مطلب بارش شهابی شلیاقی چیست و چه زمانی می‌توان آن را مشاهده کرد؟ برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است. - تکراتو - اخبار روز تکنولوژی - - https://techrato.com/

اردیبهشت ماه امسال شاهد بارش شهابی خاصی به نام شلیاقی خواهید بود، اما بارش شهابی شلیاقی چیست و بهترین زمان برای مشاهده این بارش شهابی چه زمانی است؟ شهاب‌ سنگهای شلیاقی معمولا به درخشش ستارگان دب اکبر هستند، اما برخی از آنها از نور بیشتری از سیاره ناهید برخوردارند که درخشان‌ترین جسم در آسمان شب...

مطلب بارش شهابی شلیاقی چیست و چه زمانی می‌توان آن را مشاهده کرد؟ برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است. - تکراتو - اخبار روز تکنولوژی - - https://techrato.com/

مطلب بازتاب بارش شهابی جوزایی ۲۲ آذر در شبکه‌های اجتماعی برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است. - تکراتو - اخبار روز تکنولوژی - - https://techrato.com/

ماه‌ آذر و پدیده‌های زیبای آسمان شب آن رو پایان است . از یکشنبه ۱۲ آذر و اولین ابرماه سال ۹۶ کمتر از دو هفته می‌گذرد و دیشب (۲۲ آذر) یکی دیگر از پدیده‌های نجوم آماتوری را شاهد بودیم که تا ۲۷ آذر ادامه خواهد داشت؛ بارش شهابی جوزایی. شب ۲۲ آذر و بامداد ۲۳ […]

مطلب بازتاب بارش شهابی جوزایی ۲۲ آذر در شبکه‌های اجتماعی برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است. - تکراتو - اخبار روز تکنولوژی - - https://techrato.com/

بارش شهابی در آسمان شب، زمانی رخ می‌دهد که سیاره خاکی ما در مسیر حرکت خود به دور خورشید، از میان توده‌ای از شهاب‌واره‌ها (که عمدتا دنباله‌دارها و سیارک‌ها هستند) عبور کند. فردا ۲۶ آبان نیز شاهد چنین پدیده زیبایی در آسمان شب خواهیم بود.این شهاب‌واره‌ها (Meteoroid) در اتمسفر زمین می‌سوزند و شهاب‌ها (Meteor) را پدید می‌آورند. سوختن شهاب‌ها در جو زمین عمدتا در ناحیه مشخصی متمرکز می‌شود که به آن کانون بارش گفته می‌شود. کانون بارش شهابی امتداد مسیر این اجرام آسمانی گمگشده را مشخص می‌کند؛ البته این به این معنا نیست که همه شهاب‌ها در یک جهت حرکت می‌کنند. از مهمترین بارش ها می‌توان به بارش شهابی برساوشی در ماه‌ آگوست، اسدی در نوامبر و جوزائی در دسامبر هر سال اشاره کرد.

بارش شهابی اسدی ۹۶

بارش شهابی اسدی (Leonid Meteor Shower) از مشهورترین بارش‌های شهابی است. کانون این بارش در صورت فلکی شیر یا اسد (Leo) قرار دارد و اغلب شهاب‌هایی بسیار سریع دارد که به رنگ سفید دیده می‌شوند.

این بارش همه‌ ساله بین روز‌های ۲۶ تا ۲۸ آبان، به نقطه اوج خود می‌رسد؛ یعنی چیزی در حدود ۱۰ تا ۲۰ شهاب در هر ساعت می توان مشاهده کرد. منشاء این پدیده آسمانی تمپل تاتل P55، دنباله‌داری با دوره تناوب ۳۳.۳ سال است. نخستین بار منجمان مصری بودند که بارش اسدی را رصد کردند و در ادامه منجمان مسلمان و چینی مهر تاییدی بر وجود این باران شهاب سنگی زدند.

صورت فلکی اسد برای مصریان باستان تقدس داشت، چراکه قرار گرفتن خورشید در این صورت فلکی مصادف با بالا آمدن سالانه نیل و حاصل‌خیزی زمین‌ها بوده است. صورت فلکی اسد را در فصل بهار می‌توان در نیمکره شمالی و در فصل پاییز در نیمکره جنوبی مشاهده کرد.

 

بیشتر بخوانید : دنباله‌دار چیست؟

 

شامگاه جمعه ۲۶ آبان‌ماه و بامداد شب ۲۷ آبان‌ماه، بهترین بازه زمانی برای مشاهده این رقص آسمانی است. بارش شهابی اسدی در طول تاریخ، بیشترین مسئولیت را در قبال طوفان‌های شهابی داشته، به‌طوریکه گاهی آهنگ سقوط این شهاب ها به ۵۰ هزار عدد در ساعت نیز رسیده است. این طوفان‌ها به ندرت اتفاق می‌افتند. در بهترین حالت برای باران شهابی فردا شب همانند چند سال گذشته، امکان مشاهده حدود ۱۰ تا ۲۰ شهاب در ساعت انتظار می‌رود.

دقیقا چه زمانی؟

در سال گذشته شرایط رصد بارش اسدی چندان مناسب نبود؛ چراکه درخشش نور ماه در فاز “برآمدگی سوی کمرنگی” (حالتی بین تربیع سوم و بدر کامل) درخشش شهاب ها را تحت تاثیر گذاشته بود. اما امسال وضعیت برای رصد این بارش بسیار عالی است؛ به‌دلیل آنکه فاز ماه اندکی از “ماه نو” عبور کرده و درخشش آن، نور شهاب‌ها را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد. به‌علاوه این موضوع سبب می‌شود تا صورت فلکی اسد نیز در بهترین موقعیت خود برای رصد قرار بگیرد.

به گزارش تکراتو و به نقل از سیناپرس، مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، می‌گوید:

این بارش بهترین بارش شهابی اسدی سال‌های اخیر محسوب می‌شود که در شرایط ماه نو (نبود نور ماه در آسمان) قابل مشاهده است و در ساعت ۲۰ و ۳۰ دقیقه در تاریخ مذکور به وقت ایران به اوج خود می‌رسد که با توجه به سالیان زیادی که از عبور دنباله‌دار تِمپِل تاتِل p۵۵ می‌گذرد، تعداد شهاب زیادی در این بارش قابل مشاهده نیست و در زمان اوج، تنها ۲۰ شهاب در ساعت مشاهده می‌شود.

دقیقا کجا؟

بارش شهابی اسدی همانطور که از نامش پیداست، به‌دلیل بارش با محوریت صورت فلکی اسد (شیر) به این نام خوانده می‌شود. برای یافتن این صورت فلکی، شب هنگام رو به شمال شرقی ایستاده، اندکی بالاتر از خط افق به دنبال شمای کلی این صورت فلکی بگردید. اما بیل کوک، متخصص شهاب‌سنگ در ناسا معتقد است شما برای مشاهده این نمایش زیبا بهتر است به سایر نقاط آسمان نیز نگاه بیاندازید، چرا که اگر فقط بر صورت فلکی اسد متمرکز شوید؛ ممکن است شهاب‌هایی با دم بلند را از دست بدهید.

برای یافتن یک صورت فلکی ابتدا باید طرح کلی آن را به یاد بسپارید. به این ترتیب زمانی که در میان انبوه ستارگان به دنبال آن می‌گردید، تشخیص آن کار ساده‌تری است. به عبارت دیگر، به جای آنکه ستارگان یک صورت فلکی را به صورت تک تک دنبال کنید، به یافتن طرح کلی آن مشغول شوید. در این زمینه می‌توانید از خطوطی که در نقشه‌ها به کار رفته است بهره بگیرید.

مشاهده این بارش برای ساکنین نیمکره شمالی کاری بسیار ساده است، با این حال به نظر می‌رسد رصدگران ساکن نیمکره جنوبی نیز نباید با در مشاهده این پدیده مشکلی داشته باشند. آقای کوک می‌گوید:

رصد این بارش در نیمکره جنوبی به سادگی مدارهای بالایی نیست، اما کار چندان دشواری هم نیست.

دقیقا چه چیزی؟

بارش شهابی اسدی اواخر پاییز، به‌دلیل ایجاد تقاطع میان مدار حرکتی زمین به دور خورشید و مدار حرکت دنباله‌دار تمپل تاتل روی می‌دهد. این دنباله دار هر ۳۳.۳ سال یکبار به دور خورشید می‌گردد (دوره تناوب) و دمی از سنگ‌های بزرگ از خود برجای می‌گذارد.

تصادم میان زمین و دم غباری دنباله‌دار تمپل تاتل، سبب می‌شود قطعات جدا شده از دم با سرعت بیش از ۲۵ هزار کیلومتر به سمت سیاره سقوط کند. مقامت هوا در جو زمین (در ارتفاع حدود ۸۰ کیلومتری) منجر به گرم شدن و در نهایت مشتعل شدن این قطعات شده و ما سرانجام گوی‌هایی آتشین (آذرگوی) را در اتمسفر زمین می‌بینیم و به آنها شهاب (Meteor) می‌گوییم.

قطعات جدا شده از دنباله‌دار عموما اندازه‌ای در حدود یک دانه ریگ و یا نخود فرنگی را دارند. بنابراین آنها قبل از آنکه به سطح زمین برسند به طور کامل در اتمسفر زمین می‌سوزند. به آن دسته از شهاب‌سنگ‌هایی که از سفر از جو زمین به سلامت عبور کنند و به سطح زمین برسند، شهاب سنگ می‌گویند. در بارش شهاب‌سنگی صورت فلکی اسد، احتمال تولید شهاب‌سنگ بسیار پایین است.

ابزار مناسب رصد!

شهاب‌ها با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند، بنابراین به ابزار خاصی برای رصدشان نیاز نیست. بیل کوک، متخصص شهاب ناسا، می‌گوید:

به بیرون بروید، یک آسمان تاریک پیدا کنید، روی یک سطح دراز بکشید، چشمانتان را مستقیم به آسمان دوخته و از تماشای این پدیده لذت ببرید و ساعاتی را در بیرون سپری کنید.

 

بیشتر بخوانید:

• سیاره کوتوله چیست؟
• پروژه هارپ چیست؟
• نظریه ریسمان چیست؟

 

منبع: Space

مطلب بارش شهابی اسدی ۲۶ آبان ؛ این رقص آسمانی را از دست ندهید! برای اولین بار در وب سایت تکراتو - اخبار روز تکنولوژی نوشته شده است.

همیشه بارش های شهابی با وجود درخشش ماه تابان، کمی کمرنگ تر و نا محسوس تر به چشم می آیند. اما با وجود درخشش شدید ماه امکان دارد رصد کنندگان همچنان قادر به دیدن پرنور ترین بارش شهابی جوزایی باشند.

بارش شهابی جوزانی که سالیانه اتفاق می افتد در شب ۱۳ دسامبر و صبح ۱۴ ام دسامبر به اوج خود می رسد و عموما یکی از بهترین بارش های سال است.  بارش شهابی جوزانی عموما از شهاب های پر نور تشکیل شده است و بر خلاف دیگر بارش های شهابی تا پیش از نیمه شب غنی و پر نور نیست. متاسفانه امسال قرص ماه کامل در اوایل عصر ۱۳ دسامبر اتفاق می افتند و رصد کنندگان می بایست این مسئله را هنگام برنامه ریزی برای رصد کردن شان لحاظ کنند.

جوزان ها به این خاطر به این  اسم شناخته می شوند که اگر دنباله شهاب ها را به سمت عقب بنگرید نهایتان همه آن ها در صورت فلکی برج های جوزا دوقلو متمرکز می شوند. این نقطه که “تابناک” نام دارد تقریبا در ۳ درجه شمال غربی ستاره درجه یک کاستور (کرچک) واقع شده است.

شهاب های جوزانی نسبتا کم سرعت هستند و بسیاری از آن ها پشت خود رد های دودی بر جای می گذارند که برای چندین ثانیه باقی می ماند. امسال این بارش از ۴ تا ۱۷ دسامبر فعال خواهد بود. بارش شهابی جوزانی نقطه اوج گسترده ای دارد از این رو انتظار می رود رصد کنندگان برای کل شب منظره ای زیبا داشته باشند.

بر اساس گفته های سردبیر وبسایت Astronomy، “بارش شهابی جوزانی معمولا شهاب های درخشنده ای تولید می کند که ارزش زحمت بیرون رفتن و تماشا را دارند حتی وقتی که هوا سرد است و ماه نیز در درخشش فراوانی دارد.”

با نزدیک شدن نقطه تابناک به نقطه زنیث (اوج یا zenith) کمی پس از نیمه شب، رصد کنندگانی که در زیر آسمانی صاف و بدون ماه به سر می برند می توانند در هر ساعت ۸۰ تا ۱۲۰ بارش شهابی را مشاهده نمایند. با این حال امسال قرص کامل ماه به همراه نقطه تابناک در آسمان حضور خواهد داشت از این رو جوزان های کم نور تر که پیش از این قابل رویت بودند دیگر مشخص نخواهند بود. بر اساس آنچه در بارش شهابی در ماه کامل گذشته دیدیم می توان گفت رصد کنندگان می توانند در هر ساعت ۱۰ الی ۱۵ عدد بارش شهابی رصد کنند. با این وجود، این بارش ها درخشان ترین های جوزان هستند و قطعا یک یا چند عدد از آن ها صحنه ای تماشایی از خود به نمایش خواهند گذاشت.

شهاب ها ذرات کوچکی از سنگ و فلز هستند که زمین حین گردش به دور خورشید به آن ها برخورد می کند. منجمان به این ذرات  که در فضا وجود دارند شهاب ثاقب می گویند. وقتی که این ذرات در اتمسفر داغ می شوند تبدیل به شهاب می شوند. اگر شهابی قادر به گذشتن از جو اتمسفری بین فضا و زمین و فشار شدید آن شد تبدیل به شهاب سنگ می شود. هیچ یک از ذرات بارش شهابی به شهاب سنگ تبدیل نشده اند زیرا ذرات آن بسیار کوچک هستند.

اغلب بارش های شهابی از ستاره های دنباله دار سر منشا می گیرند. هنگامی که یک دنباله دار به دور خورشید می گردد پشت سر خود ذراتی معلق(شهاب سنگ های کوچک) بر جای می گذارد. برخی اوقات مدار گردش این ذرات کوچک به زمین می رسد و هنگامی که زمین به این دسته ذرات برخورد می کند ما شاهد پدیده بارش شهابی خواهیم بود.

در سال ۱۹۸۳، پس از بیش از یک قرن جستجو برای ستاره دنباله دار مادر بارش جوزانی (منجمان برای نخستین بار در سال ۱۸۶۲ متوجه جوزان ها شدند)، دانشمندان متوجه شدند که شهاب آسمانی ۳۲۰۰ فایتون مدار گردشی تقریبا برابر با جریان بارش شهاب ثاقب جوزان دارد. مطالعات بیشتر ثابت کرد که این شهاب آسمانی در واقع جد و پدربزرگ بارش شهابی جوزانی می باشد.

برای اینکه شانس دیدن این بارش به حداکثر برسد، مکانی که حداقل ۷۵ کیلومتر با هرگونه منطقه شهری فاصله دارد را انتخاب کنید. نیازی به تلسکوپ نخواهید داشت تنها چشمان تان برایتان کافی خواهند بود و میدان دید تان را نیز کاهش نخواهد داد. البته می تواند از دوربین دو چشمی برای ردگیری هرگونه اثر دودی پشت شهاب ها استفاده کنید.

ابزاری که پیشنهاد می شود یک صندلی، لباس گرم، پتو، خوراکی و کمی نوشیدنی گرم است.

پس از غروب آفتاب، رصد کننده می بایست به شرق و کمی رو به بالا بنگرد. نزدیک به نیمه شب اغلب بالای سرتان را نگاه کنید. پس از نیمه شب نیز می بایست نگاه تان را به بالای غرب قفل کنید. موفق باشید!

حتی با وجود اینکه این بارش چندان هم واضح نیست اما قوی ترین نمایش نجومی در اواخر ماه نوامبر محسوب می شود. در محدوده ای از آسمان که ماه قابل مشاهده نیست، این رویداد شفاف تر و واضح تر خواهد بود.

اغلب ما همواره پیگیر بارش های شهابی Perseid، جوزایی و لئونید و شاید هم چند بارش شهابی سالیانه دیگر هستیم. اما آیا می دانستید که اتحادیه بین المللی نجوم بیش از ۱۰۰ بارش شهابی شناخته شده را در طول سال شناسایی می کند؟ همچنین ده ها پدیده نجومی دیگر نیز در دست بررسی هستند. چه کسی وقت دارد همه این پدیده ها را رصد کند؟!

حتما اینگونه گمان می زنید که اواخر ماه نوامبر از آن دسته زمان های سال است که اتفاق خاصی در آن روی نمی دهد اما در زمینه شهابی این قضیه صدق نمی کند. سازمان بین المللی شهابی (یک گروه داوطلبانه شامل صد ها رصد کننده) توجه همگان را به یک پدیده بارش شهابی کمتر شناخته شده به نام اوریونید ماه نوامبر جلب کرده است.

بر اساس گفته های این سازمان، این پدیده شهابی به ندرت در داده های ویدیویی رویت و نسبت به دیگر پدیده های بارش شهابی کم اهمیت تر که در این موقع از سال روی می دهند، بیشتر رویت می شود. این بارش نسبت به دیگر اوریونید هایی که در اواخر ماه نوامبر رویت شده اند متفاوت است اما هر دو شامل ذرات خاک که توسط ستاره دنباله دار ۱P/Halley پراکنده شده اند می باشند.

این بارش تا چند هفته ادامه پیدا می کند که مرکزیت آن ها ۲۸ نوامبر است که در این زمان ممکن است در هر ساعت چندین سوژه را مشاهده کنید. بخش درخشنده در بخش شمالیِ Orion یا جبار و بینِ دستِ بالا رفته ی شکارچی و گرز او ( تصویری که مثل گرز در دست یک فرد است ) وکمی متمایل به شمال بط الجوزا قرار گرفته است. این بارش شهابی اوریونید که با سرعت ۴۱ کیلومتر بر ساعت وارد جو می شود را با بارش شهابی ثوری که از نقطه ای غربی در دوردست به سمت شاخ های گاو نر حرکت می کنند و می درخشند اشتباه نگیرید.

ماه تنها چند روزی از کامل شدن اش خواهد گذشت از این رو مشکلی ایجاد نخواهد کرد و جبار نیز در ساعت ۹ بعد از ظهر به وقت محلی نمایان و چهار ساعت بعد نیز کاملا به اوج خواهد رسید.

منبع: skyandtelescope.com