توصیه نامه مدیریتی: «ملاحظات و الزامات مورد نیاز در بکارگیری پلتفرم‌های IoT»

توصیه نامه مدیریتی در خصوص «ملاحظات و الزامات مورد نیاز در بکارگیری پلتفرم‌های IoT» توسط دبیرخانه فروم اینترنت اشیاء ایران منتشر شد.
با توجه به توسعه خدمات مبتنی بر IoT در کشور و اهمیت برنامه ریزی کلان و درازمدت برای توسعه و استفاده از پلتفرم های مقیاس پذیر، دبیرخانه فروم پس از انجام نظرسنجی عمومی و همچنین برگزاری جلسات تخصصی مابین نمایندگان اعضای فروم، سندی حاوی توصیه های مدیریتی برای ذینفعان موضوع تهیه کرده است.
 
دبیرخانه فروم پس از دریافت نقطه نظرات اصلاحی و تکمیلی متخصصین و فعالین حوزه اینترنت اشیاء، نسخه نهایی این مستند را جهت استفاده نهادهای تصمیم گیر ارسال خواهد نمود.
از این رو، از تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در اکوسیستم IoT کشور دعوت می‌شود تا پیشنهادات و نظرات تکمیلی خود در خصوص از طریق ایمیل [email protected] به دبیرخانه فروم IiFاعلام نمایند. مدت زمان در نظر گرفته شده برای ارسال پیشنهادات و نظرات تکمیلی، ۳۰ روز و حداکثر تا تاریخ 10دی‌ماه ۱۳۹۶ می‌باشد.
 
علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر‌ در این خصوص و پیوستن به فروم اینترنت اشیاء‌ ایران، می‌توانند از طریق [email protected] یا شماره تلفن ۸۸۵۱۳۸۱۰-۰۲۱ با ما در ارتباط باشند.
 

فعالیت های DELL در حوزه اینترنت اشیاء

 
همکاران سیستم – شرکت دِل (Dell) قصد دارد در طول سه سال، مبلغ یک میلیارد دلار در حوزه تحقیق و توسعه اینترنت اشیاء (IoT) سرمایه‌گذاری کند.
 
به گزارش وب‌سایت CIO Dive، قرار است این مبلغ عمدتاً به محصولات، آزمایشگاه‌ها و برنامه‌نویس‌های همکار دل اختصاص یابد.
 
این شرکت همچنین از راه‌اندازی بخش جدیدی در حوزه راه حل‌های IoT خبر داده که وظیفه آن «توسعه و یکپارچه‌سازی فناوری IoT در اکوسیستم شرکت دل» اعلام شده است.
 
دل همچنین قصد دارد پلتفرم IoT خود را به قابلیت‌های AI و ML مجهز سازد.
 
در این میان، دپارتمان Dell Technologies Capital درصدد همکاری و مشارکت با این بخش تازه تاسیس بوده و به دنبال آن است که با سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های IoT، AI و ML، توسعه و به‌کارگیری فناوری‌های نوین را سرعت بخشد.
 
گفتنی است دل و GE چندی پیش از همکاری‌های جدید خود در حوزه اینترنت اشیاء خبر دادند که طی آن، قرار است دل به نخستین تامین‌کننده فناوری‌های زیرساخت IT شرکت GE تبدیل شود.

اینترنت اشیاء در تیررس اسلحه هکرها

اکنون که دستگاه‌های متصل به اینترنت هر روز سهم بیشتری از زیرساخت‌های حیاتی در شهرها و کسب‌وکارها را در سراسر جهان تشکیل می دهند، اینترنت اشیاء نیز جذابیت بیشتری برای هکرها یافته است. سیستمهای هوشمند زیر حمله مهاجمان قرار دارند و سازمان های مجری و پشتیبانی‌کننده این فناوری باید گام‌های مناسبی برای حفاظت از این فناوری بردارند.
 
بدون شک، تعداد دستگاه های اینترنت اشیا (IoT) در آینده به رقمی بسیار بزرگ خواهد رسید. اما در کنار هر فناوری جدیدی، پای مسائل امنیتی نیز در میان است. طبق آمارها، بیشتر دستگاه های متصل به اینترنت اشیا از حفاظت کافی برخوردار نیستند و با این که به کارگیری فناوری IoT در زیرساخت های حیاتی با مزیت های فراوانی همراه است، اما مخاطراتی جدی نیز در پی دارد.
 
فناوری اینترنت اشیا در حال حاضر فراگیرتر از آنی است که بسیاری از کاربران تصور می‌کنند. سیستم‌های زیرمجموعه IoT در گستره‌ای از محیط‌ها و کاربردها، حتی خارج از حلقه‌های مشتریان، پدیدار می شوند. امروزه، تمامی گروه‌ها، از کسب و کارهای سازمانی گرفته تا حکومت های شهری، در حال بهره برداری از دستگاه‌های هوشمند و مجهز به بلوتوث و اینترنت هستند تا قابلیت های حیاتی متعددی را امکان پذیر سازند.
 
بررسی این محیط نشان می دهد که پیش بینی‌های بلندپروازانه برخی صاحب نظران در صنعت در خصوص این حوزه چندان هم دور از ذهن نیست. بر اساس گفته لئو سان، یکی از کارشناسان مؤسسه خدمات مالی The Motley Fool، سیسکو برآورد کرده است که تا سال ۲۰۲۰ مجموعاً ۵۰ میلیارد دستگاه به شبکه IoT متصل خواهند شد؛ از طرف دیگر، شرکت اینتل حتی از این فراتر رفته و پیش بینی کرده است که تا سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۲۰۰ میلیارد دستگاه در مجموعه IoT قرار خواهند گرفت.
 
توصیفی دقیق‌تر از موتور جستجوی
 
محققان شرکت ترند مایکرو، اخیراً بررسی عمیق‌تری روی Shodan انجام داده اند. Shodan یک موتور جستجو است که دستگاه‌های متصل به اینترنت، از جمله دستگاه‌های IoT، را فهرست می‌کند. بر اساس یافته های این محققان، تعداد زیادی از دستگاه‌های نامبرده در Shodan به خاطر پیکربندی ضعیف و ملاحظات امنیتی دیگر، در معرض دسترسی و حفاظت نشده هستند. در حقیقت، این محققان موفق به شناسایی شهرهایی شدند که بیشترین تعداد دستگاه های حفاظت نشده در آنها قرار دارد.
 
اما این تنها آغاز راه است؛ مقاله شرکت ترند مایکرو با عنوان «شهرهای آمریکا در معرض خطر: صنایع و سیستم های کنترل صنعتی» نشان داد که دستگاه های فعال در بخش آموزش و پرورش، خدمات رفاهی و خدمات اضطراری نیز هیچ دفاعی در برابر حملات ندارند. به طور کلی، شهرهای هیوستن و لافایت دارای بیشترین تعداد دستگاه های حفاظت نشده در بخش ارائه خدمات اضطراری هستند.
 
علاوه بر این، در حالی که تعداد قابل توجهی از دستگاه‌های حفاظت نشده در بخش آموزش و پرورش در سرتاسر آمریکا وجود دارد، در این میان فیلادلفیا با ۶۵ هزار دستگاه نهایی حفاظت نشده و آسیب پذیر، رتبه اول را به خود اختصاص می دهد. با توجه به این که شهرها امروزه از سیستم های هوشمند بیشتر بهره برداری می کنند، آیا دستگاه های حفاظت نشده، مسئولان و شهروندان را در معرض مخاطرات قرار می دهند؟
 
زیرساخت های حیاتی، دستمایه قدرت هکرها
 
هنگامی که سیستم های مربوط به زیرساخت های حیاتی، نظیر آنهایی که در مواقع اضطراری به کار می روند، با فناوری ترکیب می شوند، شهرها از مزایای فراوانی برخوردار می گردند. استفاده از سیستم های متصل به شبکه آسان‌تر است و استفاده رایج و متداول از آن می تواند در مواقعی که زمان از اهمیت فراوانی برخوردار است، تأثیر بزرگی داشته باشد. اما در صورتی که به شکل صحیح از این سیستم ها حفاظت نشود، ممکن است افراد نادرستی به آنها دسترسی یابند و برای کارهایی استفاده شوند که در آغاز به هیچ وجه مد نظر نبودند.
 
هکرها اخیرا، قدرت و توانمندی‌های خود را در شهر دالاس آمریکا به منصه ظهور گذاشتند و نشان دادند که در صورت هم پوشانی زیرساخت‌های حیاتی و IoT با فعالیت های مجرمانه سایبری، چه وقایعی می تواند رخ دهد. روزنامه گاردین از واقعه ای در شهر دالاس گزارش داد که اهالی این شهر در نیمه های شب با به صدا درآمدن آژیر خطر در سراسر شهر از خواب بیدار شده بودند. با این حال، هیچ رخداد خاصی وجود نداشت که مسبب به صدا درآمدن آژیر اضطراری باشد.
 
بر اساس اطلاعات سایت افتا، مهاجمان توانسته بودند سیستم آژیر اضطراری را هک کنند و کنترل آن را در اختیار بگیرند و سپس، در ساعت ۲۳ و ۴۲ دقیقه آژیر خطر را فعال کردند. این سیستم ۱۵ بار و هر بار به مدت ۹۰ ثانیه به صدا در آمد و مسئولان نهایتاً در ساعت یک و ۱۷ دقیقه بامداد توانستند آن را غیرفعال سازند.
 
مسئولان اطلاعات دقیقی درباره فرایند به کاررفته برای هک کردن این سیستم ارائه نکردند؛ اما به نظر آنها، این حادثه از سمت مجرمان سایبری در داخل شهر منشأ گرفته بود. با این که هیچ فردی در خلال این حادثه آسیب ندید، اما این واقعه نشان داد که از چه راه هایی می توان یک سیستم فناوری حیاتی را در معرض مخاطره قرار داد. نه تنها ساکنان این شهر باید صدای وحشت آفرین آژیر اضطراری را برای مدتی طولانی تحمل می کردند، بلکه بخش های خدماتی شهر نیز درگیر تلاش برای مقابله با این حمله بودند؛ از جمله متصدیان بخش خدمات اضطراری محلی که چهار هزار و ۴۰۰ تماس درباره آژیر اضطراری دریافت کردند و در این میان، فقط ۸۰۰ تماس در یک بازه زمانی ۱۵ دقیقه ای در حدود نیمه شب برقرار شده بود.
 
هنگامی که سیستم های مربوط به زیرساخت های حیاتی، نظیر آنهایی که در مواقع اضطراری به کار می روند، با فناوری ترکیب می شوند، شهرها از مزایای فراوانی برخوردار می گردند. استفاده از سیستم های متصل به شبکه آسان‌تر است و استفاده رایج و متداول از آن می تواند در مواقعی که زمان از اهمیت فراوانی برخوردار است، تأثیر بزرگی داشته باشد. اما در صورتی که به شکل صحیح از این سیستم ها حفاظت نشود، ممکن است افراد نادرستی به آنها دسترسی یابند و برای کارهایی استفاده شوند که در آغاز به هیچ وجه مد نظر نبودند.
 
استفاده از باتنت ها در هک کردن IoT
 
حمله گروهی از هکرهای متجاوز به سیستم آژیر اضطراری شهر و به دست گرفتن کنترل آن در برابر حادثه ای که در ادامه ذکر می گردد، بی اهمیت جلوه می کند. در اواخر سال ۲۰۱۶، گزارش هایی درباره باتنت Mirai منتشر گردید؛ نوعی بدافزار بسیار قدرتمند که توانایی حمله به دستگاه های IoT و استفاده از دستگاه های IoT آلوده برای اجرای حملات بعدی را دارد.
 
یک متخصص امنیتیدر نوامبر سال ۲۰۱۶ گزارش کرد که بدافزار Mirai با موفقیت کنترل دستگاه های IoT دارای امنیت ضعیف را در اختیار گرفته است و در حال بهره برداری از آنهاست؛ از جمله آن دسته از دوربین های تحت شبکه (IP) و مسیریاب های اینترنتی که ذاتاً سیستم حفاظتی ضعیفی داشتند.
 
در حقیقت، بدافزار Mirai چنان قدرتمند گردید که در پاییز همان سال، وب سایت شخصی خود این کارشناس نیز با یک حمله باتنت Mirai با سرعت ۶۲۰ گیگابیت در ثانیه از کار افتاد. پس از گذشت زمانی نه چندان طولانی، رفته رفته گزارش هایی درباره حمله بدافزار Mirai به کشور لیبریا منتشر شد مبنی بر آن که اقدامات خرابکارانه این بدافزار، زیرساخت مخابراتی این کشور را هدف گرفته بودند.
 
کوین بومانت، یک معمار امنیتی در انگلیس، نیز  طی گزارشی نوشت: «ما به واسطه پایش می توانیم وب سایت هایی را ببینیم که در همین کشور میزبانی می شوند و طی این حملات غیرفعال می گردند. علاوه بر این، یک منبع آگاه و فعال در یکی از شرکت های مخابراتی داخل کشور به خبرنگاری گفته است که آنها در خلال این حملات، اتصال پذیری اینترنتی نوسان داری را دقیقاً در زمان های یکسان با حملات تجربه می کنند. این حملات به شدت نگران کننده هستند؛ زیرا به فرد پشت پرده بدافزار Mirai اشاره می کنند که به قدری توانمند است که می تواند به طور جدی روی سیستم های یک کشور تأثیر بگذارد».
 
 برخی منابع تأیید نمودند که هکرهای بدافزار Mirai از این باتنت برای انجام حمله ای ۵۰۰ گیگابیتی در ثانیه علیه یک ارائه دهنده خدمات موبایل در لیبریا استفاده کرده اند؛ اما این شرکت از قابلیت حفاظت در برابر حملات DDoS برخوردار بوده است که اندکی پس از آغاز حمله، فعال گردیده بود.
 
در حالی که لیبریا با مشکل عدم ارائه سرویس در سطح ملی مواجه نگردید؛ اما باتنت Mirai و وقوع این حادثه باعث روشن شدن چندین حقیقت بسیار مهم شدند. بدافزار Mirai به خوبی آشکار ساخت که عوامل و افراد خرابکار و مجهز به بدافزارهای مناسب می توانند چه کارهایی با دستگاه های IoT ناامن انجام دهند؛ این مطلب صحت دارد که قدرت تهاجمی این آلودگی بدافزاری از جانب دستگاه هایی تأمین می شد که این باتنت را تشکیل می دادند و از فعالیت های آن پشتیبانی می کردند. به این ترتیب، حفاظت مناسب از همه دستگاه های متصل به شبکه، از سیستم های بزرگ گرفته تا تک تک دستگاه های نهایی، الزامی و ضروری است.
 
بدافزار Mirai همچنین پتانسیل و فرصتی را که در سطح شهری و کشوری در حوزه زیرساخت های حیاتی برای هکرها وجود دارد، نشان می دهد. حملاتی که به این قبیل سیستم ها صورت میگیرند، خاص و متمایز نیستند؛ با این حال، شدت و تعداد آنها در حال افزایش است.

دولت برزیل از استراتژی ملی خود در زمینه اینترنت اشیاء رونمایی کرد

دولت برزیل از نقشه راه خود در زمیه اینترنت اشیاء رونمایی کرد. این طرح حاوی جزئیات برنامه‌های عملیاتی و سیاست های مرتبط با این حوزه است؛ از جمله اینکه بر اساس برنامه‌ریزی تعریف‌شده، برزیل می‌بایست طی ۵ سال آینده در رأس فناوری‌های مرتبط با حوزه اینترنت اشیاء قرار گیرد.
 
چهار حوزه شهرهای هوشمند، مراقبت سلامت، کشاورزیِ تجاری و صنایع از جمله راهبردهای اصلی تعریف‌شده در این نقشه راه هستند که پیش بینی شده بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ پیاده‌سازی شود.
 
راهبرد موسوم به Internet of Things: an Action Plan for Brazil در کنفرانس هفته گذشته Futurecom در سائو پائولو رونمایی شد؛ این طرح توسط بانک توسعه ملی برزیل (BNDES) تهیه شده و توسط کنسرسیومی به رهبری موسسه مشاوره‌ای McKinsey اجرا خواهد شد.
 
 
IOT
 
در طرح یادشده تمرکز برخدمات اولیه به شهروندان باهدف بالا بردن کیفیت زندگی و توسعه پایدار از طریق فناوری در صدر اولویت ها قرارگرفته است.
 
مجریان این طرح امیدوارند با هدف مدرن سازی ارائه خدمات عمومی و خصوصی، توسعه مهارت‌ها در کنار تقویت نوآوری، طی سال‌های آینده برزیل در راس کشورهای بهره‌مند از اینترنت اشیاء باشد.
 
پیش‌ازاین نیز وزارت علوم و ارتباطات برزیل از یکپارچه‌سازی طرح سیستم‌های نظارتی (سیستم شناسایی RFID) خود در پروژه اینترنت اشیاء خبر داده بود.
با این قصد که تمامی تجارب و تلاش‌هایی که وزارتخانه‌ها تاکنون در این زمینه انجام داده‌اند در طرح ملی IoT ادغام گردد.

اکثر مصرف‌کنندگان چینی با دستگاه‌های IoT خرید می‌کنند

حدود ۶۱ درصد از مصرف‌کنندگان کشور چین با استفاده از IoT اجازه می‌دهند تراکنش‌های خرید کالاهای ضروری‌شان حتی بدون کسب رضایت از آنان صورت گیرد.
 
این آمار استفاده از IoT که توسط سیستم پردازش پرداخت Worldpay تهیه شده است، نشان می‌دهد که چین در این زمینه رتبه دوم را در اختیار دارد. ۶۰۴۳ نفر از ۲۰۲۱۲ شرکت‌کننده‌ای که از ۱۰ بازار جهانی انتخاب شده‌اند، در کشورهای سنگاپور، چین و استرالیا زندگی می‌کنند. رتبه اول با ۸۱ درصد در اختیار برزیلی‌ها است.
 
این تحقیق با هدف ارزیابی میزان راحتی مصرف‌کنندگان با پرداخت‌هایی است که توسط دستگاه‌های متصل به اینترنت یا IoT، مانند لوازم خانگی هوشمند، دِرون‌ها (Drones) و دستیارهای مجازی انجام شده است.
 
مطالعه شرکت Worldpay نشان می‌دهد که تنها ۱۸ درصد از مصرف‌کنندگان چینی با اجازه دادن به دستگاه‌های مذکور برای انجام خرید به جای آن‌ها راحت نبودند، این در حالی است که آمار افراد ناراضی در استرالیا ۳۹ درصد است.
 
در میان سه بازار آسیایی، دو عامل حریم خصوصی و رخنه‌های امنیتی، اصلی‌ترین نگرانی‌های کاربران در این زمینه عنوان شده است. دغدغه بیش از ۷۰ درصد شرکت‌کنندگان کشورهای مختلف از این جهت بوده که تولیدکنندگان دستگاه‌ها اطلاعات شخصی آن‌ها را به اشتراک بگذارند؛البته این شرکت‌کنندگان نگران هک شدن دستگاه‌ها نیز بودند.
 
به علاوه، ۵۵ درصد شرکت‌کنندگان سنگاپوری دنبال امکانی برای تایید خرید، قبل از انجام آن توسط دستگاه بودند. حدود ۵۰ درصد استرالیایی‌ها خواهان قوانینی هستند که تعیین کند دستگاه‌ها می‌توانند چه چیزهایی را در چه زمانی بخرند، با این حال ۱۸ درصد افراد، تحت هیچ شرایطی حاضر به دادن چنین امکانی به دستگاه‌ها نبودند.
 
فیل پامفورد (Phil Pomford)، مدیر کل بخش آسیا-اقیانوسیه شرکت Worldpay می‌گوید: «فرقی نمی‌کند که این کار توسط انسان انجام شود یا دستگاه، مسئله حیاتی این است که مصرف‌کنندگان در محول کردن امور مربوط به پرداخت، کنترل را در اختیار داشته باشند. تحقیق ما نشان داد که «عمل رضایت» همیشه باید به طور آگاهانه وجود داشته باشد؛ خواه از طریق نوتیفیکیشن، خواه به واسطه فشار یک دکمه یا با کمک قانونی مثل محدودیت پرداخت که از قبل توسط کاربر تعیین می‌شود.»
 
این گزارش نشان داد که زیرساخت‌های ICT و حمایت‌های دولتی مثل برنامه شهروند هوشمند سنگاپور به حرکت رو به جلو در استفاده از IoT کمک می‌کند، اما نگرانی‌هایی در رابطه با حریم خصوصی، امنیت و کنترل وجود دارد که پیشبرد این فناوری را کند می‌کند.
 
پامفورد در این خصوص گفت: «زیبایی پیشرفت‌های فناوری به معنای این است که فرصت‌های زیادی برای دستیارهای مجازی و دستگاه‌های متصل به اینترنت وجود دارد تا زندگی مصرف‌کنندگان را ساده‌تر کنند. در آخر، مصرف‌کننده‌ها باید مطمئن باشند که دستگاه‌ها قادر به تصمیم‌گیری صحیح و تحت کنترل هستند و صاحبان خود را در جریان امور می‌گذارند.»
 
همچنین شرکت Worldpay اعلام کرده است که در حال آزمایش یک کیت توسعه نرم‌افزاری منبع باز برای کمک به سیستم‌های پرداخت متصل به دستگاه‌های IoT می‌باشد.

کاهش مصرف آب کشاورزی به نصف با کمک اینترنت اشیاء

وزیر ارتباطات که به کره جنوبی سفر کرده است در جمع وزرای ارتباطات کشورهای عضو اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) در بوسان کره جنوبی به سخنرانی پرداخت.
 
محمدجواد آذری جهرمی که به کره جنوبی سفر کرده است در جمع وزرای ارتباطات کشورهای عضو اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) در بوسان کره جنوبی به سخنرانی پرداخت.
 
در متن این سخنرانی آمده است:
 
«ما شاهدیم که توجه جهانی بر کاربردها، سرویس‌ها و فرصت‌های جدید تمرکز دارد؛ شکل‌گیری خدمات و صنایع هوشمند به موضوعات داغ و مورد علاقه کارآفرینان، اپراتورها و کاربران تبدیل شده است.
 
از بسیاری جهات آینده سیاره ما، محیط زیست ما و شیوه‌های زندگی ما به بهره‌برداری از ICT بستگی دارد تا توسعه پایدار تضمین شود.
 
در همین رابطه فناوری‌ها و مفاهیم چندگانه‌ای مانند اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی، داده‌های عظیم، شبکه‌های آینده و... به ادبیات هیجان‌انگیزی در زندگی روزانه‌ ما تبدیل شده‌اند.
 
امروز مایلم بر موضوعی تمرکز کنم که به ما کمک کرد کارآیی برخی از این فناوری‌ها و مفاهیم را در حل مسائل جدی کشورمان به نمایش گذاشته و اثر آن را بر دیگر موضوعات جدی را با شما به اشتراک بگذارم.
 
کشور من مانند بسیاری از کشورهای دیگر، از خشکسالی شدید و طولانی‌مدت رنج می‌برد؛ ما یا باید مناطق آسیب‌دیده را رها کرده و در تلاشی هزینه‌بر و اغلب ناموفق گروه‌های جمعیتی را جابجا کنیم یا راهکاری بیابیم تا بتوانیم مصرف آب را اداره کرده و اثربخشی را بهبود بخشیم.
 
در کشور من، بیش از 90 درصد از منابع آبی برای کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
 
بسیاری از مردم در مناطق روستایی و دورافتاده برای گذران زندگی به کشاورزی وابسته‌اند و یک راهکار اثربخش بسیار ضروری است؛ ما مجبوریم از اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی برای معرفی آبیاری هوشمند و خودکار استفاده کنیم و اجرای اولیه این برنامه‌ها نشان داده است که ما می‌توانیم مصرف آب را تا 50 درصد کاهش دهیم.
 
خوشحالم به اطلاع شما برسانم که از محل کاهش هزینه برق، پمپاژ آب در تأمین مالی این پروژه استفاده شده است؛ به عبارت دیگر، بخش خصوصی منابع مالی لازم و سایر ملزومات (شامل راهکارهای فنی و ابزارها) را برای این پروژه فراهم کرده و در عوض برای یک دوره دو ساله از محل صرفه‌جویی در قبوض برق به بخش خصوصی پرداخت صورت می‌گیرد.
 
در نتیجه ما با کاهش مصرف برق، مصرف سوخت را برای تولید برق کاهش دادیم و در عین حال برای مهندسان و تکنسین‌های جوان خود در مراحل اجرا و پشتیبانی این پروژه‌ها مشاغل جدید ایجاد کردیم.
 
این تنها یک مثال از قدرت ICT در حل مشکلات جدی‌ای بود که جوامع ما را متأثر ساخته است.
 
نمونه‌های دیگری در بخش‌های دیگر نیز وجود دارد که همان اثر مثبت را بر جای گذارده است ولی در اجرای این پروژه‌ها و مفاهیم، باید از همان ابتدا توجه کرد که چنین پروژه‌هایی به مشارکت فعال نقش‌آفرینان و ذی‌نفعان متعدد نیاز دارد.
 
اجازه دهید سخنانم را اینگونه به پایان برسانم که تجربه ما نشان داده یک رویکرد چند ذی‌نفعی به اندازه انتخاب فناوری‌ها و راهکارهای فنی و گاهی حتی بیشتر حائز اهمیت است.»

رئیس جمهور روسیه: تحول صنایع و استقلال اقتصاد ملی با اینترنت اشیاء

رئیس‌جمهور روسیه معتقد است که اینترنت اشیا (IoT) می‌تواند تغییر شگرف در صنایع و اقتصاد روسیه به وجود آورده و آن را از دیگر کشورها متمایز و مستقل نماید.
 
ولادیمیر پوتین که این سخنان را در جلسه‌ای با نمایندگان حوزه ارتباطات و اطلاعات در نمایشگاه فناوری منطقه Perm بیان کرده است گفت:
«تنها در صورتی می‌توانیم مستقل شویم که اینترنت اشیاء در صنایع مختلف به‌کار گرفته شود؛ اینترنت اشیا خود یک صنعت جدید است. کسی که این خوشه‌های اطلاعاتی را در اختیار داشته باشد، (که در بعضی صنایع دیجیتال هستند) می‌تواند آن‌ها را در تمام دنیا کنترل کند. بنابراین، ما باید به این نقطه برسیم».
 
وی در عین حال از عدم هماهنگی برنامه‌های دولتی برای توسعه اقتصادی دیجیتال، گله کرد:
 
پوتین در سخنرانی خود به گلایه یکی از سخنران‌های قبلی در مورد هماهنگ نبود برنامه‌های دولت در توسعه اقتصاد دیجیتال اشاره کرد و از وزیر توسعه اقتصاد و وزیر ارتباطات خواست که به این مسئله رسیدگی کنند تابا ایجاد هماهنگی‌های لازم، شرکت‌ها مزایای موجود را از دست ندهند.
 
رئیس جمهور روسیه همچنین از اتخاذ استراتژی جدید به منظور توسعه جامعه دیجیتالی و برنامه ریزی برای توسعه اقتصاد دیجیتالی این کشور خبر داده است.
 
اینترنت اشیا IoT سیستمی است که از اتصال دستگاه‌ها به وجود می‌آید. یکی از ویژگی‌های اصلی آن مستقل بودن دستگاه‌ها و توانایی آن‌ها در انتقال داده بدون نیاز به دخالت انسان است.

معاون وزیر ارتباطات تاکید کرد: مقررات‌زدایی از اینترنت اشیا/ صدور مجوزهای خاص برای موارد حساس‌

معاون وزیر ارتباطات معتقد است در موارد محدود استفاده از اینترنت اشیاء باید برای کمک به کسب‌وکارها، مقررات‌زدایی شود و در مقابل در حوزه‌های حیاتی که داده‌های کلان کشور هستند، باید مقررات‌گذاری اتفاق بیفتد.
 
امیرحسین دوایی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به سطوح فعالیت در زمینه اینترنت اشیا بیان کرد: در لایه اول بخش‌های اپراتوری چه ثابت و چه موبایلی، در بستر مخابراتی امکاناتی را فراهم می‌کنند. یکی از کاربردهای اینترنت اشیاء می‌تواند در کاربردهای محلی و محدود و مخاطبان کم باشد و تجربه شده تا چالش‌های آن مشخص شود. بخشی از کارها به زیرساخت‌های حیاتی کشور مثل برق و آب و مسائل دیگر در ترافیک و ردیابی افراد برمی‌گردد که مسائل حساس‌تری است.
 
وی ادامه داد: سیاست وزارت ارتباطات احتمالا این خواهد بود که برای موارد حساس‌تر، مجوزهای خاص صادر ‌کند. ممکن است به همین اپراتورهای موجود اجازه فعالیت ‌دهد، در ازای اینکه از آنها استانداردهایی را بخواهد و تکالیفی را حکم کند که به حفظ حریم خصوصی افراد و حفظ داده‌های ملی برمی‌گردد. اگر کسی بخواهد وارد حوزه‌های حساس شود، حتما باید راه‌حل‌های امنیتی این استانداردها را پاسخگو باشد، چه از نظر حریم شخصی، چه حفظ داده، چه حفظ حریم سازمانی، حق بهره‌برداری از این داده‌ها باید مشخص شود.
 
معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه مساله رسیدگی به وضعیت مقررات‌گذاری در حوزه اینترنت اشیا به وزارت ارتباطات، شورای عالی فضای مجازی و مجلس شورای اسلامی مربوط است، افزود: در موارد کوچک‌ استفاده از اینترنت اشیا و آنهایی که محدود هستند، سعی بر این است که مقررات‌زدایی شود تا کسب‌وکارها راه بیفتد. در مقابل در حوزه‌های حیاتی حتما باید مقررات‌گذاری شود، زیرا موضوع داده‌های کلان و حیاتی کشور مطرح است.
 
دوایی همچنین خاطرنشان کرد: داده‌های حیاتی مانند اطلاعات آب، برق، گاز، زیرساخت‌های پدافند غیرعامل از مسائلی است که اینترنت اشیاء نمی‌تواند بدون چالش به آنها وارد شود. باید مقررات‌گذاری و برای آن متولی تعیین کرد. اگر کسی اپراتور ‌شود، باید همه مسوولیت‌های قانونی آن را بر عهده بگیرد. در آن صورت به آنها تکالیف محول شده و مجوز نیز داده می‌شود. اما در مواردی که این حساسیت وجود ندارد باید آزاد گذاشت تا این کسب و کار راه بیفتد.
 
وی در پایان با بیان اینکه اینترنت اشیاء در دنیا جوان است و همه جا چالش امنیت وجود دارد، گفت: بقیه دنیا هم مشابه همین وضعیت را دارند و یک استرس جهانی است. بنابراین ما نباید کاری کنیم که محل آزمایش‌ دنیا شویم و کشورها بگویند چون چالش امنیتی را نمی‌توانیم در کشور خودمان بررسی کنیم، پس به ایران نگاه کنیم که رگولاتوری ندارد و همه سعی و خطای خود را با داده‌های مردم ایران انجام دهیم.

حمایت LTE از اینترنت اشیا

اینترنت اشیا از تجسم به واقعیت تبدیل شده است. نحوه زندگی مردم در حال تغییر است و تا چند سال آینده دنیای بدون اینترنت اشیا دیگر قابل تصور نخواهد بود.
 
اکنون تجارت دنیا تحت تأثیر قرار گرفته است و ابداعات در سخت‌افزارها و سرویس‌ها باعث درآمدزایی می‌شود. بسیاری از اپراتورها سرمایه‌گذاری اختصاصی در زمینه اینترنت اشیا و ارتباطات ماشین به ماشین تدارک دیده‌اند. از لحاظ فنی، شبکه‌های سلولی سنتی مناسب اینترنت اشیا نیستند و نیاز به تغییراتی احساس می‌شود. بنابراین، در نسخه‌های جدید 3GGP فناوری‌های جدیدی ارائه شد که به درخواست اشیا برای نرخ انتقال پایین پاسخ داده شده است. در این فناوری‌ها که از پهنای باند بسیار کمی بهره می‌برند، تمرکز روی هزینه کم، پوشش در مناطق داخلی و عمر باتری زیاد قرار گرفته است. در مقاله پیش ‌رو، به دلایل وجود و جزئیات فناوری‌های نوظهور در LTE می‌پردازیم.
 
چشم‌انداز اینترنت اشیا
 
اینترنت اشیا انقلاب بعدی در اکوسیستم تلفن همراه است و خدماتی که ارائه می‌کند به‌عنوان محرک کلیدی در رشد شبکه‌های سلولی (موبایلی) محسوب می‌شود. اینترنت اشیا به ‌طور گسترده شبکه‌ای است که از اتصال اشیای فیزیکی، ماشین‌ها، وسایل نقلیه، ساختمان‌ها و دستگاه‌های دیگر به وجود آمده است. این اشیای مختلف باعث ارائه سرویس‌های زیادی در صنایع، خانه‌ها، شهرها و تجارت می‌شوند. پیش‌بینی می‌شود که با پیشرفت اشیا، بازار مربوط به آن چند تریلیون دلار رشد داشته باشد. طبق پیش‌بینی Machina Research که در ماه‌می 2015 ارائه شد، حدود 30 میلیارد دستگاه در سال 2025 به اینترنت متصل می‌شوند که از این مقدار شبکه‌های سلولی مانند 2G، 3G، 4G و همچنین ماژول‌های LPWA سهم 7 میلیاردی دارند.
 
شکل 1 - پیش‌بینی درباره آینده اینترنت اشیا​
 
شبکه‌های LPWA (سرنام Low Power Wide Area) شبکه‌هایی هستند که در آن دستگاه‌ها باید مصرف توان، مصرف پهنای باند و تحرک کمی داشته باشند. فناوری‌های زیادی برای این شبکه‌ها ارائه شده است که در حالت کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند. در یک سو فناوری‌های اختصاصی LPWA (مثل LoRa و SigFox) هستند که غالباً در طیف فرکانسی آزاد عمل می‌کنند و در طرف دیگر استانداردهای 3GPP که معمولاً در طیف فرکانسی مجوزدار به کار گرفته می‌شوند. ارتباطات در محدوده کوتاه و ثابت در اکثر اتصالات استفاده می‌شوند. این نوع ارتباطات در حال حاضر بیشترین سهم را دارند و در سال‌های آتی نیز رشد بیشتری نسبت به سایر ارتباطات خواهند داشت.
 
شبکه‌های بی‌سیم و اینترنت اشیا
یکی از پلتفرم‌های جذاب برای پاسخ‌گویی به اتصالات اینترنت اشیا شبکه‌های سلولی هستند. در کنار رشد شبکه‌های دیگر، هنوز تعداد زیادی از ارتباطات همان ارتباطات سلولی اینترنت اشیا هستند. معمولاً این نوع ارتباطات به کمک فناوری ماشین به ماشین انجام می‌شود. ارتباط ماشین به ماشین ارتباطی است که در آن دستگاه‌ها بدون دخالت انسان داده‌هایشان را مبادله می‌کنند. این کار ممکن است بین دو دستگاه یا بین یک دستگاه و یک سرور باشد. شکل 2 برخی از استفاده‌های اینترنت اشیا که توسط شبکه‌های سلولی قابل انجام است را نشان می‌دهد.
 
شکل 2 - کاربردهای اینترنت اشیا در شبکه‌های سلولی​
 
یکی از مشکلاتی که بر سر راه اینترنت اشیا وجود دارد، این است که گستره وسیعی از اپلیکیشن‌ها را در بر می‌گیرد و این اپلیکیشن‌ها نیازمندی‌های متفاوتی با یکدیگر دارند، از جمله در پردازش و نوع اتصال. برای مثال، ممکن است دستگاهی نیاز به یک ارتباط کوتاه‌بورد داشته باشد تا به یک اکسس‌پوینت متصل شود، مانند بیشتر دستگاه‌هایی که برای محیط خانگی گسترش یافته‌اند و در مقابل اپلیکیشن‌هایی نیاز به بورد بیشتر و محدوده پوشش گسترده دارند. به‌علاوه اتصال اشیا به یکدیگر نیازمند سازگاری فناوری‌های ناهمگون با یکدیگر است. شکل 3 به‌صورت خلاصه چند فناوری بی‌سیم را نشان می‌دهد که نیازمندی‌های متفاوتی دارند.
 
LTE در خدمت اینترنت اشیا
LTE اکنون در سراسر جهان قابل دسترس است و سریع‌ترین استاندارد موجود به شمار می‌رود. انتظار داریم پوشش این فناوری در دنیا تا سال 2021 به 75 درصد برسد. LTE از نسخه 8 (release 8) استانداردهای 3GPP با هدف افزایش کارایی نسبت به نسل سوم ارائه شد. همچنین، LTE-A (نسخه 10، 11 و 12) با هدف افزایش گذردهی در حد گیگابیت گسترش پیدا کرد و سپس نسخه 13 استاندارد 3GPP به همراه فناوری کم‌پهنا که مناسب اینترنت اشیا است، معرفی شد. همان طور که گفته شد، در شبکه‌های LPWA فناوری‌هایی نیاز است که با حداقل استفاده از منابع نیاز اشیا را فراهم کنند. در نسخه 13 از LTE دو فناوری به‌نام‌های eMTC و NB-IoT معرفی شدند که به ساخت دستگاه با قیمت پایین، مصرف توان بسیار کم و کاهش پیچیدگی کمک می‌کنند. گفتنی است هر دو فناوری طوری ساخته شده‌اند که با LTE-A دستگاه‌ها و طیف‌های فعلی سازگاری داشته باشند.(شکل 4)
 
eMTC که با نام LTE Cat-M1 نیز شناخته می‌شود، بیشترین پهنای باند برای یک دستگاه LPWA را فراهم می‌کند و برای ارسال‌های بی‌درنگ و اپلیکیشن‌های تلفن همراه مناسب است. همچنین، قابلیت پشتیبانی از صوت و رومینگ در طیف فرکانسی 4G را دارد. تمرکز فناوری NB-IoT یا LTE Cat-NB1 روی نرخ انتقال بسیار پایین به‌منظور کوچک‌تر کردن دستگاه و کم کردن هزینه ساخت است. این فناوری هم در طیف فرکانسی 4G و هم در طیف فرکانسی 2G کار می‌کند و برای حسگرها مناسب است. NB-IoT تنها از 200 کیلوهرتز پهنای باند استفاده می‌کند تا به نرخ انتقال چند ده کیلوبیت بر ثانیه دست پیدا کند.
 
شکل 3 - ناهمگونی شبکه‌های بی‌سیم
 
شکل 4 - مقیاس‌پذیری LTE در مقابل نیازهای مختلف​
 
پهنای باند 200 کیلوهرتزی در NB-IoT به سه شکل می‌تواند وجود داشته باشد: در حالت Guard-band از فضاهای خالی فرکانسی که برای جلوگیری از تداخل قرار داده می‌شود، استفاده می‌کند. در حالت In-band از همان طیف فرکانسی که در LTE اختصاص داده شده است، بهره می‌گیرد و در حالت Standalone از یک طیف فرکانسی اختصاصی استفاده می‌کند. (شکل 5)
 
تأثیرات NB-IoT و eMTC
فناوری‌های جدید کم‌پهنا که برای اینترنت اشیا به وجود آمده‌اند و پیش‌نیاز 5G هستند، چهار حوزه کلی را در اینترنت اشیا بهبود داده‌اند: کاهش پیچیدگی، افزایش عمر باتری، پوشش بیشتر و پشتیبانی از تعداد دستگاه‌های بیشتر.
 
کاهش پیچیدگی به‌منظور کم کردن هزینه دستگاه
به‌دلیل تفاوت در کاربرد و تعداد دستگاه‌های اینترنت اشیا با سایر دستگاه‌ها نظیر گوشی‌های همراه و تبلت‌ها هزینه‌ها باید به حداقل برسند. در حال حاضر، هدف صنعت برای قیمت هر ماژول کمتر از 5 دلار است. برای کم کردن هزینه‌ها در فناوری‌های جدید پیچیدگی کاهش یافته است. در شکل 6 تفاوت سه فناوری از خانواده LTE را مشاهده می‌کنید. (شکل 6)
 
نرخ انتقال هم در Cat-M1 و هم در Cat-NB1 نسبت به LTE عادی کمتر شده است. در Cat-M1 نرخ انتقال در هر دو مسیر به 1 مگابیت بر ثانیه و در Cat-NB1 این مقدار به چند ده کیلو بیت بر ثانیه محدود شده است. کاهش در نرخ انتقال نیاز به حافظه و پردازش کمتری دارد و بدین نحو در سخت‌افزار صرفه‌جویی می‌شود.
 
شکل 5 - حالت‌های مختلف NB-IoT​
 
پهنای باندی که در LTE پشتیبانی می‌شود متغیر است. در Cat-M1 به دلیل اینکه نرخ پایین‌تری نیاز داریم، از 1.4 مگاهرتز پهنای باند استفاده می‌شود ( 1.08 به‌علاوه محافظ بین باندها). در Cat-NB1 دستگاه از 200 کیلوهرتز استفاده می‌کند (180 کیلوهرتز به‌علاوه محافظ بین باندها).
آنتن‌های چندگانه برای افزایش کارایی در LTE ارائه شدند. با وجود این، برای کاهش پیچیدگی در دستگاه‌های اینترنت اشیا از تک‌آنتن‌ها استفاده می‌شود.
 
حالت Duplex نشان می‌دهد که هم‌زمان توانایی ارسال و دریافت وجود دارد یا خیر. در اینترنت اشیا به‌دلیل اینکه ارسال و دریافت کمتری وجود دارد، می‌توان برای کاهش پیچیدگی و هزینه از حالت Half duplex استفاده کرد که در یک زمان داده فقط در یک جهت انتقال یابد.
توان ارسالی برای کاهش هزینه‌ها از 23 dBm (200 میلی وات) به 20 dBm (100) رسیده است.
 
بهینه کردن توان مصرفی برای دوام چند ساله باتری
تقریباً تمام دستگاه‌ها در اینترنت اشیا باتری دارند. تلفن‌های همراه و به‌ویژه گوشی‌های هوشمند طوری طراحی شده‌اند که به‌صورت مداوم شارژ شوند، اما در مقابل اکثر دستگاه‌های اینترنت اشیا باید برای مدت طولانی دوام داشته باشند. برخی دستگاه‌ها در جاهایی قرار می‌گیرند که هرگز نمی‌توان باتری آنها را مجدد شارژ کرد (مثلاً در دهانه آتشفشان) و باید طوری طراحی ‌شوند که با یک بار شارژ برای چند سال دوام داشته باشند. بنابراین، یکی از چالش‌های اساسی دوام بیشتر شارژ باتری است. خوشبختانه فناوری‌های جدیدی ارائه شده‌‌اند که علاوه‌بر کم کردن توان مصرفی پیچیدگی را نیز کاهش داده‌اند. حالت ذخیره انرژی (PSM) و دریافت ناپیوسته (eDRx) بهبودهایی هستند که در هر دو فناوری NB-IoT و eMTC قابل پیاده‌سازی هستند.
 
شکل 6 - مقایسه سه فناوری LTE
 
PSM: این حالت به دستگاه اجازه می‌دهد کمتر از گذشته فعال باشد و زمان بیشتری را در حالت خواب سپری کند. با این حال، دستگاه در این حالت دیگر در دسترس نخواهد بود. مزیت دیگر این است که وقتی دستگاه مراحل شناسایی به شبکه را انجام می‌دهد، در حالت PSM همچنان شبکه دستگاه را می‌شناسد و بعد از اینکه از این حالت خارج می‌شود، نیاز به انجام مراحل شناسایی نیست. این حالت بیشتر برای دستگاه‌هایی کاربرد دارد که به‌صورت دوره‌ای در زمانی مشخص اطلاعاتی را به شبکه ارسال می‌کنند (مانند اندازه‌گیری هوشمند).
 
eDRx: در این حالت وقتی دستگاه به شبکه متصل است، هر 10.24 ثانیه اطلاعات شبکه را دریافت می‌کند و در طول این مدت به خواب می‌رود. این زمان در LTE عادی برابر 1.24 ثانیه است. همچنین، در حالت غیرفعال اطلاعاتی که از طرف شبکه (به‌منظور موقعیت‌یابی و Paging) فرستاده می‌شود، هر 40 دقیقه یک بار بررسی و بدین ترتیب در مصرف باتری صرفه‌جویی می‌شود.
 
 
پوشش بیشتر برای دسترسی به مناطق خاص
در فناوری‌های جدید بهبودهایی برای افزایش ناحیه تحت پوشش داده شده است. با این بهبودها نرخ پوشش در NB-IoT ده برابر و در eMTC هفت برابر شده است.
 
بهبود شبکه در LTE برای پشتیبانی از تعداد دستگاه‌های بیشتر
تفاوتی که ترافیک اینترنت اشیا با ترافیک دستگاه‌های عادی دارند در این است که حجم اطلاعاتی که ارسال می‌کنند معمولاً بسیار کم است. در مقابل، تعداد دستگاه‌های آن بسیار زیاد است و درضمن رشد بیشتری هم دارد. در LTE برای پشتیبانی بهتر تغییراتی صورت گرفته است که کنترل سیگنال یکی از این موارد است. زمانی که شبکه شلوغ است، برای جلوگیری از ارسال سیگنال‌های غیرضروری مکانیسم‌هایی ارائه شده است. از جمله این‌ها EAB است که در این مکانیسم تا زمانی که شبکه اجازه نداده است، هیچ دستگاهی حق ندارد به‌سمت شبکه سیگنالی ارسال کند و به شبکه متصل شود. به‌علاوه گروه‌بندی برای ارسال پیام‌ها یکی از روش‌هایی است که سربار سیگنال‌ها را کاهش می‌دهد.
 
 
سخن آخر
با وجود تمام مشکلاتی که بر سر راه اینترنت اشیا وجود دارد، به نظر می‌رسد فناوری‌های NB-IoT و eMTC تا حد زیادی توانسته‌اند بر این مشکلات غلبه کنند. استفاده از بخش کوچکی از پهنای باند ایده‌ای هوشمندانه است که علاوه‌بر فراهم کردن نرخ داده مناسب، در توان مصرفی و کاهش هزینه‌ها نیز تأثیر فراوانی داشته است. با این حال، هنوز در ابتدای کار قرار داریم و در ادامه راه 5G باید همچنان شاهد تغییراتی متناسب با مفهوم اینترنت اشیا باشیم.

۵ تریلیون دلار هزینه برای اینترنت اشیا تا سال ۲۰۲۱

گزارش جدید موسسه بی آی اینتلیجنس، نشان می دهد که نسل جدید اینترنت موسوم به اینترنت اشیا در حال متحول کردن جهان است و اتصال تقریبا همه ابزار و وسایل موجود در جهان به اینترنت از این طریق و افزایش عظیم حجم داده های تولید شده دو تحول مهمی است که از این طریق حاصل می شود.
 
در این گزارش که از طریق جمع آوری پرسشنامه از بیش از ۵۰۰ صنعت و شرکت بزرگ در سراسر جهان تهیه شده، چشم اندازی جالب و حیرت انگیز از آینده دنیای فناوری ترسیم شده است.
 
بر این اساس تعداد ابزار و وسایل متصل به اینترنت اشیا در سال ۲۰۲۱ به ۲۲.۵ میلیارد وسیله در سراسر جهان افزایش می یابد. این رقم در سال گذشته میلادی ۶.۶ میلیارد وسیله بوده است.
 
همچنین میزان سرمایه گذاری و صرف هزینه شرکت ها در حوزه اینترنت اشیا تا سال ۲۰۲۱ از مرز ۴.۸ تریلیون دلار خواهد گذشت. هدف اصلی از افزایش کاربرد اینترنت اشیا غلبه بر چالش های مهم دنیای فناوری و تسهیل ارائه خدمات جذاب به مشتریان خصوصی و دولتی و همین طور شهروندان اعلام شده است.