آینه‌های هوشمند، آرایش صورت جوهرافشان و لوسیون‌های سفارشی مبتنی‌ بر هوش مصنوعی از محصولات لوکس و گران‌قیمت زیبایی در نمایشگاه CES 2020 هستند.

این دو فنجان که اختلافی 3500 ساله با یکدیگر دارند، در قلب نمایشگاه موزه لندن و در کنار یکدیگر قرار داده شده‌اند. یکی از آن‌ها جنسی کاغذی داشته و مربوط به دهه 1990 است. محققان بر این باورند که دیگری نیز از خشت ساخته شده و اینکه پس از یک جشن باستانی که در جزیره کرت برگزار شده، دور انداخته شده است.

هر دوی این‌ فنجان‌ها در یک چیز مشترک هستند. کارشناسان می‌گویند که هر دوی آن‌ها حاصل تولید انبوه لوازم یک‌بارمصرف هستند. هر دو آن‌ها در واقع پس از یک‌بار استفاده، دور انداخته شده و به‌نوعی نشان‌دهنده بیزاری از شست‌وشوی ظروف هستند.

جولیا فارلی (Julia Farley) در رابطه با قوم مینوا‌ن‌ها گفت: “درست همانند ما، آن‌ها نیز ظرف شستن را دوست نداشته‌اند.” مکان‌های تاریخی، نوشته‌ها و هنر غنی نشان می‌دهند که مینوان‌ها در عصر پیشرفته برنز بوده، و به همین دلیل توانسته‌اند که هزاران ظرف خشتی مشابه را دور بیندازند.

کارمندان موزه بریتانیا امیدوار هستند که نمایش این فنجان بتواند بازدیدکنندگان را مجبور کند تا عواقب لوازم یک‌بارمصرف را در نظر بگیرند.

فارلی به روزنامه واشینگتن پست گفت: “ازیک‌طرف، این وسیله میل به راحتی را در سرتاسر جهان نشان می‌دهد. اما امروزه ما به‌عنوان یک گونه در حال حیات، هر ساله بیش از 300 میلیارد فنجان کاغذی یک‌بارمصرف را تولید می‌کنیم. از لحاظ مقیاس، این میزان با تولیدات باستانی بسیار متفاوت است.”

فارلی گفت: “این فنجان مینوانی که بازدیدکنندگان را به سوی خود فرا می‌خواند، در موزه بریتانیا بارها مورد پنهان‌سازی قرار گرفته است. این شیء توسط فردی به نام جان والنتین سالوج (John Valentine Salvage) و در دهه 1950، به این موزه آورده شده است.

فارلی می‌گوید که این فنجان کوچک سفالی قهوه‌ای، در ظاهر نسبت به اشیای غالب این موزه، کمتر متقاعدکننده است. فارلی به‌عنوان یک باستان‌شناس می‌داند که روشنی‌بخش‌ترین اشیای گذشته، اغلب برجسته‌ترین‌ها آن‌ها نیستند. وی گفت که وسایل دور انداخته‌شده نسبت به مجسمه‌های مرمری باشکوه، اطلاعات بیشتری را درباره زندگی روزمره مردم در اختیار ما قرار می‌دهد.

یک فنجان مینوانی در عین سادگی، اطلاعات زیادی را به اشخاصی همانند فارلی منتقل می‌کند.

وی می‌گوید که ظرافت کمتر، بافت زمخت و پیدا شدن اثرانگشت‌های کسی که آن را بر روی چرخ کوزه‌گری قرار داده، نشان می‌دهد که این فنجان با عجله ساخته شده است. محققان بر این باور هستند که طراحی نامرتب و وجود اشیای مشابه بسیار در زباله‌دان‌های اطراف، نشان می‌دهد که این لیوان فقط برای نوشیدنی یک شب، مورداستفاده قرار گرفته است.

فارلی می‌گوید که استفاده از این لیوان‌ها، احتمالا شیوه مینوانی‌ها برای پاکسازی پس از جشن‌ها بوده؛ مراسماتی که صدها و یا شاید هزاران میهمان داشته‌اند. با توجه به مواد موردنیاز برای تولید انبوه این وسایل و نیز دور انداختن آن‌ها، این اشیاء را می‌توان نشانه‌‌ای از وفور ثروت دانست. این باستان‌شناس می‌گوید که شاید به این دلیل باشد که پیدا کردن چنین اشیا و ظروف یک‌بارمصرفی، دشوار است.

این فنجان، قدیمی‌ترین ظرف نیست، اما همچنان توجهات را به خود جلب کرده است.

در نمایشگاه موزه بریتانیا، سایر دور ریختنی‌های انسان‌ها نیز به نمایش گذاشته می‌شوند. این موزه اعلام می‌دارد که یک سبد ماهیگیری هنرمندانه، که از زباله‌های ساحلی تولید شده، می‌تواند به معنای وجود آلودگی در گذشته باشد. عکاسان مختلف، تصاویری را از انباشت زباله‌ها در اقیانوس‌ها گرفته‌اند.

فارلی می‌گوید: “انسان‌ها همیشه زباله تولید کرده و همچنان به این کار ادامه خواهند داد. فکر نمی‌کنم که ما به‌صورت فردی دراین‌باره احساس گناه بکنیم. اما برای ما بسیار مهم خواهد بود که به عنوان یک گونه از جانداران، به چگونگی حرکت در مسیری پایدارتر فکر کنیم.”

موزه بریتانیا می‌گوید که با توجه به بررسی‌های موشکافانه متوجه این نهاد، به پایداری خود نیز فکر خواهد کرد. اوایل سال 2019 میلادی، خبرگزاری گاردین گزارش داد که مردم در اعتراض به روابط این موزه با یکی از حامیان مالی خود؛ یعنی شرکت نفت و گاز BP، در این مکان تجمع کرده‌اند.

این موزه طی بیانیه‌ای اعلام کرد که سعی دارد تا با بازیافت یا سوزاندن زباله‌ها و تبدیل آن‌ها به انرژی الکتریکی، تأثیر خود بر محیط را کاهش دهد. این نهاد همچنین افزود که بیش از 90 درصد مواد به‌کاررفته در نمایشگاه جدید خود را، از رویداد پیشین بازیافت کرده است.

همانند اشیای برجسته، مدت‌زمان به‌ نمایش‌ گذاشتن زباله‌ها نیز کوتاه خواهد بود. این کار یک اقدام موقتی بوده و بیشتر نمایش‌های آزمایشی این چنینی نیز توسط روزنامه ژاپنی Asahi Shimbun تأمین مالی می‌شوند. این نمایشگاه از تاریخ 4 اسفندماه (23 فوریه) در یک بخش برگزار خواهد شد. فارلی درباره این نمایشگاه می‌گوید: “فضایی کوچک، اما ایده‌هایی بزرگ.”

نوشته لیوان یک‌بارمصرف 3500 ساله ثابت کرد که نیاکان ما نیز علاقه‌ای به ظرف شستن نداشته‌اند! اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.

در یک مطالعه جدید، دانشمندان برای اینکه بدانند دید سه‌بعدی ماهی مرکب یا ده‌پا (cuttlefish) چگونه کار می‌کند، از یک عینک سه‌بعدی آبی و قرمز بر روی چشمان این حیوان استفاده کردند.

در این تحقیق مشخص شد که با وجود اینکه چشمان ماهی مرکب کاملا متفاوت از چشمان انسان است، اما دید سه‌بعدی آن‌ها تا حدود زیادی شبیه دید سه‌بعدی ماست. با این‌حال، به نظر می‌رسد که مکانیسم دید سه‌بعدی آن‌ها بسیار متفاوت از ما باشد.

Rachael Feord، عصب‌شناس از دانشگاه کمبریج می‌گوید: این مطالعه یک گام دیگر ما را به سمت دانستن این موضوع که سیستم‌های عصبی متفاوت چگونه برای حل یک مشکل واحد تکامل یافته‌اند، نزدیک‌تر کرد.

ماهی مرکب، یکی از عجیب‌ترین چشم‌ها را در دنیای حیوانات دارد. این حیوان، فقط یک نوع دریافت‌کننده نور دارد که ممکن است باعث شود دید او تنها به‌صورت سیاه و سفید باشد. اما این ماهی دارای یک مردمک منحصربه‌فرد W شکل است که احتمالا به او اجازه می‌دهد تا رنگ‌ها را به یک شیوه کاملا متفاوت از مهره‌داران دریافت کند.

زمانی که ما چشمان‌مان را فوکوس می‌کنیم، شکل لنز آن‌ها تغییر می‌کند، اما در ماهی مرکب، مکان لنز تغییر می‌کند. همچنین برخلاف ما، این حیوان دارای چشمانی هستند که در جهات مقابل هم قرار می‌گیرند و یک دید کامل ۳۶۰ درجه‌ای را تولید می‌کنند.

ماهی مرکب همچنین دارای چشمان متفاوتی از سایر سرپایان مانند اختاپوس‌ها است که نمی‌توانند چشمان خود را به سمت جلو بچرخانند و بنابراین قادر به دید سه‌بعدی برای درک عمق نیستند. ماهی مرکب می‌تواند از تفاوت‌های کوچک موجود بین آنچه که هر کدام از چشم‌های او از یک منظره واحد می‌بینند، برای تشخیص عمق استفاده کند.

ما می‌دانیم که برخی از سرپایان برآمدگی‌هایی بر روی شبکیه خود دارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا عمق را براساس اینکه اشیا با چه سرعتی به داخل یا بیرون فوکوس می‌لغزند، تشخیص دهند. اما همانطور که گفته شد ماهی مرکب برخلاف خویشاندوان خود، می‌تواند چشمانش را به سمت جلو بچرخاند. بنابراین پژوهشگران فکر می‌کردند که این ماهی ممکن است متفاوت از سایر سرپایان باشد و توانایی استفاده از دید سه‌بعدی را داشته باشد.

دانشمندان برای بررسی این موضوع، از یک عینک‌ سه‌بعدی بر روی چشمان ۱۴ ماهی مرکب استفاده کردند و سپس به آن‌ها آموزش دادند تا در حالیکه عینک بر روی چشمان‌شان بود، به یک شکار حمله کنند.

مخزن آب حاوی این ماهی‌ها، در مقابل یک صفحه کامپیوتری قرار داده شد و دو میگوی متحرک با رنگ‌های متفاوت به آن‌ها نشان داده شد. تصاویر میگوها طوری ساخته شده بود که از طریق عینک‌های سه‌بعدی، در جلو یا پشت صفحه ظاهر گردند. اگر ماهی‌ها از دید سه‌بعدی استفاده می‌کردند، در این صورت به آن تصاویر حمله می‌کردند.

و این همان چیزی بود که اتفاق افتاد. Trevor Wardill، عصب‌شناس از دانشگاه مینه‌سوتا می‌گوید: نحوه عکس‌العمل ماهی‌های مرکب به آن تصاویر، به‌وضوح نشان می‌دهد که آن‌ها به هنگام شکار از دید سه‌بعدی استفاده می‌کنند. زمانی که تنها یک چشم بتواند میگو را ببیند، به این معنی است که دید سه‌بعدی امکان‌پذیر نبوده و حیوانات زمان بیشتری را برای تعیین محل دقیق شکار صرف می‌کنند. اما وقتی که هر دو چشم بتوانند میگو را ببینند به این معنی است که آن‌ها دید سه‌بعدی را به کار برده‌اند و در نتیجه هنگام شکار سریع‌تر تصمیم خواهند گرفت.

این ویژگی منحصربه‌فرد، ماهی مرکب را تبدیل به دومین بی‌مهره‌داری کرده است که از دید سه‌بعدی برای درک عمق استفاده می‌کند. دانشمندان قبلا نشان داده‌اند که حشره آخوندک هم توانایی درک عمقی دوچشمی دارد. البته دید سه‌بعدی آخوندک بسیار متفاوت از دید سه‌بعدی انسان است. ما می‌توانیم عمق را در صحنه‌های ایستا درک کنیم، اما درک عمق آخوندک تنها بر روی چیزهایی که متحرک هستند، فوکوس می‌کند.

اینکه دید سه‌بعدی ماهی مرکب چگونه کار می کند، هنوز مشخص نیست، اما این توانایی ممکن است در نتیجه پروسه کاملا پیچیده‌ای باشد که نه در چشمان حیوان بلکه در داخل مغز او اتفاق می‌افتد.

Paloma Gonzalez-Bellido، عصب‌شناس از کالج علوم بیولوژیکی می‌گوید: در حالیکه چشمان ماهی مرکب بسیار شبیه به چشمان انسان است، اما مغز او خیلی متفاوت است. ما می‌دانیم که مغز ماهی مرکب مانند مغز انسان بخش‌بندی‌شده نیست و مثلا یک قسمت اختصاصی برای پردازش بینایی ندارد. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که باید ناحیه‌ای در مغز این حیوان وجود داشته باشد که تصاویر چشم چپ و راست ماهی را مقایسه کرده و تفاوت آن‌ها را محاسبه می‌کند.

مرحله بعدی این مطالعه قرار است بررسی مدارهای مغز ماهی مرکب باشد که نحوه انجام محاسبات دید سه‌بعدی در مغز او را مورد بررسی قرار خواهد داد.

این تحقیق در مجله Science Advances چاپ شده است.

نوشته دانشمندان از عینک سه‌بعدی برای بررسی بینایی ماهی مرکب استفاده کردند اولین بار در اخبار تکنولوژی و فناوری پدیدار شد.