جاوا اسکریپت هنوز بالاتر از پایتون محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی دنیاست

 
هر چند وقت یک‌بار مراجع مختلفی زبان‌های برنامه‌نویسی را بر اساس معیارهای گوناگونی رده‌بندی می‌کنند. حالا مطابق یکی از جدیدترین رده‌بندی‌ها، جاوا اسکریپت به عنوان محبوب‌ترین زبان برنامه‌نویسی حال حاضر دنیا شناخته شده و پس از آن نام پایتون و جاوا دیده می‌شود.
 
شرکت تحلیلی RedMonk در رده‌بندی ۲۰ زبان محبوب دنیا برای سه‌ماهه اول ۲۰۲۱ تفاوت زیادی با رده‌بندی ژوئیه ۲۰۲۰ قابل نشده است. با این حال، «استفن اوگرَدی» تحلیل‌گر RedMonk یادآور شده که ۲۰ زبان برتر فعلی جابه‌جایی‌هایی داشته‌اند که حائز اهمیت است.
 
یکی از زبان‌هایی که در سال‌های اخیر با سرعت رشد کرده پایتون است. این زبان در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۰ با تصاحب جایگاه جاوا به رده دوم آمد و از آن زمان تاکنون از این جایگاه تکان نخورده است. اوگردی می‌گوید: «جاوا فاصله بسیار کمی با پایتون داشت و در واقع فاصله آن با رده اول نسبت به فاصله‌اش با رده چهارم که PHP باشد کمتر بود.»
 
با این حال، اوگردی با استناد به نظرسنجی‌های وب‌سایت «گیت‌هاب» می‌گوید جاوا اسکریپت نیرویی متفاوت با هر آن‌چیزی است که در بازار وجود دارد. شرکت RedMonk در مجموع رده‌بندی خود را بر اساس داده‌های گیت‌هاب و گفتگوهای توسعه‌دهندگان در سایت Stack Overflow تهیه کرده است. این شرکت می‌گوید رده‌بندی آن‌ها نشان‌دهنده ترکیبی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی در بخش کد و مباحث است.
 
زبان TypeScript، محصول مایکروسافت، با یک پله صعود به رده هشتم رسیده و اوگردی اعتقاد دارند که این زبان جایگاه خود را در میان ۱۰ زبان برتر دنیا تثبیت کرده است. حالا باید دید که آیا «تایپ‌اسکریپت» می‌تواند به جایگاه ششم یا پنجم هم برسد یا نه.
 
زبان Rust، محصول موزیلا، هم با یک پله صعود به جایگاه نوزدهم رسید. ماه گذشته، موزیلا Rust را به بنیاد Rust واگذار کرد که در واقع سازمانی مستقل تحت حمایت آمازون، گوگل، مایکروسافت، موزیلا و هواوی است. بخش خدمات وب آمازون (AWS) زبان Rust را برای برنامه‌نویسی‌های زیرساختی زیر نظر دارد. موزیلا این زبان را به عنوان جایگزین مناسب‌تری برای کار با حافظه به جای C و ++C معرفی کرد.
 
زبان Go، محصول گوگل، با یک پله سقوط به رده شانزدهم رسید، در حالی که Kotlin به رده هجدهم صعود کرد. Kotlin زبانی است که گوگل آن را برای توسعه اپلیکیشن‌های اندرویدی معرفی می‌کند. فهرست ۱۰ زبان برنامه‌نویسی برتر سه‌ماهه اول ۲۰۲۱ از دید RedMonk از قرار زیر است:
 
JavaScript
Python
Java
PHP
C#
C++
CSS
TypeScript
Ruby
C

جاوا اسکریپت چیست و چگونه کار می‌کند؟

جاوا اسکریپت یک زبان برنامه‌نویسی برای وب است. این زبان برنامه‌نویسی توسط اکثر مرور‌گر‌ها از قبیل گوگل کروم، فایر‌فاکس، سافاری، اینترنت اکسپلورر، Edge و اُپرا پشتیبانی می‌شود. همچنین اکثر مرور‌گر‌هایی که برای اسمارت‌فون‌ها وجود دارند نیز از جاوا اسکریپت پشتیبانی می‌کنند.

این زبان در درجه اول برای افزایش قابلیت کاربر پسند بودن وب‌سایت‌ها استفاده می‌شود. آپدیت شدن صفحات وب به‌صورت پویا، بهبود رابط کاربری که خود شامل منو‌ها، کادر‌های محاوره‌ای، تصاویر متحرک و انیمیشن‌ها، تصاویر گرافیکی دو و سه بعدی، نقشه‌ها، پخش کننده‌های فایل‌های ویدیویی و بسیاری موارد دیگر می‌شود، از جمله ویژگی‌هایی است که در این زبان برنامه‌نویسی گنجانده شده‌اند.

سه گانه صفحه وب

اگر اجزای ایجاد یک صفحه وب را اضلاع یک مثلث در نظر بگیرید، جاوا اسکریپت سومین ضلع در این سه گانه به حساب می‌آید. دو ضلع دیگر، HTML و CSS هستند. HTML، صفحه را توصیف می‌کند که شامل مواردی مانند نوع و اندازه متن، تصاویر و سایر موارد از این دست می‌شود. CSS جهت کنترل و شخصی سازی ظاهر صفحه وب استفاده می‌شود که شامل رنگ‌ها، نوع فونت و موارد مشابه آن است. جاوا اسکریپت نیز برای اضافه کردن مولفه‌ها و اجزای پویل به صفحه وب مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توان اکثر المان‌های صفحه را برنامه پذیر کرد.

تاریخچه جاوا اسکریپت

ایجاد و توسعه جاوا اسکریپت از سال 1995 در کمپانی ارتباطات Netscape آغاز شد. محققان این موسسه متوجه شدند که اضافه کردن یک زبان برنامه نویسی که قابلیت نوشتن کد را نیز داشته باشد، می‌تواند باعث افزایش ادراک کاربر شود. آن‌ها تصمیم گرفتند که یک زبان برنامه‌نویسی که نگارش آن شبیه به زبان Java باشد، ایجاد کنند. نتیجه این تحقیقات، ایجاد زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت توسط شخصی به نام برندن آیک (Brendan Eich) بود. اولین نسخه از این زبان برنامه‌نویسی که در ماه مه سال 1995 عرضه شد، Mocha نام گرفت. سپس در سپتامبر همان سال به LiveScript تغییر نام داد. سرانجام در دسامبر سال 1995 نام JavaScript برای این زبان برنامه‌نویسی انتخاب شد.

جاوا اسکریپت در سال 1996 به سازمان جهانی ECMA ارسال شد تا به‌صورت استاندارد شده درآید. اولین نسخه استاندارد شده این زبان برنامه‌نویسی در ژوئن 1997 و با استاندارد ECMA-262 عرضه شد. آخرین نسخه جاوا اسکریپت نیز ماه ژوئن سال جاری میلادی، عرضه شد.

چه کارهایی می‌توان با جاوا اسکریپت انجام داد؟

جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی تکامل یافته است که در مرور‌گر وب شما قرار گرفته و تمامی قابلیت‌های یک زبان برنامه نویسی معمولی را دارد. این ویژگی‌ها عبارتند از:

  • تعریف متغیر‌ها
  • ذخیره و بازیابی مقادیر
  • تعریف و فرا‌خوانی توابع
  • تعریف کلاس‌ها
  • بارگذاری و استفاده از ماژول‌های خارجی
  • تعریف و نوشتن پردازنده رویداد که به کاربر و سایر موارد پاسخ می‌دهد

قطعا این زبان برنامه نویسی قابلیت‌های بسیار زیادی دارد که فقط چند مورد از آن‌ها در بالا ذکر شد.

جاوا اسکریپت چگونه کار می‌کند؟

هنگامی که مرورگر یک صفحه وب را بار‌گذاری می‌کند، تجزیه کننده، اجرای کد‌های HTML را شروع می‌کند و مدل شی‌گرا متن برنامه (DOM) را ایجاد می‌کند. DOM در واقع یک رابط برنامه‌نویسی اپلیکیشن است که متن کد‌های HTML، XHTML یا XML را به‌صورت یک ساختار درختی در‌می‌آورد که در آن هر شاخه، یک شی به نمایندگی از کل برنامه است. پس از آن نوبت به CSS یا جاوا اسکریپت می‌رسد. در این هنگام اجرای کدهای مربوطه به تجزیه‌گر CSS یا موتور جاوا اسکریپت واگذار می‌شود. موتور جاوا اسکریپت، فایل‌های خارجی و همچنین کد‌های داخلی برنامه را بارگذاری می‌کند، ولی هیچ‌یک از کد‌ها را بلافاصله اجرا نمی‌کند. صبر می‌کند تا اجرای کد‌های HTML و CSS کامل شود. پس از آن تمام کد‌ها و هر آنچه که به جاوا اسکریپت مرتبط باشند، اجرا می‌شوند: متغیر‌ها و توابع تعریف شده، توابعی که فراخوانی شده و در حال اجرا هستند و مواردی از این قبیل. نتایج حاصل از این فعالیت‌ها در DOM به‌وسیله جاوا اسکریپت آپدیت شده و توسط مرور‌گر نمایش داده می‌شوند.

نوشته جاوا اسکریپت چیست و چگونه کار می‌کند؟ اولین بار در پدیدار شد.

موج گسترده ایمیل‌های آلوده به بدافزار مبتنی بر JavaScript

طی یک هفته گذشته رایانه‌های مستقر در اروپا و دیگر نقاط جهان با حجم گسترده ایمیل‌های ناخواسته مواجه شدند که یک فایل آلوده مبتنی بر JavaScript به آن ضمیمه شده بود و برنامه باج‌افزار Locky را روی رایانه‌ها نصب می‌کرد.
 
شرکت ESET از بزرگترین تولیدکنندگان نرم‌افزارهای ضدویروس این بدافزار را که با نام JS/Danger.ScriptAttachment معرفی می‌شود شناسایی کرد و توضیح داد که برنامه مخرب مذکور مبتنی بر زبان JavaScript نوشته شده و بین روزهای ۲۲ تا ۲۵ مه ۲۰۱۶ در سراسر جهان منتشر شده است.
 
بسیاری از کشورهای اروپایی مورد حمله این بدافزار قرار گرفتند و بیشترین میزان حملات آن معادل ۶۷ درصد به رایانه‌های موجود در کشور لوگزامبورگ وارد شد. پس از آن به ترتیب جمهوری چک با ۶۰ درصد، اتریش با ۵۷ درصد، هلند با ۵۴ درصد و بریتانیا با ۵۱ درصد قرار داشتند. داده‌های محاسباتی این شرکت امنیتی همچنین نشان داد این حملات به صورت جدی دو کشور آمریکا و کانادا را هم مورد هدف قرار داده است.
 
بدافزار JS/Danger.ScriptAttachment می‌تواند انواع مختلف برنامه‌های مخرب را روی رایانه‌ها نصب کند. این باج‌افزار از برنامه‌های مخرب رمزگذاری استفاده می‌کند تا پس از گروگان‌گیری فایل‌های مهم کاربران، آنها را مجبور کند در قبال پرداخت مبالغ قابل ملاحظه فایل‌هایشان آزاد شود.
 
باج‌افزار Locky هیچ گونه حفره امنیتی را شامل نمی‌شود تا کاربران بتوانند به صورت رایگان و بدون پرداخت هرگونه هزینه فایل‌های خود را آزاد کنند. با این وجود کارشناسان مرکز امنیتی Bitdefender یک ابزار رایگان ارایه کردند که می‌تواند از آلوده‌سازی فایل‌ها به دست Locky جلوگیری کند.