‌ این نوع ستارگان را دوست دارم چون از ناپایداری آن‌ها شگفت‌زده می‌شوم. این ستاره‌ها رفتار عجیب و غریبی دارند.»

نخستین سفینه دوباره استفاده‌شده «دراگون سرنشین‌دار» در ایستگاه فضایی بین‌المللی پهلو گرفت

/در , , , , , /توسط
یک سفینه فضایی دوباره استفاده شده «دراگون سرنشین‌دار» شرکت خصوصی اسپیس‌ایکس حامل چهار فضانورد در ساعت اولیه روز شنبه در ایستگاه فضایی بین‌المللی پهلو گرفت.

 
 به نقل از Space.com این سفینه فضایی که قبلا یک بار در ماه مه ۲۰۲۰ به فضا پرتاب شده بود،در ساعت ۰۹:۰۸ دقیقه روز شنبه ۴ اردیبهشت به وقت گرینیچ در فاصله ۴۲۴ کیلومتری بالای اقیانوس هند به مدول «هارمونی» ایستگاه فضایی بین‌المللی پیوست.
 
نخستین سفینه دوباره استفاده‌شده «دراگون سرنشین‌دار» در ایستگاه فضایی بین‌المللی پهلو گرفت
 
 
این سفینه که روز جمعه از سکوی پرتاب 039A در مرکز فضایی کندی در در فلوریدا به فضا پرتاب شد، در ماموریت قبلی‌اش (پرواز آزمایشی Demo-2)  دو فضانورد ناسا باب بنکن و دوگ هارلی را به ایستگاه فضایی بین‌المللی برده بود. مرحله اول موشک فالکون ۹ که این سفینه را به فضا برد، نیز قبلا استفاده شده بود. این برای نخستین بار است یک سفینه دوباره استفاده شده که با یک موشک دوباره استفاده شده به فضا پرتاب شده است، در ایستگاه فضایی بین‌المللی پهلو می‌گیرد.
 

 
این بار چهار فضانورد کهنه‌کار: دو فضانورد ناسا، مگان مک‌آرتو و شین کیمبرو، آکیهیکو هوشیده، فضانورد ژاپنی از سازمان اکتشاف هوافضای ژاپن (JAXA) و توماس پسکه، فضانورد فرانسوی از «سازمان هوافضای اروپا» (ESA) با دراگون سرنشین‌دار به ایستگاه فضایی رسیدند.

 
با وارد شدن این چهار فضانورد، شمار ساکنان ایستگاه فضایی بین‌المللی به ۱۱ نفر می‌رسد که شامل مجموعه فضانوردان ماموریت‌های Crew-1 و Crew-2 (منتقل‌شده با سفینه دراگون) و ماموریت ۶۴ (منتقل‌شده بوسیله سفینه سایوز) است.

کشف و ثبت ۳۳ سیارک توسط محققان ایران

/در , , , , , , , /توسط
 
 
در پنجاه و هشتمین نشست علمی کمیته استفاده صلح آمیز از فضای ماورای جو سازمان ملل (کوپوس)، ایران با اعلام فعالیتها در پایش اجرام نزدیک به زمین، از کشف و ثبت ۳۳ سیارک توسط محققان کشور خبر داد.
 
به گزارش سازمان فضایی ایران، پنجاه و هشتمین نشست کمیته علمی – فنی کوپوس (کمیته استفاده صلح‌آمیز از فضای ماورای جو سازمان ملل متحد)، به میزبانی دفتر فضای ماورای جو سازمان ملل متحد در وین به صورت مجازی در حال برگزاری است.
 
در این نشست که تا ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ ادامه خواهد داشت، نمایندگان کشورها و نهادهای عضو ناظر در خصوص پسماندهای فضایی، نقش کشورهای با سابقه در فعالیت‌های فضایی در ایجاد پسماندهای فضایی و مسئولیت آنها در این خصوص بیانیه دادند. در این زمینه تاکید شد که ایجاد زباله فضایی نباید تبدیل به اهرمی برای محدود کردن فعالیت‌های کشورهای نوپا در عرصه فضایی باشد.
 
در ادامه نیز، بیانیه‌هایی درباره فعالیت‌های گسترده صورت گرفته در خصوص استفاده از فناوری فضایی جهت توسعه جوامع در زمینه‌های مختلفی اعم از مدیریت بلایای طبیعی، پایش منابع آبی و خاکی، تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی، پایش و تحلیل اثرات گرم شدن زمین و ذوب شدن یخ‌ها و یخچال‌ها، پایش میزان دی اکسید کربن در جو، بالا آمدن آب دریاها و دیگر موضوعات در این خصوص، قرائت شد.
 
ذیل موضوع اجرام فضایی نزدیک به سطح زمین (NEO)، فعالیت‌های صورت گرفته برای پایش و ثبت این اجرام و محاسبه دقیق مدار آنها و تحلیل امکان برخورد آنها به زمین ارائه شد و نظرات برخی کشورها در خصوص راهکارهای مقابله با این اجرام و سیارک‌ها اعلام شد.
 
از این رو جمهوری اسلامی ایران نیز بیانیه خود در رابطه با فعالیت‌های صورت گرفته برای پایش اجرام نزدیک به زمین را قرائت کرد.
 
مسئولان سازمان فضایی با قرائت بیانیه در رابطه با فعالیت‌های صورت گرفته برای پایش اجرام نزدیک به زمین، از کشف و ثبت ۳۳ سیارک توسط محققان کشورمان خبر دادند.
 
در بخش بیانیه‌های تخصصی و نوآوری‌های فنی نیز اولین ارائه جمهوری اسلامی ایران با عنوان «ارتباطات فضایی هوشمند با استفاده از آنتن‌های پلاسمایی» توسط پژوهشگاه هوافضا ارائه شد.
 
در این نشست موضوع عضویت کره شمالی در کمیته علمی فنی کوپوس نیز مجدداً مطرح شد که با مخالفت کشورهای غربی به ویژه انگلیس، کانادا، ژاپن، نیوزلند، رژیم صهیونیستی و اتحادیه اروپا مواجه شد.
 
در همین حال در این نمایندگان اتحادیه اروپا، گروه ۷۷ به علاوه چین، اتریش، اتحادیه اروپا، سوئیس، ایتالیا، روسیه، آمریکا و کانادا اقدام به ارائه بیانیه ای با هدف تشریح مهمترین اقدامات و دستاوردهای فضایی خود کردند.
 
نماینده روسیه نیز گزارشی مختصر از برگزاری مراسم شصتمین سالگرد اعزام نخستین فضانورد به فضای ماورای جو ارائه کرد.
 
در این نشست بیانیه‌هایی ذیل دستور کار اقلیم فضا و پایداری بلندمدت فعالیت‌های فضایی و فعالیت‌های در دست اقدام برای پایش اقلیم مدار زمین، اقلیم ماه، اقلیم فضای میان سیاره‌ای و نیز خورشید ارائه شد. اقلیم فضایی و خصوصاً فعالیت‌های خورشیدی، می‌تواند اثرات مخربی بر فعالیت‌های مختلف در زمین داشته باشد و برای این منظور، سامانه‌هایی برای اطلاع رسانی بلادرنگ در این خصوص ایجاد شده اند.
 
همچنین در این گردهمایی، موضوع ظهور منظومه‌های ماهواره‌ای پرتعداد و افزایش خطر برخورد میان ماهواره‌ها و نیز مشکلات ایجاد شده برای مشاهده آسمان شب توسط منظومه‌های ماهواره‌ای بزرگ مورد اشاره و بررسی قرار گرفت.
 
در حوزه استفاده از انرژی هسته‌ای در فعالیت‌های فضایی، برخی کشورها تاکید بر حق تمامی کشورها خصوصاً کشورهای در حال توسعه جهت استفاده از این سوخت داشتند.
 
ارائه بعدی جمهوری اسلامی ایران در این بخش روز سه شنبه ۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ خواهد بود.

روسیه ایستگاه فضایی بین‌المللی را ترک می‌کند

/در , , , , /توسط
 
روسیه در حال بررسی ترک ایستگاه فضایی بین المللی(ISS) به قصد راه‌اندازی و استقرار در ایستگاه فضایی مخصوص خود است و "روسکاسموس"(Roscosmos) احتمالا ایستگاه فضایی بین‌المللی را تا سال ۲۰۲۵ ترک خواهد کرد.
 
 به نقل از انگجت، بیش از دو دهه است که ایستگاه فضایی بین‌المللی(ISS) به عنوان یک پایگاه تحقیقاتی مشترک برای فضانوردان سراسر جهان خدمت کرده است. آزمایشات علمی انجام شده بر روی این فضاپیمای سرنشین‌دار دائمی همواره به عنوان جزئی جدایی ناپذیر از اکتشافات آینده به حساب آمده و حتی پایه و اساس موفقیت‌هایی را در زمین نیز فراهم آورده است.
 
برنامه ایستگاه فضایی بین‌المللی بیش از یک آزمایشگاه تحقیقاتی، به عنوان یک پیروزی و دستاورد دیپلماتیک پس از جنگ سرد بین روسیه و ایالات متحده که این فضاپیما را با کانادا، اروپا و ژاپن اداره می‌کنند، ستایش شده است.
 
اما اکنون به نظر می‌رسد که روسیه در حال کناره‌گیری است. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، روسیه در حال بررسی راه‌اندازی ایستگاه فضایی مداری مخصوص خود در سال ۲۰۲۵ است، بنابراین از برنامه ایستگاه فضایی بین‌المللی کنار می‌کشد.
 
طبق بیانیه مشترک "دیمیتری راگوزین" رئیس "روسکاسموس"، آژانس فضایی روسیه کار بر روی اولین واحد اصلی ایستگاه فضایی مخصوص خود را آغاز کرده است. مسکو می‌گوید که این تصمیم اساسا در راستای توجه به سن ایستگاه فضایی بین المللی اتخاذ شده است، اما نادیده گرفتن برخی اتفاقات اخیر روی زمین نیز دشوار است.
 
"روسکاسموس" در بیانیه‌ای به خبرگزاری فرانسه گفت: هنگامی که تصمیم [بر راه‌اندازی ایستگاه فضایی خود] بگیریم، مذاکرات را با شرکای خود در مورد شکل‌ و شرایط همکاری بعد از سال ۲۰۲۴ آغاز خواهیم کرد.
 
روسیه سال گذشته پس از انجام اولین ماموریت عملیاتی شرکت "اسپیس‌ایکس"(SpaceX) به سوی این آزمایشگاه مداری برای ناسا، دسترسی کنترلی خود را به این ایستگاه فضایی از دست داد.
 
"ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه نیز هشدار داده است که تصمیم ایالات متحده برای تاسیس شاخه نیروی فضایی در ارتش این کشور نشان می‌دهد کاخ سفید به فضا به عنوان یک عرصه نظامی نگاه می‌کند و قصد دارد در آنجا عملیات‌های نظامی انجام دهد.
 
در همین حال، برخی اختلافات سیاسی میان دو کشور از جمله انتقاد دولت بایدن از رفتار روسیه با "الکسی ناوالنی" رهبر زندانی مخالفان دولت روسیه و ترس روزافزون از وقوع درگیری نظامی در اوکراین، روابط دو طرف را بیشتر شکراب کرده است.
 
روسیه سابقه فعالیت در آزمایشگاه‌های فضایی را دارد. این شرکت پیش از این "میر"(Mir) که یک ایستگاه فضایی ماژولار بود را ساخته بود که به مدت ۱۵ سال در مدار بود و اکنون طبق گزارش‌ها، در حال همکاری با چین برای ساخت یک ایستگاه تحقیقاتی برنامه‌ریزی شده روی ماه است.
 

اثرات کلان توسعه فناوری فضایی

/در , , , , , /توسط
نوشته: وحید یزدانیان - رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات
 
فناوری فضایی با پرتاب ماهواره اسپوتنیک شوروی در سال ۱۹۵۷ پا به عرصه گذاشت و امروزه ابعاد و کاربردهای گوناگونی از قبیل مشاهده زمین، هواشناسی، ناوبری، کاربردهای مخابراتی، نظامی و ... را شامل می‌شود که نقش بسزایی در زندگی بشریت ایفا می‌کنند. در حال حاضر دو رژیم حقوقی برای قانون‌گذاری و نظارت بر فعالیت‌های حوزه فضایی وجود دارد که عبارت‌اند از: معاهدات و قوانین و توصیه‌نامه‌های کمیته کوپوس و مقررات تخصصی طیف و مدیریت تداخل.ITU ازآنجایی‌که منابع فرکانسی و نقاط مداری ماهواره از منابع کمیاب تلقی می‌شوند، درنتیجه با روند روزافزون عملیاتی شدن تعداد زیاد ماهواره‌ها در حوزه‌ها و کاربردهای مختلف در سراسر جهان به‌ویژه کشورهای توسعه‌یافته، ثبت فرکانس و موقعیت مداری، تضمین عدم تداخل با سایر شبکه‌های ثبت‌شده و عملیاتی کردن ماهواره بسیار چالش‌برانگیز می‌شود. توسعه فناوری ماهواره به‌عنوان یکی از اجزاء کلیدی در فناوری فضایی اثرات کلانی در جامعه به‌همراه خواهد داشت. به‌طور مثال با توسعه کاربردهای ماهواره‌های سنجشی می‌توان از مزایای مختلف آن‌ها در مدیریت بحران، کاهش خسارات و تسهیل بازسازی و حتی در توسعه میادین نفتی، معادن، حفاظت محیط‌زیست و ... بهره گرفت. در حوزه ماهواره‌های مخابراتی نیز با به‌کارگیری ارتباطات پهن باند و توسعه خدمات در بستر آن، پیشرفت‌های قابل‌توجهی در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، فنی، قانونی و اقتصادی حاصل می‌شود.
 
در بعد سیاسی موجب افزایش قدرت و نفوذ از منظر حاکمیت فضا و ایجاد غرور ملی شده و از منظر اقتصادی نیز در کنار فواید متعددی که در توسعه صنایع و کسب‌وکارهای مختلف در کشور به‌همراه دارد، باعث تبدیل تهدیدهای ناشی از تحریم‌های ظالمانه به فرصت‌ها در سطح منطقه‌ای و جهانی می‌شود.
 
از دیدگاه اجتماعی، توسعه این فناوری، باعث کاهش شکاف دیجیتال و ایجاد دسترسی در مناطق کمتر توسعه‌یافته می‌شود. از جمله می‌توان به مواردی مانند ارائه خدمات به‌موقع و مناسب ارتباطی، برقراری ارتباط در هنگام سوانح و بحران‌ها، کاهش آسیب‌های اجتماعی، افزایش سطح سواد، برابری، عدالت اجتماعی، امید به زندگی، ارتقاء بهداشت و کاهش مهاجرت از مناطق کمتر برخوردار و دورافتاده اشاره کرد.
 
از نگاه قانونی، با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و افزایش اتصال به شبکه (connectivity) و همچنین سهولت در ردیابی دارایی‌های فیزیکی، شاهد پیشگیری از جرم و جنایت و افزایش امنیت عمومی در جامعه و درنتیجه بهبود پیاده‌سازی قانون در کشور خواهیم بود. علاوه ‌بر این زیرساخت مناسب برای توسعه بیشتر و سریع‌تر دولت الکترونیک فراهم‌شده و باعث بهبود عملکرد و پاسخ پلیس به جرم و جنایات، بهبود فرآیندهای قضایی (همچون حضور شاهدین در دادگاه‌ها به‌صورت ویدئویی) و انتشار اطلاعات ایمنی توسط پلیس‌های محلی خواهد شد.
 
در بعد زیست‌محیطی، با گسترش دولت الکترونیک، شاهد اثرات کلانی در زمینه بهبود آبخیزداری، حفاظت از محیط‌زیست، جنگل‌ها، مراتع و گونه‌های جانوری با گسترش IoT و همچنین کنترل و پیشگیری از بیماری‌های انسانی و دام و طیور و مبارزه مؤثرتر با آفت‌های کشاورزی به‌واسطه گسترش آموزش الکترونیک (E_Learning) و سلامت الکترونیک (E_health)، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا خواهیم بود. توسعه این فناوری در بعد فنی، باعث افزایش تعداد مشترکین و ارائه سرویس‌های پهن باند، افزایش پهنای باند تخصیص‌ داده‌ شده به هر مشترک و درنتیجه افزایش پهنای باند اینترنت در کشور، بهبود کیفیت سرویس‌های قابل‌ارائه و سرویس پخش و سرعت بخشیدن به نوآوری از طریق معرفی خدمات و کاربردهای جدید به مصرف‌کنندگان (علی‌الخصوص رشد اپلیکیشن‌های مرتبط با شبکه‌های اجتماعی) خواهد شد.
 
نهایتاً قابل‌ذکر است که پیشرفت‌های اخیر در اکوسیستم ارتباطات ماهواره‌ای، به‌ویژه سیستم‌های ماهواره‌ای با نرخ بالا (HTS)، به‌طور بنیادی در حال تغییر معیارهای رقابتی در ارائه سرویس‌های ماهواره‌ای در مقایسه با شبکه‌های زمینی، به‌ویژه در حوزه بک هال شبکه است. به‌علاوه، منظومه‌های ماهواره‌ای غیر زمین‌آهنگ در حال ظهور نیز، با داشتن تأخیر انتشار و افت مسیر کمتر برای بسیاری از کاربردها جذابیت خاص دارند.
 
درنتیجه در اکوسیستم در حال تحول شبکه‌های مخابراتی، ارتباطات ماهواره‌ای می‌تواند به یک فناوری کلیدی تبدیل شود به گونه‌ای که در اکثر موارد و در مکان‌های مختلف گزینه‌ای مناسب برای برقراری ارتباط باشد. «شبکه‌ای از شبکه‌ها» که از مفاهیم اساسی نسل‌های آتی شبکه‌های مخابراتی است نیز به‌نحو مطلوبی به کمک ماهواره‌ها تحقق می‌یابد تا جایی‌که بدون ماهواره و پوشش ارتباطی کامل آن قادر به تحقق پتانسیل واقعی خود نخواهند بود.
 

وزیر ارتباطات خبر داد: صدور موافقت اصولی پروانه اپراتور ماهواره‌ای برای مپنا

/در , , , , , , , /توسط
ICTna.ir – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از صدور موافقت اصولی پروانه اپراتور ملی ماهواره برای شرکت مپنا خبر داد.
 
5.png
به گزارش آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا)، محمدجواد آذری جهرمی عصر امروز در مراسم روز ملی فناوری فضایی با اعلام این خبر گفت: ماهواره مخابراتی ایرانی این اپراتور ملی ماهواره تا سه سال آینده در موقعیت 43.5 درجه مدار زمین قرار خواهد گرفت.
 
او افزود: نقاط مداری ثبت شده به نام ایران را در اختیار بخش خصوصی قرار دادیم تا در آن ماهواره قرار دهند و اپراتور ملی تا سه سال آینده، نخستین ماهواره مخابراتی جمهوری اسلامی ایران را در مدار زمین و در موقعیت ۴۳.۵ درجه مداری قرار خواهد داد.
 
وزیر ارتباطات همچنین از درخواست چند کنسرسیوم دیگر برای دریافت پروانه اپراتور ماهواره‌ای خبر داد و گفت: به رغم تحریم های موجود، رویکرد کشور بر مبنای پیشرفت تکنولوژی فضایی و توسعه کاربردهای فناوری فضایی بوده است. به همین دلیل کار را به بخش خصوصی واگذار کرده ایم.
او افزود: در دولت دوازدهم رویکرد اصلی‌مان این بود که از توسعه پروژه‌های فضایی باتوجه به ارزش‌های آن برای مردم حمایت کنیم و رویکرد توسعه کاربردهای فضایی در کشور در دستور کار قرار گرفت.
 
به گفته جهرمی، در عرصه ماهواره مخابراتی که هم صدا و سیما و هم کشور نیازمند آن است، تلاش‌های زیادی هم از سوی سازمان صدا و سیما و هم سازمان فضایی ایران صورت گرفته است اما پروژه‌ای است که نیازمند زمان است و اگر یک کشور بدون محدودیت و تحریم هم اراده کند چنین ماهواره‌ای داشته باشد، حداقل پنج سال زمان می‌برد درحالی‌که عمر دولت‌ها چهار سال است.
 
او اظهار داشت: در حوزه تکنولوژی هم اقدامات موثری انجام گرفت و همکاران ما در وزارت دفاع نسل جدید پرتابگر را با نام پرتابگر ذوالجناح دیروز رونمایی کردند که هزینه در مدار قرار دادن ماهواره‌ها را کاهش می‌دهد و پایه تحقیقات کشور برای رسیدن به فناوری ماهواره‌بر هزار کیلومتری است.
 
جهرمی افزود: تست‌های زمینی مرتبط با این ماهواره‌بر انجام شده و امیدواریم به زودی به چرخه ماهواره‌برهای کشور اضافه شود. وزارت دفاع بخش تحقیقات پرتابگر را به خوبی پیش برده و مطابق برنامه پیش رفته است.
 
جهارمی همچنین گفت: سازمان فضایی چند پروژه را پیگیری می‌کند و در میان آنها ماهواره طلوع به سفارش سازمان فضایی در مجموعه وزارت دفاع و صاایران ساخته شده و آماده پرتاب است و امیدوارم قبل از پایان سال در مدار قرار بگیرد و با ماهواره‌بر سیمرغ پرتاب شود.
 
او با اشاره به اینکه به‌رغم تحریم‌های ظالمانه دولت آمریکا در سال گذشته علیه صنعت فضایی ایران، همکاری‌های بین‌المللی‌مان را توسعه دادیم و امیدواریم قبل از پایان دولت حرکت راهبردی و بین‌المللی که پیشرفت بزرگی در عرصه فضایی کشور است را اعلام کنیم، افزود: در همین شرایط وزارت خارجه دیپلماسی فضایی را فعال کرد و در شرایط تحریم دستاوردهای خوبی برای ما فراهم کردند.
 
وزیر ارتباطات درخصوص پرتاب ماهواره به مدار 36 هزار کیلومتری زمین نیز توضیح داد: با وزارت دفاع به تفاهم مشترکی به منظور دستیابی به راه میانبری برای رسیدن به مدار 36 هزار کیلومتری رسیده‌ایم. در همین راستا، قرارداد سازمان فضایی با مجموعه وزارت دفاع برای قرار دادن ماهواره در مدار 36 هزار کیلومتری بسته شده است.