وعده الکترونیکی شدن پرداخت کرایه تاکسی در تهران

معاون حمل ونقل و ترافیک شهرداری تهران گفت: تا پایان سال جاری پرداخت کرایه تاکسی ها به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد.
محسن پورسیدآقایی گفت: تاکسی های گردشی موظف به نصب تاکسی متر شدند و به شرط نصب این دستگاه می توانند در مقایسه با افزایش قیمت تاکسی ها در سال جاری اقدام کنند.
معاون حمل ونقل و ترافیک شهرداری تهران افزود: در خطوط ثابت نیز به دنبال پرداخت کرایه به صورت الکترونیکی هستیم، کدی در داخل تاکسی قرار می گیرد که با آن کد و کارت در سازمان تاکسیرانی تهران تعریف خواهد شد.
پورسیدآقایی بیان داشت: تاکنون پرداخت الکترونیکی در 300 تاکسی به صورت پایلوت آغاز شده است و تا پایان سال 97 پرداخت الکترونیکی در تمام تاکسی ها انجام می شود.

یک فعال حوزه حمل و نقل: استارت‌آپ‌ها در بخش حمل و نقل مسافر موفق بوده‌اند

فعال حوزه حمل و نقل کالای سبک شهری گفت: بیشتر مشتریان در ‌‌نهایت یک پاکت ساده را با استفاده از این آپ‌ها جابجا می‌کنند اما هنوز چک‌ها، اوراق بهادار و کالاهای ارزشمندشان را با‌‌ همان واحدهای صنفی مجوزدار (پیک اتحادیه) که از سال‌ها پیش فعال هستند جابجا می‌کنند.
 
محسن طاقدار در خصوص حضور استارتاپ‌ها در حوزه حمل و نقل شهری گفت: استارت‌آپ‌ها در بخش حمل و نقل مسافر توانستند جای خود را در سبد اقتصادی خانواده‌ها با توجه به قیمت پایینی که دارند باز کنند علاوه بر آن با وجود هزینه‌های بالای زندگی بیشتر مردم مجبور هستند که دو شغل داشته باشند که یکی از متداول‌ترین شغل‌های دوم جابجایی مسافر با خودروی شخصی است که از این استارت‌آپها استفاده می‌کنند.
 
وی با اشاره به اینکه این نرم افزار‌ها با استقبال مردم روبه‌رو شده است، گفت: هنوز اکثریت مردم ترجیح می‌دهند از سیستم قدیمی اما مطمئن آژانس‌ها استفاده کنند اما در ‌‌نهایت مسافر این آزادی انتخاب را دارد که از کدام سرویس استفاده کند.
 
طاقدار گفت: در بخش حمل و نقل بار و کالا نیز شاهد استارت‌آپ‌های مختلف هستیم اما این‌بار به لحاظ تخصصی بودن این فعالیت موضوع کمی پیچیده است. استارت‌آپ‌ها در اولین قدم قیمت‌های خیلی پایینی ارائه دادند و حتی کمیسیون نمی‌گرفتند تبلیغات آن‌ها چنان گسترده بود که به مشتریان غذا هم می‌دادند اما با گذشت چندین ماه از این اتفاق شاهد هستیم که نتوانستند در کار خود موفق باشند و مردم از آن‌ها استقبال نکردند.
 
وی ادامه داد: بیشتر مشتریان در ‌‌نهایت یک پاکت ساده را با استفاده از این آپ‌ها جابجا می‌کنند اما هنوز چک‌ها، اوراق بهادار و کالاهای ارزشمند را با‌‌ همان واحدهای صنفی مجوزدار (پیک اتحادیه) که از سال‌ها پیش فعال هستند جابجا می‌کنند.
 
طاقدار گفت: از دیگر مشکلات این شرکت‌های اینترنتی در دسترس نبودن و عدم تضمین امنیت مسافر و خدمات آنهاست به طوری که در هنگام بارندگی اکثر آن‌ها خودرو یا موتور برای حمل و نقل ندارند و چنانچه اینترنت قطع شود فعالیتشان غیر ممکن می‌شود. علاوه بر اینکه در این شرایط نیز قیمت خود را افزایش می‌دهند که مهم‌ترین علت آن نداشتن جای ثابت برای استراحت پرسنل و نداشتن رانندگان متخصص است.
 
وی تاکید کرد: تمام پرسنل واحدهای صنفی عضو اتحادیه دوره‌های مختلفی از قبیل چیدن بار و آموزش رانندگی ایمن و آموزش خط سفید با همکاری پلیس راهنمایی و رانندگی را با اخذ گواهی گذرانده‌اند.اما با این وجود نباید ورود تکنولوژی به این صنف را محدود کنیم و باید از محاسن آن استفاده کنیم به همین جهت شرکت‌های مختلف در این حوزه خود را به روز کرده‌اند.
 
طاقدار افزود: شرکت تاکسی‌بار بیسیم با استفاده از GPS و Gprs و Avl در کمترین زمان ممکن کار حمل و نقل را انجام می‌دهند و یا شرکت وانت‌بار بیسیم از طریق دیتا به طور مستقیم با شرکت اصلی و ناوگان حمل و نقلی خود در ارتباط است و سفارشات انواع محمولات و کالا‌ها و اثاثیه را دریافت می‌کند تا در کوتاه‌ترین زمان و با امنیت بیشتر به مردم خدمات بدهند.
 
وی ادامه داد: در جابجایی برخی وسایل مانند گاوصندوق یا یخچال سایدبای‌ساید و یا وسایل حساسی مانند آلات موسیقی نیاز به تخصص و امنیت خودروی باری است که مجموعه خودروهای فعال در این شرکت‌ها مجهز به چادرهای برزنتی و مسقف و سایر تجهیزات ایمنی نظیر کپسول آتش نشانی و... هستند در حالی که در شرکت‌های اینترنتی اینگونه نیست.
 
وی تصریح کرد: ‌ این شرکت‌ها (تاکسی بار و وانت بار) همزمان عضو اتحادیه و دارای مجوز صنفی هستند و به سبب استفاده از فضای مجازی و اینترنت دارای نشان اعتماد دو ستاره (اینماد) از وزارت صنعت و معدن و تجارت نیز هستند و در واقع به آن‌ها شرکت‌های دوستاره گفته می‌شود.

یک فعال حوزه حمل و نقل: استارت‌آپ‌ها در بخش حمل و نقل مسافر موفق بوده‌اند

فعال حوزه حمل و نقل کالای سبک شهری گفت: بیشتر مشتریان در ‌‌نهایت یک پاکت ساده را با استفاده از این آپ‌ها جابجا می‌کنند اما هنوز چک‌ها، اوراق بهادار و کالاهای ارزشمندشان را با‌‌ همان واحدهای صنفی مجوزدار (پیک اتحادیه) که از سال‌ها پیش فعال هستند جابجا می‌کنند.
 
محسن طاقدار در خصوص حضور استارتاپ‌ها در حوزه حمل و نقل شهری گفت: استارت‌آپ‌ها در بخش حمل و نقل مسافر توانستند جای خود را در سبد اقتصادی خانواده‌ها با توجه به قیمت پایینی که دارند باز کنند علاوه بر آن با وجود هزینه‌های بالای زندگی بیشتر مردم مجبور هستند که دو شغل داشته باشند که یکی از متداول‌ترین شغل‌های دوم جابجایی مسافر با خودروی شخصی است که از این استارت‌آپها استفاده می‌کنند.
 
وی با اشاره به اینکه این نرم افزار‌ها با استقبال مردم روبه‌رو شده است، گفت: هنوز اکثریت مردم ترجیح می‌دهند از سیستم قدیمی اما مطمئن آژانس‌ها استفاده کنند اما در ‌‌نهایت مسافر این آزادی انتخاب را دارد که از کدام سرویس استفاده کند.
 
طاقدار گفت: در بخش حمل و نقل بار و کالا نیز شاهد استارت‌آپ‌های مختلف هستیم اما این‌بار به لحاظ تخصصی بودن این فعالیت موضوع کمی پیچیده است. استارت‌آپ‌ها در اولین قدم قیمت‌های خیلی پایینی ارائه دادند و حتی کمیسیون نمی‌گرفتند تبلیغات آن‌ها چنان گسترده بود که به مشتریان غذا هم می‌دادند اما با گذشت چندین ماه از این اتفاق شاهد هستیم که نتوانستند در کار خود موفق باشند و مردم از آن‌ها استقبال نکردند.
 
وی ادامه داد: بیشتر مشتریان در ‌‌نهایت یک پاکت ساده را با استفاده از این آپ‌ها جابجا می‌کنند اما هنوز چک‌ها، اوراق بهادار و کالاهای ارزشمند را با‌‌ همان واحدهای صنفی مجوزدار (پیک اتحادیه) که از سال‌ها پیش فعال هستند جابجا می‌کنند.
 
طاقدار گفت: از دیگر مشکلات این شرکت‌های اینترنتی در دسترس نبودن و عدم تضمین امنیت مسافر و خدمات آنهاست به طوری که در هنگام بارندگی اکثر آن‌ها خودرو یا موتور برای حمل و نقل ندارند و چنانچه اینترنت قطع شود فعالیتشان غیر ممکن می‌شود. علاوه بر اینکه در این شرایط نیز قیمت خود را افزایش می‌دهند که مهم‌ترین علت آن نداشتن جای ثابت برای استراحت پرسنل و نداشتن رانندگان متخصص است.
 
وی تاکید کرد: تمام پرسنل واحدهای صنفی عضو اتحادیه دوره‌های مختلفی از قبیل چیدن بار و آموزش رانندگی ایمن و آموزش خط سفید با همکاری پلیس راهنمایی و رانندگی را با اخذ گواهی گذرانده‌اند.اما با این وجود نباید ورود تکنولوژی به این صنف را محدود کنیم و باید از محاسن آن استفاده کنیم به همین جهت شرکت‌های مختلف در این حوزه خود را به روز کرده‌اند.
 
طاقدار افزود: شرکت تاکسی‌بار بیسیم با استفاده از GPS و Gprs و Avl در کمترین زمان ممکن کار حمل و نقل را انجام می‌دهند و یا شرکت وانت‌بار بیسیم از طریق دیتا به طور مستقیم با شرکت اصلی و ناوگان حمل و نقلی خود در ارتباط است و سفارشات انواع محمولات و کالا‌ها و اثاثیه را دریافت می‌کند تا در کوتاه‌ترین زمان و با امنیت بیشتر به مردم خدمات بدهند.
 
وی ادامه داد: در جابجایی برخی وسایل مانند گاوصندوق یا یخچال سایدبای‌ساید و یا وسایل حساسی مانند آلات موسیقی نیاز به تخصص و امنیت خودروی باری است که مجموعه خودروهای فعال در این شرکت‌ها مجهز به چادرهای برزنتی و مسقف و سایر تجهیزات ایمنی نظیر کپسول آتش نشانی و... هستند در حالی که در شرکت‌های اینترنتی اینگونه نیست.
 
وی تصریح کرد: ‌ این شرکت‌ها (تاکسی بار و وانت بار) همزمان عضو اتحادیه و دارای مجوز صنفی هستند و به سبب استفاده از فضای مجازی و اینترنت دارای نشان اعتماد دو ستاره (اینماد) از وزارت صنعت و معدن و تجارت نیز هستند و در واقع به آن‌ها شرکت‌های دوستاره گفته می‌شود.

مدیرعامل فون‌پی: محدود به تاکسی رانی نیستیم

برنامه نویس است. از نرم افزار اتوماسیون اداری دانشگاه علم و صنعت شروع کرده و به پیاده سازی اپلیکیشن آسان پرداخت رسیده. برای بانک اقتصاد نوین برنامه نویسی کرده و فعالیت های متنوعی در حوزه پرداخت و بانکی داشته است. ابراهیم سوادی نژاد پس از شرکت در چند رویداد همفکر و استارت آپ ویکند، با فضاهای استارت آپ ها آشنا می شود و در دومین استارت آپ ویکندی که حضور داشت، ایده ای را مطرح کرد که جزو ده ایده برتر انتخاب شد و به گفته خودش تجربه استارت آپی خوبی به دست آورد و به این نتیجه رسید که باید کسب وکار خودش را راه بیاندازد و دیگر به صورت فریلنسر یا انفرادی کار نکند. با بنیان گذار و مدیرعامل فون پی در مورد نحوه شکل گیری این استارت آپ، چالش ها و سختی های ورود به حوزه پرداخت های خُرد، وضعیت این حوزه با تاکسیرانی و آینده استارت آپ های فعال در این زمینه به صحبت پرداخته ایم.
 چه طور وارد حوزه استارت آپ ها شدی؟
بعد از این که در دومین استارت آپ ویکندی که شرکت کردم، با وحید صادقی و حسن عبدی که از شرکت صفریک باهم در ارتباط بودیم تصمیم گرفتیم که شرکتی ثبت کرده و یک ایده استارت آپی را اجرا کنیم. پس از تحقیقاتی که انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که در ایران رسانه اجتماعی فعالی وجود ندارد و از مدل پینترست الگوبرداری کردیم و سعی کردیم بتوانیم آن را پیاده کنیم، حدود یک سال زمان صرف آن کردیم و به دنبال سرمایه گذار بودیم. اما به دلیل اینکه سوددهی شبکه های اجتماعی بسیار هزینه بر است، سرمایه گذاران این ریسک را نمی پذیرفتند.
 چه طور از شبکه اجتماعی به فین تک رسیدید؟
با توجه به پیش زمینه ذهنی من که در خصوص پرداخت فعالیت می کردم متوجه شدم شرکت های تجاری که در رسانه های اجتماعی فعالیت می کنند، نمی توانند پرداخت های شان را درست پیش ببرند. به این نتیجه رسیدیم که به سمت نرم افزاری در خصوص پرداخت موبایلی برویم. با تحقیقاتی که کردیم متوجه شدیم مدل ورود به بازار نرم افزارهای مشابه مثل پی پینگ یا وین وین که در خصوص پرداخت موبایلی فعالیت دارند کمی مشکل دارد. همچنین مدل های نرم افزاری روز دنیا مانند علی پی و پی تی ام و زپر را هم مورد بررسی قرار دادیم تا از نحوه فعالیت آن ها آگاه شویم و همین طور تصمیم گرفتیم اگر می خواهیم در این حوزه فعالیت کنیم، در بخشی ورود کنیم که به این مدل پرداخت نیاز دارد. درنهایت به این نتیجه رسیدیم که وارد حوزه پرداخت های تاکسی رانی شویم.
 فعالیت فون پی از چه زمانی و چگونه آغاز شد؟
ما از مهر 95 به این موضوع فکر کردیم و نهایتا اردی بهشت 96 با جلساتی که با کارشناسان و معاون شرکت تاکسی رانی داشتیم، توانستیم جلسه ای با ریاست وقت سازمان، آقای افندی زاده بگذاریم. ایشان پس از مشاهده نرم افزار دستور دادند یک خط تاکسی (بالای میدان ونک) را به طور آزمایشی به ما اختصاص دهند.
 در این زمینه رقیب هم داشتید؟
هم زمان با ما، تاکسی رانی به چند نرم افزار دیگر از جمله «رسید»، «پرداختم» و «توسن سها» هم اجازه فعالیت آزمایشی را در خطوط دیگر داده بود.
سیاست تاکسی رانی این بود که مدل فعالیت استارت آپ ها را آزمایش کند و از روی نتایج به دست آمده یک مدل نهایی استخراج کند. برای همین، تاکسی رانی به ما دستور داده بود فعالیت خود را فقط در خطی که برای ما مشخص کرده بودند انجام دهیم و فراتر از آن نرویم.
بقیه رقبا هم همین شرایط را داشتند؟
از نظر دستورالعملی که تاکسیرانی اعلام کرده بود بله، اما بعد از مدتی متوجه شدیم این مدل پرداخت، توسط رقبا در خطوط دیگر شهر هم انجام می شود. ما هم خواستار ارائه فعالیت خود به صورت گسترده تر در سطح شهر شدیم، اما متاسفانه موافقت تاکسی رانی را کسب نکردیم.
 چرا سازمان تاکسی رانی اقدام به ارائه یک دستورالعمل مشخص نکرد؟
در یک بازه زمانی از طرف سازمان اعلام کردند یک سری مدارک آماده کنیم تا بتوانیم مجوز فعالیت مان را از سازمان بگیریم، ولی با توجه به این که در همان بازه زمانی هفت ماهه، تغییرات اساسی در تیم مدیریتی شهرداری و سازمان تاکسی رانی اتفاق افتاد، همه این صحبت ها و فعالیت ها متوقف ماند.
 مشکل رقبا با شما در این حوزه چیست؟
مشکل مجموعه های رقیب با ما نیست. من فکر می کنم رقبای ما با رگولاتوری در این حوزه مشکل دارند. یعنی نمی خواهند سازمان تاکسی رانی رویه مجوزدهی را ایجاد کند چون فکر می کنند تاکسی رانی با مجوزدهی در این حوزه انحصار ایجاد خواهد کرد.
 خب انحصار که همین الان هم وجود دارد. چرا به جز فون پی، پلتفرم دیگری نمی تواند در این حوزه فعالیت کند؟
اتفاقا الان موضوع اصلا انحصار نیست. این که بعد از مدت ها یک مجموعه توانسته موفقیتی کسب کند، مشابه همه حوزه های دیگر که تا یک مجموعه موفق می شود بقیه نیز حضور پیدا می کنند، شروع به رقابت های احساسی کرده اند و اتفاقا اصل کسب وکار فون پی خیلی بزرگ تر از فقط تاکسی رانی است ومطرح کردن انحصار اصلا موضوعیتی نخواهد داشت. در ضمن انحصار زمانی اتفاق می افتد که چیزی مشخص نباشد. الان که خود تاکسی رانی با مدل هایی که در حال طراحی است و مشخص است که برنامه ریزی انجام شده، مطرح شدن این جریان بیشتر ناشی از نگرانی سایرین از موفقیت کسب شده توسط فون پی است. 
 یعنی در حال حاضر شرکت های رسید و پرداختم فعالیت ندارند؟
به دلیل دستوری که از جانب تاکسی رانی اعلام شده بود مبنی بر اینکه پلتفرمی درحال اجرا است که قرار است تمامی این نرم افزارها روی آن اجرا شود ولی آنها توجهی نکردند، فعالیت آن ها هم متوقف شده. البته شرکت پرداختم هم چنان کمی فعالیت دارد. شرکت توسن سها هم که مدل نرم افزاری مشابه ما را داشتند، در حال حاضر فعالیت کمی دارند.
 پس با این حساب الان شما یکه تاز بازار هستید و باید از این وضعیت راضی باشید.
یکی از بزرگ ترین مجموعه هایی که از شرکت تاکسی رانی گله و شکایت دارد شرکت ماست. ما بارها درخواست داده ایم که روشن شدن وضعیت فعالیت استارت آپ های پرداخت در حوزه تاکسی رانی را در اولویت قرار دهند. این که ما نمی دانیم کاری که می کنیم تا کجا قابل توسعه است و آیا در آینده هم می توانیم فعالیت کنیم یا نه خطر بسیار بزرگی برای کسب وکارمان است.
 به نظر شما حجم این بازار چقدر است؟
با توجه به این که در تهران حدود چهار میلیون سفر در روز انجام می شود و هشتادوپنج هزار تاکسی در تهران وجود دارد، با محاسبه متوسط پرداخت 1200 تومان می توان حجم بازار را به دست آورد.
 چرا جدیدا از سمت راننده های تاکسی نارضایتی از این روش پرداخت به وجود آمده؟
با توجه به این که بانک مرکزی تغییری در مدل تسویه پایا و پایانه های فروش به وجود آورد، ما مجبور شدیم یک بار در روز و در ساعت سه و چهل و پنج دقیقه بعداز ظهر با راننده ها تسویه مالی انجام دهیم، در صورتی که قبلا این تسویه پایا هفت مرتبه در روز بوده است و این سوتفاهم برای رانندگان ایجاد شد که این تصمیم از سمت فون پی بوده است.
 چه تعداد کاربر نرم افزار فون پی را نصب کرده اند؟
ما حدود 250 هزار کاربر فقط در تهران داریم.
 مدل درآمدی شما چه گونه است؟
ما از روز اول شروع کار، از راننده کارمزد دریافت کرده ایم و بابت تسویه حسابی که با راننده انجام می دادیم روزی صد تومان دریافت می کردیم. با توجه به اینکه ما یک استارت آپ هستیم و به دنبال رشد، تصمیم گرفتیم این کارمزد را دریافت نکنیم و فقط به فکر توسعه فعالیت های مان باشیم. ولی در کل درآمد این مدل پرداخت، مدل کارمزدی است.
 شما به تمام نقاط تهران سرویس می دهید؟
درحال حاضر نه. مناطق محدودی را که خود تاکسی رانی اجازه داده تحت پوشش داریم.
 رقبای شما ادعا می کنند با توجه به روابطی که سرمایه گذارتان دارد، برای خودتان انحصار به وجود آورده اید.
ما هیچ انحصاری در این حوزه به وجود نیاورده ایم و همین الان نیز از برنامه ریزی ای که تاکسی رانی کرده کامل مشخص است. رقبا هم به دلیل اشتباه هایی که خودشان مرتکب شدند از گردونه رقابت خارج شدند. مگر نه این که می گویند قبل از فون پی وارد این حوزه شده اند؟ پس چرا هیچ موفقیت چشم گیری کسب نکرده اند؟ این گونه بحث ها پس از دیدن موفقیت های فون پی به وجود آمده است. ما اردی بهشت با تاکسی رانی وارد مذاکره شدیم ولی در مرداد توانستیم با سرمایه گذار قرارداد ببندیم و قبل از آن با هزینه شخصی فعالیت می کردیم.
 شما به دنبال دریافت مجوز هستید ولی این دریافت مجوز با بحث اپن پلتفرم (پلتفرم باز) که مدیریت جدید تاکسی رانی دنبال می کند هم خوانی ندارد؟
درست است که تاکسی رانی دنبال اپن پلتفرم است اما باید بتواند مدیریت ش کند. اشخاص یا گروه هایی که می خواهند در این زمینه فعالیت کنند با راننده و مسافر طرف حساب هستند و اگر اتفاقی رخ دهد، تاکسی رانی باید بتواند پاسخگو باشد.
 چه اتفاقی ممکن است رخ دهد؟
در این سرویس اطلاعات کیف پول مشتری وجود دارد و پرداخت صورت می گیرد و اگر به هر دلیلی پولی به حساب تاکسی دار واریز نشود و شرکت سرویس درستی ارائه ندهد، راننده تاکسی با شرکت به صورت مستقیم در ارتباط نیست و از شرکت تاکسی رانی پاسخ می خواهد.
 با توجه به این که فعالیت شما در حوزه پرداخت است، چرا بانک مرکزی با شما کاری ندارد؟
ما جلساتی با شرکت شاپرک داشته ایم، با توجه به این که در یک بازه زمانی پس از این که فین تک ها را می بستند، بانک مرکزی اقداماتی در خصوص تدوین چارچوب پرداخت یار و پرداخت بان انجام داد، ما تمام فعالیت های خود را بر این مبنا قرار داده ایم که مشکلی برای تطبیق دادن خودمان با بانک مرکزی نداشته باشیم. در واقع دستورالعمل بانک مرکزی فعالیت ما را هم تحت پوشش قرار می دهد.
 با توجه به این که شما در حوزه پرداخت فعالیت می کنید، خدمات تان فقط محدود به تاکسی هاست؟
اتفاقا حوزه پرداخت آن قدر فضای بزرگی دارد که مسلما ما خود را محدود به تاکسی رانی نمی کنیم . تاکسی رانی بخش کوچکی از کار ماست . اتفاقا اگر فون پی در حوزه دیگری فعال می شد نیز حتما سایرین به آن قسمت هم هجوم می آوردند. این از موفقیت های فون پی در نحوه ارائه محصول و شناخت کامل نیاز کاربر و پذیرنده ناشی می شود و دیگران نیز با نگاه به موفقیت های فون پی به دنبال ایجاد رقابت های احساسی هستند.
 در هفته های اخیر صحبت های فراوانی در مورد شما و تاکسی رانی مطرح شد اما هیچ واکنشی نشان ندادید.
برنامه ما در فون پی از ابتدا این بود که وارد هیچ جریان و دعوایی در این حوزه نشویم. ما نمی خواهیم وارد حاشیه ها شویم و دل مان می خواهد فقط در حوزه خودمان حرکت کنیم. تمرکز ما فقط بر این است که فعالیت خودمان را ادامه دهیم و پیشرفت کنیم.

تنها در تهران ۲۲ شرکت ارائه دهنده خدمات تاکسی آنلاین وجود دارد/ بازار تاکسی اینترنتی اشباع شده است؟

فضای تاکسی اینترنتی در ایران تنها طی یک سال اخیر دچار تحولات گسترده‌ای شده است. از مخالفت‌های ابتدایی با نخستین بازیگران این عرصه گرفته تا تمایل زیاد به راه‌اندازی کسب و کارهای مشابه حالا همه را در مقابل تعداد قابل توجه برندهای تاکسی اینترنتی در فضای حمل و نقل شهری قرار داده است.
 
اشباع بازار تاکسی اینترنتی؟
 
«کارپینو» نخستین شرکتی بود که از سازمان تاکسیرانی مجوز ارائه خدمات در زمینه تاکسی آنلاین گرفت و «کابین» همین چند روز پیش به‌عنوان دومین شرکت در این حوزه با مجوز سازمان تاکسیرانی معرفی شده است. حالا نیز سومین تاکسی آنلاین با مجوز رسمی از سازمان تاکسیرانی با عنوان «آی‌تاکسی» فعالیت خود را آغاز کرده است.
 
کارپینو که نخستین شرکت با مجوز رسمی از تاکسیرانی بوده است هنوز نتوانسته رشد قابل توجهی نشان دهد در حالی که شاهد حضور رانندگان  تاکسی در سرویس‌های اینترنتی رقیبش هستیم. چندی پیش در همین راستا شاهد تبلیغات گسترده از سوی یک تاکسی اینترنتی به نام «دینگ» در سطح شهر بودیم که علی دایی را در حال خواندن روزنامه‌ای به همین نام نشان می‌داد. در این میان کم نبودند شرکت‌هایی از این دست که در یکی دو سال اخیر یکی پس از دیگری ظهور کردند و هنوز آن‌طور که باید در جذب مشتری و رشد کسب‌وکار خود موفق نشده‌اند. شرکت «ماکسیم» از این دست بود که گفته شده بود صاحبان آن روسی هستند و بدون هیچ‌گونه حمایتی وارد بازار تاکسی اینترنتی ایران شده است.  به‌طور کلی حدود ۲۲ تاکسی آنلاین در تهران در حال فعالیت هستند که روز به روز بر تعدادشان هم افزوده می‌شود. بیشتر این شرکت‌ها در برخی شهرستان‌ها نیز مشغول فعالیت هستند. البته بعضی شهرستان‌ها تاکسی آنلاین ویژه خود را دارند که مستقلا در شهر خودشان فعالیت می‌کند؛ مانند «تاچ‌سی» که فقط در مشهد فعالیت دارد و «قونقا» که تاکسی آنلاین ویژه تبریز است.
 
اما در این میان بازیگران ابتدایی بازار تاکسی‌های آنلاین اسنپ و تپسی هستند که همچنان بیشترین راننده را به خود اختصاص داده‌اند. شاید یکی از مهم‌ترین دلایل این امر زیرساخت‌هایی است که این شرکت‌ها به تبعیت از نمونه‌های جهانی ایجاد کرده‌اند و مدلی را الگو قرار داده‌اند که در سایر نقاط جهان موفق بوده است در حالی که اغلب دیگر شرکت‌هایی که در این حوزه ظهور کرده‌اند به راه‌اندازی یک اپلیکیشن با استفاده از امکانات و تکنولوژی‌های اولیه اکتفا کرده‌اند.
 
در این بازار با وجود حضور بازیگران جدید شاهد فاصله قابل توجه با کسب وکارهایی هستیم که زودتر به راه افتاده‌اند و بیش از دیگران به رشد رسیده‌اند. البته که نخستین‌بودن سختی‌ها و هزینه‌هایی را به همراه دارد از قبیل فرهنگ‌سازی برای استفاده از راه جدیدی برای تاکسی‌گرفتن و ایجاد حس امنیت و اطمینان در بین مشتریان که حاضر باشند آژانس مطمئنی را که سال‌ها مشترک آن هستند رها کنند و به یک سیستم آنلاین اعتماد کنند. با این حال جلب اعتماد به یک کسب وکار مانند تاکسی اینترنتی طی زمان و با صرف هزینه زیاد رخ می‌دهد و بازیگران جدید هرچند دیگر نیاز به فرهنگسازی ندارند اما باید بتوانند مزیت‌های تازه‌‌ای را نسبت به رقبای موجود به بازار نشان دهند.
 
بازیگر متعدد خوب است؟
 
همواره حضور بازیگران متعدد در یک بازار به رقابتی بودن آن تعبیر می‌شود اما برخی کارشناسان معتقدند بازیگرانی به رشد بازار رقابت کمک می‌کنند که قواعد بازی را بلد باشند.  امید محسنی یک کارشناس توسعه کسب‌وکارهای نوپا معتقد است: بازیگران متعدد لزوما به معنای رقابتی شدن این بازار نیست ایجاد فضای رقابتی نیازمند زمینه‌های مختلفی است. به گفته وی در ایران به نظر می‌رسد شرکت‌ها و افراد مختلف بدون درک مدل کسب وکار صرفا فرصتی را در بازار تاکسی آنلاین می‌بینند برای همین خیلی از بخش‌ها بدون امکان‌سنجی از نیازها و به خصوص تجربه ایجاد و رشد این مدل کسب وکار صرفا به دنبال حضور در آن هستند. نتیجه احتمالا این خواهد شد که سرمایه گسترده‌ای را به هدر می‌دهند بدون آنکه نتیجه‌ای بگیرند. طبیعتا حضور در این فضا خوب است به شرط اینکه بازیگران این فضا قواعد این بازی را بلد باشند. این بازی نیست که ما در ایران اختراع کرده باشیم.
 
محسنی در پاسخ به «دنیای‌اقتصاد» درباره ویژگی‌های این کسب‌و‌کار می‌گوید: این یک آژانس نیست که راحت هر کسی صرفا بتواند آن را راه‌اندازی کند، بلکه نیاز به مدل رشد استارت‌آپ گونه دارد که شامل سرمایه‌گذاری استارت‌آپی و رشد استارت‌آپی (سریع) می‌شود. همچنین این مدل کسب وکار به سرمایه زیاد نیاز دارد چراکه تا مدت‌ها سودی در کار نیست. خیلی از شرکت‌هایی که الان وارد این عرصه شده‌اند تجربه‌ای از فضای استارت‌آپی ندارند و صرفا با اتکا به تامین مالی یا دسترسی به یک تیم برنامه‌نویس تصور می‌کنند یک کسب وکار می‌توانند رشد کنند.  محسنی اضافه می‌کند: اشتباهی هست که برخی تصور می‌کنند یک ایده‌ای دارند و می‌توانند به راحتی به شکل اسنپ‌ آن را در فضای جامعه رشد دهند، اما باید توجه داشت خود شرکت‌های فعال امروز - که هنوز هم به سختی می‌توان آنها را موفق دانست - مدلی پیاده‌سازی شده از کسب وکارهای موفق مشابهی مثل اوبر و لیفت است و برای موفق شدن یک کسب وکار استارت‌آپی در حوزه خدمات باید خود مدل اصلی را الگو قرار داد. همان مدل سرمایه‌گذاری، همان مدل تقسیم سهام، همان مدل تکیه بر کارآفرین و تیم جمع کردن مورد نیاز است و این تازه آغاز راه رقابت است.
 
با این همه محسنی معتقد است حضور بازیگران متعدد در حوزه تاکسی آنلاین از یک جهت می‌تواند خوب تعبیر شود و آن از نظر قیمت‌گذاری سفر است. مسافران شهری به تاکسی‌های اینترنتی خو گرفته‌اند چراکه از نظر قیمت سفر مزیت مناسبی نسبت به آژانس داشتند؛ ولی اخیرا به خصوص در زمان‌های ترافیک شاهد رشد قیمت تاکسی‌های اینترنتی حاکم بر بازار هستیم که باعث انتقاد کاربران در شبکه‌های اجتماعی هم شده است. به همین دلیل کمترین مزیت حضور رقبای جدید حداقل در کوتاه مدت می‌تواند ایجاد تعادل قیمتی مناسب در این بازار و جلوگیری از انحصار قیمتی در فضا باشد تا به تدریج یا شاهد بلوغ شرکت‌های موجود باشیم یا حضور رقبا.
 
مشکلاتی که هنوز پابرجاست
 
با وجود گذشت بیش از یک سال از حضور تاکسی‌های اینترنتی مشکلات مختلفی همچنان در این فضا باقی است. یکی از مشکلات جدی در این عرصه احراز هویت رانندگان است. این موضوع به حدی مهم است که می‌تواند حجم بسیاری از مشتریان را جذب یا دفع کند. بحرانی که با انتشار خبر تجاوز یکی از رانندگان تاکسی اینترنتی امسال رخ داد نشانه‌ای از رشد سریع این شرکت‌ها بدون توجه به برخی موضوعات مثل استعلام راننده‌ها و ضابطه‌مند کردن استخدام آنها بود. البته به دنبال ایجاد این مشکل اسنپ و به دنبال آن تپسی اعلام کردند که طی ۴۸ ساعت در سراسر ایران با همکاری پلیس اماکن صلاحیت رانندگان را استعلام می‌کنند.
 
فرآیند تهیه این گواهینامه زمان‌بر بود و شرکت‌های اینترنتی عمدتا با جذب موقت راننده به او مهلتی برای گرفتن گواهی عدم سوء پیشینه می‌دادند. این همکاری با نیروی انتظامی باعث افزایش ضریب اطمینان مسافران و در عین حال فرآیند ثبت نام رانندگان در سراسر کشور هم ساده‌تر از قبل می‌شود. همچنین متقاضیان نیز از صرف هزینه و زمان برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه معاف می‌شوند. به این ترتیب اسنپ و تپسی اعلام کرده‌اند که از ثبت نام افرادی که شماره ملی آنها مورد تایید پلیس نظارت بر اماکن عمومی ناجا قرار نگیرد، خودداری خواهند کرد.به جز اینها کسب وکارهای اینترنتی هنوز دچار مشکلاتی برای توسعه خود هستند. مشکلاتی که طی چند هفته اخیر در راه‌اندازی تاکسی اینترنتی در کرمان و قم به راه افتاد و حمله برخی افراد به دفاتر شرکت‌های در شرف تاسیس در این شهرها بار دیگر نشان دهنده مقاومت بخش سنتی در برابر کسب وکارهای آنلاین است.
 
 رشد خارجی ادامه دارد
 
تاکسی اینترنتی حالا نه فقط در ایران بلکه در بسیاری از نقاط جهان مدل مناسبی برای توسعه تکنولوژی به حساب می‌آید و حتی شاهد حضور برندهای تکنولوژی در این عرصه هستیم.کمپانی سونی در همین راستا روز گذشته اعلام کرد که قصد دارد با همکاری ۵ شرکت تاکسیرانی ژاپنی، سرویس تاکسی‌ آنلاین بر پایه هوش مصنوعی خود را راه‌اندازی کند. این سرویس قرار است با استفاده از هوش مصنوعی و با توجه به وضعیت آب و هوا و ترافیک هر منطقه نزدیک‌ترین تاکسی را برای مسافران به محل اعزام ‌کند.
 
این خبر دقیقا قبل از اینکه دارا خسروشاهی مدیرعامل شرکت اوبر اعلام کند که این شرکت آمریکایی قصد دارد همکاری‌های خود را با کمپانی‌های ژاپنی گسترش دهد اعلام شد. خسروشاهی درحال حاضر در قاره آسیا حضور دارد و در حال مذاکره با کشورها و شرکت‌های تکنولوژیک مختلف آسیایی است. تاکسی هوشمند شرکت سونی قرار است با یکی از سرویس‌های تاکسی هوشمند ژاپنی بر پایه هوش مصنوعی با نام JapanTaxi که با کمپانی تویوتا همکاری می‌کند به رقابت بپردازد. شرکت JapanTaxi ادعا کرده که حدود ۶۰ هزار یعنی حدود ۲۵ درصد تاکسی‌های ژاپن در حال حاضر دراین سرویس ثبت‌ نام کرده‌اند و هم‌اکنون بیشترین سهم از بازار ژاپن در این بخش را به‌خود اختصاص داده است.