ناظمی: هیچ وزارتخانه‌ای صلاحیت مسدودسازی استارتاپ‌ها را ندارد

به گفته مدیرکل دارو وزارت بهداشت فعالیت اسنپ در حوزه دارو غیرقانونی است
 
 
مدیرکل نظارت بر دارو و مواد تحت نظارت سازمان غذا و دارو طی نامه‌ای به دادستانی فعالیت اپلیکیشن اسنپ در حوزه خرید و فروش و توزیع دارو را غیرقانونی دانسته و اعلام کرده است که این موسسه با شکایت سازمان غذا و دارو به قوه قضاییه معرفی شده است.
 
حیدر محمدی با بیان اینکه سازمان غذا و دارو تاکنون به هیچ موسسه‌ای و هیچ سایت یا اپلیکیشن اینترنتی مجوز توزیع و خرید و فروش دارو نداده گفت: «فعالیت اسنپ در حوزه خرید و فروش و توزیع دارو، تخلف محرز و آشکار است. مگر اینکه یک داروخانه بخواهد مجوز توزیع اینترنتی دارو بگیرد. تاکنون حتی به هیچ داروخانه‌ای مجوز توزیع دارو داده نشده است. البته برای توزیع مکمل چنین مجوزی به برخی داروخانه‌ها داده شده اما در حوزه دارو هنوز قانونگذار و سازمان غذا و دارو به عنوان مجری قانون نمی‌پذیرد که دارو به صورت اینترنتی توزیع شود. این تخلف باعث می‌شود که داروی اشتباه یا غیرمجاز یا دارویی بدون نظارت مسئول فنی به دست مردم برسد. سازمان غذا و دارو شکایت و این موسسه متخلف را به دستگاه قضایی معرفی کرده است. البته رسیدگی به این شکایت مدتی طول می‌کشد.»
 
مدیرکل نظارت بر دارو سازمان غذا و دارو گفت: «اگر دارو از زنجیره قانونی یعنی از شبکه دارویی و داروخانه‌های کشور خارج شود، داروی قاچاق محسوب می‌شود. توزیع دارو خارج از شبکه داروخانه‌های کشور غیر قانونی است و هیچ مجوزی تاکنون برای توزیع دارو خارج از سیستم رسمی داروخانه‌ای داده نشده است.»
 
تدوین آیین نامه به جای فیلترینگ
 
همچنین در نامه‌ای که امیر ناظمی، آن را در پست اینستاگرامی خود منتشر کرده، ذکر شده که «وب‌سایتی به آدرس snappfood.ir اقدام به فروش انواع کالاهای سلامت محور از جمله الکل می‌کند. همچنین نرم‌افزار اسنپ اقدام به انتشار پیامی با مضمونی قریب به نسخه پیچی آنلاین نموده و در قسمت پزشک و مشاور نرم‌افزار امکان بارگذاری نسخه جهت تهیه و ارسال از داروخانه را فراهم کرده است. نظر به اینکه تاکنون فعالیت‌های فوق هیچ‌گونه مجوزی را از این سازمان نداشته‌اند، خواهشمند است دستور فرمایید از ادامه این امر جلوگیری شود و با متحلفین برخورد شود.»
 
این در حالی است که طبق مصوبه‌ای که در سال ۹۶ در هیات وزیران تصویب شده و معاون وزیر ارتباطات آن را منتشر کرده است، وزارت بهداشت و هیچ وزارت‌خانه‌ای دیگری صلاحیت مسدودسازی استارتاپ‌ها را ندارد و این امر بر عهده کارگروهی در معاونت حقوقی ریاست جمهوری است. در این مصوبه ذکر شده است که «به منظور کاهش موانع کسب‌وکارهای‌نوپا مبتنی بر فضای مجازی کشور، دستگاه‌های دولتی قبل از شکایت از صاحبان و کارآفرینان کسب‌وکارهای یاد شده، در مراجع قضایی و درخواست فیلتریتگ‌ها آن‌ها، موضوع را در کارگروهی با مسئولیت معاونت حقوقی رییس جمهوری و عضویت نمایندگان وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور مطرح کنند تا در صورت تایید به مراجع قضایی ارجاع شود.»
 
به گفته ناظمی اگر وزارت بهداشت قصد دارد تا از توزیع داروی تقلبی جلوگیری کند، باید به جای درخواست فیلترینگ آن‌ها سریع‌تر آیین‌نامه فعالیت این نوع از شرکت‌ها را تدوین کند. او در این‌باره با اشاره به مثالی توضیح می‌دهد: «زمانی که تکنولوژی نو وارد می‌شود، سوال جدی از حکمرانی این است که چه بازیگری باید متولی توسعه یا وکیل مدافع در نظام حکمرانی سابق این امر نو شود؟ متاسفانه در ایران ما این بازی را به بازیگران سنتی سپردیم. برای مثال تصور کنید اگر هنگام ورود خودرو به بازار ما تنظیم‌گیری را به بازیگران قدیمی این حوزه یعنی گاریچی‌ها می‌دادیم؛ احتمالا در حال حاضر هم سوار گاری می‌شدیم.»
 
اعتراض وزارت بهداشت به استارتاپ‌ها موضوع جدیدی نیست و در مرداد ماه سال جاری با شدت گرفتن شیوع بیماری کرونا، وزارت بهداشت انجام تست کرونا در خانه که توسط آزمایشگاه‌ها و تیم‌های استارتاپ‌های حوزه سلامت اجرا می‌شد را ممنوع اعلام کرده بود. در حالی که اپلیکیشن‌های مشاوره آنلاین پزشکی با پزشکان، روانشناسان و آزمایشگاه‌های دارای صلاحیت و مجوزهای قانونی همکاری می‌کنند.
 
باید گفت فعالیت استارتاپ‌های داخل ایران مانند برخی استارتاپ‌های جهانی در زمینه تست‌های خودمختار نظیر تست آنتی بادی و تست‌های Rapid نبوده و آنها خط اتصالی بین آزمایشگاه‌های فیزیکی و مردم برای انجام این تست بودند؛ مشکل اما اینجاست که وزارت بهداشت می‌گوید که مردم نباید خودسرانه تست کرونا بدهند و در ثانی، برخی آزمایشگاه‌ها مورد تایید آنها نیستند و در نهایت اینکه تبلیغات در فضای مجازی را منوط به کسب مجوز از سازمان نظام پزشکی می‌داند؛ مجوزی که سال گذشته درباره آن اطلاع‌رسانی شد و از همان موقع تا امروز مورد بحث بسیاری از کارشناسان قرار گرفته است.
 
معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان فناوری اطلاعات هم با تاکید بر این موضوع که که از ایده‌های نو هیچ حداقل پذیرایی از سوی مسئولین امر صورت نگرفته است، گفته بود که «البته که باید پروتکل‌هایی برای این روند در نظر گرفته شود اما بستن راه‌حل نیست تا به افزایش و رفاه سلامت عمومی کمک کند. این مساله در توزیع کالای بهداشتی نیز می‌توانست صورت بگیرد که انجام نشد در حالیکه می‌شد ماسک و الکل کمیاب را به ازای هر کد ملی به مقداری مشخص به مردم داد تا هم از مراجعه کردن آنها کمتر شود هم این بازار کنترل شود.»

بانک‌ها در آینده باید با اسنپ و دیجی‌کالا رقابت کنند

 
مدیرعامل شرکت داتین، در نشست تخصصی رابطه کربنکینگ و تحول دیجیتال، رقبای بانک‌های آینده را مجموعه‌هایی مانند اسنپ و دیجی‌کالا عنوان کرد. محمد نژادصداقت معتقد است اگر نیاز مشتری به تامین مالی توسط پلتفرم‌های الکترونیکی برطرف شود مشتری دیگر به سراغ بانک‌ها نخواهد رفت.
 
به گزارش روابط‌عمومی داتین، در ابتدای نشست تخصصی «رابطه کربنکینگ و تحول دیجیتال» در ششمین نمایشگاه تراکنش محمد نژادصداقت، مدیرعامل شرکت داتین، درباره مفهوم تحول دیجیتال و تاثیری که بر حوزه بانکداری خواهد داشت صحبت کرد. او در این باره گفت: «آنچه ما با نگاه فناوری­، از تحول دیجیتال می­‌فهمیم وجود بسترهای فناورمحور بر پایه داده‌­های متمرکز، مشترک و تجمیع شده از مشتریان و محصولات بانکی است تا بتوانند یک خدمت منحصر به فرد را برای یک مشتری تولید و به او ارائه دهند. دو مسیر در این جایگاه وجود دارد؛ نخست، مسیر تجمیع اطلاعات پالایش‌­شده از مشتری و شناخت او که در مرکز این ساختار قرار دارد و دیگری مسیری از محصولات متعدد که مشتری می‌تواند از بین آنها انتخاب کند.»
 
 تحول دیجیتال و کربنکینگ
مدیرعامل داتین در پاسخ به این سوال که اگر بخواهیم تحول دیجیتال را از طریق کربنکینگ دنبال کنیم، باید چه کاری انجام دهیم، گفت: «در ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که چه نهادهایی را رقیب بانک‌­های آینده می‌­دانیم؟ در یک نگاه ساده و کلی، بانک وظیفه تجمیع منابع را از مردم و تامین مالی دارد. در آینده این موضوع چگونه است؟ فضای رقابتی بین بانک‌­هاست یا از آنها جلوتر می‌رود؟ به اعتقاد من بانک‌های ما سال‌های آتی باید با رقبای جدیدی مثل دیجی‌­کالا و اسنپ رقابت کنند. مشتری وقتی می‌خواهد از یک پلتفرم الکترونیکی خدمتی دریافت کند یا محصولی را بخرد، نیاز به تامین مالی بانک دارد و اگر آن پلتفرم، تامین مالی را انجام دهد، نیازی به بانک وجود ندارد. اگر قرار باشد که پلتفرم الکترونیکی در همه جای زندگی مشتری باشد چرا باید پول را در بانک بگذارد.»
 
او با بیان اینکه بانک در آینده باید با موجوداتی رقابت کند که فضای آن با بانک متفاوت است، گفت: «ما در آینده از فضای خیلی قانون‌گذاری شده بانکی به فضای دیگری می‌رویم که در آن بانک­ها باید با هم رقابت کنند. من فضای فناوری و تحول دیجیتال را به این موضوع ربط می‌­دهم که سلیقه و رفتار مردم تغییر کرده است. در نقطه‌­ای که او نیاز به این دارد که کالا و تسهیلات بخرد، باید منابع وجود داشته باشد. اگر بانک در این مسیر قرار نگیرد از فضای رقابت خارج می‌­شود.»
 
دیگر سوال این نشست، همکاری داتین با سایر بانک‌­ها بود و اینکه چه‌طور می‌توان از طریق کربنک داتین، تحول دیجیتال را ایجاد کرد. محمد نژادصداقت در پاسخ به این سوال به بررسی تاریخچه فعالیت‌­های داتین در حوزه کربنکینگ پرداخت و گفت: «از ۱۵ سال پیش شروع به توسعه کربنکینگ داتین کردیم و از سه سال پیش استراتژی­‌ها و محصولات‌مان را تغییر دادیم. مسیری که از آن زمان آغاز کردیم درحال حاضر بیشتر به‌­عنوان مسیر بانکداری به‌­عنوان سرویس شناخته می‌­شود. نگاه ما به کربنکینگ متفاوت از نگاه چند سال پیش است. Core را نرم­افزار و زیرساخت‌هایی می‌­دانیم که در حال جمع‌­آوری دیتا و مرکز شناخت مشتری است. با شناختی که از مشتری و رفتارهای آنها به دست می­‌آوریم و با استفاده از هوش مصنوعی، مشتری را شناسایی می‌­کنیم و این موضوع را در نرم­افزارهای Core می­‌بینیم. سامانه گذرگاه سرویس سازمانی (ESB) که در حال حاضر داریم برای تعامل با ان­‌تی‌­تی‌­های بیرون و بحث بانکداری باز است. پلتفرمی که از سه سال پیش، روی آن تمرکز کردیم این بوده که ان‌­تی‌­تی بیرونی بتواند یک محصول را به‌­طور کامل تعریف کند. مسیر زیاد است اما پیاده‌سازی این بستر از سمت داتین آغاز شده و در حال ارائه این سرویس، به مشتریان هستیم.
 
طبق گفته‌­های نژادصداقت، نوع نگاه داتین فراتر از یک نرم‌­افزار هسته‌­ای بانکداری است تا بتواند به مشتریان خود اجازه دهد که سرویس‌های بانکی را به­‌عنوان بخشی از کسب­‌وکار خود تعریف کنند و به مشتری نهایی سرویس دهند.
 
تجربه مهاجرت بانک سپه و پروژه ادغام
سیدمهدی حسینی، عضو هیات­‌مدیره بانک سپه در ادامه به موضوع مهاجرت بانک سپه اشاره کرد و آن را بزرگترین مهاجرت سیستمی در نظام بانکی قلمداد کرد که کاملا منحصربه‌­فرد است. او گفت: «برای اینکه این تجربه موفق باشد ما سه اقدام اساسی انجام دادیم. در نخستین گام به راهکار جامع بانکی فکر کردیم. در این مسیر سه گروه سامانه مد نظر بود. سامانه‌­های عملیاتی بانکی، سامانه‌­های حوزه پرداخت و API که استقرار و مهاجرت آنها در سپه انجام شده است. بانک به دلایل مختلف ازجمله تحریم نتوانسته بود بخشی از پیشینه خود را با تکنولوژی­های روز، تطبیق دهد. به همین دلیل، در یک تصمیم درست هریک از این سامانه‌­ها را در یک RFP تهیه و نیازمندی­ها را مطرح کرد. رویکرد دوم بانک سپه این بود که آیا بعد از استقرار ما می‌­توانیم میزان وابستگی به تامین‌­کننده را بسنجیم. پیشنهاد مدل گارتنر این بود که در یک ضلع از اضلاع سه­‌گانه بانک، به‌­عنوان بهره‌­بردار مطرح باشد و در ضلع دوم آن شرکت تامین‌­کننده. با توجه‌ به خروجی‌های ارزیابی‌­های فنی، امنیتی و کسب‌­وکاری، از مجموع ۲۱۰ سنجه که از موسسه گارتنر مورد ارزیابی قرار گرفت سامانه شرکت داتین برتر اعلام شد. ضلع سوم مجری اختصاصی بود که از شرکت رایانه خدمات امید استفاده کردیم. ما در پروژه مهاجرت بانک سپه، داده‌های یک بانک ۹۰ ساله را از ۸۳ سامانه و درطول ۲۷ ساعت به سامانه متمرکز انتقال دادیم. اطلاعات کاملی از ۳۵ میلیون مشتری و ۴۵ میلیون حساب و ۲۵ میلیون کارت منتقل شد، بدون اینکه مشتریان تغییر شماره کارت و رمز داشته باشند. شش میلیون کاربر اینترنت‌بانک هم مهاجرت داده شد که در نوع خود بی­‌سابقه بود. موفقیت ما به این دلیل بود که هم استانداردهای بین‌­المللی را رعایت کردیم و هم مانورهای عملیاتی را در سه مرحله انجام دادیم. مهم­ترین نکته آموزش به کاربران بود که ۳۵۰ هزار نفرساعت آموزش به کاربران شعب دادیم و در نوع خود کاری بی­‌نظیر بود.»
 
او در پایان چهار ویژگی را که یک کربنکینگ دیجیتال باید داشته باشد، گفت: «با توجه‌­به اینکه یک بانک دیجیتال باید سرعت عمل و انعطاف‌پذیری بیشتری برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان داشته باشد اولین ویژگی آن این است که باید مقیاس‌­پذیر و انعطاف‌­پذیر باشد، یعنی در یک فضای ابری مبتنی بر معماری ماژولار و مایکروسرویس طراحی شده باشد. دومین ویژگی قابلیت یکپارچگی است. کربنکینگی که این امکان را نداشته باشد یک کر دیجیتال تلقی نمی‌­شود. دیگری انطباق با مدل‌­های کسب­‌وکاری جدید و استانداردهای ملی است. قابلیت پردازش به­‌هنگام نیز ویژگی دیگر است. اگر این موارد نباشد ما کیفیتی که باید را نمی‌­توانیم از یک Core دیجیتال انتظار داشته باشیم.»

بانک‌ها در آینده باید با اسنپ و دیجی‌کالا رقابت کنند

 
مدیرعامل شرکت داتین، در نشست تخصصی رابطه کربنکینگ و تحول دیجیتال، رقبای بانک‌های آینده را مجموعه‌هایی مانند اسنپ و دیجی‌کالا عنوان کرد. محمد نژادصداقت معتقد است اگر نیاز مشتری به تامین مالی توسط پلتفرم‌های الکترونیکی برطرف شود مشتری دیگر به سراغ بانک‌ها نخواهد رفت.
 
به گزارش روابط‌عمومی داتین، در ابتدای نشست تخصصی «رابطه کربنکینگ و تحول دیجیتال» در ششمین نمایشگاه تراکنش محمد نژادصداقت، مدیرعامل شرکت داتین، درباره مفهوم تحول دیجیتال و تاثیری که بر حوزه بانکداری خواهد داشت صحبت کرد. او در این باره گفت: «آنچه ما با نگاه فناوری­، از تحول دیجیتال می­‌فهمیم وجود بسترهای فناورمحور بر پایه داده‌­های متمرکز، مشترک و تجمیع شده از مشتریان و محصولات بانکی است تا بتوانند یک خدمت منحصر به فرد را برای یک مشتری تولید و به او ارائه دهند. دو مسیر در این جایگاه وجود دارد؛ نخست، مسیر تجمیع اطلاعات پالایش‌­شده از مشتری و شناخت او که در مرکز این ساختار قرار دارد و دیگری مسیری از محصولات متعدد که مشتری می‌تواند از بین آنها انتخاب کند.»
 
 تحول دیجیتال و کربنکینگ
مدیرعامل داتین در پاسخ به این سوال که اگر بخواهیم تحول دیجیتال را از طریق کربنکینگ دنبال کنیم، باید چه کاری انجام دهیم، گفت: «در ابتدا باید به این سوال پاسخ دهیم که چه نهادهایی را رقیب بانک‌­های آینده می‌­دانیم؟ در یک نگاه ساده و کلی، بانک وظیفه تجمیع منابع را از مردم و تامین مالی دارد. در آینده این موضوع چگونه است؟ فضای رقابتی بین بانک‌­هاست یا از آنها جلوتر می‌رود؟ به اعتقاد من بانک‌های ما سال‌های آتی باید با رقبای جدیدی مثل دیجی‌­کالا و اسنپ رقابت کنند. مشتری وقتی می‌خواهد از یک پلتفرم الکترونیکی خدمتی دریافت کند یا محصولی را بخرد، نیاز به تامین مالی بانک دارد و اگر آن پلتفرم، تامین مالی را انجام دهد، نیازی به بانک وجود ندارد. اگر قرار باشد که پلتفرم الکترونیکی در همه جای زندگی مشتری باشد چرا باید پول را در بانک بگذارد.»
 
او با بیان اینکه بانک در آینده باید با موجوداتی رقابت کند که فضای آن با بانک متفاوت است، گفت: «ما در آینده از فضای خیلی قانون‌گذاری شده بانکی به فضای دیگری می‌رویم که در آن بانک­ها باید با هم رقابت کنند. من فضای فناوری و تحول دیجیتال را به این موضوع ربط می‌­دهم که سلیقه و رفتار مردم تغییر کرده است. در نقطه‌­ای که او نیاز به این دارد که کالا و تسهیلات بخرد، باید منابع وجود داشته باشد. اگر بانک در این مسیر قرار نگیرد از فضای رقابت خارج می‌­شود.»
 
دیگر سوال این نشست، همکاری داتین با سایر بانک‌­ها بود و اینکه چه‌طور می‌توان از طریق کربنک داتین، تحول دیجیتال را ایجاد کرد. محمد نژادصداقت در پاسخ به این سوال به بررسی تاریخچه فعالیت‌­های داتین در حوزه کربنکینگ پرداخت و گفت: «از ۱۵ سال پیش شروع به توسعه کربنکینگ داتین کردیم و از سه سال پیش استراتژی­‌ها و محصولات‌مان را تغییر دادیم. مسیری که از آن زمان آغاز کردیم درحال حاضر بیشتر به‌­عنوان مسیر بانکداری به‌­عنوان سرویس شناخته می‌­شود. نگاه ما به کربنکینگ متفاوت از نگاه چند سال پیش است. Core را نرم­افزار و زیرساخت‌هایی می‌­دانیم که در حال جمع‌­آوری دیتا و مرکز شناخت مشتری است. با شناختی که از مشتری و رفتارهای آنها به دست می­‌آوریم و با استفاده از هوش مصنوعی، مشتری را شناسایی می‌­کنیم و این موضوع را در نرم­افزارهای Core می­‌بینیم. سامانه گذرگاه سرویس سازمانی (ESB) که در حال حاضر داریم برای تعامل با ان­‌تی‌­تی‌­های بیرون و بحث بانکداری باز است. پلتفرمی که از سه سال پیش، روی آن تمرکز کردیم این بوده که ان‌­تی‌­تی بیرونی بتواند یک محصول را به‌­طور کامل تعریف کند. مسیر زیاد است اما پیاده‌سازی این بستر از سمت داتین آغاز شده و در حال ارائه این سرویس، به مشتریان هستیم.
 
طبق گفته‌­های نژادصداقت، نوع نگاه داتین فراتر از یک نرم‌­افزار هسته‌­ای بانکداری است تا بتواند به مشتریان خود اجازه دهد که سرویس‌های بانکی را به­‌عنوان بخشی از کسب­‌وکار خود تعریف کنند و به مشتری نهایی سرویس دهند.
 
تجربه مهاجرت بانک سپه و پروژه ادغام
سیدمهدی حسینی، عضو هیات­‌مدیره بانک سپه در ادامه به موضوع مهاجرت بانک سپه اشاره کرد و آن را بزرگترین مهاجرت سیستمی در نظام بانکی قلمداد کرد که کاملا منحصربه‌­فرد است. او گفت: «برای اینکه این تجربه موفق باشد ما سه اقدام اساسی انجام دادیم. در نخستین گام به راهکار جامع بانکی فکر کردیم. در این مسیر سه گروه سامانه مد نظر بود. سامانه‌­های عملیاتی بانکی، سامانه‌­های حوزه پرداخت و API که استقرار و مهاجرت آنها در سپه انجام شده است. بانک به دلایل مختلف ازجمله تحریم نتوانسته بود بخشی از پیشینه خود را با تکنولوژی­های روز، تطبیق دهد. به همین دلیل، در یک تصمیم درست هریک از این سامانه‌­ها را در یک RFP تهیه و نیازمندی­ها را مطرح کرد. رویکرد دوم بانک سپه این بود که آیا بعد از استقرار ما می‌­توانیم میزان وابستگی به تامین‌­کننده را بسنجیم. پیشنهاد مدل گارتنر این بود که در یک ضلع از اضلاع سه­‌گانه بانک، به‌­عنوان بهره‌­بردار مطرح باشد و در ضلع دوم آن شرکت تامین‌­کننده. با توجه‌ به خروجی‌های ارزیابی‌­های فنی، امنیتی و کسب‌­وکاری، از مجموع ۲۱۰ سنجه که از موسسه گارتنر مورد ارزیابی قرار گرفت سامانه شرکت داتین برتر اعلام شد. ضلع سوم مجری اختصاصی بود که از شرکت رایانه خدمات امید استفاده کردیم. ما در پروژه مهاجرت بانک سپه، داده‌های یک بانک ۹۰ ساله را از ۸۳ سامانه و درطول ۲۷ ساعت به سامانه متمرکز انتقال دادیم. اطلاعات کاملی از ۳۵ میلیون مشتری و ۴۵ میلیون حساب و ۲۵ میلیون کارت منتقل شد، بدون اینکه مشتریان تغییر شماره کارت و رمز داشته باشند. شش میلیون کاربر اینترنت‌بانک هم مهاجرت داده شد که در نوع خود بی­‌سابقه بود. موفقیت ما به این دلیل بود که هم استانداردهای بین‌­المللی را رعایت کردیم و هم مانورهای عملیاتی را در سه مرحله انجام دادیم. مهم­ترین نکته آموزش به کاربران بود که ۳۵۰ هزار نفرساعت آموزش به کاربران شعب دادیم و در نوع خود کاری بی­‌نظیر بود.»
 
او در پایان چهار ویژگی را که یک کربنکینگ دیجیتال باید داشته باشد، گفت: «با توجه‌­به اینکه یک بانک دیجیتال باید سرعت عمل و انعطاف‌پذیری بیشتری برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان داشته باشد اولین ویژگی آن این است که باید مقیاس‌­پذیر و انعطاف‌­پذیر باشد، یعنی در یک فضای ابری مبتنی بر معماری ماژولار و مایکروسرویس طراحی شده باشد. دومین ویژگی قابلیت یکپارچگی است. کربنکینگی که این امکان را نداشته باشد یک کر دیجیتال تلقی نمی‌­شود. دیگری انطباق با مدل‌­های کسب­‌وکاری جدید و استانداردهای ملی است. قابلیت پردازش به­‌هنگام نیز ویژگی دیگر است. اگر این موارد نباشد ما کیفیتی که باید را نمی‌­توانیم از یک Core دیجیتال انتظار داشته باشیم.»

روایت پنج برابری از سهم بازار اسنپ

 
 
ایده‌هاب، پلتفرم سرمایه‌گذاری اکوسیستم استارت‌اپی که هراز چندگاهی نیز گزارش‌هایی از وضعیت سهم بازار و ارزش شرکت‌های فعال در این بازار را منتشر می‌کند، به تازگی گزارشی از وضعیت سهم دو تاکسی اینترنتی اصلی بازار حمل‌ونقل هوشمند کشور یعنی اسنپ و تپسی منتشر کرده است؛ گزارشی که با مشخص کردن ارزش اسنپ و تپسی با استفاده از فرمول‌ها و روش‌های مشخص خبر ساز شد. ایده‌هاب در این گزارش سهم اسنپ از تعداد سفر را در دو سناریو بین ۸۵ تا ۹۰ درصد برآورد کرده و از سمت دیگر سهم تپسی را بین ۱۰ تا ۱۵ درصد اعلام کرده است. در نهایت نیز ایده‌هاب با استفاده از فرمول‌های بین‌المللی و همچنین مقایسه با نمونه‌ شرکت‌های خارجی، ارزش اسنپ (با ۸۵درصد سهم) را بین ۷ هزار و ۳۰۰  تا ۸ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان و ارزش تپسی (با ۱۵ درصد سهم) بین ۸۰۰ تا یک هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان تخمین زده است. براین اساس ، گزارش ایده‌هاب حکایت از ارزش پنج برابری اسنپ در برابر تپسی را دارد.
 
ایده‌ها هدف اصلی خود برای انتشار این گزارش را راهنمایی و آگاه‌سازی علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در استارت‌آپها اعلام کرده است. اگرچه این شرکت در مقدمه گزارش خود تاکید کرده که تمام تلاش برای ارائه اطلاعات دقیق در این گزارش را به کار گرفته؛ اما این گزارش «متضمن هیچ‌گونه تضمین یا اظهاری از سوی ایده‌هاب، چه صریح و چه ضمنی در رابطه با صحت و دقت اطلاعات ارائه شده نیست.»
 
ایده‌هاب گفته است که ارقام و داده‌های استفاده شده در این گزارش از منابع موثق شامل تحقیقات میدانی استاندارد، گزارش‌های رسمی شرکت‌ها، گزارش‌های صنعت و دیگر منابع معتبر و قابل استناد بین‌المللی جمع‌آوری شده و فرضیات مطرح شده در گزارش نیز با استفاده از روش‌های تخصصی و علمی محاسبه و راست‌آزمایی شده‌اند.
 
۷۲۰ میلیون سفر سالیانه
در قدم اول این گزارش، ایده‌هاب میزان سفر و سهم بازار اسنپ و تپسی از بازار تاکسی‌های آنلاین را مشخص کرده است. طبق تخمین ایده‌هاب، روزانه حداکثر ۲ تا ۲.۵ میلیون سفر در کشور توسط دو پلتفرم اسنپ و تپسی انجام می‌شود که ایده‌هاب در محاسبه‌های خود تعداد ۲ میلیون سفر روزانه را ملاک قرار داده است. البته در این گزارش تاکید شده که با توجه به شیوع ویروس کرونا این تعداد سفر روزانه کاهش داشته و مدت زمانی نیاز است تا دوباره تعداد سفر‌های اسنپ و تپسی به این میزان عدد برسد.
 
 
ایده‌هاب تخمین زده که در مجموع سالیانه ۷۲۰ میلیون سفر توسط سرویس‌های اصلی تاکسی اینترنتی یعنی اسنپ و تپسی انجام می‌شود.
در این گزارش آمده که با فرض ۳۶۰ روز در سال، در مجموع سالیانه حدود ۷۲۰ میلیون سفر توسط سرویس‌های تاکسی اینترنتی اسنپ و تپسی انجام می‌شود. براساس تحقیقات میدانی ایده‌هاب، بین ۱۰ تا ۱۵ درصد این سفرها متعلق به تپسی و در نهایت باقی سهم متعلق به اسنپ است. ایده‌هاب تاکید کرده که برای اعتبارسنجی یافته‌های تحقیق میدانی خود از روش‌های دیگری مانند سهم صدا (Share of Voice) در گوگل از طریق اندازه‌گیری دفعات جست‌وجوی آنلاین و در توئیتر به تعدد اشاره‌های کاربران به کلید‌ واژه‌های مرتبط با هر یک از پلتفرم‌های تپسی و اسنپ مورد بررسی متقابل قرار گرفته است.
 
در حالی این گزارش سهم تپسی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد اعلام می‌شود که پیشتر و در تابستان میلاد منشی‌پور، مدیرعامل تپسی در برنامه گفت‌وگوی شبانه‌های پیوست اعلام کرد که این تاکسی اینترنتی بین ۳۵ تا ۴۰ درصد این بازار را در اختیار دارد. همچنین منشی‌پور در گفت‌وگوی اخیر خود با پیوست به بهانه قرارگرفتن نمادش در فرابورس، در واکنش به ادعای اسنپ مبنی بر داشتن سهم ۸۵ درصدی از این بازار، اعلام کرد که وارد شدن این شرکت به بازار سرمایه میزان سهم و ارزش این شرکت را به صورت شفاف مشخص خواهد کرد.
 
ارزش ریالی سفر‌ها
این گزارش در ادامه سعی کرده میانگین ارزش ریالی هر سفر را هم مشخص کند. براساس ادعای شرکت‌های تاکسی اینترنتی از جمله اسنپ و تپسی، آنها برای محاسبه قیمت سفرهای خود از الگوریتم هوشمند قیمت‌گذاری است. در این الگوریتم قیمت‌گذاری تابع عاملی چون زمان سفر، مسافت سفر و مکان درخواست سفر (موثر ومتاثر از نسبت عرضه و تقاضا) است. ایده‌هاب برای رسیدن به ارزش ریالی هر سفر از ۵ روش از جمله تماس با ۱۰۰ نفر در هر ناحیه کشور به صورت تصادفی، درخواست از کاربر برای اعلام قیمت ۱۰ سفر آخر و محاسبه میانگین قیمت سفر در هر ناحیه استفاده کرده است.
 
 
ایده‌هاب ارزش ریالی سفر‌های اسنپ و تپسی را هم مشخص کرده است.
براین اساس میانگین قیمت سفر در کل کشور ۱۳ هزار تومان ، در تهران ۲۱ هزارتومان و سایر ناحیه‌ها به جز تهران ۱۰هزارتومان است. در نهایت با توجه به این میانگین ایده‌هاب مشخص کرده که اگر سهم اسنپ از بازار ۸۵ درصد باشد، مجموع ارزش سفرهای انجام شده در سال این پلتفرم ۷.۹۵۶ میلیارد تومان و اگر سهم آن طبق سناریو دوم ۹۰ درصد باشد، ارزش سفرهای انجام شده در سال اسنپ برابر با ۸.۴۲۴ میلیارد تومان است. در آن سوی میدان نیز محاسبات ایده‌هاب نشان می‌دهد که اگر سهم تپسی را ۱۵ درصد در نظر بگیریم، ارزش سفرهای انجام شده در سال این پلتفرم برابر با ۱.۴۰۴ میلیارد تومان و اگر سهم آن ۱۰ درصد باشد ارزش سفرهای انجام شده آن ۹۳۶ میلیارد تومان است.
 
درآمد پلتفرم‌های تاکسی آنلاین
با توجه به این  برداشت سهم از بازار اسنپ و تپسی و همچنین میانگین ارزش ریالی هر سفر، درآمد این دو پلتفرم‌ از سفرها به چه میزان است؟ براساس تحقیقات میدانی ایده‌هاب، کارمزد دریافتی از رانندگان پلتفرم اسنپ و تپسی ۱۵ درصد ارزش ریالی هر سفر تعیین شده است. براین اساس ایده‌هاب مشخص کرده که درآمد خلاص سالانه اسنپ در سناریو اول یعنی داشتن ۸۵ درصد سهم از بازار و با کارمزد ۱۵ درصد از هر سفر برابر با ۱.۱۹۳ میلیارد تومان است و این میزان درآمد با داشتن سهم ۹۰ درصدی و کارمزد ۱۵ درصدی از هر سفر به رقم ۱.۲۶۴ میلیارد تومان می‌رسد. اما درآمد خالص سالانه تپسی براساس محاسبات ایده‌هاب با داشتن ۱۵ درصد سهم بازار و دریافت کارمزد ۱۵ درصدی از هر سفر ۲۱۰ میلیارد تومان  برآورد شده و اگر سهم تپسی از بازار ۱۰ درصد باشد، همراه با کارمزد ۱۵ درصدی از هر سفر این میزان درآمد خالص سالیانه به ۱۴۰ میلیارد تومان می‌رسد.
 
 
درآمد سالانه اسنپ و تپسی با در نظر گرفتن ۱۵ درصد کارمزد از هر سفر.
اسنپ و تپسی چقدر ارزش دارند؟
ارزش‌گذاری شرکت‌ها در ایران به یک معادله چند مجهولی تبدیل شده که در نهایت هم با کمک گرفتن از فرمول‌های مختلف تا کنون حل نشده است. حتی بسیاری از کارشناسان اقتصادی مشکل بازار سرمایه در شناخت ارزش دارایی‌هایی غیرمادی این شرکت‌ها و ارزش‌گذاری دقیق این دارایی‌ها را عامل تاخیر ورود شرکت‌های استارت‌آپی به بورس اعلام می‌کنند. ایده‌هاب در گزارش خود با اتکا به نظر متخصصان نوشته است که ارزش‌گذاری با استفاده از روش ضرایب درآمد و با توجه به سودآور نبودن کسب و کارهای استارت‌آپی و امکان‌پذیر نبودن استفاده از ضرایب سود، یکی از ساده‌ترین، قابل اتکاترین و متداول‌ترین روش‌های ارزش‌گذاری است. ایده‌هاب تاکید کرده، تلاش شده هر یک از دو پلتفرم اسنپ و تپسی با استفاده از مرتبط‌ترین ضرایب درآمد خود ارزش‌گذاری شوند.
 
علاوه بر این ایده‌هاب در گزارش خود یادآور شده که برای به دست‌آوردن ارزش اسنپ و تپسی از طریق ضرایب درآمد، به ضرایب درآمد استارت‌آپ‌های مرتبط ماانند اوبر، لیفت، گرب، Ola  و کریم در زمان سرمایه‌گذاری‌های خصوصی، عرضه اولیه سهام و پس از آن عرضه اولیه نیز توجه کرده است. به باور ایده‌هاب این استارت‌آپها نمونه مشابه اسنپ و تپسی در سطح جهان هستند که می‌توانند معیار خوبی برای تعیین ضریب درآمد باشند. در نتیجه ایده‌هاب ۴ معیار را برای ارزش‌گذاری اسنپ و تپسی در زمان عرضه اولیه در نظر گرفته است:
 
سهم بازار ۸۵ تا ۹۰ درصدی اسنپ – ۱۰ تا ۱۵ درصدی تپسی
میانگین ارزش ریالی ۱۳هزار تومانی هر سفر
دریافت کارمزد ۱۵ درصد به عنوان درآمد خالص تاکسی‌های آنلاین
ضرایب در‌آمد ۶.۲ تا ۷.۵ برای اسنپ و ۳.۸ تا ۷.۵ برای تپسی (باتوجه به میانگین ضرایب درآمد اوبر، لیفت و گرب در زمان سرمایه‌گذاری خصوصی و عرضه اولیه )
با کمک این معیار‌ها ارزش‌گذاری اسنپ و تپسی از نظر ایده‌هاب و براساس دو سناریو سهم بازار این دو پلتفرم مشخص شده است. براساس گزارش ایده‌هاب اگر در سناریو اول سهم بازار اسنپ ۸۵ درصد و تپسی ۱۵ درصد در نظر گرفته شود؛ اسنپ با کمترین ضریب درآمد یعنی ۶.۲ (ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی اوبر) حداقل ۷ هزار ۳۰۰ میلیارد تومان و با بیشترین ضریب درآمد یعنی ۷.۵ (ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی گرب) حداکثر ۸هزار و ۹۰۰میلیارد تومان ارزش خواهد داشت. حالا اگر تپسی ۱۵ درصد سهم از بازار داشته باشد با کمترین ضریب درآمد ۳.۸ (ضریب درآمد لیفت پس از عرصه اولیه) حداقل۸۰۰ میلیارد تومان و با بیشترین ضریب درآمد یعنی ۷.۵ ( ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی گرب) حداکثر یک هزار و ۶۰۰میلیارد تومان ارزش خواهد داشت.
 
 
این نمودارها ارزش اسنپ با سهم ۸۵ درصدی و تپسی با سهم ۱۵ درصدی را نشان می‌دهد.
اما در سناریو دوم در صورت داشتن سهم بازار ۹۰ درصدی برای اسنپ و ۱۰ درصدی برای تپسی این نتیجه از نظر ایده‌هاب به دست میاید: اسنپ با کمترین ضریب درآمد ۶.۲ (ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی اوبر) حداقل ۷هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان و با بیشترین ضریب درآمد ۷.۵ (ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی گرب) حداکثر ۹هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان ارزش خواهد داشت. همچین تپسی با کمترین ضریب درآمدی یعنی ۳.۸ ( ضریب درآمد لیفت پس از عرضه اولیه) حداقل ۵۳۰ میلیارد تومان و با بیشترین ضریب درآمد ۷.۵ (ضریب درآمد سرمایه‌گذاری خصوصی گرب)‌حداکثر ۱هزار میلیارد تومان ارزش خواهد داشت.
 
 
ارزش اسنپ و تپسی با داشتن سهم به ترتیب ۹۰ درصدی و ۱۵ درصدی از بازار تاکسی‌های اینترنتی.
باید دید با ورود قریب‌الوقوع تپسی به بورس و انتشار رسمی گزارش‌های مالی این شرکت، داده‌ها و فرضیات اخیر ایده‌هاب چقدر تایید خواهد شد و آیا واقعا بازارحمل‌نقل شهری ایران همین حالا هم دارای یک صدرنشین بلامنازع است.
 

ماجرای اختلال اسنپ‌فود و اعتصاب پیک‌ها چه بود؟

 
 
بسیاری از کاربران اسنپ‌فود طی چند روز گذشته از اختلال در سرویس‌دهی این استارتاپ خبر دادند. این اختلال طبق شواهد در پی اعتصاب گسترده پیک‌های اسنپ‌فود رخ داده است.
 
اما دلیل اعتصاب پیک‌های اسنپ‌فود چه بود؟ برخی از کاربران در فضای مجازی ادعا کردند که پیک‌های اسنپ‌فود یا همان «اسنپ‌ اکسپرس» به دلیل قرار گرفتن در زیر زیرمجموعه اسنپ‌ باکس، باید مبلغی را به عنوان کمیسیون به شرکت اسنپ پرداخت کنند. این اتفاق در حالی رخ داده که پیک‌های اسنپ‌فود از نرخ کرایه‌ها رضایت چندانی نداشتند و حالا مسئله پرداخت کمیسیون موجب اعتصاب آن‌ها شده است.
 
مهراد عبدالرزاق، رئیس هیئت مدیره اسنپ‌فود دلیل اصلی نارضایتی مشتریان را استفاده از اسنپ‌باکس در ساعت‌های شلوغ می‌داند و در گفت‌وگو با آی‌تی ایران توضیح می‌دهد: «در این اعتصابات به موضوعاتی چون دادن کارمزد تحویل هر سفارش به اسنپ باکس مطرح نیست. درآمد ماهانه پیک‌های اکسپرس در‌حال‌حاضر بین ۶ تا ۱۲ میلیون تومان است و شرکت کمیسیونی از آن‌ها نیز دریافت نمی‌کند.»
 
او در ادامه می‌گوید: «در مورد استفاده از ناوگان اسنپ باکس در بخش اکسپرس در ماه‌های اخیر و با محدودیت‌های کرونایی، تعداد سفارش‌های اسنپ فود در ساعات اوج سفارش از ظرفیت تحویل اکسپرس فراتر رفته است. پیک‌های اسنپ باکس همکار و کمک پیک‌های اکسپرس برای تحویل سفارش‌ها محسوب می‌شوند و حضور آن‌ها به منزله کاهش درآمد یا کاهش سفرهای پیک اکسپرس نیست.»
 
عبدالرزاق با اشاره به این موضوع که ماهانه بیش از ۲ میلیون سفر موفق به وسیله پیک‌های اکسپرس انجام می‌شود می‌گوید: «با توجه به وسعت فعالیت در چنین ابعادی بروز مشکلات صنفی گاها اجتناب‌ناپذیر است. خواسته پیک‌های اکسپرس اسنپ فود طیفی از مسائل صنفی بوده و اختلاف‌نظرها در زمینه مسائل پرداختی یکی از دغدغه‌های آن‌ها است.» او اعتقاد دارد که در اسنپ‌فود به مانند یک خانواده عمل می‌کنند و این بار اولی نیست که به اختلاف نظر خورده‌اند و دیر یا زود با کمک و همفکری هم دغدغه‌های شکل‌گرفته حل خواهد شد.
 

رییس هیات مدیره اسنپ فود: ما فروشنده دارو نیستیم، داروخانه‌ها را آنلاین می‌کنیم

 
 
آمازون چند روز پیش از سرویس جدید ارائه داروهای نسخه‌ای به نام «داروخانه آمازون» (Amazon Pharmacy) رونمایی کرد؛ اقدامی که می‌تواند یک گام بزرگ برای تحول صنعت خدمات درمانی باشد. یک روز قبل از اینکه داروخانه آمازون که داروی با نسخه هم می‌فروشد، معرفی شود یک بار دیگر بحث فروش داروهای بدون نسخه در پلتفرم‌های اینترنتی ایرانی مطرح شد؛ بحثی که مثل بسیاری از موارد دیگر سرشار از قوانینی پر از ابهام و البته قدیمی است.
 
این بحث زمانی آغاز شد که مدیرعامل دیجی‌کالا در توییترش با انتقاد از قوانین حوزه فروش آنلاین داروی بدون نسخه، نوشت که «سازمان غذا و دارو کمک‌مان نمی‌کند هیچ، مانع‌تراشی هم می‌کند.» اما «کیانوش جهان‌پور» نماینده وزارت بهداشت در توییتر نیز سکوت نکرد و پاسخ داد که «مطابق مقررات، فروش دارو و انواع مکمل‌های ورزشی و تغذیه‌ای در فضای مجازی فقط داروخانه‌های اینترنتی دارای مجوز از سازمان غذا و دارو، مجاز است. فروش دارو و هرگونه مکمل تغذیه‌ای یا ورزشی در فضای مجازی و پلتفرم‌های اینترنتی به جز داروخانه‌های آنلاین دارای مجوز، ممنوع است.»
 
اما چرا بعضی از پلتفرم‌ها داروی بدون نسخه می‌فروشند و بعضی دیگر نمی‌توانند اینکار را انجام دهند؟ همانطور که اشاره شد قوانین ابهام دارند اما مشخص‌ترین موضوعی که وجود دارد این است که سایت‌های مستقل فروش داروی بدون نسخه، در بیشتر موارد پلتفرم آنلاین داروخانه‌هایی هستند که مجوز فروش اینترنتی دارند.
 
در این میان پلتفرم «اسنپ فود» که از ابتدای سال تغییرات گسترده‌ای داشته و تبدیل به یک فروشگاه On-Demand برای خرید سریع محصولات مختلف شده، به تازگی برخی مکمل‌ها را نیز به سبد خود اضافه کرده بود. «مهراد عبدالرزاق»، رییس هیات مدیره اسنپ فود در گفتگویی با دیجیاتو درباره چرایی فروش این نوع محصولات، توضیح می‌دهد و اعلام می‌کند که در این حوزه اولاً همه‌ی پلتفرم‌های اینترنتی را نمی‌توان مشابه هم دانست و از سوی دیگر، رگولیشن این بخش نیاز به بازنگری دارد.
 
همه پلتفرم‌ها یکسان نیستند
 
به گزارش دیجیاتو عبدالرزاق اعلام می‌کند که کسب‌وکارهای اینترنتی اگرچه همه فعالیت آنلاین دارند اما مدل تجاری آن‌ها الزاما با هم یکی نیست و نمی‌توان با یک چشم به همه‌ی آن‌ها نگاه کرد. او اعلام می‌کند اسنپ فود که حالا در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کند یک پلتفرم برای تامین کالا، انبارش آن و سپس فروش نیست بلکه به شکل مستقیم با کسب‌وکارهای فیزیکی همکاری می‌کند. او در همین رابطه توضیح می‌دهد:
 
اساسا رسالت و هدف اسنپ فود هوشمندسازی مشاغل آفلاین و حرکت در این مسیر است تا زندگی شهری در شهرهای شلوغ را برای افراد آسان‌تر کنیم.
 
این موضوع دو جنبه دارد: از یک سو کسب‌وکار آفلاین دسترسی به کاربران بیشتری پیدا می‌کند و از طرف دیگر کاربر می‌تواند بدون مراجعه حضوری، محصول یا خدمات مورد نظرش را سفارش دهد. در واقع اسنپ فود زمانی موفق است که بتواند اتصال صحیحی بین خدمات آفلاین و آنلاین ایجاد کند. در نتیجه رسالت ما اساساً خرید و فروش کالا، وارد کردن کالا، یافتن تامین کننده، انبارش و توزیع نیست. از روز اول، ما بیزینس مدل همکاری با کسب‌وکارهای آفلاین را دنبال کرده‌ایم.
 
اگر ما به دنبال واردکننده‌ها می‌رفتیم برای ما فرصت‌های دیگری ایجاد می‌شد اما در کنار آن تهدیدهایی هم به وجود می‌آمد. شرکت‌های دیگری هستند که از آن فرصت استفاده کرده‌اند ولی با تهدید‌هایی هم روبه‌رو هستند.
 
کیفیت سرویسی که کاربر نهایی از اسنپ فود می‌گیرد مستقیما مرتبط به کیفیت سرویس تامین کننده‌ی ما در سطح شهر است. ما برای مدیریت این ارتباط، زیرساخت بزرگی را ایجاد کرده‌ایم و مشکلات بیشتری را هم باید مدیریت کنیم.
 
در واقع راضی‌نگه‌داشتن کاربر در مدل فعالیت ما سخت‌تر است اما این موارد را به جان خریده‌ایم و از آن طرف باید منافعی داشته باشیم؛ یکی از این منافع همین موضوع است که درگیر مجوز نیستیم.
 
رییس هیات مدیره اسنپ فود می‌گوید در واقع اگر یک فروشنده آفلاین که مجوزهای لازم را دارد، در فضای فیزیکی در حال کار است، اسنپ فود با اطمینان از اینکه آن فروشنده مجوزهای لازم را دریافت کرده، صرفا آن فروشنده را آنلاین می‌کند تا فروشگاه فیزیکی به کاربران بیشتری دسترسی داشته باشد.
 
با این حال او منکر حساسیت بحث دارو نمی‌شود و می‌گوید: «در حوزه داروی بدون نسخه و مکمل، کالا بسیار حساس است و اگر ما با فروشنده‌ای کار می‌کنیم، این فروشنده در شرایط فروش فیزیکی مجوزهای لازم را دارد و حتما روی کارش نظارت می‌شود. همه این موارد باعث می‌شود ما با خیال راحت چنین فروشنده‌ای را آنلاین و به شکل مستقیم به کاربران متصل کنیم.»
 
هر صنف مجوز خودش را دارد؛ ما وزارت صنعت نیستیم
 
عبدالرزاق در پاسخ به این سوال دیجیاتو که چطور مجوز را بررسی می‌کنند، می‌گوید هر فروشنده‌ای که در فضای فیزیکی فعالیت می‌کند، زیرمجموعه یکی از اصناف است؛ اصناف برای خودشان ملاحظه‌های متناسب با کسب‌وکار را اعمال می‌کنند و در نهایت به فروشنده،‌ پروانه کسب می‌دهند. هر پروانه کسب هم الزامات پایش و بازرسی‌هایی دارد که به شکل ادواری انجام می‌شود. او در همین زمینه توضیح می‌دهد:
 
«برای مثال اگر رستوران‌ها را در نظر بگیریم، چند اتحادیه متفاوت وجود دارد و بر اساس نوع رستوران، بحث‌های بهداشتی، شرایط تملک مکانی که رستوران کار می‌کند و مواردی از این دست مطرح می‌شود. خروجی که برای ما قابل چک و بررسی است، جواز کسب‌وکاری فعال است. ما این مورد را بررسی می‌کنیم. اگر قرار به بررسی ما باشد، اسنپ فود باید به اندازه وزارت صنعت و اتاق اصناف زیرساخت تولید کند تا همه را برای ورود به پلتفرم خود ارزیابی کند. این‌کار در حیطه اختیار، وظایف و تخصص ما نیست.
 
پس چیزی که در نظر می‌گیریم این است که فروشنده‌ در فضای سنتی، مجوز لازم برای فعالیتش را دریافت کرده باشد. برای مثال در بحث داروی بدون نسخه و مکمل، داروخانه‌ها یکی از حساس‌ترین مکان‌ها در بحث داشتن مجوز فعال هستند و با فرکانس بسیار بالایی بازرسی می‌شوند.»
 
رییس هیات مدیره اسنپ فود اعلام می‌کند که نظارت لازم روی کسب‌وکارهای آفلاین انجام می‌شود و هر صنف، اتحادیه‌ای دارد که وجود آن‌ها، کار را برای پلتفرم‌های آنلاین ساده‌تر می‌کند:
 
«ما در این جایگاه نیستیم که بگوییم چه فروشگاه آنلاینی مجوز لازم دارد و چه فروشگاهی مجوز لازم ندارد. حرف ما این است که باید نوع مدل کسب‌وکاری فروشگاه‌های آنلاین را از هم مجزا دید، چون نحوه فعالیت با هم متفاوت است. نباید قانون‌گذار مسیری را طی کند که مردم از دریافت خدمات غیرحضوری محروم شوند. فرضاً اسنپ فود از یک داروخانه‌ی با مجوز تامین کالای خود را انجام می‌دهد.
 
قانون‌گذار برای این موضوع باید فکری بکند. شاید نیاز باشد سراغ ما هم بیاید و بگوید باید آیین‌نامه‌ای نوشته شود و ما هم کارهای خاصی انجام دهیم، بحث این جداست و من نمی‌گویم کار ما هیچ نقصی ندارد؛ حرف من این است که سبک کاری همه فروشگاه‌های آنلاین یکی نیست و نباید همه مدل‌های موجود فروش آنلاین را به یک شکل دید. از نظر من، در شرایط حاضر، قانون‌گذار بهتر است به سمت خرید آنلاین و غیرحضوری متمایل شود چراکه اکنون شرایط فورس ماژور است. از طرفی در زمان موجود به نفع مصرف‌کننده نهایی تصمیم بگیریم.
 
یک جایی به نفع مصرف‌کننده است که فروش آنلاین بعضی محصولات ممنوعیت داشته باشد و گاهی هم به نفع خریدار است که دسترسی‌اش به محصولات از روش‌های آنلاین تسهیل شود. رای نهایی باید به نفع مصرف کننده باشد و وظیفه بخش خصوصی و قانون‌گذار است که با هم تعامل کنند و نگرانی را برطرف کنیم تا نهایتاً کاربران منتفع شوند.»
 
با این حال وزارت بهداشت می‌گوید فروش هر نوع دارو، حتی داروهای بدون نسخه، در فضای مجازی ممنوع است و فقط بعضی داروخانه‌ها مجوز فروش آنلاین دارند. او در پاسخ به این سوال که مجوزهای فعلی چقدر کاربردی هستند، می‌گوید:
 
«در حال حاضر داروخانه‌هایی از قبل مجوز فروش اینترنتی دارند. اکنون رگولیشن روی داروخانه در حال انجام است؛ ما بر اساس چارچوب قانون‌گذاری که برای داروخانه شده، فروش همان داروخانه را تسهیل می‌کنیم. ما خودمان فروشنده‌ی دارو نیستیم بلکه آیتم مجازی که قابلیت فروش آنلاین دارد را توسط خود داروخانه می‌فروشیم. ما هیچ زمان به دنبال تهدید سلامت افراد نیستیم.
 
آیتمی که از طریق اسنپ فود به فروش می‌رسد مستقیماً از داروخانه برداشت شده و فرض ما هم این است که داروخانه فعال، مجوزهای لازم صنفی‌اش را دارد و محصول هم از همان‌جا برای خریدار ارسال می‌شود. امروز بسیاری از داروخانه‌ها مجوز فروش اینترنتی دارند و بخش زیادی از داروخانه‌هایی که ما با آن‌ها همکاری می‌کنیم به همین شکل هستند.
 
ما هم فقط تمرکز خود را بر فروش اقلام مجاز و همکاری با داروخانه‌های دارای مجوز گذاشته‌ایم. در لایه‌ی اول، داری مجوز به مفهوم عام ولی اغلب داروخانه‌هایی که با آن‌ها همکاری می‌کنیم مجوز فروش اینترنتی را هم دارند.»
 
جلوتر حرکت کنیم؛ قانون و آیین‌نامه می‌آید
 
رئیس هیات مدیره اسنپ فود معتقد است که چه در بدنه‌ی حاکمیت و چه در اکوسیستم استارتاپی، باید به دو مسئله اولویت داده شود. او در همین رابطه به دیجیاتو می‌گوید:
 
«ما باید فروش آنلاین را برای اصناف آفلاین تسهیل کنیم. برای اینکه چنین اتفاقی رخ دهد، نیاز داریم جلوتر حرکت کنیم و حتما قانون و آیین‌نامه به دنبال ما می‌آیند. مسئله‌ی مهم این است که پلتفرم اسنپ برای این کالاهای خاص، خودش شروع به تامین و فروش نکند.
 
تا زمانی این رگولیشن انجام نشده و ابهام وجود دارد، ما باید این اجازه را داشته باشیم که صرفا کسب‌وکار آفلاین را به خریدار آنلاین متصل کنیم. این نکته‌ای است که قانون‌گذار باید به آن توجه کند و مخصوصاً در این روزهای خاص آن را تسهیل کند. از طرفی ما باید در اکوسیستم این موضوع را در نظر بگیریم که سبک کاری پلتفرم‌ها با هم متفاوت است.
 
اگر به نظرمان واجب است که سرویسی را ارائه کنیم و آن را سودآور می‌بینیم، حتما به این دلیل است که می‌دانیم مردم به آن نیاز دارند و از آن استفاده می‌کنند؛ پس اگر مطمئن هستیم که چنین نیازی بین مردم وجود دارد، برای اینکه مشکلات خودمان را در لایه قانون‌گذاری حل کنیم نباید جلوی سرویس دادن بقیه را بگیریم.
 
این تلاش اگر جای دیگری معطوف شود تا در لایه قانون‌گذاری اتفاقات دیگری رخ دهد، قطعا بهتر از این است که مشکلات به سمت بقیه اکوسیستم سرازیر شود و نهایتاً کاربر را از سرویسی که به آن نیاز دارد محروم کند.»
 
عبدالرزاق همچنین درباره آخرین آمارهای اسنپ فود اعلام می‌کند که تمرکز این پلتفرم اکنون بر تنوع کسب‌وکارهای پرمصرف و تندمصرف قرار داده شده است. به گفته او در حال حاضر حدود ۱۳ هزار تامین کننده در پلتفرم اسنپ فود فعال شده‌اند و اسنپ فود در ۲۰ نقطه اصلی کشور مشغول فعالیت می‌کند. او همچنین خبر داد که اسنپ فود در آینده‌ای نزدیک از خدمات مختلف و هیجان انگیزی در حوزه محصولات تندمصرف رونمایی خواهد کرد.

تاکسی اینترنتی اسنپ به کیش می‌رود

 
 
جزیره کیش به عنوان تازه‌ترین مقصد تاکسی اینترنتی اسنپ انتخاب شد. شرکت اسنپ و شرکت عمران، آب و خدمات کیش برای راه‌اندازی تاکسی‌ اینترنتی در جزیره کیش تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.
 
محمد خلج، مدیرعامل اسنپ، درباره امضای این تفاهم‌نامه و ورود این تاکسی اینترنتی به کیش می‌گوید: «برای اسنپ باعث افتخار است که به عنوان اولین تاکسی اینترنتی ایران فعالیت خود را در قطب گردشگری کشور آغاز کند و شروع‌کننده حمل‌ونقل هوشمند در جزیره کیش باشیم.»
 
ابوالفضل طیبی، مدیرعامل شرکت عمران، آب و خدمات کیش، درباره امضای این تفاهم‌نامه می‌گوید: «پس از سال‌ها مطالبه شهروندان و گردشگران جزیره کیش، سرانجام قرارداد همکاری با شرکت ارائه‌دهنده خدمات هوشمند حمل و نقل عمومی منعقد شد و خوشحالیم که نوید ارائه خدمات شایسته حمل و نقلی را به کیشوندان و گردشگران جزیره زیبای کیش بدهیم.»
 
طیبی، همکاری با اسنپ را آغاز مسیر حمل و نقل اینترنتی در جزیره کیش عنوان می‌کند و می‌گوید: «تاکسی اینترنتی، رقیب تاکسی تلفنی نیست بلکه معتقدیم این دو مدل حمل و نقل عمومی مکمل یکدیگرند و می‌توانند ما را در ارائه خدمات مناسب و بهینه به شهروندان یاری کنند. همچنین به واسطه اعلام موقعیت جغرافیایی و  وضعیت زمانی و مکانی سفر، خدمات‌دهی تسریع و بهتر می‌شود. شهروندان و گردشگران نیز می‌توانند در صورت دریافت خدمات مطلوب با امتیازدهی به راننده‌های تاکسی، ضمن تشویق رانندگان خدوم، زمینه‌ساز افزایش کارآمدی سیستم حمل و نقل عمومی کیش شوند.»
 
حدود ۶ سال از آغاز فعالیت اسنپ، به عنوان اولین سامانه هوشمند حمل‌ونقل، در ایران می‌گذرد و این سامانه امروز با خدمات‌رسانی در حدود ۱۷۰ شهر بزرگ و کوچک از تمام ۳۱ استان ایران عنوان بزرگترین سرویس آنلاین حمل‌ونقل در کشور را در اختیار دارد. به زودی این تاکسی اینترنتی فعالیت خود را در جزیزه کیش آغاز خواهد کرد

اسنپ به سیرجان رسید

سامانه هوشمند حمل‌ونقل اسنپ همچنان در حال گسترش سرویس خود در شهرهای ایران است. این سامانه از امروز فعالیت خود را در شهر سیرجان آغاز کرده و آماده خدمت‌رسانی به مردم عزیز این شهر است.
 
به رسم همیشه یک کد سفر رایگان به عنوان هدیه برای شهروندان ساکن سیرجان در نظر گرفته شده تا اولین سفر خود را مهمان اسنپ باشند. کاربران برای استفاده از این هدیه باید عبارت «HI-SRJ» را در بخش «کدتخفیف» اپلیکیشن اسنپ خود وارد کنند و یک سفر رایگان (تا سقف ۸هزار تومان) هدیه بگیرند. این کد تا تاریخ ۲۶ مهر ۱۳۹۹ اعتبار دارد.
 
بنا بر اعلام روابط‌عمومی اسنپ‌، با گذشت ۵سال از آغاز فعالیت این سامانه، اسنپ امروز در بیش از ۱۴۰شهر بزرگ و کوچک از تمام ۳۱استان ایران خدمت‌رسانی می‌کند و عنوان بزرگ‌ترین سرویس آنلاین حمل‌ونقل در کشور را در اختیار دارد.

توزیع بسته‌‌های سلامت در ناوگان اسنپ

 
 
همزمان با شیوع ویروس کرونا در ایران، اسنپ حفظ سلامتی کاربران راننده و مسافر خود را جزو اهداف اصلی‌اش قرار داد و اقدام به آموزش توصیه‌های بهداشتی، ضدعفونی ناوگان، توزیع بسته‌های سلامت، الزامی کردن استفاده از ماسک در سفر، نصب جداکننده‌های داخل خودرو و اعطای وام‌های حمایتی به رانندگانش کرد.
 
پویش سفر سلامت: توزیع ۲۰هزار بسته سلامتی
 
به گزارش روابط‌عمومی اسنپ، باشگاه رانندگان این تاکسی اینترنتی در تازه‌ترین اقدام خود در طرح «سفر سلامت» اقدام به توزیع ۲۰هزار بسته بهداشتی می‌کند. این بسته‌ها شامل ماسک پارچه‌ای قابل شست‌وشو، محلول ضدعفونی‌کننده ۷۰ درصد الکل، بسته ۱۰۰ عددی دستکش یک‌بار مصرف، آویز مطالب آموزشی، کارت‌های هدیه استفاده از خدمات اسنپ‌دکتر و اسنپ‌فود برای جلوگیری از تردد غیرضروری است.
 
این بسته‌ها در بین ۲۰هزار راننده فعال در ۶ شهر تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، کرج و اهواز توزیع می‌شود و به زودی طرح سلامتی در دیگر شهرهای کشور نیز اجرا خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با نحوه دریافت بسته‌های بهداشتی می‌توانید به وبلاگ باشگاه مشتریان اسنپ مراجعه کنید.
 
روابط عمومی اسنپ ضمن تاکید بر ادامه‌دار بودن طرح‌های بهداشتی این شرکت می‌گوید: «هم اکنون انجام اقدامات بهداشتی به مسئولیت‌های اصلی شرکت‌ها تبدیل شده است و در کنار آن تمامی افراد جامعه وظیفه دارند تا با رعایت هرچه بیشتر پروتکل‌های بهداشتی به قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا کمک کنند. به همه کاربران توصیه می‌کنیم که در سفرهای اسنپی استفاده از ماسک را فراموش نکنند و حتما روی صندلی عقب بنشینند.»

مدیرعامل اسنپ: ام‌تی‌ان برنامه‌ای برای خروج از اسنپ ندارد/هیچ جای نگرانی نیست

مدیرعامل اسنپ گفت: هیچ برنامه کوتاه‌مدتی برای خروج MTN از ایران و همچنین واگذاری سهام اسنپ وجود ندارد.
 
 
 
 طی روزهای اخیر بحث خروج شرکت MTN آفریقای جنوبی از ایران یکی از مباحث داغ محافل رسانه‌ای بود. از طرفی دیگر به دلیل اینکه MTN یکی از سهامداران عمده اسنپ محسوب می‌شود این نگرانی به وجود آمد که چه چشم‌اندازی پیش روی این سوپراپ ایرانی خواهد بود.
 
محمد خلج مدیرعامل اسنپ  با بیان اینکه ام‌تی‌ان برنامه‌ای برای خروج از اسنپ ندارد گفت: هیچ برنامه کوتاه‌مدتی برای خروج MTN از ایران و همچنین واگذاری سهام اسنپ وجود ندارد. وی همچنین در این گفت‌وگو در خصوص شرایط این روزهای اسنپ و چشم‌انداز آن در این روزهای سخت کرونایی صحبت های شنیدنی دارد که در ادامه می‌خوانید.
 
چرا اپ اسنپ به سوپراپ تبدیل شد
 
صحبت‌هایمان را با خلج با موضوع ورود این اپلیکیشن به حوزه‌های مختلف ازجمله پرداخت، پرداخت قبض، خرید بلیت و حتی بخش پزشکی شروع کردیم و خواستیم بدانیم که اسنپ به چه دلیل تصمیم گرفت قدم در این حوزه‌ها و توسعه سرویس‌هایش بگذارد.
 
خلج در این باره گفت: «ابتدا اسنپ یک محصول خاص مانند تاکسی اینترنتی ارائه می‌داد. بعد به یک پلتفرم تبدیل شد و سرویس‌ها و خدمات متنوعی را به‌عنوان یک پلتفرم برای کاربرانش فراهم کرد و به این طریق تیم‌های موفق در حوزه‌های مختلفی که می‌توانند بخشی از نیازهای جامعه را برآورده کنند، در اسنپ مشغول به ارائه خدمت شدند. اخیرا هم با راه‌اندازی باشگاه مشتریان، مفهوم سوپراپ برای کسانی که از سوپراپ اسنپ استفاده می‌کنند، مفهوم و شکل جدیدی پیدا کرده است. یعنی کاربر می‌تواند از امتیازاتی که دریافت می‌کند، تخفیف و خدمات ویژه‌ای را از سایر شرکت‌های گروه دریافت کند.»
 
مدیرعامل اسنپ در تعریف سوپراپ افزود: «سوپراپ اپلیکیشنی است که شما با یک‌بار ورود امکان دسترسی به خدمات مختلف را داشته باشید و از طریق آن اپلیکیشن بتوانید نیازهای روزمره‌تان را برآورده کنید. ما در حوزه‌های مختلف از قبیل تاکسی اینترنتی، رزرو هتل، خرید بلیت، خرید غذا، مشاوره پزشکی، خرید از سوپر مارکت، ارسال بسته با موتور و وانت، شارژ سیم‌کارت، نیکوکاری، پرداخت قبض و بسته اینترنت خدمات متنوعی را روی این اپلیکیشن ارائه می‌دهیم و می‌خواهیم این پلتفرم زیربنا و زیرساختی بشود برای اینکه سرویس‌های متنوع دیگر را هم برروی آن ارائه دهیم.»
 
خلج معتقد است: در شرایط فعلی و شیوع ویروس کرونا مردم نیاز دارند که سرویس‌های متنوعی را از طریق یک سوپراپ دریافت کنند تا از حضور غیرضروری‌شان در فروشگاه‌ها و بانک‌ها جلوگیری شود به همین خاطر در تلاش‌اند تا امکانات خوبی را در اختیار افراد قرار دهند.
 
اسنپ کیف پول خودش را ارائه می‌دهد
 
وی گفت: در حال حاضر بحث‌های پرداختی اسنپ از طریق اپلیکیشن آپ انجام می‌شود.اما با گسترده‌تر شدن سرویس‌های اسنپ این انتظار به وجود آمده که این سوپراپ در آینده کیف پول مخصوص خودش را راه‌اندازی کند؟ با توجه به پاسخ خلج به این سوال به نظر می‌رسد که اسنپ همچنان به همکاری‌اش با آپ ادامه خواهد داد.
 
وی ادامه داد: در حال حاضر ما با آپ همکاری می‌کنیم و مجموعه خدمات فین‌تکی‌مان هم با آپ انجام می‌شود و توسعه خدماتمان را هم با همکاری همین مجموعه انجام می‌دهیم. در حال حاضر بعضی از شرکت‌های گروه برای ارائه کیف پول یکپارچه با خود آپ در تعامل هستند و این نشان‌دهنده این است که ما به دنبال افزایش همکاری‌ها با مجموعه آپ هستیم.»
 
چشم‌اندازهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت اسنپ
 
به گفته خلج توسعه جغرافیایی محصولات و ارائه سرویس‌های جدیدتر در سوپراپ اسنپ و همین‌طور تعامل با ذی‌نفعان و به‌ویژه حاکمیت و رگولاتوری جزو برنامه‌های کوتاه و میان‌مدت این مجموعه است. مدیرعامل اسنپ با اشاره به اینکه تعاملات با حوزه رگولاتوری برایشان بسیار حائز اهمیت است و حمایت‌های خوبی هم تا به حال انجام شده، توضیح داد:برای مثال در بخش سهمیه سوخت، وزارت کشور و ستاد ملی مقابله با کرونا نگاه ویژه‌ای به ما داشتند و ما را به رسمیت و واجد شرایط دریافت سهمیه سوخت شناختند به‌طوری‌که بنزین برای کل اکوسیستم از ۷ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر به ۸.۷۵ و تا سقف ۳۰۰ لیتر در ماه رسید. همچنین برای خودروهای دوگانه‌سوز هم از ۴.۲ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر به ۵.۲۵ تا سقف ۱۸۰ لیتر در ماه افزایش پیدا کرد. این‌ها حمایت‌هایی است که کل اکوسیستم نه‌فقط اسنپ، از آن بهره‌مند شد.
 
وی تصریح کرد: «در ادامه همکاری‌ و تعامل با ارگان‌ها و نهادهای دولتی، بحث بازنگری جدی‌تر در حوزه بیمه و تامین اجتماعی مطرح شد. در حال حاضر از طریق اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی، موضوع بیمه خویش فرما مطرح شده و رانندگان اسنپ می‌توانند از این سرویس بهره‌مند شوند. البته به گفته خلج همه این‌ها جزو موضوعات موردبحث است. برای مثال در خصوص همکاری با تامین اجتماعی، کمیته‌های تخصصی تشکیل شده تا درنهایت یک راه‌حل مناسب ارائه شود.»
 
در رابطه با چشم‌انداز بلندمدت اسنپ هم خلج به رفع تمام نیاز کاربران به‌صورت آنلاین و تعامل با مجموعه‌های متنوع در کشور اشاره کرد و گفت: «راه‌اندازی سرویس‌هایی مانند اسنپ دکتر و ایده‌های مشابه، باعث خوشحالی ما است.»
 
اسنپ و بورس
 
مدتی بحث ورود اسنپ به بورس داغ شده بود و خیلی‌ها فکر می‌کردند که نام اسنپ هم در کنار دیجی‌کالا به‌عنوان اولین استارت‌آپ‌هایی که قرار است وارد بورس شوند، دیده شود. اما در حال حاضر که اسنپ جایی در کنار ۵ شرکت معرفی‌شده برای ورود به بورس ندارد و وقتی دلیلش را از مدیرعامل اسنپ پرسیدیم، این‌طور توضیح داد: «ورود به بورس برای اکثر شرکت‌ها واقعا یک ایده‌آل است که درنهایت می‌خواهند این اتفاق برایشان بیفتد و نمادشان روی تابلو قرار گیرد. ما هم در همین راستا مطالعاتی را انجام می‌دهیم و مزایا، معایب، ریسک‌ها و فرصت‌هایی که برایمان دارد را جمع‌آوری و مطالعه می‌کنیم. درنهایت نتایج به‌دست‌آمده را در اختیار سهامدارانمان قرار می‌دهیم تا تصمیم‌گیری نهایی اتفاق بیفتد. مقطع زمانی و شیوه ورود به بورس برای ما مهم است و به‌طورکلی دید مثبتی به این قضیه داریم.»
 
کرونا، کاهش درخواست‌های تاکسی، افزایش سرویس مارکت و چگونگی مدیریت شرایط
 
خلج در خصوص تاثیر کرونا بر اسنپ گفت: «با شیوع کرونا خیلی از کسب‌وکارها تحت تاثیر قرار گرفتند و کاهش ۷۰ درصدی درخواست سرویس تاکسی هم مهر تاییدی بر این تاثیرگذاری است. اسنپ برای حفظ سلامت کاربرانش، چه رانندگانی کاربر اسنپ و چه مسافران، اقدامات مختلفی انجام داد. از همان روزهای اول اطلاع‌رسانی‌ها انجام شد، استفاده از ماسک در سفرهای اسنپ اجباری شد، بیش از ۱۰۰ هزار جداکننده فضای داخلی خودرو در سطح کشور همراه با ۵۰ هزار اقلام استریل ارائه شد. همچنین حدود ۵۰ هزار خودرو از اسنپ هم ضدعفونی شدند.»
 
به گفته مدیر عامل اسنپ حمایت‌های مالی هم در این دوران اتفاق افتاد و وام‌های بدون بهره ۲ و ۵ میلیون تومانی به رانندگانی که تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته بودند، داده شد. همه این موارد در کنار توصیه‌های بهداشتی که به کاربران ارائه می‌شد و بخش نظرسنجی که در خصوص رعایت شدن پروتکل‌های بهداشتی در اپلیکیشن قرار داده بودند، کمک کرد تا اسنپ بتواند خودش را با شرایط وفق دهد.از طرف دیگر با شیوع کرونا، تعداد درخواست‌های سرویس مارکت اسنپ بیش از ۱۰۰ درصد رشد داشت که اسنپ توانست با استفاده از ظرفیت سایر سرویس‌هایش، این افزایش تقاضا را به بهترین شکل ممکن پاسخ دهد. خلج درباره مدیریت وضعیت موجود گفت: «به خاطر افزایش نیاز مردم به خرید آنلاین، تلاش کردیم خدمات سوپرمارکت آنلاین اسنپ را در شهرهای مختلف راه‌اندازی و گسترش دهیم. در حال حاضر هایپرمارکت‌ها در شهرهای تهران، کرج و اصفهان ارائه سرویس می‌کنند. خرید از سوپرمارکت‌ها نیز در شهرهای تهران، کرج، مشهد، شیراز، اصفهان، کرمان، تبریز، اهواز و قم فعال شده است.»
 
مسئله پیچیده و قدیمی هزینه‌های سفر در اسنپ
 
موضوع هزینه‌های سفر در اسنپ همیشه، چه از سمت مسافران و چه از سمت رانندگان مطرح بوده است. برخی‌ها می‌گویند با توجه به اینکه رانندگان اسنپ هزینه سهمیه بنزین را دریافت می‌کنند، قیمت‌ها خیلی افزایش پیدا کرده و حتی بحث رجوع به آژانس‌های سنتی هم مطرح است.
 
خلج بحث قیمت را یک بحث همیشگی و البته پیچیده در حوزه تاکسی‌های اینترنتی می‌داند و می گوید: قیمتی که ارائه می‌شود و ایجاد تعادل بین مسافر که اقدام به درخواست سفر و راننده‌ای که بخواهد سفر را قبول کند، مسئله پیچیده و قدیمی است.
 
وی افزود: در مورد هزینه کاربران راننده، فقط بحث بنزین مطرح نیست و این عزیزان هزینه‌های زیادی متحمل می‌شوند مانند استهلاک ماشین و بیمه و غیره. بحث قیمت‌گذاری بحثی است که باید تمام ابعاد و جوانب درگیر با این قضیه را بررسی کرد. الگوریتم قیمت‌گذاری ما بر اساس عوامل مختلفی این قیمت‌گذاری را انجام می‌دهد. اما افزایش قیمت تاکسی‌های اینترنتی همچنان پایین‌تر از مصوبه افزایش کرایه‌های حمل‌ونقل عمومی است و سعی شده این موضوع را به‌صورت کارآمد نگه داریم به‌طوری‌که هم برای کاربر مسافر و هم کاربر راننده این قیمت مناسب باشد. به‌هرحال افزایش و کاهش قیمت تبعات زیادی در این پلتفرم‌ها دارد و ایجاد تعادل خیلی پیچیده و سخت است ولی ما در اسنپ به دنبال حفظ نقطه بهینه در این قضیه هستیم.
 
در صورت خروج MTN از کشور اسنپ چه برنامه‌ای دارد
 
این چند روز بحث خروج شرکت آفریقای جنوبی MTN از ایران داغ شده است. هرچند که این اتفاق در کوتاه‌مدت نمی‌افتد و اگر MTN قصد خروج از ایران را داشته باشد، در بازه زمانی ۴ تا ۵ سال آینده اتفاق می‌افتد اما باید دید در صورت وقوع، اسنپ چه برنامه‌ای دارد. چون به گفته خود MTN، آنها همان‌طور که خروج از افغانستان، سوریه و یمن را شروع کرده‌اند، نوبت به ایران هم خواهد رسید. حالا از خلج پرسیدیم با توجه به اینکه این شرکت آفریقای جنوبی یکی از سهامداران اسنپ است و در صورت خروج باید سهامش را واگذار کند، تصمیم مدیران اسنپ در چنین شرایطی چه خواهد بود؟
 
اما خلج اطمینان داد که ام‌تی‌ان در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای خروج از ساختار سهامداری اسنپ ندارد و در حال حاضر هم هیچ نگرانی بابت این موضوع وجود ندارد. او با اشاره به اینکه بیانیه مشترک ایرانسل و ام‌تی‌ان هم خروج قریب‌الوقوع این شرکت را منتفی اعلام کرده گفت: «بااین‌وجود تمام مباحث در لایه استراتژیک و مدیران ارشد و سهامداران شرکت مطرح و سناریوهای مختلفی بررسی می‌شود و درنهایت جای نگرانی نیست و اطمینان داد که اگر این اتفاق بیفتد، مجموعه اسنپ بهترین راهکار و سناریو را برای منافع کاربرانش در نظر خواهد گرفت.»