تمام قوانین و محدودیت‌های نانوشته در اینستاگرام که باید حتما یاد بگیرید

در این مطلب تمام قوانین و محدودیت های اینستاگرام که به تعداد فالو، آنفالو، لایک، کامنت، استوری و… ارتباط دارد را به شما اعلام می‌کنیم.

اینستاگرام، را می‌توان محبوب‌ترین شبکه اجتماعی در میان ایرانی‌ها نامید. البته اینستاگرام در سراسر جهان طرفداران میلیاردی دارد، در این شبکه اجتماعی ماهانه بیش از یک میلیارد کاربر فعالیت می‌کنند، همچنین بیش از 500 میلیون استوری به صورت روزانه در این شبکه منتشر می‌شود که نشان دهنده وسعت کاربران اینستاگرام است. تعداد کاربران اینستاگرام، از تعداد مردم کشورها و حتی قاره‌ها پیشی گرفته و اگر قوانینی برای فعالیت در آن وضع نشود، شاهد هرج و مرج خواهیم بود.

به همین دلیل اینستاگرام برای تمامی فعالیت‌های کاربرانش از جمله تعداد فالو و آنفالو کردن کاربران، تعداد لایک و کامنت، استوری‌ها، دایرکت و حتی استفاده از هشتگ، محدودیت هایی قائل شده تا برخی سودجویان نتوانند با استفاده از ربات‌ها و روش‌های غیرقانونی، صفحه خود را رشد دهند.

این نکته‌ای است که بسیاری از کاربران ایرانی به آن توجه ندارند، استفاده از انواع برنامه‌های جانبی و ربات‌ها برای افزایش فالوور، آنفالویاب، افزایش لایک و کامنت و… ممنوع است. با استفاده از این برنامه‌ها، اینستاگرام شما را ربات تشخیص داده و صفحه شما را محدود یا غیرفعال (دیسیبل) می‌کند. البته در صورت دیسیبل شدن اکانت اینستاگرام می‌توانید از مقاله برگرداندن اکانت اینستاگرام که پیشتر نوشته شده، کمک بگیرید.

در عین حال، رفتارهایی از شما که به ربات‌های اینستاگرامی شباهت داشته باشد نیز ممکن است شما را به دردسر بیندازد، فرض کنید شما شخصا در یک مدت محدود بیش از هزار نفر را دنبال کنید، این کار باعث می‌شود اینستاگرام باز هم شما را ربات تشخیص دهد و حد محدودیت اینستاگرام را رد کنید.

بنابراین باید دقت داشته باشید که استفاده از برنامه‌های جانبی، تقبلی و ربات‌ها، همچنین رفتارهایی که شبیه به رفتار ربات‌ها باشد (فالو، آنفالو، لایک و… در تعداد زیاد و مدت محدود) ممکن است موجب غیرفعال شدن صفحه شما شود و پس از آن شما باید به دنبال راه حل‌های مختلف جهت بازگرداندن پیج خود بروید.

پس برای جلوگیری از این اتفاقات بهتر است به قوانین اینستاگرام آشنا باشید تا رفتارهایی انجام ندهید که بعدا به ضررتان تمام شود. در این مطلب تمامی قوانین اینستاگرام که به محدودیت تعداد فالو، آنفالو، لایک، کامنت، استوری، دایرکت، هشتگ، تگ، منشن و… ارتباط دارد را به شما خواهیم گفت تا از این به بعد با علم به قوانین اینستاگرام، مانع از دیسیبل شدن اکانت خود شوید، با آی‌تی‌رسان همراه باشید:

محدودیت اینستاگرام

قوانین نسبی برای هر صفحه

به طور کلی فعالیت شما باید متناسب با قدمت و فالورهای پیج‌تان باشد، هرچقدر صفحه بزرگ‌تری در اینستاگرام داشته باشید، محدودیت کمتر و آزادی عمل بیشتری دارید. حال این موارد شامل چه چیز‌هایی می‌شود؟ فرض کنید شما دو روز است که یک حساب در اینستاگرام ایجاد کرده‌اید و در این مدت، ده‌ها پست گذاشته و چند هزار کاربر را فالو کرده‌اید، همین تعداد کاربر نیز شما را فالو کرده‌اند، این نوع فعالیت از طرف اینستاگرام مشکوک است.

اما گاهی اوقات یک فرد مشهور وارد اینستاگرام می‌شود و در مدت کوتاهی تعداد زیادی کاربر او را فالو می‌کنند، این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد اما کاملا طبیعی است. یا ممکن است یک بازیگر به واسطه بردن اسکار یا ویدیویی که ترند شده یا فوتبالیستی از یک تیم به تیم جدید می‌رود، در این شرایط به یک باره صفحه اینستاگرام این افراد دچار رشد و یا کاهش تعداد فالوور با ارقام چند صد هزار یا میلیونی است. داستان در این شرایط با یک کاربر ناشناخته که در مدت محدودی، فعالیت‌های غیر معمولی و مشکوک دارد بسیار متفاوت است، اینستاگرام در خصوص این دو پیچ نیز به صورت جداگانه تصمیم‌گیری خواهد کرد.

مجددا فرض کنید یک اکانت شخصی و معمولی در اینستاگرام دارید که تاکنون کمتر از هزار دنبال کننده داشته، این حساب در ظرف چند روز چند هزار دنبال کننده جدید پیدا می‌کند و تعداد لایک و کامنت‌هایش به شدت افزایش می‌یابد، این سناریو هم از طرف اینستاگرام مشکوک است و شاید منجر به بسته شدن حساب آن کاربر شود.

محدودیت اینستاگرام

اما از طرفی یک فرد مشهور، چند سال است که در اینستاگرام حساب دارد و شاید در هر روز چند هزار فالوور جدید داشته باشد و از طرفی چند هزار نفر هم او را آنفالو کنند. نرخ و محدودیت فالو و آنفالو در این دو پیج متفاوت خواهد بود، همانطور که گفته شد، فعالیت شما بر اساس قدمت و فالوورهای پیج‌تان سنجیده می‌شود و فعالیت غیرمعمولی در هر صفحه باعث حساس شدن اینستاگرام به آن پیج می‌شود.

بنابراین برای جلوگیری از محدودیت یا بسته شدن صفحه اینستاگرام تان، نباید فعالیت غیرمعمولی داشته باشید، موارد زیادی وجود داشته که یک فرد برای تبلیغات به تعداد زیادی کاربر دایرکت داده و حالا صفحه‌اش بسته شده، یا برخی صفحات برای افزایش فالورهای خود، کاربران زیادی را فالو می‌کنند تا به استفاده از قانون نانوشته فالوبک، تعداد دنبال کنندگانشان افزایش پیدا کند، در این پیج‌ها اگر فعالیت‌تان غیرمعمولی باشد، احتمال بسته شدن صفحه وجود دارد.

قوانین محدود کننده اینستاگرام

نکته اول آن است که از طرف اینستاگرام هیچ محدودیت و قانون رسمی در این خصوص منتشر نشده، اما تیم‌های پژوهشی و ارزیابی اینستاگرام، آمارهایی از محدودیت‌های این شبکه اجتماعی استخراج کرده‌اند که بر اساس تجربه فردی کاربران بوده و کاملا قابل اطمینان است. این آمارها به صورت حدودی و نسبی اعلام شده و نباید از نظر تعدادی به طور دقیق بر روی آن‌ها حساب باز کرد اما برای آنکه قوانین و محدودیت‌های اینستاگرام به صورت حدودی دست‌تان بیاید، کاملا مفید هستند.

محدودیت روزانه ارسال پست در اینستاگرام

به طور مشخص در این مورد قانونی وجود ندارد و شما می‌توانید هر تعداد پستی که خواستید در طول روز ارسال کنید، اما ارسال پست بیش از حد در بازه زمانی محدود، ممکن است به افزایش حساسیت اینستاگرام به حساب شما کمک کند. در واقع اینستاگرام مجموعه‌ای از فعالیت‌های حساب شما را در نظر می‌گیرد و در صورت تشخیص فعالیت غیرمعمولی یا غیر مجاز، حساب را می‌بندد، ارسال پست فراوان از جمله مواردی است که تنها محدودیتی برای آن وجود ندارد اما باعث مشکوک شدن اینستاگرام به حساب شما می‌شود. به این دلیل بهتر است بین ارسال هر پست حدود 5 تا 7 دقیقه فاصله وجود داشته باشد.

محدودیت روزانه لایک در اینستاگرام

به طور میانگین هر اکانت می‌تواند در طول روز حدودا 300 تا 500 پست را لایک کند، اما دقت داشته باشید که تعداد لایک‌ها نباید به صورت مداوم و پشت سر هم باشد، سعی کنید در یک ساعت بیش از 120 پست را لایک نکنید.

 محدودیت روزانه کامنت در اینستاگرام

در طول روز بیش از 180 تا 200 کامنت ارسال نکنید، البته اگر حساب فعالی دارید، آزادی شما بیشتر خواهد بود اما هر کاربر، هر چقدرهم تایم آزاد داشته باشد به طور میانگین نمی‌تواند روزانه بیش از 200 کامنت ارسال کند. فاصله بین کامنت‌ها را نیز رعایت کنید، یعنی به این شکل نباشد که با سرعت و پشت‌سر هم در پست‌های مختلف یا یک پست، کامنت ارسال کنید.

ارسال کامنت تکراری و اصطلاحا، Paste کردن یک کامنت از طرف اینستاگرام قابل شناسایی است، این شبکه اجتماعی متون تکراری را از متون غیرتکراری تشخیص می‌دهد، بنابراین ارسال کامنت تکراری یا استفاده از تعداد زیادی ایموجی بدون نوشتن متن، باعث می‌شود اینستاگرام کامنت‌های شما را اسپم تشخیص دهد و شما را مسدود کند.

محدودیت روزانه فالو و آنفالو کردن در اینستاگرام

به طور میانگین کاربران می‌‎توانند در طول روز 100 تا 150 نفر را فالو یا آنفالو کنند، اگر صفحه شما جدید است این مقدار به 70 یا 80 کاهش پیدا می‎‌کند. همچنین ساعتی حدود 10 تا 15 نفر را می‌توانید فالو یا آنفالو کنید. دقت کنید که این دو مورد به صورت ساعتی هم بررسی می‌شوند بنابراین به هیچ وجه به یکباره تعداد افراد زیادی را فالو یا آنفالو نکنید. نکته دیگر آن است که ممکن است با تعداد فالو بیشتر، موردی برای شما پیش نیاید، ولی آماری که ما ارائه می‌کنیم آمار ایمن و مطمئن برای تعداد فالو و آنفالو است، انجام فالو و انفالو بیش از مقدار گفته شده امکان‌پذیر است اما ریسک زیادی دارد.

محدودیت روزانه فالو شدن در اینستاگرام

خوشبختانه اینستاگرام محدودیت فالو شدن را برداشته و دلیل آن هم هجوم لحظه‌ای کاربران به حساب افراد مشهور و  اینفلوئنسرها است، با این وجود سعی کنید تعداد فالو شدن خود را نیز مدیریت کنید تا بیش از 8K در طول یک روز نشود.

محدودیت روزانه ارسال استوری در اینستاگرام

در این مورد اختلاف نظر وجود دارد، برخی می‌گویند از این نظر نیز محدودیتی وجود ندارد، این افراد می‌گویند اینستاگرام استوری را ایجاد کرده تا اتفاقات لحظه‌ای را با دیگر کاربران به اشتراک بگذارید به همین جهت محدودیتی از این بابت وجود ندارد. اما برخی اعتقاد دارند ارسال روزانه بیش از 100 استوری، اینستاگرام را به حساب شما مشکوک می‌کند.

محدودیت روزانه دایرکت جدید در اینستاگرام

شما می‌توانید با دوستان خود ساعت‌ها چت کنید، این موضوع برای اینستاگرام اهمیتی ندارد اما ارسال دایرکت به افراد جدید (ایجاد چت جدید) محدودیت خواهد داشت، اینستاگرام نمی‌خواهد دایرکت‌هایش به محلی برای تبلیغات یا ارسال اسپم تبدیل شود، به همین جهت محدودیت 80 دایرکت جدید در طول روز بر روی این قسمت وجود دارد. بهتر است حساب‌های تازه‌کار در طول روز بیش از 50 دایرکت جدید نداشته باشند. همچنین پیام کپی شده و تکراری برای افراد متعدد ارسال نکنید.

محدودیت استفاده از هشتگ در هر پست در اینستاگرام

هشتگ‌ها راه خوبی برای افزایش بازدیدکنندگان از یک پست هستند اما هشتگ‌های بی‌جهت و اضافی باعث خواهد شد جذابیت این بخش از بین برود و کاربران با دنبال کردن هشتگ مورد نظر به محتوای دلخواه خود نرسند. برای همین برای هر پست محدودیت 30 هشتگ وجود دارد.

محدودیت استفاده از منشن در هر پست در اینستاگرام

اینستاگرام از نظر تگ و منشن کردن افراد نیز محدودیت‌هایی دارد. شما در هر پست می‌توانید 30 نفر را منشن کنید.

فعالیت

محدودیت

ارسال پست

نامحدود با فاصله 5 تا 7 دقیقه

ارسال استوری

100 استوری

فالو و انفالو

100 تا 150 روزانه، ساعتی 10 تا 15

فالو شدن

کمتر از 8K روزانه

کامنت

150 تا 200 کامنت

لایک

300 تا 500 روزانه، 120 ساعتی

دایرکت

80 تا روزانه

هشتگ

30 هشتگ در هر پست

منشن

30 منشن در هر پست

فعالیت ترکیبی (فالو، آنفالو، لایک، کامنت، دایرکت و …)

500 فعالیت در روز با فاصله زمانی متعادل

نوشته تمام قوانین و محدودیت‌های نانوشته در اینستاگرام که باید حتما یاد بگیرید اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

حساب‌های اینستاگرام چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

در شبکه اجتماعی اینستاگرام، 3 نوع حساب وجود دارد: Personal (شخصی)، Business (کسب‌و‌کار) و Creator (تولیدکننده). انتخاب حساب نیز به هدف موردنظر شما بستگی دارد. در ادامه قصد داریم که انواع اکانت در اینستاگرام را برای شما توضیح دهیم.

حساب شخصی (Personal) اینستاگرام

انواع اکانت در اینستاگرام

حساب شخصی اینستاگرام، همان حساب عادی است که هر فردی برای اولین بار به‌صورت پیش‌فرض، دریافت می‌کند. اگر یک حساب اینستاگرام داشته و اقدامی را نیز جهت تغییر آن انجام نداده‌ باشید، آنگاه باید بدانید که یک حساب شخصی دارید.

در رابطه با حساب‌های شخصی نیز یک مزیت بزرگ وجود دارد: می‌توانید آن‌ها را بر روی حالت خصوصی (Private) قرار دهید. این ویژگی بدین معنا است که هر کسی که بخواهد شما را فالو کند، ابتدا باید شما وی را تأیید کنید. با این اوصاف، غریبه‌ها نمی‌توانند به مرور پست‌های قدیمی شما بپردازند.

شاید مجبور نباشید که حساب خود را بر روی حالت خصوصی قرار دهید، اما در اختیار داشتن چنین قابلیتی، یک مزیت به حساب می‌آید. اگر برای یک شغل جدید درخواست داده، مورد آزار آنلاین قرار گرفته و یا اینکه فقط نمی‌خواهید که افراد مختلف بتوانند پست‌های شما را مشاهده کنند، آنگاه می‌توانید حساب خود را بر روی حالت خصوصی قرار داده و سپس پس از عادی شدن اوضاع، آن را بر روی حالت عمومی قرار دهید.

این مطلب را نیز بخوانید: چگونه پست‌ها و استوری‌های حذف شده خود در اینستاگرام را بازگردانی کنیم؟

حساب کسب‌و‎کار (Business) اینستاگرام

انواع اکانت در اینستاگرام

یکی دیگر از انواع اکانت در اینستاگرام، حساب‌های کسب‌و‌کار بوده که خود نیز نوعی از حساب‌های حرفه‌ای (Professional) است. طبیعتا چنین حساب‌هایی، مخصوصا کسب‌و‌کارهای واقعی هستند؛ مواردی همانند شرکت‌ها.

در اکثر موارد، حساب کسب‌و‌کار مشابه حساب شخصی است. با استفاده از این حساب‌ها، هنوز هم می‌توانید تصاویر را پست کرده، استوری بگذارید و همچنین با استفاده از دایرکت نیز با سایر کاربران، تعامل داشته باشید. در کنار این گزینه‌ها، به ویژگی‌های مخصوص کسب‌و‌کارها از جمله موارد زیر نیز دسترسی خواهید داشت:

  • Insightها و تحلیل‌هایی که شما را قادر می‌سازند تا میزان تعامل با پست‌های خود، رشد فالورها و همچنین لایک‌ها را بهتر زیرنظر داشته باشید.
  • ترویج پست‌ها و تبلیغات.
  • ایجاد پست‌های مخصوص خرید که به یک فروشگاه آنلاین وصل می‌شوند.
  • زمان‌بندی خودکار پست‌ها با استفاده از اپلیکیشن‌هایی همانند Later.
  • صندوق ورودی پیام‌های شما، قابل مرتب‌سازی خواهد بود.
  • کلید “Contact” و دسته‌بندی کسب‌و‌کار را در پروفایل خود، خواهید داشت.

یکی از موارد عجیب در رابطه با حساب‌های کسب‌و‌کار این است که جهت تبلیغات و یا فروش محصولات، باید حساب اینستاگرام خود را به صفحه فیسبوک خود، وصل کنید، حتی اگر قصد نداشته باشید که در کمپین بازاریابی خود، از دومی استفاده کنید.

حساب تولیدکننده (Creator) در اینستاگرام

انواع اکانت در اینستاگرام

حساب Creator، یکی دیگر از انواع حساب‌های حرفه‌ای در این شبکه اجتماعی است. این اکانت‌ها را می‌توان چیزی مابین حساب‌های شخصی و کسب‌و‌کار دانست. چنین حساب‌هایی بیشتر مناسب چهره‌های عمومی شناخته شده، یوتیوبرها، سازنده‌های صنایع دستی و مواردی این‌چنینی هستند. در یک حساب تولیدکننده، می‌توانید:

  • Insight پست‌ها را مشاهده کرده، به تبلیغات بپردازید، صندوق ورودی خود را مرتب کنید و همچنین نسبت به ایجاد پست‌های خرید، اقدام کنید (همانند حساب‌های Business). البته نمی‌توانید که نسبت به زمان‌بندی پست‌ها، اقدام نمایید.
  • مشخصات تماس و همچنین دسته‌بندی کسب‌و‌کار را بر روی پروفایل خود مخفی کرده تا بدین‌ترتیب حساب شما بیشتر به حساب‌های شخصی شبیه شود.
  • همانند حساب‌های کسب‌و‌کار، در حساب‌های Creator نیز اگر بخواهید که تبلیغات داشته و یا اینکه پست‌های خرید ایجاد کنید، آنگاه باید حساب خود را به صفحه فیسبوک خود، متصل کنید.
این مطلب را نیز بخوانید: چگونه پست‌ها و استوری‌های اینستاگرام خود را به‌صورت خودکار در فیسبوک به اشتراک بگذاریم؟

از کدام یک باید استفاده کنم؟

در بالا سعی کردیم که توضیحاتی را در رابطه با انواع اکانت در اینستاگرام، به شما ارائه دهیم. حساب‌های حرفه‌ای اینستاگرام بیشتر برای آن‌هایی مناسب هستند که می‌خواهند از این شبکه اجتماعی به‌عنوان بخشی از استراتژی بازاریابی خود استفاده کرده و همچنین قصد تبلیغات گسترده و فروش محصولات خود را از این طریق دارند. البته کسانی هم که فالورهای زیادی دارند، با استفاده از چنین حساب‌هایی می‌توانند صندوق ورودی خود را مرتب کرده و همچنین به ابزارهای تحلیلی مختلفی نیز، دسترسی پیدا کنند.

اکثر مردم، نیازهایی فراتر از حساب‌های شخصی ندارند. اگر بیش از 100 الی 200 دنبال‌کننده ندارید، آنگاه تحلیل وضعیت حساب، چندان به کار شما نیامده و همچنین دیگر هم مجبور نیستید که زحمت‌های نگهداری و راه‌اندازی صفحه فیسبوک را نیز به دوش بکشید. شاید اینکه بتوانید حساب خود را به‌راحتی بر روی حالت خصوصی قرار دهید، ویژگی مناسب‌تری برای شما باشد.

نوشته حساب‌های اینستاگرام چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

حساب‌های اینستاگرام چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

در شبکه اجتماعی اینستاگرام، 3 نوع حساب وجود دارد: Personal (شخصی)، Business (کسب‌و‌کار) و Creator (تولیدکننده). انتخاب حساب نیز به هدف موردنظر شما بستگی دارد. در ادامه قصد داریم که انواع اکانت در اینستاگرام را برای شما توضیح دهیم.

حساب شخصی (Personal) اینستاگرام

انواع اکانت در اینستاگرام

حساب شخصی اینستاگرام، همان حساب عادی است که هر فردی برای اولین بار به‌صورت پیش‌فرض، دریافت می‌کند. اگر یک حساب اینستاگرام داشته و اقدامی را نیز جهت تغییر آن انجام نداده‌ باشید، آنگاه باید بدانید که یک حساب شخصی دارید.

در رابطه با حساب‌های شخصی نیز یک مزیت بزرگ وجود دارد: می‌توانید آن‌ها را بر روی حالت خصوصی (Private) قرار دهید. این ویژگی بدین معنا است که هر کسی که بخواهد شما را فالو کند، ابتدا باید شما وی را تأیید کنید. با این اوصاف، غریبه‌ها نمی‌توانند به مرور پست‌های قدیمی شما بپردازند.

شاید مجبور نباشید که حساب خود را بر روی حالت خصوصی قرار دهید، اما در اختیار داشتن چنین قابلیتی، یک مزیت به حساب می‌آید. اگر برای یک شغل جدید درخواست داده، مورد آزار آنلاین قرار گرفته و یا اینکه فقط نمی‌خواهید که افراد مختلف بتوانند پست‌های شما را مشاهده کنند، آنگاه می‌توانید حساب خود را بر روی حالت خصوصی قرار داده و سپس پس از عادی شدن اوضاع، آن را بر روی حالت عمومی قرار دهید.

این مطلب را نیز بخوانید: چگونه پست‌ها و استوری‌های حذف شده خود در اینستاگرام را بازگردانی کنیم؟

حساب کسب‌و‎کار (Business) اینستاگرام

انواع اکانت در اینستاگرام

یکی دیگر از انواع اکانت در اینستاگرام، حساب‌های کسب‌و‌کار بوده که خود نیز نوعی از حساب‌های حرفه‌ای (Professional) است. طبیعتا چنین حساب‌هایی، مخصوصا کسب‌و‌کارهای واقعی هستند؛ مواردی همانند شرکت‌ها.

در اکثر موارد، حساب کسب‌و‌کار مشابه حساب شخصی است. با استفاده از این حساب‌ها، هنوز هم می‌توانید تصاویر را پست کرده، استوری بگذارید و همچنین با استفاده از دایرکت نیز با سایر کاربران، تعامل داشته باشید. در کنار این گزینه‌ها، به ویژگی‌های مخصوص کسب‌و‌کارها از جمله موارد زیر نیز دسترسی خواهید داشت:

  • Insightها و تحلیل‌هایی که شما را قادر می‌سازند تا میزان تعامل با پست‌های خود، رشد فالورها و همچنین لایک‌ها را بهتر زیرنظر داشته باشید.
  • ترویج پست‌ها و تبلیغات.
  • ایجاد پست‌های مخصوص خرید که به یک فروشگاه آنلاین وصل می‌شوند.
  • زمان‌بندی خودکار پست‌ها با استفاده از اپلیکیشن‌هایی همانند Later.
  • صندوق ورودی پیام‌های شما، قابل مرتب‌سازی خواهد بود.
  • کلید “Contact” و دسته‌بندی کسب‌و‌کار را در پروفایل خود، خواهید داشت.

یکی از موارد عجیب در رابطه با حساب‌های کسب‌و‌کار این است که جهت تبلیغات و یا فروش محصولات، باید حساب اینستاگرام خود را به صفحه فیسبوک خود، وصل کنید، حتی اگر قصد نداشته باشید که در کمپین بازاریابی خود، از دومی استفاده کنید.

حساب تولیدکننده (Creator) در اینستاگرام

انواع اکانت در اینستاگرام

حساب Creator، یکی دیگر از انواع حساب‌های حرفه‌ای در این شبکه اجتماعی است. این اکانت‌ها را می‌توان چیزی مابین حساب‌های شخصی و کسب‌و‌کار دانست. چنین حساب‌هایی بیشتر مناسب چهره‌های عمومی شناخته شده، یوتیوبرها، سازنده‌های صنایع دستی و مواردی این‌چنینی هستند. در یک حساب تولیدکننده، می‌توانید:

  • Insight پست‌ها را مشاهده کرده، به تبلیغات بپردازید، صندوق ورودی خود را مرتب کنید و همچنین نسبت به ایجاد پست‌های خرید، اقدام کنید (همانند حساب‌های Business). البته نمی‌توانید که نسبت به زمان‌بندی پست‌ها، اقدام نمایید.
  • مشخصات تماس و همچنین دسته‌بندی کسب‌و‌کار را بر روی پروفایل خود مخفی کرده تا بدین‌ترتیب حساب شما بیشتر به حساب‌های شخصی شبیه شود.
  • همانند حساب‌های کسب‌و‌کار، در حساب‌های Creator نیز اگر بخواهید که تبلیغات داشته و یا اینکه پست‌های خرید ایجاد کنید، آنگاه باید حساب خود را به صفحه فیسبوک خود، متصل کنید.
این مطلب را نیز بخوانید: چگونه پست‌ها و استوری‌های اینستاگرام خود را به‌صورت خودکار در فیسبوک به اشتراک بگذاریم؟

از کدام یک باید استفاده کنم؟

در بالا سعی کردیم که توضیحاتی را در رابطه با انواع اکانت در اینستاگرام، به شما ارائه دهیم. حساب‌های حرفه‌ای اینستاگرام بیشتر برای آن‌هایی مناسب هستند که می‌خواهند از این شبکه اجتماعی به‌عنوان بخشی از استراتژی بازاریابی خود استفاده کرده و همچنین قصد تبلیغات گسترده و فروش محصولات خود را از این طریق دارند. البته کسانی هم که فالورهای زیادی دارند، با استفاده از چنین حساب‌هایی می‌توانند صندوق ورودی خود را مرتب کرده و همچنین به ابزارهای تحلیلی مختلفی نیز، دسترسی پیدا کنند.

اکثر مردم، نیازهایی فراتر از حساب‌های شخصی ندارند. اگر بیش از 100 الی 200 دنبال‌کننده ندارید، آنگاه تحلیل وضعیت حساب، چندان به کار شما نیامده و همچنین دیگر هم مجبور نیستید که زحمت‌های نگهداری و راه‌اندازی صفحه فیسبوک را نیز به دوش بکشید. شاید اینکه بتوانید حساب خود را به‌راحتی بر روی حالت خصوصی قرار دهید، ویژگی مناسب‌تری برای شما باشد.

نوشته حساب‌های اینستاگرام چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

بهترین راه برای خواندن پیام حذف شده در تلگرام، واتساپ و اینستاگرام

در این مطلب بهترین راه حل برای خواندن پیام حذف شده در واتساپ، تلگرام و اینستاگرام، توسط اپلیکیشن Notisave‏ را به شما آموزش خواهیم داد.

استفاده از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی دیگر به بخش جدایی ناپذیر از زندگی ما تبدیل شده است، این برنامه‌ها امکانات متفاوتی مانند ارسال پیام، مکالمه صوتی، به اشتراک گذاشتن تصویر و… را در اختیار ما قرار داده‌اند.

با وجود پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی دیگر کسی از طریق SMS پیام ارسال نمی‌‎کند و کاربرد پیامک‌ها بسیار کاهش پیدا کرده، حالا بسیاری از کاربران از طریق واتساپ، تلگرام یا حتی اینستاگرام با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و کارهای روزانه خود را برطرف می‌سازند.

اما قابلیتی در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که برای خیلی‌ها خوشایند نیست، شما در این شبکه‌ها بعد از ارسال پیام می‌توانید پیام خود را حذف کنید. در تلگرام و اینستاگرام، در صورت حذف یک پیام، شما متوجه نمی‎‌شوید که پیامی ارسال و سپس حذف شده است اما در واتساپ به شما گفته می‌شود که مخاطب یک پیام برای شما ارسال کرده و پس از ارسال، آن را حذف کرده است.

بسیاری با وجود این قابلیت مشکل دارند و به هر دلیلی تمایل دارند تا بدانند مخاطبشان چه پیام‌هایی را حذف کرده و می‌خواهند از متن پیام‌های حذف شده سر در بیاورند.

خواندن پیام حذف شده در پیام‌رسان‌ها

برای این کار یک راه حل ساده و جذاب وجود دارد، شما با نصب اپلیکیشن Notisave‏‏ می‌توانید تمامی پیام‌های پاک شده در واتساپ، تلگرام و تمامی شبکه‌های اجتماعی را بخوانید. با این اپلیکیشن حتی طرف مقابل متوجه نخواهد شد که شما پیام حذف شده را خوانده‌اید و در تصور آنکه پیام ارسالی‌اش حذف شده به سر خواهد برد.

قبل از هر چیزی پیشنهاد می‌کنم تا معرفی ویدیویی اپلیکیشن Notisave‏ را از این لینک در اینستاگرام آی‌تی‌رسان مشاهده کنید.

اپلیکیشن Notisave‏ به شکلی طراحی شده که تمامی اعلان‌ها یا نوتیفیکیشن‌های شما را ذخیره می‌کند، به این ترتیب زمانی که فردی در پیام‌رسان‌ها پیامی برای شما ارسال می‌کند، شما نوتیفیکیشن آن پیام را دریافت خواهید کرد.

متن پیام و حتی عکس و تمامی محتویات این نوتیفیکیشن در اپلیکیشن Notisave‏ ذخیره می‌شود و به این ترتیب حتی اگر مخاطبتان بعدا آن پیام را پاک کند، شما می‌توانید در اپلیکیشن Notisave آن پیام را بخوانید.

اپلیکیشن Notisave‏

البته برای اینکار باید به برنامه Notisave دسترسی خواندن نوتیفیکیشن‌های خود را بدهید، همچنین نباید اعلان مخاطبان و پیام‌رسان‌هایی که می‌خواهید پیام‌های آن را دریافت کنید، خاموش یا غیر فعال باشد، یعنی اگر شما آن مخاطب را مثلا در واتساپ Mute کرده‌اید، دیگر اعلانش برای شما به نمایش در نمی‌آید و طبیعتا پیام‌های آن شخص در برنامه Notisave ذخیره نخواهد شد.

برنامه Notisave تنها برای سیستم عامل اندروید موجود است، این اپلیکیشن راحت‌ترین راه برای خواندن پیام‌های پاک شده در تمامی شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها است.

دانلود اپلیکیشن Notisave‏ برای اندروید

نوشته بهترین راه برای خواندن پیام حذف شده در تلگرام، واتساپ و اینستاگرام اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

چرا شبکه اجتماعی کلاب هاوس تا این حد در بین کاربران و مسئولین ایرانی محبوب است؟

شبکه اجتماعی کلاب هاوس، به محوبیت فراوانی میان کاربران ایرانی و خارجی رسیده است؛ این موفقیت دلایلی دارد که در این مطلب آن‌ها را بازگو خواهیم کرد.

سخن گفتن و اظهار نظر، حلقه گمشده زندگی بسیاری از مردم درسراسر جهان است. در حالی سیاست‌مداران هر روز، آزادی بیان را محدودتر می‌کنند، دنیایی مانند شبکه‌های اجتماعی، فضایی را ایجاد کرده‌ که شما آنچه که در ذهن خود دارید را با دیگران به اشتراک بگذارید.

البته سیاست‌های شبکه‌های اجتماعی متفاوت است، برخی مانند اینستاگرام و تیک‌تاک بیشتر بر روی عکس و ویدیو تمرکز دارند و جایی برای بحث و گفتگو طولانی محسوب نمی‌شوند، برخی هم مانند توییتر، بر اساس متن و گفتگو بنا شده و به کاربران اجازه می‌دهند تا (تقریبا) آزادانه افکار، باورها و اعتقادات خودشان را با یکدیگر در میان بگذارند.

در شبکه اجتماعی توییتر، محتوای تصویری زیادی نمی‌بینید، این فضا برای صحبت کردن و بیان نظرات و احساسات درونی انسان‌ها بهینه شده، به همین دلیل است که کاربران توییتر به شدت بر روی آن تعصب دارند و حتی طرفداران اینستاگرام و تیک‌تاک را مسخره می‌کنند، زیرا آن‌ها نیامده‌اند تا ظاهر دیگران را ببینند، کاربران در توییتر هستند تا حرف‌های شما را بشنوند و باطن شما را دریابند. به قول سعدی بزرگ: تا مرد سخن نگفته باشد، عیب و هنرش نهفته باشد.

در این میان ساخت فضایی که برای صحبت کردن انسان‌ها ساخته شده و به حرف‌های آن‌ها ارج و قرب می‌دهد، قطعا با حمایت کاربران همراه خواهد شد. شبکه اجتماعی کلاب هاوس، همین فضا را در اختیار ما قرار داده و برای همین هم در مدت محدودی، بسیار پرطرفدار شده است.

کلاب هاوس یک شبکه اجتماعی خاص و متفاوت است که تاکنون نمونه موفقی نداشته، در حال حاضر اکثر شبکه‌های اجتماعی بر متن، تصویر یا ویدیو تمرکز دارند، اما کلاب هاوس یک شبکه اجتماعی برای حرف زدن و گوش دادن به صحبت دیگران است، در واقع کلاب هاوس یک نسخه خاص و ویژه از توییتر به شمار می‌آید.

کلاب هاوس خیلی زود وارد ایران شد و با سرعت نور، محبوبیت بسیاری میان کاربران پیدا کرد، شاید بتوان گفت استقبال از کلاب هاوس در ایران بسیار گسترده‌تر و بیشتر از دیگر کشورهای دنیا بود. البته کلاب هاوس تاکنون تنها در نسخه iOS منتشر شده بود و حالا با عرضه نسخه اندروید آن، قطعا کاربران و طرفداران این شبکه اجتماعی چندین برابر افزایش پیدا خواهد کرد.

محبوبیت کلاب هاوس عوامل متعددی دارد و از ابعاد مختلفی قابل بررسی است، این مقاله با همین هدف نوشته شده تا به بررسی علت محبوبیت کلاب هاوس در جهان و به طور ویژه در ایران پرداخته شود، پس اگر شما طرفدار این شبکه اجتماعی هستید، از آن استفاده می‌کنید یا منتظر نسخه اندروید آن بودید یا شاید هم نام آن را زیاد شنیده‌اید و برایتان عجیب است که چرا این شبکه اجتماعی، اینگونه محبوب شده، با ادامه این مقاله همراه آی‌تی‌رسان باشید:

طراحی عالی یک پلتفرم گفتگو محور

در کلاب هاوس همه چیزهایی که برای داشتن یک فضای گفتگو محور کاملا صحیح و سالم نیاز دارید، در اختیار شما قرار داده شده، در این شبکه اجتماعی شما می‌توانید اتاق‌های مخصوص به خودتان را داشته باشید و با دوستان‌تان در آن به گفتگو بپردازید. در این شبکه دیگر نیازی نیست مانند توییتر زمان زیادی برای تایپ کردن یا خواندن نوشته‌های دیگران تلف کنید، شما مستقیم حرف می‌زنید و مستقیم می‌شنوید.

البته مدیران کلاب هاوس به نوعی این شبکه اجتماعی را طراحی کرده‌اند که بتوانید همواره به صورت آنلاین به صحبت دیگران گوش دهید، حتی خودتان صحبت کنید و در عین حال به دیگر کارهای خودتان برسید. در واقع طراحی کلاب هاوس به گونه‌ای است که شما برای حرف زدن هرگز متوقف نمی‌شوید، مهم نیست در مسیر هستید یا در خانه، در ایستگاه مترو قرار دارید یا در خیابان، اگر به نت دسترسی دارید، می‌توانید از کلاب هاوس استفاده کنید.

کلاب هاوس

حتی برای استفاده از کلاب هاوس لازم نیست مانند اینستاگرام یا توییتر، گوشی موبایل مدام دستتان باشد و صفحه را بالا و پایین کنید یا نگران باشید که در مکان‌های شلوغ، دیگران نمایشگر گوشی شما را ببینند. تنها لازم است هندزفری را در گوش خود قرار دهید و راه بیفتید و در عین حال به کارهای خود برسید، کلاب هاوس از این نظر دو هیچ از دیگر شبکه‌های اجتماعی پیش است.

علاوه بر آن همه‌چیز برخط اتفاق می‌افتد و مانند توییتر نمی‌توانید بروید و توییت‌های قبلی یک نفر را بخوانید، همچنین همانند دیگر شبکه‌های اجتماعی قابلیت پاک کردن یا ادیت حرف‌های خود را ندارید، حرفی که از دهن‌تان خارج می‌شود دیگر خارج شده و همه شنیده‌اند. از طرفی دیگران نمی‌توانند حتی با استفاده از دیگر اپلیکیشن‌های گوشی، صحبت‌های شما را ضبط کنند، پس بدون هیچ نگرانی می‌توانید صحبت کنید.

در کلاب هاوس، انسان‌ها مهم هستند

در مقدمه متن اشاره کردیم که در توییتر باطن انسان‌ها اهمیت دارد، زیرا شما به جای ظاهر آن‌ها، صحبت‌هایی که برآمده از افکار، اعتقادات و باورهای افراد بازگو می‌شوند را می‌بینید و وجود حقیقی انسان، چیزی بیش از افکار، اعتقادات و باورهای او نیست.

در کلاب هاوس نیز فضا به همین شکل است؛ البته شما در کلاب هاوس، صدای دیگران را نیز می‌شنوید و با آن‌ها ارتباطی بیش از توییتر خواهید داشت.

در کلاب هاوس فرقی ندارد در مورد “آهنگ جدید یک خواننده رپ” صحبت می‌کنید یا “ابزارهای توسعه زیرساخت‌های شبکه ملی ارتباطات در جهت عدالت اجتماعی، اقتصادی و آموزشی”، مهم آن است که افراد حق اظهار نظر دارند و دیگر افراد به اظهار نظر آن‌ها گوش می‌دهند.

انسان یک موجود اجتماعی است و نیاز به معاشرت دارد، در یک شبکه اجتماعی مانند اینستاگرام نیاز معاشرت برطرف نمی‌شود، شاید دیگران شما را ببینند و تایید کنند ولی نیازهای اجتماعی محور شما برآورده نخواهد شد.

اما در کلاب هاوس شما حرف می‌زنید، حرف‌هایی که از باورهای شما برمی‌آید، به همین دلیل حس بسیار مثبتی خواهید داشت، احساس با اهمیت بودن می‌کنید و خلا‌هایی که دیگر شبکه‌های اجتماعی به آن توجهی ندارند، برآورده خواهند شد.

خود فضای گفتگو محور هم مزایای بسیاری دارد، شما در این فضا از تجربیات خود سخن می‌گویید و به تجربیات دیگران گوش می‌دهید، در بحث ‌و ‌گفتگو اطلاعات زیاد کسب می‌کنید و تجربه کاملا متفاوتی نسبت با دیگر شبکه‌های اجتماعی خواهید داشت.

کلاب هاوسی‌ها خاص هستند

شرکت اپل، همواره با عناوین “خاص” و “متفاوت بودن” کاربران خود را معرفی می‌کند و مردم نیز دوست دارند عضو این گروه خاص باشند، به همین دلیل با وجود آنکه میلیون‌ها نفر در جهان آیفون دارند، باز هم خرید آیفون حس متفاوت بودن را به شما القا می‌کند.

کلاب هاوس هم در ابتدا به مدت چندین ماه تنها برای سیستم عامل iOS در دسترس بود، بنابراین چند میلیارد کاربر در سراسر دنیا نمی‌توانستند وارد کلاب هاوس شوند و از این شبکه اجتماعی استفاده کنند.

شاید در ابتدا این یک عامل منفی به نظر برسد اما دقیقا برعکس، این اتفاق باعث شد تا کلاب هاوس خاص باشد و افرادی که آیفون و آیپد دارند وارد این شبکه شوند. به این ترتیب میلیون‌ها کاربر اندرویدی به کلاب هاوس دسترسی نداشتند تا افرادی که عضو این شبکه اجتماعی بودند، احساس خاص بودن داشته باشند.

حتی خود کلاب هاوس برای آنکه هر شخصی به این شبکه اجتماعی ورود پیدا نکند یا افراد با چند نام کاربری به فعالیت در این شبکه نپردازند، قوانینی را تعیین کرده که در آن کاربران تنها با دعوتنامه یک کاربر دیگر می‌توانند وارد کلاب هاوس بشوند، همچنین در صورت تخلف، خود کاربر و کسی که به او دعوت نامه داده، از این شبکه اخراج می‌شوند.

به این ترتیب کاربران فعلی کلاب هاوس، به هر کسی دعوت نامه نمی‌دهند و به این شکل همه اجازه ورود به این شبکه اجتماعی را ندارند. همین قانون موجب شده تا حد زیادی از کاربران اضافی یا کاربرانی که چندین اکانت فیک می‌سازند یا قصد استفاده سودمند از این شبکه اجتماعی را ندارند، وارد آن نشوند و فضای کلاب هاوس، کمی خصوصی و به اصطلاح VIP باقی بماند.

کلاب هاوس

با وجود کاربران کمتر، مدیریت روم‌ها و فضای کلی کلاب ‌هاوس بسیار بهتر انجام می‌شود، به طور مثال در ایران، اکثرا در اتاق‌های کلاب هاوس در خصوص مسائل تخصصی اقتصاد، فناوری، سیاست و… گفتگو می‌شود و مخاطبان این شبکه در دایره محدودی قرار می‌گیرند، به همین دلیل محتوای منتشر شده در این شبکه، خاص، مفید و هدفمند است.

جدا از تمام مزایای گفته شده در این بخش، حس خاص بودن و متفاوت بودن کاربران کلاب هاوس، یکی از دلایلی است که این افراد را روز به روز بیشتر به این شبکه اجتماعی وابسته می‌کند، حتی بسیاری از کاربران بر روی کلاب هاوس تعصب دارند و هنوز هیچی نشده آن را خانه دوم خود می‌دانند. این حس موجب تداوم حضور کاربران در کلاب هاوس شده است.

کلاب هاوس، نمادی برای انتقاد

رویکرد صدا و سیما به خصوص در زمینه شبکه‌های اجتماعی عموما با مخالفت قشر زیادی از مردم جامعه همراه بوده و این مخالفت به جنگی نرم تبدیل شده است. با روی کار آمدن شبکه‌های اجتماعی، صدا‌و‌سیما مخاطبان بسیاری را از دست داد، همچنین همین شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر به ابزاری برای بازگو کردن اعتراضات مردم به سیاست‌های کلی صدا‌و‌سیما و انتقاد به برنامه‌ها و سریال‌های این سازمان تبدیل شده است.

از طرفی در سیاست‌های کلی ایران همواره به رشد شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های داخلی و تضعیف پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی اشاره شده است.

در صدا و سیما منفی‌نگری زیادی نسبت به شبکه‌های اجتماعی خارجی وجود دارد و همواره در بخش‌های خبری یا برنامه‌های مختلف، تلاش مضاعفی برای عنوان کردن مضرات و ایجاد فضای منفی در خصوص این شبکه‌ها دیده می‌شود.

کلاب هاوس

با روی کار آمدن کلاب هاوس، صدا‌و‌سیما و رسانه‌های هم‌سو با این سازمان، مطالب مختلفی در باب تضعیف این شبکه اجتماعی منتشر کردند، همین اقدام در نقطه مقابل باعث شد تا مخالفت‌ها به سیاست‌های صدا‌و‌سیما و این رسانه‌ها افزایش پیدا کند و کاربران انگیزه مضاعفی برای فعالیت در کلاب هاوس پیدا کنند.

البته پیش‌تر در خصوص فیلترینگ تلگرام شاهد این رویه بودیم و مخالفت رسانه‌های دولتی با این شبکه اجتماعی تاثیری بالعکس داشت و موجب شد کاربران با ماندن در این پیام‌رسان فیلتر شده، اعتراض خود را به سیاست‌های اتخاذ شده اعلام نمایند.

آزادی بیان، عامل حضور سیاست‌مداران در کلاب هاوس

از زمان شروع فعالیت کلاب هاوس افراد مشهور زیادی مانند بیل گیتس، ایلان ماسک و مارک زاکربرگ به این شبکه اجتماعی وارد شدند و از آن حمایت کردند. به همین دلیل فضای کلاب هاوس بیشتر میزبان افراد تاثیرگذار در حوزه فناوری بود. در ایران هم این رویه ادامه پیدا کرد و در حال حاضر، مدیران استارتاپ‌ها و چهره‌های شناخته شده حوزه فناوری در کلاب هاوس فعالیت بیشتری دارند.

اما به مرور زمان چهره‌های سیاسی و اقتصادی بسیاری به کلاب هاوس وارد شدند و حالا حضور وزیران و مدیران ارشد سیاسی و اقتصادی کشور در این شبکه اجتماعی، به امری طبیعی تبدیل شده است. حتی کار به جایی رسیده که اخبار مهم، در حوزه‌های مختلف سیاسی برای اولین بار در کلاب هاوس مطرح می‌شود و منبع انتشار این اخبار، روم‌های این شبکه اجتماعی هستند.

این اتفاق دلایل متعددی دارد که در چند بخش این مقاله به آن‌‌ها اشاره شد. اول آنکه کلاب هاوس فضایی برای گفتگو بدون پرده و صریح است، شما در این شبکه اجتماعی می‌توانید با آزادی بیشتری صحبت کنید و به طور کلی فضای باز تری برای گفتگو‌ها وجود دارد. اتفاقی که در دیگر رسانه‌های فعال کشور مشاهده نمی‌شود.

دلیل دوم آن است که در ماه‌های اخیر صدا‌و‌سیما بسیاری از چهره‌های دولتی را تحریم کرده و هیچ خبر یا گفتگویی از آن‌ها را منتشر نمی‌کند.

یکی از این افراد، آذری جهرمی وزیر ارتباطات است که در ماه‌ها یا شاید سال‌های اخیر، چهره و صدای او به ندرت از صدا‌و‌سیما پخش شده است. حتی زمانی که وزیر ارتباطات یک هفته به سیستان و بلوچستان سفر کرد تا شخصا به اجرای طرح‌های ارتباطی در این استان نظارت کند، هیچ خبری در این باره در بخش‌های خبری صدا‌و‌سیما منتشر نشد.

وزرا و مسئولین ارشد دولتی بارها از این سیاست صدا‌و‌سیما انتقاد کردند، اما زمانی که انتقاد‌هایشان بی‌تاثیر بود، به کلاب هاوس روی آوردند تا از ظرفیت این شبکه اجتماعی به عنوان رسانه‌ای برای بازگو کردن مسائل مختلف استفاده کنند.

به این ترتیب شاهد حضور چهره‌های سرشناس و مسئولین ارشد سیاسی کشور در کلاب هاوس هستیم و این اتفاق کلاب هاوس را به مرجعی برای دریافت اخبار تبدیل کرده است. همین اتفاق به خودی خود تاثیر بسزایی در شهرت و محبوبیت کلاب هاوس در ایران داشت.

دفاع تمام قد وزارت ارتباطات از کلاب هاوس

حالا کلاب هاوس به شبکه اجتماعی محبوب سیاسیون به ویژه وزیر ارتباطات تبدیل شده و این وزارتخانه به صورت تمام قد از فعالیت کلاب هاوس در ایران دفاع می‌کند. طی یک ماه اخیر صحبت‌های زیادی پیرامون فیلترینگ کلاب هاوس مطرح شده و چند اپراتور دسترسی کاربران به این شبکه اجتماعی را مختل کرده‌اند.

در همین مدت وزارت ارتباطات و رگولاتوری به هر شکل ممکن در تلاش هستند تا این اختلال رفع و اپراتورهای متخلف جریمه شوند اما به نظر می‌رسد قدرت وزارت ارتباطات برای تحقق این دو هدف، کافی نیست.

به هر شکل شبکه اجتماعی کلاب هاوس، توانسته با سیاست‌های حساب شده و متفاوت خود، فضایی را برای گفتگو میان انسان‌ها برقرار کند، این شبکه اجتماعی در حال حاضر بیش از 10 میلیون کاربر دارد و پیش‌بینی می‌شود این رقم با عرضه نسخه اندروید، بیشتر هم شود.

حال باید دید استقبال کاربران از کلاب هاوس یک تب زودگذر است یا تا سال‌ها ادامه پیدا خواهد کرد و در آینده شاهد رقابت کلاب‌ هاوس، اینستاگرام، تیک‌تاک، فیسبوک و توییتر بر سر جذب کاربران جدید خواهیم بود. نظر شما در این باره چیست؟

نوشته چرا شبکه اجتماعی کلاب هاوس تا این حد در بین کاربران و مسئولین ایرانی محبوب است؟ اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

ساعت به وقت فیلترینگ: شما با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقید؟!

در این مطلب با نقدی بر فرایند فیلترینگ محتوا در کشور، قصد داریم از کاربران بپرسیم که آیا با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقند؟!

فیلترینگ از جمله واژه‌هایی است که زندگی هر ایرانی با آن عجین شده است. این روزها، اینترنت به بخش گسترده‌ای از زندگی مردم در سراسر دنیا تبدیل شده و همه ابعاد زندگی انسان‌ها با اینترنت گره خورده است.

به اینترنت می‌گویند فضای مجازی، واقعا هم همین است، اینترنت مانند یک فضا یا یک جامعه مجازی است که در آن آدم‌ها کار می‌کنند، می‌خندند، گریه می‌کنند، احساسی می‌شوند، آموزش می‌بینند، خدمات روزانه خود را در آن دریافت می‌کنند، کلاهبرداری می‌کنند، راست می‌گویند، دروغ می‌گویند، با یکدیگر دیدار می‌کنند، با هم دعوا می‌کنند، عاشق می‌شوند و شاید به زودی در اینترنت بچه‌دار هم شدند!

اما این جامعه مجازی قوانین خاص خود را دارد، به طور کلی، قوانین پایه‌ای اینترنت را افرادی تعیین می‌کنند که آن را تولید کرده‌‌اند. اما هر مملکتی برای شهروندان خود یک دیوار نامرئی در اینترنت کشیده که آن‌ها را محدود می‌کند.

هر سرزمینی برای خود خط قرمزهایی دارد، این طبیعی است و به همین دلیل خط قرمزهای اینترنت نیز در کشورهای مختلف، متفاوت است. این خط قرمز‌ها تحت اعمال فیلترینگ تعیین و اجرایی می‌شود، به همین دلیل شاید یک سایت در یک کشور فیلتر و در کشور دیگر فیلتر نباشد.

اما ایران قضیه‌اش کمی فرق می‌کند، ایران در دسته کشورهایی قرار می‌گیرد که فیلترینگ اینترنت در آن فراگیر است، در اکثر آمارها، ایران جزو 10 کشور اول با بالاترین میزان فیلترینگ است، معمولا کشورهایی مانند کره شمالی، چین، عربستان و سوریه، جایگاه‌های برتر این فهرست‌ها را به خود اختصاص می‌دهند.

طبق آمار بیش از 35 درصد سایت‌های پربازدید در ایران فیلتر هستند. از نظر موضوعی، سایت‌های خبری و تحلیلی، شبکه‌های اجتماعی و فناوری، محتوای ویژه بزرگسالان، محتوای هنری و سرگرمی، بیش از دیگر سایت‌ها در کشور ما فیلتر شده‌اند. این آمار نشان می‌دهد خط قرمزهای ما در ایران بیشتر معطوف به چه نوع محتوایی است و بر روی چه مطالبی حساسیت بیشتری داریم.

آیا فیلترینگ لازم است؟

فیلترینگ به معنای محدود کردن است، انسان نشان داده آنقدر موجود با شعوری نیست که بدون محدود کردن بتواند با آسایش زندگی کند، در تمامی کشورهای دنیا مجموعه قوانین فرهنگی، مدنی، اجتماعی و… وجود دارد که به زندگی انسان‌ها شکل و جهت می‌دهد و آن‌ها را محدود می‌کند.

در واقع بسیاری از انسان‌ها از ترس محاکمه، زندان و جریمه شدن، از انجام اعمال خلاف منصرف می‌شوند. قوانین، عامل بازدارنده‌ای بر بسیاری از اعمال ما هستند، اما اگر قانون بازدارنده و محدود کننده نبود، شاید همه ما دزدی می‌کردیم یا به جهت منفعت خودمان به دیگران آسیب می‌زدیم. کسی چه می‌داند اگر محدودیت‌ها نبود الان چه اوضاعی داشتیم…!

انسان‌ها همانطور که در زندگی واقعی محدودیت دارند، باید در زندگی مجازی نیز محدودیت داشته باشند، بسیاری از ناهنجاری‌های فضای مجازی از آزادی بیش از حد سرچشمه می‌گیرد. آدم‌ها در این فضا می‌توانند عکس، اسم و اطلاعات جعلی داشته باشند، این هویت جعلی به شما آزادی می‌دهد، زیرا دیگر خودتان نیستید و هر کاری کنید به نام هویت جعلی شما ثبت ‌می‌شود.

این یک آزادی است، همین آزادی باعث می‌شود با هویت جعلی خود توهین کنید، دروغ بگویید، کلاهبرداری کنید و… وقتی کسی نمی‌تواند شما را به خاطر رفتارتان محاکمه کند، این یعنی آزاد هستید، حتی می‌توانید با حساب کاربری واقعی خودتان این رفتارها را انجام دهید، مگر چه می‌شود؟ اصلا با اسم واقعی خودتان بروید و به دیگران فحش دهید، طرف مقابل چه کار می‌تواند انجام دهد؟ هیچی.

دنیای مجازی و آزادی بیش از حد

اگر در دنیای واقعی به کسی فحش دادید او یقه شما را گرفته و شما را مورد عنایت قرار می‌دهد، پس کاری که انجام می‌دهید، عواقب دارد. اما در دنیای مجازی چه؟ فحش می‌دهید و بلاک می‌کنید، هیچ عواقبی ندارد، این آزادی شماست و به همین دلیل رفتار آدم‌ها در دنیای واقعی با دنیای مجازی بسیار متفاوت است. شما در دنیای آزاد، خود واقعی‌تان را نشان می‌دهید و باید اعتراف کرد که خود واقعی انسان‌ها آنقدر جذاب نیست. پس شاید بهتر است قوانین باشند، محدودیت‌ها باشند، خط قرمزها باشند تا دنیای مجازی نیز مانند دنیای واقعی سر و سامان پیدا کند.

این مقدمه نسبتا طولانی بیان شد تا به جواب سوالی برسیم، آیا اصل فیلترینگ یا محدود کردن انسان‌ها کاری لازم و ضروری است؟ اگر شما با این مقدمه موافق باشید، پس بله، فیلترینگ تا حد مورد نیازش لازم است.

اما فیلترینگ در ایران به چه شکل است، آیا مسئولین ما را تا حد مورد نیاز فیلتر کرده‌اند؟ اصلا چه کسی مسئول فیلترینگ است؟ چه کسی دستش بر روی دکمه فیلترینگ می‌رود؟ آیا روند فیلترینگ در ایران از نظر شما قابل قبول است؟!

ساختار فیلترینگ سایت‌ها در کشور

بیایید از اول بررسی کنیم که چه کسی حکم به دستور فیلترینگ می‌دهد. بر اساس قوانین فعلی کشور، مرجع اصلی فیلترینگ، کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه است. این کمیته اعضایی از دولت، مجلس، قوه‌قضاییه و دیگر نهاد‌های حکومتی دارد. به طور کلی 6 عضو این کمیته مربوط به دولت و وزارتخانه‌هاست و نیم دیگر آن را سایر نهادهای حکومتی تشکیل می‌دهند.

اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه به صورت شفاف از افراد زیر تشکیل می‌شود:

  1. دادستان کل کشور (رئیس کارگروه)
  2. وزیر یا نماینده وزیر اطلاعات
  3. وزیر یا نماینده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
  4. وزیر یا نماینده وزیر دادگستری
  5. وزیر یا نماینده وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
  6. وزیر یا نماینده وزیر علوم تحقیقات و فناوری
  7. وزیر یا نماینده وزیر آموزش و پرورش
  8. فرمانده نیروی انتظامی
  9. یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
  10. یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضایی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تایید مجلس شورای اسلامی
  11. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی
  12. رئیس سازمان صدا و سیما

به این ترتیب در جلسات تشکیل شده در کارگروه مصادیق، افراد حاضر رای به فیلترینگ یا عدم فیلترینگ یک سایت یا سرویس می‌دهند، طبیعتا اگر اکثر اعضا به فیلترینگ یک سایت یا اپلیکیشن رای بدهند، آن درگاه، بسته خواهد شد.

به جز کارگروه تعیین مصادیق، نهاد دیگری قدرت صدور دستور فیلترینگ دارد؟

در کنار کارگروه مصادیق، چند مرجع دیگر برای فیلترینگ وجود دارد که در اغلب موارد برای موضوعات کلان وارد میدان می‌شوند. یکی از مراجعی که توان تصمیم‌گیری در خصوص فیلترینگ را دارد، شورای عالی امنیت ملی است، در دولت فعلی مصوبه‎‌ای مبنی بر فیلترینگ از طرف شورای عالی امنیت ملی صادر نشده است.

آیا اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه صلاحیت تصمیم‌گیری در خصوص فیلترینگ را دارند؟

تقریبا اکثر افراد حاضر در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه، از دستگاه‌های قضایی، امنیتی و فرهنگی کشور هستند، در این کارگروه جای افرادی که به حوزه فناوری شناخت بیشتری دارند و می‌توانند نظرات کارشناسانه‌تری در خصوص امنیت سرویس‌های داخلی و خارجی، قوانین شبکه‌های اجتماعی و روند فعالیت سایت‌های مختلف بدهند، بسیار خالیست.

در موارد بسیاری شاهد آن بودیم که یک سایت یا پیام‌رسان به دلیل وجود نگرانی‌های بی‌مورد یا غیرمنطقی مانند جریان پیام‌رسان سیگنال، فیلتر شده است و این درحالی است که حضور کارشناسان وارد به این مسائل در کارگروه مصادیق می‌تواند از رخ دادن چنین اتفاقاتی جلوگیری کند.

یک خاطره تلخ…

حال که بحث صلاحیت شد، بگذارید به موضوعی که محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، دو روز پیش از برگزاری جلسات کارگروه مصادیق روایت کرد، بپردازیم.

جهرمی گفت: کمیته تعیین مصادیق مجرمانه 12 عضو دارد که 6 عضو آن دولتی و 6 عضو دیگر غیردولتی هستند. این کمیته هر دو هفته یک بار تشکیل می‎شود، اما از سال 88 طبق آیین‌نامه قرار شد تا برای تصمیم‌گیری سریع‌تر در موارد اخلاقی و فساد، جلسات به صورت آنلاین برگزار شود.

وزیر ارتباطات ادامه داد: در جلسات آنلاین تنها 5 عضو از 12 عضو شرکت داشتند و این 5 عضو دادستانی کل کشور، نیروی انتظامی، سازمان تبلیغات، وزارت ارتباطات و سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی بودند. یعنی دو نماینده دولتی و 3 نماینده از بیرون دولت، البته قرار شد در این جلسات برای فیلترینگ سایت‌ها و اپلیکیشن‌های پرمخاطب تصمیم‌گیری نشود.

فیلترینگ در ایران

این موضوع به خودی خود نشان می‌دهد که فیلترینگ سایت‌ها خیلی هم برای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه با اهمیت نیست، زیرا اکثر جلسات این کارگروه به صورت آنلاین و با حضور کمتر از نیمی از اعضا برگزار می‌شود.

اما در سخنان روز گذشته آذری جهرمی، موضوعی مطرح شد که بیش از هر چیزی جای تامل دارد، وزیر ارتباطات گفت: یک بار در این جلسات به شوخی درخواست فیلتر سایت پیوندها را دادم که 4 دستگاه با فیلترینگ این سایت موافقت کردند و یک دستگاه هم با کلیک بر روی سایت پیوندها و مشاهده صفحه پیوندها، فکر کرد که این سایت از قبل فیلتر شده است، به همین دلیل در توضیحات نوشت که این سایت فیلتر است!

صلاحیتی که زیر سوال می‌رود

این مقدار سطح دانش پایین نسبت به سایت‌های فارسی زبان موجود در کشور در نوع خود بی‌سابقه است. سایت پیوندها یک تارنمای فارسی و کاملا مجاز بدون هیچ محتوای غیرقانونی است که هنگام سرچ کردن سایت‌های فیلتر شده، نمایان می‌شود. فکر کنم همه این موضوع را می‌دانیم و حداقل چندین بار در طول عمر با آن روبه‌رو شده‌ایم!

طبق گفته جهرمی، او به شوخی در جلسه آنلاین کارگروه مصادیق، آدرس سایت پیوندها را اعلام کرده و نظر دیگران را در خصوص فیلتر شدن این سایت جویا شده است. ابتدا آنکه هیچکس متوجه آدرس اینترنتی سایت پیوندها نشده، خود جای تعجب دارد، اما فرض می‌گیریم از اعضای حاضر کسی به آدرس سایت توجه نداشته و تنها بر روی آن کلیک کردند تا صفحه باز شود و ببینند که آذری جهرمی چه سایتی را برای فیلترینگ پیشنهاد داده است.

با وجود آنکه سایت پیوندها یک سایت قانونی و دولتی است، 4 عضو حاضر در جلسه رای به فیلترینگ آن دادند، به نظر می‌رسد اصلا محتوای سایت مهم نیست یا آنکه مسئولین مرتبط حوصله بررسی نداشتند و فقط رای صادر کردند. عضو دیگر این کارگروه هم که به اشتباه اعلام کرد این سایت فیلتر است!

این روایت یک طنز تلخ از صلاحیت افرادی است که محدود کردن دیگر شهروندان در دستان آنان است، مسئولینی که می‌توانند بر روی زندگی و کسب‌و‌کار دیگران تاثیر بگذارند و با یک تصمیم اشتباه، همه تلاش‌های یک گروه را نابود کنند.

فیلترینگ در ایران

سیاست‌های کلی در حوزه فیلترینگ

به جز صلاحیت این افراد، مورد دیگر که در تصمیم‌گیری‌های کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه نقشی اساسی را بازی می‌کند، سیاست‌های کلانی است که بسیاری از آن‌ها به اشتباه تعیین شده و شاهد آن هستیم که بارها و بارها تصمیمات مختلف بر اساس این سیاست‌های کلان گرفته شده و اکثرا هم به شکست منجر شده‌اند.

یکی از سیاست‌های کلان ایران، به خودکفایی رسیدن در هر زمینه‌ای است، کلا علاقه داریم تا از اپلیکیشن‌های موبایلی تا سرویس‌های خدماتی، موتورهای جستجو، ایمیل، پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و هر چیزی که فکرش را بکنید، نسخه داخلی داشته باشیم.

برای ساخت سرویس‌های مشابه داخلی هم به سراغ افراد کارشناس و با تجربه در بخش خصوصی نمی‌رویم، به سراغ افرادی می‌رویم که صلاحیت آن‌ها در مواردی به جز دانش فنی تایید می‌شود و صرفا به دلیل داشتن نگاهی همسو با مسئولین، برای انجام کارهای بزرگ انتخاب می‌شوند.

نتیجه این سیاست، می‌شود تعدادی پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و موتور جستجو بومی که هیچکدام در جذب مخاطب موفق نبودند و کلی هزینه و بودجه بدون برنامه صرف آن‌ها شده است. برای نمونه پیام‌رسان‌های داخلی حتی از تلگرام فیلتر شده نیز شکست خوردند و هنوز هم تلگرام در کنار واتساپ به عنوان یکی از دو پیام‌رسان محبوب در ایران شناخته می‌شود.

تصمیمات غیرکاشناسی، آزمون و خطا، تاکید بر انحصار، نبود درک صحیح از مسئله و خط مشی‌های اشتباه، از جمله مواردی است که در بیشتر تصمیمات دولتی دیده می‌شود.

موافقان رویه فعلی فیلترینگ در ایران چه می‌گویند؟

اما نگاهی دیگر در زمینه فیلترینگ در ایران وجود دارد، نگاهی که به موضوع فیلترینگ دید مثبتی دارد و حتی تصمیمات اشتباه در این زمینه را بهتر از عدم توجه به این بخش می‌دانند.

در موضوع فیلترینگ همه تقصیرها متوجه تصمیم‌گیران داخلی نیست. طبیعتا سیاست‌های کلی شبکه‌های اجتماعی و قوانینی که برای میلیون‌ها کاربر مخاطب این شبکه‌ها گرفته می‌شود نیز در وضع فعلی دخیل است. گاهی نمی‌توان از فیلترینگ صرف نظر کرد، آزادی‌های موجود در شبکه‌های اجتماعی، فضای سالم این شبکه‌ها را از بین برده و نتیجه‌اش می‌شود لایو یک پسر نوجوان ایرانی با یکی از دختران به اصطلاح شاخ‌ مجازی که در آن به موضوعات جنسی و زننده پرداخته شد.

فیلترینگ در ایران

ضمن اینکه در بسیار از موارد، سرویس خارجی، کاربران ایرانی را تحریم می‌کند و در این شرایط اگر نمونه داخلی آن سرویس را نداشته باشیم، با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم خواهیم کرد. بنابراین بسیاری با این نوع دیدگاه و تصمیم‌گیری‌ها موافق هستند و اعتقاد دارند اگر به شکل صحیح و با برنامه ریزی مناسب از شرکت‌های ایرانی حمایت شود، قادر به ساخت نمونه‌های بومی سرویس‌های خارجی هستیم.

موافقان فیلترینگ برای نمونه چین را مثال می‌زنند که تقریبا تمامی سرویس‌های گوگل و اکثر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی آمریکایی در آن فیلتر است و تماما از سرویس‌های بومی استفاده می‌کند.

راهکار دیگر کشورها چیست؟

همانطور که گفتیم، همه کشورهای دنیا برای خود قوانین و خط قرمزهایی دارند، اما از طرفی اکثر سرویس‌ها و شبکه‌های اجتماعی مشهور دنیا در آمریکا تولید می‌شود و با قوانین مخصوص به خود مدیریت می‌شوند. در این میان کشورهای دیگر چگونه می‌توانند خط قرمزهای خود را بر روی شبکه‌های اجتماعی اعمال کنند؟

برای این کار راهکارهای متفاوتی وجود دارد که به نوع تعامل یک کشور با یک سرویس یا شبکه اجتماعی باز می‌گردد. به طور مثال روسیه با توییتر همکاری دارد و محتواهای مد نظر روسیه از شبکه اجتماعی توییتر در این کشور حذف می‌شود.

همچنین ترکیه به تازگی قانونی را ثبت کرده که همه شبکه‌های اجتماعی با بیش از یک میلیون بازدیدکننده در ترکیه، باید یک نماینده در این کشور داشته باشند و دستورات دادگاه ترکیه مبنی بر حذف محتواهای زننده را طی 48 ساعت اجرایی کنند. اینستاگرام نیز این موضوع را قبول کرده و همکاری خوبی میان فیسبوک و دولت ترکیه برقرار است.

چرا چنین همکاری توسط ایران با سرویس‌های مطرح خارجی صورت نمی‌گیرد؟

به چند دلیل مشخص و واضح، ابتدا باید اقرار کرد که ایران در دنیا کشور محبوبی نیست و شرکت‌های خارجی خیلی تمایل به همکاری با ما ندارند، ضمن این که ما از نظر دیپلماسی قدرت و نفوذ بالایی نداریم و دراین زمینه تقریبا همیشه متضرر هستیم.

در واقع قوانین و شرایط ایران برای همکاری با سرویس‌های خارجی دشوار است. هم خط قرمزهای ایران متعدد است و هم ضریب نفوذ مسائل سیاسی در فیلترینگ بسیار بالاست و به همین دلیل شرکت‌های خارجی حاضر به همکاری با ما نیستند.

فیلترینگ در ایران

اگر یادتان باشد زمانی که تلگرام در ایران فعالیت داشت، حتی CDNهای این پیام‌رسان وارد کشور شده بود اما پس از اغتشاشات سال 96، زمانی که ایران اطلاعات کانال‌های معاند با جمهوری اسلامی را از تلگرام درخواست کرد و خواستار بسته شدن آن‌ها در این شبکه اجتماعی شد. پاول دوروف با این درخواست موافقت نکرد و پس از آن جریان، در اردیبهشت 97 تلگرام در ایران فیلتر شد.

متاسفانه در ایران به اکثر موضوعات نگاه سیاسی می‌شود و سیاست بیش از حد در موضوعات دخیل است، به همین دلیل تفاوت دیدگاه عمده بین ایران و شرکت‌های مشهور خارجی موجب می‌شود هرگز توافقی در این میان صورت نگیرد.

نظر شما چیست؟ شما با فیلترینگ در ایران موافق هستید؟ به نظر شما رویه فیلترینگ در کشور صحیح است یا باید تغییر کند؟ شما چه نوع سیاستی را در زمینه فیلترینگ می‌پسندید؟

نوشته ساعت به وقت فیلترینگ: شما با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقید؟! اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

ساعت به وقت فیلترینگ: شما با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقید؟!

در این مطلب با نقدی بر فرایند فیلترینگ محتوا در کشور، قصد داریم از کاربران بپرسیم که آیا با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقند؟!

فیلترینگ از جمله واژه‌هایی است که زندگی هر ایرانی با آن عجین شده است. این روزها، اینترنت به بخش گسترده‌ای از زندگی مردم در سراسر دنیا تبدیل شده و همه ابعاد زندگی انسان‌ها با اینترنت گره خورده است.

به اینترنت می‌گویند فضای مجازی، واقعا هم همین است، اینترنت مانند یک فضا یا یک جامعه مجازی است که در آن آدم‌ها کار می‌کنند، می‌خندند، گریه می‌کنند، احساسی می‌شوند، آموزش می‌بینند، خدمات روزانه خود را در آن دریافت می‌کنند، کلاهبرداری می‌کنند، راست می‌گویند، دروغ می‌گویند، با یکدیگر دیدار می‌کنند، با هم دعوا می‌کنند، عاشق می‌شوند و شاید به زودی در اینترنت بچه‌دار هم شدند!

اما این جامعه مجازی قوانین خاص خود را دارد، به طور کلی، قوانین پایه‌ای اینترنت را افرادی تعیین می‌کنند که آن را تولید کرده‌‌اند. اما هر مملکتی برای شهروندان خود یک دیوار نامرئی در اینترنت کشیده که آن‌ها را محدود می‌کند.

هر سرزمینی برای خود خط قرمزهایی دارد، این طبیعی است و به همین دلیل خط قرمزهای اینترنت نیز در کشورهای مختلف، متفاوت است. این خط قرمز‌ها تحت اعمال فیلترینگ تعیین و اجرایی می‌شود، به همین دلیل شاید یک سایت در یک کشور فیلتر و در کشور دیگر فیلتر نباشد.

اما ایران قضیه‌اش کمی فرق می‌کند، ایران در دسته کشورهایی قرار می‌گیرد که فیلترینگ اینترنت در آن فراگیر است، در اکثر آمارها، ایران جزو 10 کشور اول با بالاترین میزان فیلترینگ است، معمولا کشورهایی مانند کره شمالی، چین، عربستان و سوریه، جایگاه‌های برتر این فهرست‌ها را به خود اختصاص می‌دهند.

طبق آمار بیش از 35 درصد سایت‌های پربازدید در ایران فیلتر هستند. از نظر موضوعی، سایت‌های خبری و تحلیلی، شبکه‌های اجتماعی و فناوری، محتوای ویژه بزرگسالان، محتوای هنری و سرگرمی، بیش از دیگر سایت‌ها در کشور ما فیلتر شده‌اند. این آمار نشان می‌دهد خط قرمزهای ما در ایران بیشتر معطوف به چه نوع محتوایی است و بر روی چه مطالبی حساسیت بیشتری داریم.

آیا فیلترینگ لازم است؟

فیلترینگ به معنای محدود کردن است، انسان نشان داده آنقدر موجود با شعوری نیست که بدون محدود کردن بتواند با آسایش زندگی کند، در تمامی کشورهای دنیا مجموعه قوانین فرهنگی، مدنی، اجتماعی و… وجود دارد که به زندگی انسان‌ها شکل و جهت می‌دهد و آن‌ها را محدود می‌کند.

در واقع بسیاری از انسان‌ها از ترس محاکمه، زندان و جریمه شدن، از انجام اعمال خلاف منصرف می‌شوند. قوانین، عامل بازدارنده‌ای بر بسیاری از اعمال ما هستند، اما اگر قانون بازدارنده و محدود کننده نبود، شاید همه ما دزدی می‌کردیم یا به جهت منفعت خودمان به دیگران آسیب می‌زدیم. کسی چه می‌داند اگر محدودیت‌ها نبود الان چه اوضاعی داشتیم…!

انسان‌ها همانطور که در زندگی واقعی محدودیت دارند، باید در زندگی مجازی نیز محدودیت داشته باشند، بسیاری از ناهنجاری‌های فضای مجازی از آزادی بیش از حد سرچشمه می‌گیرد. آدم‌ها در این فضا می‌توانند عکس، اسم و اطلاعات جعلی داشته باشند، این هویت جعلی به شما آزادی می‌دهد، زیرا دیگر خودتان نیستید و هر کاری کنید به نام هویت جعلی شما ثبت ‌می‌شود.

این یک آزادی است، همین آزادی باعث می‌شود با هویت جعلی خود توهین کنید، دروغ بگویید، کلاهبرداری کنید و… وقتی کسی نمی‌تواند شما را به خاطر رفتارتان محاکمه کند، این یعنی آزاد هستید، حتی می‌توانید با حساب کاربری واقعی خودتان این رفتارها را انجام دهید، مگر چه می‌شود؟ اصلا با اسم واقعی خودتان بروید و به دیگران فحش دهید، طرف مقابل چه کار می‌تواند انجام دهد؟ هیچی.

دنیای مجازی و آزادی بیش از حد

اگر در دنیای واقعی به کسی فحش دادید او یقه شما را گرفته و شما را مورد عنایت قرار می‌دهد، پس کاری که انجام می‌دهید، عواقب دارد. اما در دنیای مجازی چه؟ فحش می‌دهید و بلاک می‌کنید، هیچ عواقبی ندارد، این آزادی شماست و به همین دلیل رفتار آدم‌ها در دنیای واقعی با دنیای مجازی بسیار متفاوت است. شما در دنیای آزاد، خود واقعی‌تان را نشان می‌دهید و باید اعتراف کرد که خود واقعی انسان‌ها آنقدر جذاب نیست. پس شاید بهتر است قوانین باشند، محدودیت‌ها باشند، خط قرمزها باشند تا دنیای مجازی نیز مانند دنیای واقعی سر و سامان پیدا کند.

این مقدمه نسبتا طولانی بیان شد تا به جواب سوالی برسیم، آیا اصل فیلترینگ یا محدود کردن انسان‌ها کاری لازم و ضروری است؟ اگر شما با این مقدمه موافق باشید، پس بله، فیلترینگ تا حد مورد نیازش لازم است.

اما فیلترینگ در ایران به چه شکل است، آیا مسئولین ما را تا حد مورد نیاز فیلتر کرده‌اند؟ اصلا چه کسی مسئول فیلترینگ است؟ چه کسی دستش بر روی دکمه فیلترینگ می‌رود؟ آیا روند فیلترینگ در ایران از نظر شما قابل قبول است؟!

ساختار فیلترینگ سایت‌ها در کشور

بیایید از اول بررسی کنیم که چه کسی حکم به دستور فیلترینگ می‌دهد. بر اساس قوانین فعلی کشور، مرجع اصلی فیلترینگ، کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه است. این کمیته اعضایی از دولت، مجلس، قوه‌قضاییه و دیگر نهاد‌های حکومتی دارد. به طور کلی 6 عضو این کمیته مربوط به دولت و وزارتخانه‌هاست و نیم دیگر آن را سایر نهادهای حکومتی تشکیل می‌دهند.

اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه به صورت شفاف از افراد زیر تشکیل می‌شود:

  1. دادستان کل کشور (رئیس کارگروه)
  2. وزیر یا نماینده وزیر اطلاعات
  3. وزیر یا نماینده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
  4. وزیر یا نماینده وزیر دادگستری
  5. وزیر یا نماینده وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
  6. وزیر یا نماینده وزیر علوم تحقیقات و فناوری
  7. وزیر یا نماینده وزیر آموزش و پرورش
  8. فرمانده نیروی انتظامی
  9. یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
  10. یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضایی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تایید مجلس شورای اسلامی
  11. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی
  12. رئیس سازمان صدا و سیما

به این ترتیب در جلسات تشکیل شده در کارگروه مصادیق، افراد حاضر رای به فیلترینگ یا عدم فیلترینگ یک سایت یا سرویس می‌دهند، طبیعتا اگر اکثر اعضا به فیلترینگ یک سایت یا اپلیکیشن رای بدهند، آن درگاه، بسته خواهد شد.

به جز کارگروه تعیین مصادیق، نهاد دیگری قدرت صدور دستور فیلترینگ دارد؟

در کنار کارگروه مصادیق، چند مرجع دیگر برای فیلترینگ وجود دارد که در اغلب موارد برای موضوعات کلان وارد میدان می‌شوند. یکی از مراجعی که توان تصمیم‌گیری در خصوص فیلترینگ را دارد، شورای عالی امنیت ملی است، در دولت فعلی مصوبه‎‌ای مبنی بر فیلترینگ از طرف شورای عالی امنیت ملی صادر نشده است.

آیا اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه صلاحیت تصمیم‌گیری در خصوص فیلترینگ را دارند؟

تقریبا اکثر افراد حاضر در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه، از دستگاه‌های قضایی، امنیتی و فرهنگی کشور هستند، در این کارگروه جای افرادی که به حوزه فناوری شناخت بیشتری دارند و می‌توانند نظرات کارشناسانه‌تری در خصوص امنیت سرویس‌های داخلی و خارجی، قوانین شبکه‌های اجتماعی و روند فعالیت سایت‌های مختلف بدهند، بسیار خالیست.

در موارد بسیاری شاهد آن بودیم که یک سایت یا پیام‌رسان به دلیل وجود نگرانی‌های بی‌مورد یا غیرمنطقی مانند جریان پیام‌رسان سیگنال، فیلتر شده است و این درحالی است که حضور کارشناسان وارد به این مسائل در کارگروه مصادیق می‌تواند از رخ دادن چنین اتفاقاتی جلوگیری کند.

یک خاطره تلخ…

حال که بحث صلاحیت شد، بگذارید به موضوعی که محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، دو روز پیش از برگزاری جلسات کارگروه مصادیق روایت کرد، بپردازیم.

جهرمی گفت: کمیته تعیین مصادیق مجرمانه 12 عضو دارد که 6 عضو آن دولتی و 6 عضو دیگر غیردولتی هستند. این کمیته هر دو هفته یک بار تشکیل می‎شود، اما از سال 88 طبق آیین‌نامه قرار شد تا برای تصمیم‌گیری سریع‌تر در موارد اخلاقی و فساد، جلسات به صورت آنلاین برگزار شود.

وزیر ارتباطات ادامه داد: در جلسات آنلاین تنها 5 عضو از 12 عضو شرکت داشتند و این 5 عضو دادستانی کل کشور، نیروی انتظامی، سازمان تبلیغات، وزارت ارتباطات و سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی بودند. یعنی دو نماینده دولتی و 3 نماینده از بیرون دولت، البته قرار شد در این جلسات برای فیلترینگ سایت‌ها و اپلیکیشن‌های پرمخاطب تصمیم‌گیری نشود.

فیلترینگ در ایران

این موضوع به خودی خود نشان می‌دهد که فیلترینگ سایت‌ها خیلی هم برای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه با اهمیت نیست، زیرا اکثر جلسات این کارگروه به صورت آنلاین و با حضور کمتر از نیمی از اعضا برگزار می‌شود.

اما در سخنان روز گذشته آذری جهرمی، موضوعی مطرح شد که بیش از هر چیزی جای تامل دارد، وزیر ارتباطات گفت: یک بار در این جلسات به شوخی درخواست فیلتر سایت پیوندها را دادم که 4 دستگاه با فیلترینگ این سایت موافقت کردند و یک دستگاه هم با کلیک بر روی سایت پیوندها و مشاهده صفحه پیوندها، فکر کرد که این سایت از قبل فیلتر شده است، به همین دلیل در توضیحات نوشت که این سایت فیلتر است!

صلاحیتی که زیر سوال می‌رود

این مقدار سطح دانش پایین نسبت به سایت‌های فارسی زبان موجود در کشور در نوع خود بی‌سابقه است. سایت پیوندها یک تارنمای فارسی و کاملا مجاز بدون هیچ محتوای غیرقانونی است که هنگام سرچ کردن سایت‌های فیلتر شده، نمایان می‌شود. فکر کنم همه این موضوع را می‌دانیم و حداقل چندین بار در طول عمر با آن روبه‌رو شده‌ایم!

طبق گفته جهرمی، او به شوخی در جلسه آنلاین کارگروه مصادیق، آدرس سایت پیوندها را اعلام کرده و نظر دیگران را در خصوص فیلتر شدن این سایت جویا شده است. ابتدا آنکه هیچکس متوجه آدرس اینترنتی سایت پیوندها نشده، خود جای تعجب دارد، اما فرض می‌گیریم از اعضای حاضر کسی به آدرس سایت توجه نداشته و تنها بر روی آن کلیک کردند تا صفحه باز شود و ببینند که آذری جهرمی چه سایتی را برای فیلترینگ پیشنهاد داده است.

با وجود آنکه سایت پیوندها یک سایت قانونی و دولتی است، 4 عضو حاضر در جلسه رای به فیلترینگ آن دادند، به نظر می‌رسد اصلا محتوای سایت مهم نیست یا آنکه مسئولین مرتبط حوصله بررسی نداشتند و فقط رای صادر کردند. عضو دیگر این کارگروه هم که به اشتباه اعلام کرد این سایت فیلتر است!

این روایت یک طنز تلخ از صلاحیت افرادی است که محدود کردن دیگر شهروندان در دستان آنان است، مسئولینی که می‌توانند بر روی زندگی و کسب‌و‌کار دیگران تاثیر بگذارند و با یک تصمیم اشتباه، همه تلاش‌های یک گروه را نابود کنند.

فیلترینگ در ایران

سیاست‌های کلی در حوزه فیلترینگ

به جز صلاحیت این افراد، مورد دیگر که در تصمیم‌گیری‌های کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه نقشی اساسی را بازی می‌کند، سیاست‌های کلانی است که بسیاری از آن‌ها به اشتباه تعیین شده و شاهد آن هستیم که بارها و بارها تصمیمات مختلف بر اساس این سیاست‌های کلان گرفته شده و اکثرا هم به شکست منجر شده‌اند.

یکی از سیاست‌های کلان ایران، به خودکفایی رسیدن در هر زمینه‌ای است، کلا علاقه داریم تا از اپلیکیشن‌های موبایلی تا سرویس‌های خدماتی، موتورهای جستجو، ایمیل، پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و هر چیزی که فکرش را بکنید، نسخه داخلی داشته باشیم.

برای ساخت سرویس‌های مشابه داخلی هم به سراغ افراد کارشناس و با تجربه در بخش خصوصی نمی‌رویم، به سراغ افرادی می‌رویم که صلاحیت آن‌ها در مواردی به جز دانش فنی تایید می‌شود و صرفا به دلیل داشتن نگاهی همسو با مسئولین، برای انجام کارهای بزرگ انتخاب می‌شوند.

نتیجه این سیاست، می‌شود تعدادی پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و موتور جستجو بومی که هیچکدام در جذب مخاطب موفق نبودند و کلی هزینه و بودجه بدون برنامه صرف آن‌ها شده است. برای نمونه پیام‌رسان‌های داخلی حتی از تلگرام فیلتر شده نیز شکست خوردند و هنوز هم تلگرام در کنار واتساپ به عنوان یکی از دو پیام‌رسان محبوب در ایران شناخته می‌شود.

تصمیمات غیرکاشناسی، آزمون و خطا، تاکید بر انحصار، نبود درک صحیح از مسئله و خط مشی‌های اشتباه، از جمله مواردی است که در بیشتر تصمیمات دولتی دیده می‌شود.

موافقان رویه فعلی فیلترینگ در ایران چه می‌گویند؟

اما نگاهی دیگر در زمینه فیلترینگ در ایران وجود دارد، نگاهی که به موضوع فیلترینگ دید مثبتی دارد و حتی تصمیمات اشتباه در این زمینه را بهتر از عدم توجه به این بخش می‌دانند.

در موضوع فیلترینگ همه تقصیرها متوجه تصمیم‌گیران داخلی نیست. طبیعتا سیاست‌های کلی شبکه‌های اجتماعی و قوانینی که برای میلیون‌ها کاربر مخاطب این شبکه‌ها گرفته می‌شود نیز در وضع فعلی دخیل است. گاهی نمی‌توان از فیلترینگ صرف نظر کرد، آزادی‌های موجود در شبکه‌های اجتماعی، فضای سالم این شبکه‌ها را از بین برده و نتیجه‌اش می‌شود لایو یک پسر نوجوان ایرانی با یکی از دختران به اصطلاح شاخ‌ مجازی که در آن به موضوعات جنسی و زننده پرداخته شد.

فیلترینگ در ایران

ضمن اینکه در بسیار از موارد، سرویس خارجی، کاربران ایرانی را تحریم می‌کند و در این شرایط اگر نمونه داخلی آن سرویس را نداشته باشیم، با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم خواهیم کرد. بنابراین بسیاری با این نوع دیدگاه و تصمیم‌گیری‌ها موافق هستند و اعتقاد دارند اگر به شکل صحیح و با برنامه ریزی مناسب از شرکت‌های ایرانی حمایت شود، قادر به ساخت نمونه‌های بومی سرویس‌های خارجی هستیم.

موافقان فیلترینگ برای نمونه چین را مثال می‌زنند که تقریبا تمامی سرویس‌های گوگل و اکثر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی آمریکایی در آن فیلتر است و تماما از سرویس‌های بومی استفاده می‌کند.

راهکار دیگر کشورها چیست؟

همانطور که گفتیم، همه کشورهای دنیا برای خود قوانین و خط قرمزهایی دارند، اما از طرفی اکثر سرویس‌ها و شبکه‌های اجتماعی مشهور دنیا در آمریکا تولید می‌شود و با قوانین مخصوص به خود مدیریت می‌شوند. در این میان کشورهای دیگر چگونه می‌توانند خط قرمزهای خود را بر روی شبکه‌های اجتماعی اعمال کنند؟

برای این کار راهکارهای متفاوتی وجود دارد که به نوع تعامل یک کشور با یک سرویس یا شبکه اجتماعی باز می‌گردد. به طور مثال روسیه با توییتر همکاری دارد و محتواهای مد نظر روسیه از شبکه اجتماعی توییتر در این کشور حذف می‌شود.

همچنین ترکیه به تازگی قانونی را ثبت کرده که همه شبکه‌های اجتماعی با بیش از یک میلیون بازدیدکننده در ترکیه، باید یک نماینده در این کشور داشته باشند و دستورات دادگاه ترکیه مبنی بر حذف محتواهای زننده را طی 48 ساعت اجرایی کنند. اینستاگرام نیز این موضوع را قبول کرده و همکاری خوبی میان فیسبوک و دولت ترکیه برقرار است.

چرا چنین همکاری توسط ایران با سرویس‌های مطرح خارجی صورت نمی‌گیرد؟

به چند دلیل مشخص و واضح، ابتدا باید اقرار کرد که ایران در دنیا کشور محبوبی نیست و شرکت‌های خارجی خیلی تمایل به همکاری با ما ندارند، ضمن این که ما از نظر دیپلماسی قدرت و نفوذ بالایی نداریم و دراین زمینه تقریبا همیشه متضرر هستیم.

در واقع قوانین و شرایط ایران برای همکاری با سرویس‌های خارجی دشوار است. هم خط قرمزهای ایران متعدد است و هم ضریب نفوذ مسائل سیاسی در فیلترینگ بسیار بالاست و به همین دلیل شرکت‌های خارجی حاضر به همکاری با ما نیستند.

فیلترینگ در ایران

اگر یادتان باشد زمانی که تلگرام در ایران فعالیت داشت، حتی CDNهای این پیام‌رسان وارد کشور شده بود اما پس از اغتشاشات سال 96، زمانی که ایران اطلاعات کانال‌های معاند با جمهوری اسلامی را از تلگرام درخواست کرد و خواستار بسته شدن آن‌ها در این شبکه اجتماعی شد. پاول دوروف با این درخواست موافقت نکرد و پس از آن جریان، در اردیبهشت 97 تلگرام در ایران فیلتر شد.

متاسفانه در ایران به اکثر موضوعات نگاه سیاسی می‌شود و سیاست بیش از حد در موضوعات دخیل است، به همین دلیل تفاوت دیدگاه عمده بین ایران و شرکت‌های مشهور خارجی موجب می‌شود هرگز توافقی در این میان صورت نگیرد.

نظر شما چیست؟ شما با فیلترینگ در ایران موافق هستید؟ به نظر شما رویه فیلترینگ در کشور صحیح است یا باید تغییر کند؟ شما چه نوع سیاستی را در زمینه فیلترینگ می‌پسندید؟

نوشته ساعت به وقت فیلترینگ: شما با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقید؟! اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

ساعت به وقت فیلترینگ: شما با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقید؟!

در این مطلب با نقدی بر فرایند فیلترینگ محتوا در کشور، قصد داریم از کاربران بپرسیم که آیا با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقند؟!

فیلترینگ از جمله واژه‌هایی است که زندگی هر ایرانی با آن عجین شده است. این روزها، اینترنت به بخش گسترده‌ای از زندگی مردم در سراسر دنیا تبدیل شده و همه ابعاد زندگی انسان‌ها با اینترنت گره خورده است.

به اینترنت می‌گویند فضای مجازی، واقعا هم همین است، اینترنت مانند یک فضا یا یک جامعه مجازی است که در آن آدم‌ها کار می‌کنند، می‌خندند، گریه می‌کنند، احساسی می‌شوند، آموزش می‌بینند، خدمات روزانه خود را در آن دریافت می‌کنند، کلاهبرداری می‌کنند، راست می‌گویند، دروغ می‌گویند، با یکدیگر دیدار می‌کنند، با هم دعوا می‌کنند، عاشق می‌شوند و شاید به زودی در اینترنت بچه‌دار هم شدند!

اما این جامعه مجازی قوانین خاص خود را دارد، به طور کلی، قوانین پایه‌ای اینترنت را افرادی تعیین می‌کنند که آن را تولید کرده‌‌اند. اما هر مملکتی برای شهروندان خود یک دیوار نامرئی در اینترنت کشیده که آن‌ها را محدود می‌کند.

هر سرزمینی برای خود خط قرمزهایی دارد، این طبیعی است و به همین دلیل خط قرمزهای اینترنت نیز در کشورهای مختلف، متفاوت است. این خط قرمز‌ها تحت اعمال فیلترینگ تعیین و اجرایی می‌شود، به همین دلیل شاید یک سایت در یک کشور فیلتر و در کشور دیگر فیلتر نباشد.

اما ایران قضیه‌اش کمی فرق می‌کند، ایران در دسته کشورهایی قرار می‌گیرد که فیلترینگ اینترنت در آن فراگیر است، در اکثر آمارها، ایران جزو 10 کشور اول با بالاترین میزان فیلترینگ است، معمولا کشورهایی مانند کره شمالی، چین، عربستان و سوریه، جایگاه‌های برتر این فهرست‌ها را به خود اختصاص می‌دهند.

طبق آمار بیش از 35 درصد سایت‌های پربازدید در ایران فیلتر هستند. از نظر موضوعی، سایت‌های خبری و تحلیلی، شبکه‌های اجتماعی و فناوری، محتوای ویژه بزرگسالان، محتوای هنری و سرگرمی، بیش از دیگر سایت‌ها در کشور ما فیلتر شده‌اند. این آمار نشان می‌دهد خط قرمزهای ما در ایران بیشتر معطوف به چه نوع محتوایی است و بر روی چه مطالبی حساسیت بیشتری داریم.

آیا فیلترینگ لازم است؟

فیلترینگ به معنای محدود کردن است، انسان نشان داده آنقدر موجود با شعوری نیست که بدون محدود کردن بتواند با آسایش زندگی کند، در تمامی کشورهای دنیا مجموعه قوانین فرهنگی، مدنی، اجتماعی و… وجود دارد که به زندگی انسان‌ها شکل و جهت می‌دهد و آن‌ها را محدود می‌کند.

در واقع بسیاری از انسان‌ها از ترس محاکمه، زندان و جریمه شدن، از انجام اعمال خلاف منصرف می‌شوند. قوانین، عامل بازدارنده‌ای بر بسیاری از اعمال ما هستند، اما اگر قانون بازدارنده و محدود کننده نبود، شاید همه ما دزدی می‌کردیم یا به جهت منفعت خودمان به دیگران آسیب می‌زدیم. کسی چه می‌داند اگر محدودیت‌ها نبود الان چه اوضاعی داشتیم…!

انسان‌ها همانطور که در زندگی واقعی محدودیت دارند، باید در زندگی مجازی نیز محدودیت داشته باشند، بسیاری از ناهنجاری‌های فضای مجازی از آزادی بیش از حد سرچشمه می‌گیرد. آدم‌ها در این فضا می‌توانند عکس، اسم و اطلاعات جعلی داشته باشند، این هویت جعلی به شما آزادی می‌دهد، زیرا دیگر خودتان نیستید و هر کاری کنید به نام هویت جعلی شما ثبت ‌می‌شود.

این یک آزادی است، همین آزادی باعث می‌شود با هویت جعلی خود توهین کنید، دروغ بگویید، کلاهبرداری کنید و… وقتی کسی نمی‌تواند شما را به خاطر رفتارتان محاکمه کند، این یعنی آزاد هستید، حتی می‌توانید با حساب کاربری واقعی خودتان این رفتارها را انجام دهید، مگر چه می‌شود؟ اصلا با اسم واقعی خودتان بروید و به دیگران فحش دهید، طرف مقابل چه کار می‌تواند انجام دهد؟ هیچی.

دنیای مجازی و آزادی بیش از حد

اگر در دنیای واقعی به کسی فحش دادید او یقه شما را گرفته و شما را مورد عنایت قرار می‌دهد، پس کاری که انجام می‌دهید، عواقب دارد. اما در دنیای مجازی چه؟ فحش می‌دهید و بلاک می‌کنید، هیچ عواقبی ندارد، این آزادی شماست و به همین دلیل رفتار آدم‌ها در دنیای واقعی با دنیای مجازی بسیار متفاوت است. شما در دنیای آزاد، خود واقعی‌تان را نشان می‌دهید و باید اعتراف کرد که خود واقعی انسان‌ها آنقدر جذاب نیست. پس شاید بهتر است قوانین باشند، محدودیت‌ها باشند، خط قرمزها باشند تا دنیای مجازی نیز مانند دنیای واقعی سر و سامان پیدا کند.

این مقدمه نسبتا طولانی بیان شد تا به جواب سوالی برسیم، آیا اصل فیلترینگ یا محدود کردن انسان‌ها کاری لازم و ضروری است؟ اگر شما با این مقدمه موافق باشید، پس بله، فیلترینگ تا حد مورد نیازش لازم است.

اما فیلترینگ در ایران به چه شکل است، آیا مسئولین ما را تا حد مورد نیاز فیلتر کرده‌اند؟ اصلا چه کسی مسئول فیلترینگ است؟ چه کسی دستش بر روی دکمه فیلترینگ می‌رود؟ آیا روند فیلترینگ در ایران از نظر شما قابل قبول است؟!

ساختار فیلترینگ سایت‌ها در کشور

بیایید از اول بررسی کنیم که چه کسی حکم به دستور فیلترینگ می‌دهد. بر اساس قوانین فعلی کشور، مرجع اصلی فیلترینگ، کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه است. این کمیته اعضایی از دولت، مجلس، قوه‌قضاییه و دیگر نهاد‌های حکومتی دارد. به طور کلی 6 عضو این کمیته مربوط به دولت و وزارتخانه‌هاست و نیم دیگر آن را سایر نهادهای حکومتی تشکیل می‌دهند.

اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه به صورت شفاف از افراد زیر تشکیل می‌شود:

  1. دادستان کل کشور (رئیس کارگروه)
  2. وزیر یا نماینده وزیر اطلاعات
  3. وزیر یا نماینده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
  4. وزیر یا نماینده وزیر دادگستری
  5. وزیر یا نماینده وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
  6. وزیر یا نماینده وزیر علوم تحقیقات و فناوری
  7. وزیر یا نماینده وزیر آموزش و پرورش
  8. فرمانده نیروی انتظامی
  9. یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
  10. یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضایی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تایید مجلس شورای اسلامی
  11. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی
  12. رئیس سازمان صدا و سیما

به این ترتیب در جلسات تشکیل شده در کارگروه مصادیق، افراد حاضر رای به فیلترینگ یا عدم فیلترینگ یک سایت یا سرویس می‌دهند، طبیعتا اگر اکثر اعضا به فیلترینگ یک سایت یا اپلیکیشن رای بدهند، آن درگاه، بسته خواهد شد.

به جز کارگروه تعیین مصادیق، نهاد دیگری قدرت صدور دستور فیلترینگ دارد؟

در کنار کارگروه مصادیق، چند مرجع دیگر برای فیلترینگ وجود دارد که در اغلب موارد برای موضوعات کلان وارد میدان می‌شوند. یکی از مراجعی که توان تصمیم‌گیری در خصوص فیلترینگ را دارد، شورای عالی امنیت ملی است، در دولت فعلی مصوبه‎‌ای مبنی بر فیلترینگ از طرف شورای عالی امنیت ملی صادر نشده است.

آیا اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه صلاحیت تصمیم‌گیری در خصوص فیلترینگ را دارند؟

تقریبا اکثر افراد حاضر در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه، از دستگاه‌های قضایی، امنیتی و فرهنگی کشور هستند، در این کارگروه جای افرادی که به حوزه فناوری شناخت بیشتری دارند و می‌توانند نظرات کارشناسانه‌تری در خصوص امنیت سرویس‌های داخلی و خارجی، قوانین شبکه‌های اجتماعی و روند فعالیت سایت‌های مختلف بدهند، بسیار خالیست.

در موارد بسیاری شاهد آن بودیم که یک سایت یا پیام‌رسان به دلیل وجود نگرانی‌های بی‌مورد یا غیرمنطقی مانند جریان پیام‌رسان سیگنال، فیلتر شده است و این درحالی است که حضور کارشناسان وارد به این مسائل در کارگروه مصادیق می‌تواند از رخ دادن چنین اتفاقاتی جلوگیری کند.

یک خاطره تلخ…

حال که بحث صلاحیت شد، بگذارید به موضوعی که محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، دو روز پیش از برگزاری جلسات کارگروه مصادیق روایت کرد، بپردازیم.

جهرمی گفت: کمیته تعیین مصادیق مجرمانه 12 عضو دارد که 6 عضو آن دولتی و 6 عضو دیگر غیردولتی هستند. این کمیته هر دو هفته یک بار تشکیل می‎شود، اما از سال 88 طبق آیین‌نامه قرار شد تا برای تصمیم‌گیری سریع‌تر در موارد اخلاقی و فساد، جلسات به صورت آنلاین برگزار شود.

وزیر ارتباطات ادامه داد: در جلسات آنلاین تنها 5 عضو از 12 عضو شرکت داشتند و این 5 عضو دادستانی کل کشور، نیروی انتظامی، سازمان تبلیغات، وزارت ارتباطات و سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی بودند. یعنی دو نماینده دولتی و 3 نماینده از بیرون دولت، البته قرار شد در این جلسات برای فیلترینگ سایت‌ها و اپلیکیشن‌های پرمخاطب تصمیم‌گیری نشود.

فیلترینگ در ایران

این موضوع به خودی خود نشان می‌دهد که فیلترینگ سایت‌ها خیلی هم برای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه با اهمیت نیست، زیرا اکثر جلسات این کارگروه به صورت آنلاین و با حضور کمتر از نیمی از اعضا برگزار می‌شود.

اما در سخنان روز گذشته آذری جهرمی، موضوعی مطرح شد که بیش از هر چیزی جای تامل دارد، وزیر ارتباطات گفت: یک بار در این جلسات به شوخی درخواست فیلتر سایت پیوندها را دادم که 4 دستگاه با فیلترینگ این سایت موافقت کردند و یک دستگاه هم با کلیک بر روی سایت پیوندها و مشاهده صفحه پیوندها، فکر کرد که این سایت از قبل فیلتر شده است، به همین دلیل در توضیحات نوشت که این سایت فیلتر است!

صلاحیتی که زیر سوال می‌رود

این مقدار سطح دانش پایین نسبت به سایت‌های فارسی زبان موجود در کشور در نوع خود بی‌سابقه است. سایت پیوندها یک تارنمای فارسی و کاملا مجاز بدون هیچ محتوای غیرقانونی است که هنگام سرچ کردن سایت‌های فیلتر شده، نمایان می‌شود. فکر کنم همه این موضوع را می‌دانیم و حداقل چندین بار در طول عمر با آن روبه‌رو شده‌ایم!

طبق گفته جهرمی، او به شوخی در جلسه آنلاین کارگروه مصادیق، آدرس سایت پیوندها را اعلام کرده و نظر دیگران را در خصوص فیلتر شدن این سایت جویا شده است. ابتدا آنکه هیچکس متوجه آدرس اینترنتی سایت پیوندها نشده، خود جای تعجب دارد، اما فرض می‌گیریم از اعضای حاضر کسی به آدرس سایت توجه نداشته و تنها بر روی آن کلیک کردند تا صفحه باز شود و ببینند که آذری جهرمی چه سایتی را برای فیلترینگ پیشنهاد داده است.

با وجود آنکه سایت پیوندها یک سایت قانونی و دولتی است، 4 عضو حاضر در جلسه رای به فیلترینگ آن دادند، به نظر می‌رسد اصلا محتوای سایت مهم نیست یا آنکه مسئولین مرتبط حوصله بررسی نداشتند و فقط رای صادر کردند. عضو دیگر این کارگروه هم که به اشتباه اعلام کرد این سایت فیلتر است!

این روایت یک طنز تلخ از صلاحیت افرادی است که محدود کردن دیگر شهروندان در دستان آنان است، مسئولینی که می‌توانند بر روی زندگی و کسب‌و‌کار دیگران تاثیر بگذارند و با یک تصمیم اشتباه، همه تلاش‌های یک گروه را نابود کنند.

فیلترینگ در ایران

سیاست‌های کلی در حوزه فیلترینگ

به جز صلاحیت این افراد، مورد دیگر که در تصمیم‌گیری‌های کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه نقشی اساسی را بازی می‌کند، سیاست‌های کلانی است که بسیاری از آن‌ها به اشتباه تعیین شده و شاهد آن هستیم که بارها و بارها تصمیمات مختلف بر اساس این سیاست‌های کلان گرفته شده و اکثرا هم به شکست منجر شده‌اند.

یکی از سیاست‌های کلان ایران، به خودکفایی رسیدن در هر زمینه‌ای است، کلا علاقه داریم تا از اپلیکیشن‌های موبایلی تا سرویس‌های خدماتی، موتورهای جستجو، ایمیل، پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و هر چیزی که فکرش را بکنید، نسخه داخلی داشته باشیم.

برای ساخت سرویس‌های مشابه داخلی هم به سراغ افراد کارشناس و با تجربه در بخش خصوصی نمی‌رویم، به سراغ افرادی می‌رویم که صلاحیت آن‌ها در مواردی به جز دانش فنی تایید می‌شود و صرفا به دلیل داشتن نگاهی همسو با مسئولین، برای انجام کارهای بزرگ انتخاب می‌شوند.

نتیجه این سیاست، می‌شود تعدادی پیام‌رسان، شبکه اجتماعی و موتور جستجو بومی که هیچکدام در جذب مخاطب موفق نبودند و کلی هزینه و بودجه بدون برنامه صرف آن‌ها شده است. برای نمونه پیام‌رسان‌های داخلی حتی از تلگرام فیلتر شده نیز شکست خوردند و هنوز هم تلگرام در کنار واتساپ به عنوان یکی از دو پیام‌رسان محبوب در ایران شناخته می‌شود.

تصمیمات غیرکاشناسی، آزمون و خطا، تاکید بر انحصار، نبود درک صحیح از مسئله و خط مشی‌های اشتباه، از جمله مواردی است که در بیشتر تصمیمات دولتی دیده می‌شود.

موافقان رویه فعلی فیلترینگ در ایران چه می‌گویند؟

اما نگاهی دیگر در زمینه فیلترینگ در ایران وجود دارد، نگاهی که به موضوع فیلترینگ دید مثبتی دارد و حتی تصمیمات اشتباه در این زمینه را بهتر از عدم توجه به این بخش می‌دانند.

در موضوع فیلترینگ همه تقصیرها متوجه تصمیم‌گیران داخلی نیست. طبیعتا سیاست‌های کلی شبکه‌های اجتماعی و قوانینی که برای میلیون‌ها کاربر مخاطب این شبکه‌ها گرفته می‌شود نیز در وضع فعلی دخیل است. گاهی نمی‌توان از فیلترینگ صرف نظر کرد، آزادی‌های موجود در شبکه‌های اجتماعی، فضای سالم این شبکه‌ها را از بین برده و نتیجه‌اش می‌شود لایو یک پسر نوجوان ایرانی با یکی از دختران به اصطلاح شاخ‌ مجازی که در آن به موضوعات جنسی و زننده پرداخته شد.

فیلترینگ در ایران

ضمن اینکه در بسیار از موارد، سرویس خارجی، کاربران ایرانی را تحریم می‌کند و در این شرایط اگر نمونه داخلی آن سرویس را نداشته باشیم، با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم خواهیم کرد. بنابراین بسیاری با این نوع دیدگاه و تصمیم‌گیری‌ها موافق هستند و اعتقاد دارند اگر به شکل صحیح و با برنامه ریزی مناسب از شرکت‌های ایرانی حمایت شود، قادر به ساخت نمونه‌های بومی سرویس‌های خارجی هستیم.

موافقان فیلترینگ برای نمونه چین را مثال می‌زنند که تقریبا تمامی سرویس‌های گوگل و اکثر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی آمریکایی در آن فیلتر است و تماما از سرویس‌های بومی استفاده می‌کند.

راهکار دیگر کشورها چیست؟

همانطور که گفتیم، همه کشورهای دنیا برای خود قوانین و خط قرمزهایی دارند، اما از طرفی اکثر سرویس‌ها و شبکه‌های اجتماعی مشهور دنیا در آمریکا تولید می‌شود و با قوانین مخصوص به خود مدیریت می‌شوند. در این میان کشورهای دیگر چگونه می‌توانند خط قرمزهای خود را بر روی شبکه‌های اجتماعی اعمال کنند؟

برای این کار راهکارهای متفاوتی وجود دارد که به نوع تعامل یک کشور با یک سرویس یا شبکه اجتماعی باز می‌گردد. به طور مثال روسیه با توییتر همکاری دارد و محتواهای مد نظر روسیه از شبکه اجتماعی توییتر در این کشور حذف می‌شود.

همچنین ترکیه به تازگی قانونی را ثبت کرده که همه شبکه‌های اجتماعی با بیش از یک میلیون بازدیدکننده در ترکیه، باید یک نماینده در این کشور داشته باشند و دستورات دادگاه ترکیه مبنی بر حذف محتواهای زننده را طی 48 ساعت اجرایی کنند. اینستاگرام نیز این موضوع را قبول کرده و همکاری خوبی میان فیسبوک و دولت ترکیه برقرار است.

چرا چنین همکاری توسط ایران با سرویس‌های مطرح خارجی صورت نمی‌گیرد؟

به چند دلیل مشخص و واضح، ابتدا باید اقرار کرد که ایران در دنیا کشور محبوبی نیست و شرکت‌های خارجی خیلی تمایل به همکاری با ما ندارند، ضمن این که ما از نظر دیپلماسی قدرت و نفوذ بالایی نداریم و دراین زمینه تقریبا همیشه متضرر هستیم.

در واقع قوانین و شرایط ایران برای همکاری با سرویس‌های خارجی دشوار است. هم خط قرمزهای ایران متعدد است و هم ضریب نفوذ مسائل سیاسی در فیلترینگ بسیار بالاست و به همین دلیل شرکت‌های خارجی حاضر به همکاری با ما نیستند.

فیلترینگ در ایران

اگر یادتان باشد زمانی که تلگرام در ایران فعالیت داشت، حتی CDNهای این پیام‌رسان وارد کشور شده بود اما پس از اغتشاشات سال 96، زمانی که ایران اطلاعات کانال‌های معاند با جمهوری اسلامی را از تلگرام درخواست کرد و خواستار بسته شدن آن‌ها در این شبکه اجتماعی شد. پاول دوروف با این درخواست موافقت نکرد و پس از آن جریان، در اردیبهشت 97 تلگرام در ایران فیلتر شد.

متاسفانه در ایران به اکثر موضوعات نگاه سیاسی می‌شود و سیاست بیش از حد در موضوعات دخیل است، به همین دلیل تفاوت دیدگاه عمده بین ایران و شرکت‌های مشهور خارجی موجب می‌شود هرگز توافقی در این میان صورت نگیرد.

نظر شما چیست؟ شما با فیلترینگ در ایران موافق هستید؟ به نظر شما رویه فیلترینگ در کشور صحیح است یا باید تغییر کند؟ شما چه نوع سیاستی را در زمینه فیلترینگ می‌پسندید؟

نوشته ساعت به وقت فیلترینگ: شما با رویه فیلترینگ سرویس‌های خارجی در ایران موافقید؟! اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

پیاده‌روی یک خرس عروسکی با هدف جلب کمک‌های خیریه در اینستاگرام

اخیرا شخصی با پوشیدن لباس یک خرس عروسکی پیاده‌روی آرام در ایالت کالیفرنیا را آغاز کرد. وی سفر خود را در روز 12 آوریل (23 فروردین ماه) از محله Little Tokyo واقع در شهر لس‌آنجلس آغاز کرد و با حرکت آهسته به سمت شمال طی مدت تقریبا 2 هفته سیر ماجراجویی خود را در اینستاگرام به اشتراک گذاشت.

دشواری‌های این سفر بعضا غیرقابل تحمل بوده است؛ چرا که با بسته شدن جاده‌ها و مسیرهای کوهستانی، Bearsun ناچار به دویدن با سرعتی بیش‌تر از حد مورد انتظار شد. اما این خرس عروسکی کماکان به مسیر خود ادامه داده و تا رسیدن به شهر سانفرانسیسکو توقف نخواهد کرد. در حال حاضر وی آخرین مرحله از ماجراجویی خود را پشت سر می‌‌گذارد و احتمالا روز شنبه به مقصد خواهد رسید.

جسی لاریوس؛ فردی که لباس خرس عروسکی را بر تن کرده است؛ برای این سفر خود هیچ دلیل خاصی ندارد. وی نخستین بار در سال 2016 با همکاری دوست خود لباس مخصوص Bearsun را طراحی کرد و بالاخره با پوشیدن آن دو ماراتن خود را با هدف سرگرمی آغاز نمود. وی در گفتگو با خبرگزاری CNN اعلام کرد: “من شخصا مایل به انجام این‌کار هستم. من صرفا می‌خواهم با پوشیدن لباس خرس عروسکی در این دو ماراتن شرکت کنم. این اقدام موجب شادی سایر افراد نیز می‌شود و لبخند و شادی برای من از هر چیز مهم‌تر است.”

حساب کاربری Bearsun در اینستاگرام مملو از تصاویر مربوط به این ماجراجویی، تعاملات سرگرم‌کننده وی با مردم محلی ملاقات شده در طول مسیر و کارهای هنری و برخی کالاهای Bearsun جهت فروش در وبسایت مخصوص این شخصیت عروسکی است.


این سفر نوعی ماجراجویی سرگرم‌کننده بوده است. با این‌حال سفر فوق اهداف دیگری را نیز دنبال می‌کند. آقای لاریوس از طریق کمپین GoFundMe موفق به جمع‌آوری بیش از 12 هزار دلار پول شده است؛ مبلغی که به گفته وی نهایتا به یک موسسه خیریه انتخاب شده توسط فالوورهای Bearsun اهدا خواهد شد. بر اساس گزارش CNN آقای لاریوس در ابتدا قصد داشت تا از این سرمایه برای ساخت لباس جدید Bearsun استفاده کند؛ اما در ادامه تصمیم گرفته تا مبلغ جمع‌آوری شده را به یک سازمان غیرانتفاعی اهدا نماید.

کاربران در صورت تمایل به دنبال کردن ماجرای سفر آقای لاریوس می‌توانند حساب‌کاربری iambearsun@ در اینستاگرام را فالو نمایند.

نوشته پیاده‌روی یک خرس عروسکی با هدف جلب کمک‌های خیریه در اینستاگرام اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.

معاون وزیر ارتباطات بیان کرد: میزان کامنت‌های منفی در اینستاگرام دو برابر نظرات مثبت است!

امیر ناظمی، ‏‏‏‏معاون وزیر ارتباطات و ‏رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران با انتشار آماری در توییتر اعلام کرد که در میان کامنت‌های فارسی اینستاگرام، میزان کامنت‌های منفی دو برابر کامنت‌های مثبت است.

امیر ناظمی در صفحه رسمی خود در توییتر در خصوص میزان مثبت و منفی بودن کامنت‌ها در اینستاگرام فارسی نوشت: تحلیل محتوای کامنت‌ها در اینستاگرام فارسی نشان می‌دهد، احساسات منفی بیش از ۲ برابر احساسات مثبت است. در ۶ ماه آخر ۹۹ احساسات مثبت ۱۲ تا ۱۵ درصد و احساسات منفی ۳۲ تا ۳۵ درصد سهم داشته‌اند و بیش از نیمی از کامنت‌ها نیز خنثی هستند. این آمار یعنی حال مردم خوب نیست.

‏‏‏‏معاون وزیر ارتباطات در حالی آمارهای مذکور را مطرح کرد که هیچ مستندی از منبع تحلیلی این آمارها ارایه نداد. اما به نظر می‌رسد رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران به اتکا از نتایج بررسی یکی از گروه‌های تحلیلی داخلی به این نتیجه رسیده، اما به هر شکل از ارایه سند برای این موضوع خودداری کرده است.

نکته مهم در خصوص این آمار آن است که با مشاهده فعالیت ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی مختلف مانند توییتر و اینستاگرام، می‌توان میزان برجسته کامنت‌ها، نظرات و حتی محتواهای انتقادی و منفی را احساس کرد. البته ارسال کامنت‌های منفی برای برخی‌ها به یک عادت تبدیل شده و گاها یک واکنش طنز از طرف برخی کاربران است. متاسفانه مشخص نشده که این آمار از کجا آمده و بر چه اساسی چنین نتیجه‌گیری شده است.

اما نکته دیگر آن است که بر اساس آمارهای جهانی، میزان کامنت‌های مثبت در شبکه‌های اجتماعی بیش از نظرات منفی است و آمارهای معاون وزیر ارتباطات نشان دهنده یک نارضایتی عمومی و حس منفی در سراسر جامعه است. حسی که طی دو-سه سال اخیر به شدت افزایش پیدا کرده، آمار ارایه شده از طرف امیر ناظمی نیز مربوط به شش ماهه دوم سال گذشته است.

در این مدت زمان مردم موج دوم و سوم بیماری کرونا را پشت‌سر گذاشتند و شاهد اثرات افزایش نرخ دلار در بازار بودند. در سال گذشته طی ماه مرداد و شهریور، میزان نرخ دلار از 13 هزار تومان به 30 هزار تومان رسید.

نوشته معاون وزیر ارتباطات بیان کرد: میزان کامنت‌های منفی در اینستاگرام دو برابر نظرات مثبت است! اولین بار در اخبار فناوری و موبایل پدیدار شد.